• Տարածաշրջանային և էներգետիկ անվտանգություն
• Տեղեկատվական անվտանգություն

25.12.2018 ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ՎԻՃԱԿԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆՆ ԸՍՏ ԲՐԻԹԻՇ ՓԵԹՐՈԼԻՈՒՄԻ ՏԱՐԵԿԱՆ ԶԵԿՈՒՅՑՆԵՐԻ. ԳԱԶԻ ԲԱՂԱԴՐԻՉ
Արմեն Մանվելյան
Աշխարհի խոշորագույն անդրազգային նավթագազային ընկերության՝ Բրիթիշ Փեթրոլիումի տարեկան զեկույցները ռազմավարական նշանակություն ունեն էներգետիկ բնագավառում զարգացումները, դրանց միտումները և հնարավոր հետևանքները հասկանալու համար։ Հետևաբար, պարբերական անդրադարձներն այդ զեկույցներին ու դրանց վերլուծությունը հնարավորություն են տալիս հասկանալու առկա խնդիրները և այն ազդեցությունը, որ էներգետիկ ոլորտն ունի համաշխարհային գործընթացների՝ միջազգային հարաբերությունների, աշխարհատնտեսության ու անվտանգային միջավայրի վրա։

24.12.2018 ԵԱՏՄ-ԻՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՄԱՍՆԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՉՈՐՍ ՏԱՐԻՆ. ԵՎՐԱՍԻԱԿԱՆ ԻՆՏԵԳՐՄԱՆ ԻՐՈՂՈՒԹՅՈՒՆԵՐՆ ՈՒ ՀԵՌԱՆԿԱՐՆԵՐԸ
Արամ Սաֆարյան
Ամանորին նախորդող օրերին Եվրասիական փորձագիտական ակումբը ձեւավորված ավանդույթի համաձայն իր ամենամյա ժողովում ամփոփում է կատարված աշխատանքի արդյունքները: Մեր հետազոտողները, ովքեր Հայաստանում եւ, արդեն նաեւ նրա սահմաններից դուրս, ճանաչված, առաջատար մասնագետներ են, ամփոփում են տնտեսական, սոցիալական եւ մշակութային արդյունքները, հող նախապատրաստելով կանխատեսումների եւ հետագա գործունեության ծրագրերի մշակման համար: Այդ ամփոփման նախօրեին գրված այս վերլուծականում փորձենք փոխանցել մեր հետազոտությունների որոշ, արդիական հնչողություն պարունակող ընթացիկ եզրակացություններ:

19.12.2018 ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՆԱԽԱՊԱՅՄԱՆՆԵՐԻՆ ՊԵՏՔ Է ՀԱԿԱԴԱՐՁԵԼ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՆԱԽԱՊԱՅՄԱՆՆԵՐՈՎ
Հարութ Սասունյան
Անցյալ շաբաթ Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ իր կառավարությունը պատրաստ է դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատել Թուրքիայի հետ, սակայն առանց նախապայմանների: Այս հայտարարությունն անակնկալի բերեց հայերի մեծամասնությանը, որոնք հույս ունեին, որ Փաշինյանը չի կրկնի նախկին նախագահ Սերժ Սարգսյանի սխալը, որը տասը տարի շարունակ հանդես էր գալիս ի պաշտպանություն հայ-թուրքական արձանագրությունների վավերացման, որոնցով նախատեսվում էր դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատել երկու երկրների միջև և բացել նրանց ընդհանուր սահմանը։ 

17.12.2018 «ՀԱՅԱՍՏԱՆՆ ԻՐ ՄՏԱՀՈԳՈՒԹՅՈՒՆԸ ՊԵՏՔ Է ՀԱՅՏՆԻ ԱԴՐԲԵՋԱՆՈՒՄ ԱԷԿ-Ի ԿԱՌՈՒՑՄԱՆ ԱՌՆՉՈՒԹՅԱՄԲ». ՓՈՐՁԱԳԵՏ
Հայաստանում էներգետիկ հարցերով Միացյալ Ազգերի Կազմակերպության ազգային փորձագետ, «Նորավանք» հիմնադրամի առաջատար փորձագետ Արա Մարջանյանը 168.am-ի հետ զրույցում նշեց, որ Ադրբեջանը ԱԷԿ կառուցելու ցանկություն ունի դեռ 2003 թվականից, և դրա համար տարբեր ճանապարհների է դիմել, օրինակ՝ ժամանակին կար «1, 2, 3» ծրագիրն ԱՄՆ-ի հետ, այժմ ՌԴ-ի հետ է ձեռնարկում որոշակի քայլեր, այնպես որ՝ ցանկությունը եղել է ու կա:

14.12.2018 ՂԱՐԱԲԱՂՅԱՆ ՇԱՐԺՄԱՆ ՆԱԽԱՊԱՏՐԱՍՏԱԿԱՆ ՓՈՒԼԻ ՊԱՏՄՈՒԹՅՈՒՆԻՑ. ԹԱԹՈՒԼ ԿՐՊԵՅԱՆԻ ԵՎ ԻԳՈՐ ՄՈՒՐԱԴՅԱՆԻ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆԸ
Իրինա Բարսեղյան-Կրպեյան
Գորբաչովյան «վերակառուցման» ընթացքում սկսվեց հայ ազգային-ազատագրական պայքարի նորագույն փուլը` Ղարաբաղյան շարժումը: Խորհրդային տարիներին մի քանի անգամ բարձրացված, սակայն լուծում չստացած արցախյան հիմնահարցը, որի առանցքը Մայր Հայաստանին վերամիավորվելու արցախահայության արդար պահանջն էր, ոտքի հանեց հայ մտավորականության ստվար հատվածին, ապա ողջ ժողովրդին:

10.12.2018 ՆԱԽԻՋԵՎԱՆԻ ԽՆԴԻՐԸ ԱՇԽԱՐՀԱԿԱՐԳԱՅԻՆ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԺԱՄԱՆԱԿԱՇՐՋԱՆՈՒՄ
Գագիկ Հարությունյան
Արդի աշխարհակարգի փոփոխությունն ընթանում է տուրբուլենտ և հիբրիդային, ոչ գծային օրինաչափությունների ենթարկվող ռեժիմով, և նման գործընթացներում մեծ է «անորոշությունների» բաժինը։ Ի դեպ, դասական ֆիզիկայի օրենքներին չենթարկվող քվանտային ֆիզիկայի երևույթները բացատրելու նպատակով ֆիզիկոս Շրյոդինգերը ժամանակին ստեղծել էր իր հայտնի «անորոշությունների սկզբունքը»։ Պատահական չէ, որ արդի իրողություններն ադեկվատ ըմբռնելու համար այսօր շրջանառության մեջ է մտնում «քվանտային քաղաքականություն» եզրը, քանի որ իրողությունների մի զգալի մասն արդեն չի ենթարկվում դասական քաղաքագիտության կանոններին։

07.12.2018 ՍՊԻՏԱԿԻ ԵՐԿՐԱՇԱՐԺԻ ՊԱՏՄՈՒԹՅՈՒՆԸ, ՓՈՐՁՆ ՈՒ ԴԱՍԵՐԸ
Արամ Սաֆարյան
«Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի համաժողովների սրահում տեղի ուեցավ «Սպիտակի երկրաշարժի 30-րդ տարելիցը. ողբերգության պատմությունը, փորձն ու դասերը» խորագրով կլոր սեղան, որին մասնակցեցին Ռուսաստանի, Ղազախստանի եւ Բելառուսի դեսպանությունների ավագ դիվանագետները, Գյումրիի 102-րդ ռազմաբազայի ներկայացուցիչները, ճանաչված քաղաքական եւ հասարակական գործիչներ, գիտնականներ եւ փորձագետներ, հայաստանյան բուհերի ուսանողներ եւ ասպիրանտներ, մի շարք լրատվամիջոցներ ներկայացնող լրագրողներ:

06.12.2018 ՀԱՅԵՐԵՆԻՆ ԿԱՐԳԱՎԻՃԱԿԻ ՏՐԱՄԱԴՐՄԱՆ ԽՆԴՐԻ ՔՆՆԱՐԿՈՒՄԸ ՎՐԱՑԱԿԱՆ ՄԱՄՈՒԼՈՒՄ
Վահե Սարգսյան
Վրաստանի հարավային Սամցխե-Ջավախք նահանգում և վերջինիս հարակից Ծալկայի շրջանում հայերենին իրավական կարգավիճակ շնորհելու անհրաժեշտության մասին, որպես գերազանցապես հայաբնակ այդ տարածաշրջանի զարգացման առաջնային նախապայման, բազմիցս է խոսվել: Վրաստանի անկախացումից ի վեր հայերենին իրավական կարգավիճակ շնորհելու մասին պահանջով բազմիցս հանդես են եկել Սամցխե-Ջավախք-Ծալկա (այսուհետ` Ջավախք) տարածաշրջանի մի շարք հասարակական-քաղաքական կազմակերպություններ և ազդեցիկ գործիչներ:

03.12.2018 ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԿԱԼՎԱԾՔՆԵՐԻ ԵՎ ՊԱՏՄԱՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ԺԱՌԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ԽՆԴԻՐԸ ԹՈՒՐՔԻԱՅՈՒՄ
Վահրամ Հովյան
Թուրքիայի հայ համայնքը ներկայում կանգնած է մի շարք լրջագույն մարտահրավերների առաջ։ Տասնամյակներ շարունակ հոգևոր և ֆիզիկական անվտանգությանը սպառնացող վտանգները հանգեցրել են այդ երկրում հայության թվաքանակի աղետալի նվազմանը։ Այս երևույթը, առհասարակ բնորոշ լինելով Մերձավոր և Միջին Արևելքի հայ համայնքներին, ուղղակիորեն հանգեցնում է վերջիններիս թուլացմանն ու կազմալուծմանը։ Եթե 1960-ական թթ. Թուրքիայի հայության թվաքանակը կազմում էր մոտ 200 հազար մարդ, ապա 21-րդ դարի սկզբին այն հաշվվում է մոտ 80 հազար։ Համայնքի սպառման գործընթացը, ցավոք, շարունակվում է և չկանգնելու դեպքում կհանգեցնի վերջինիս իսպառ վերացմանը։

27.11.2018 ՄՈՍԿՎԱ-ԵՐԵՎԱՆ ՏԵՍԱԿԱՄՈՒՐՋ՝ «ՆԱԽԸՆՏՐԱԿԱՆ ՄԱՐԱԹՈՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ ԵՎ ՀԱՅ-ՌՈՒՍԱԿԱՆ ՌԱԶՄԱՎԱՐԱԿԱՆ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՀՐԱՏԱՊ ՀԱՐՑԵՐԸ»
Նոյեմբերի 26-ին Sputnik Արմենիա մուլտիմեդիոն մամուլի կենտրոնում կայացավ Մոսկվա-Երևան տեսակամուրջ՝ «Նախընտրական մարաթոն Հայաստանում և հայ-ռուսական ռազմավարական համագործակցության հրատապ հարցերը» թեմայով:

26.11.2018 ՂԱՐԱԲԱՂՅԱՆ ՀԱԿԱՄԱՐՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՐԳԱՎՈՐՄԱՆ ԽՈՉԸՆԴՈՏՆԵՐԸ
Հրայր Փաշայան, Լիանա Բալայան
Խնդիրը. Վերջին շրջանում Ղարաբաղյան հակամարտության շուրջ ընթացող գործընթացները, մասնավորապես Հայաստանի Հանրապետության նոր իշխանությունների որդեգրած դիրքորոշումը, այն է՝ կարգավորման գործընթացի այս ձևաչափը չի կարող լուծել մի հարց, որի առանցքային մասնակիցներից մեկը ներգրավված չէ բանակցություններում, և որ Արցախի անունից կարող է խոսել Արցախի իշխանությունը, տարիներ շարունակ Արցախին որպես բանակցային կողմ անտրամաբանորեն մերժող Բաքվի իշխանություններին նոր խնդրի առաջ կանգնեցրին:

23.11.2018 ՉԻՆԱԿԱՆ ԲԱՐԵՓՈԽՈՒՄՆԵՐԻ ԵՎ ԲԱՑ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ 40 ՏԱՐԻՆԵՐԸ
Արմեն Մանվելյան
Չինաստանը վերածվում է աշխարհի գերհզոր աշխարհառազմավարական կենտրոնի, որի տնտեսական զարգացումը ո՛չ միայն հիացմունք, այլեւ վախ է ներշնչում այն պետություններին, որոնք այդ փոփոխությունները գնահատում են որպես մարտահրավեր: Չինաստանի տնտեսական աննախադեպ աճի ֆենոմենը առանձին քննարակման եւ հետազոտման թեմա է, քանի որ այն կարող է օրինակելի դառնալ աշխարհի շատ պետությունների համար, որոնք ցանկանում են ստեղծել տնտեսական զարգացման իրենց ուրույն մոդելը, ինչը հնարավորություն կտա առանց պատճենահանելու, սակայն, սովորելով նրանից` այն կրկնել:

23.11.2018 ՆԱԽԸՆՏՐԱԿԱՆ ՄԱՐԱԹՈՆԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ ԵՎ ՀԱՅ-ՌՈՒՍԱԿԱՆ ՌԱԶՄԱՎԱՐԱԿԱՆ ԴԱՇԻՆՔԻ ԱՐԴԻԱԿԱՆ ՀԱՐՑԵՐԸ
Արամ Սաֆարյան
Մոտենում է նախընտրական քարոզարշավը: Այն լինելու է կարճ եւ ցանկալի է, որ լինի ընդգրկուն ու խորը: Հայաստանի քաղաքական ուժերը հնարավորություն ունեն այդ կարճ ժամանակահատվածում շարադրելու իրենց քաղաքական մոտեցումները մեր ներքին ու արտաքին քաղաքական հիմնախնդիրների վերաբերյալ: Պետք է սպասել, որ քարոզարշավը թեժ կլինի: Ամենակարեւորն այն է, որ հասարակությունը մեծապես հույս ունի, որ այս ընտրությունները լինելու են Հայաստանի պատմության մեջ լավագույնը, անցնելու են արդար մրցապայքարի եւ ժողովրդավարության պահանջների պայմաններում: Պարզ է նաեւ, որ գործող վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի ղեկավարած քաղաքական ուժը կստանա ձայների մեծամասնությունը:

19.11.2018 ՍԱՄՎԵԼ ՄԱՆՈՒԿՅԱՆԻ ԵԼՈՒՅԹԸ ԱՐՄԵՆՊՐԵՍԻ ՄԱՄՈՒԼԻ ԱՍՈՒԼԻՍՈՒՄ
Ես կխոսեմ ներկայիս նախընտրական գործընթացին վերաբերող երեք դրույթի, իսկ հետո՝ երկու գործընթացի մասին, որոնք հույժ կարևոր են լինելու Ազգային ժողովի կազմավորումից հետո։ Առաջին դրույթ. արդեն 25 տարի է, ինչ Հայաստանում կուսակցությունների միջև հիմնական ջրբաժանը աշխարհաքաղաքական է՝ ո՞ր աշխարհաքաղաքական բևեռին են հակված կուսակցությունները՝ արևմտյա՞ն, թե՞ ռուսական։ 

18.11.2018 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ԽՈՐՀՐԴԱՐԱՆԻ ՔՈՒՐԴ ՊԱՏԳԱՄԱՎՈՐԻ ԽԻՍՏ ԵԼՈՒՅԹՆ ԱՎԱՐՏՎԵԼ Է ԻՐ ԲԱՆՏԱՐԿՈՒԹՅԱՄԲ
Հարութ Սասունյան
Թուրքիայի խորհրդարանի քուրդ պատգամավոր Ֆերհաթ Էնջուն Շիրնակի մարզից, վերջերս խիստ քննադատական ելույթ ունեցավ թուրքական խորհրդարանում թուրքերի և Թուրքիայի վերաբերյալ: Ես նոր եմ հայտնաբերել նրա համարձակ ելույթի տեսանյութը Յութուբում:

16.11.2018 ՀԱՅ-ՌՈՒՍԱԿԱՆ ՌԱԶՄԱՎԱՐԱԿԱՆ ԴԱՇԻՆՔԻ ՀՐԱՄԱՅԱԿԱՆՆԵՐԸ ՄԵՐ ՕՐԵՐՈՒՄ
Արամ Սաֆարյան
Առջեւում արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններ են: Թավշյա հեղափոխությունն իրականացրած Հայաստանի բնակչության մեծամասնությունը չի կորցնում հույսը, որ նոր իշխանությունները երկիրը կտանեն արդարության հաստատման, տնտեսական բարգավաճման, ժողովրդավարության եւ ազատությունների խորացման ճանապարհով: Քաղաքական եւ տնտեսական համակարգերի առողջացման եւ կայունացման ճանապարհին կարեւոր են նկատվել նախկին ձեռքբերումների պահպանումը, նոր նվաճումների հետ դրանք օրգանապես միահյուսելը, լավագույնի փնտրտուքում ունեցած լավը չկորցնելը:

14.11.2018 ՄՈՒԼՏԻԿՈՒԼՏՈՒՐԱԼԻԶՄԻ ԸՆԿԱԼՈՒՄՆԵՐԸ ԵՎ ՄՈԴԵԼԻ ՔԱՐՈԶՉՈՒԹՅՈՒՆՆ ԱԴՐԲԵՋԱՆՈՒՄ
Դիանա Գալստյան, Լիլիթ Հակոբյան
Բազմամշակութայնությունը (մուլտիկուլտուրալիզմ) և գլոբալ քաղաքացիական հասարակության ձևավորումը համարվում են աշխարհի զարգացման ունիվերսալության (լիբերալիզմ) և առանձին մշակույթների ու քաղաքակրթությունների զարգացման առանձնահատկության (կոմունիտարիզմ) սուր հակասությունը հաղթահարելու ամենակարևոր միջոցները:

13.11.2018 «ԵՐԱՇԽԻՔՆԵՐ ՉԿԱՆ, ՈՐ ՄԻ ՕՐ ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ ՉԻ ՓՈՐՁԻ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԳՅՈՒՂԵՐԸ ԿԱՆՈՆԱՎՈՐ ՀՐԹԻՌԱԿՈԾԵԼ. ՆԱԽԱՊԵՍ ՊԵՏՔ Է ՊԱՏՐԱՍՏՎԵԼ». ԿԱՐԵՆ ՎԵՐԱՆՅԱՆ
«Վերջին տասնամյակում Նախիջևանի թեման միանշանակ ակտուալ է դարձել, այսինքն՝ ռազմաքաղաքական և ռազմականացման վեկտորն է հիմնականում ակտիվացել։ Թուրքիան և Ադրբեջանը փորձում են արցախյան ճակատին զուգահեռ՝ սահմանային լարվածության նոր օջախ առաջացնել նախիջևանյան ուղղությամբ»,- 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց Տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ Կարեն Վերանյանը։

08.11.2018 ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ՎԻՃԱԿԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆՆ ԸՍՏ ԲՐԻԹԻՇ ՓԵԹՐՈԼԻՈՒՄԻ ՆԱՎԹԱՅԻՆ ԲԱՂԱԴՐԻՉԻ
Արմեն Մանվելյան
Անդրադառնալով Բրիթիշ փեթրոլիումի տարեկան զեկույցներին՝ նշել էինք, որ էներգակիրների և հատկապես նավթի արդյունահանման ու սպառման հարցերը դիտարկելիս կարելի է նկատել, որ տեղի է ունեցել աշխարհառազմավարական փոփոխություն, ինչն արտահայտվում է մի շարք գործոններով։ Նախ՝ դա Պարսից ծոցի և ընդհանրապես Մերձավոր Արևելքի դերի նվազումն է նավթի համաշխարհային շուկայում։

06.11.2018 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՀԱՅ ՀԱՄԱՅՆՔԻ ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ԽՆԴԻՐՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ
Վահրամ Հովյան
Թուրքիայի հայ համայնքը ներկայում կանգնած է մի շարք լրջագույն մարտահրավերների առջև։ Տասնամյակներ շարունակ հոգևոր և ֆիզիկական անվտանգությանը սպառնացող վտանգները հանգեցրել են այդ երկրում հայության թվաքանակի աղետալի նվազմանը։ Այս երևույթը, առհասարակ բնորոշ լինելով Մերձավոր և Միջին Արևելքի հայ համայնքներին, ուղղակիորեն հանգեցնում է վերջիններիս թուլացմանն ու կազմալուծմանը։ Եթե 1960-ական թթ. Թուրքիայի հայության թվաքանակը կազմում էր մոտ 200 հազար մարդ, ապա 21-րդ դարի սկզբին այն հաշվվում է մոտ 80 հազար։ Համայնքի սպառման գործընթացը, ցավոք, շարունակվում է և չկանգնելու դեպքում կհանգեցնի վերջինիս իսպառ վերացմանը։

05.11.2018 ՀՈՒՄ ՆԱՎԹԻ ԱՐԴՅՈՒՆԱՀԱՆՈՒՄՆ ԻՍՐԱՅԵԼՈՒՄ
Արա Հ. Մարջանյան
Իսրայելի նավթային ոլորտը ամենաանթափանցներից է աշխարհում՝ այս հարցում գերազանցելով նույնիսկ Ադրբեջանին։ Նավթամատակարարումների սկզբնաղբյուրների և աշխարհագրության մասին վիճակագրական տվյալներն Իսրայելում տասնամյակներ շարունակ հանդիսանում են գաղտնիք և չեն ներկայացվել ու չեն ներկայացվում պաշտոնական հաշվետվություններում: Բաց աղբյուրներում առկա են միայն հում նավթի (crude petroleum) և վերամշակված նավթամթերքների (refined petroleum) տարեկան ներկրումների ծավալների (բնեղեն ու ֆինանսական չափողականությամբ) մասին ընդհանրական տվյալները, որոնց գնումը Իսրայելում իրականացնում է մեկ միասնական պետական ընկերություն:

27.10.2018 ԵՐԵՎԱՆԸ ՀՅՈՒՐԸՆԿԱԼԵՑ “ԵՎՐԱՍԻԱԿԱՆ ՇԱԲԱԹ” ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՄԱԺՈՂՈՎԸ
Արամ Սաֆարյան
Արդեն երեք տարի է, ինչ Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովը ԵԱՏՄ անդամ պետությունների կառավարությունների հետ համատեղ անց է կացնում «Եվրասիական շաբաթ» միջազգային համաժողովը: Հոկտեմբերի 22-24 Երեւանի «Մերիդիան» միջազգային ցուցահանդեսային կենտրոնում գումարվեց թվով երրորդ եվրասիական շաբաթը: Այն Եվրասիական փորձագիտական ակումբի եւ նրա շուրջը համախմբված եվրասիական ինտեգրման թեմատիկային առնչվող հետազոտություններ իրականացնող եւ դրա զարգացմամբ շահագրգիռ փորձագետների, գիտնականների, հասարակական գործիչների, ասպիրանտների եւ ուսանողների համար տարվա կարեւորագույն իրադարձություններից մեկն էր:

24.10.2018 ԷՐԴՈՂԱՆԻ ՀԵՏ ԿԱՊՎԱԾ ՄԵԿ ԱՅԼ ԽՈՇՈՐ ԿՈՌՈՒՊՑԻՈՆ ՍԿԱՆԴԱԼ՝ ԱՅՍ ԱՆԳԱՄ ՄԻԱՑՅԱԼ ՆԱՀԱՆԳՆԵՐՈՒՄ
Հարութ Սասունյան
Ոչ մի շաբաթ չի անցնում առանց ևս մեկ խոշոր սկանդալի բացահայտման Ադրբեջանում կամ Թուրքիայում: Վերջին նման սկանդալը բացահայտվել է Ստոկհոլմի Ազատության կենտրոնի հոդվածում, թուրք վտարանդի գրող Աբդուլլահ Բոզքուրտի գրած՝ «Յուտա նահանգի գործը ավելի շատ կեղտ է բացահայտում Թուրքիայի Էրդողանի վրա» վերնագրով:

19.10.2018 ՀԱՊԿ-Ը ՀՀ ԱՐՏԱՔԻՆ ՌԱԶՄԱԿԱՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՀԱՄԱՏԵՔՍՏՈՒՄ
Անժելա Մնացականյան
Հավաքական անվտանգության մասին պայմանագիրը կնքվել է 1992թ. մայիսի 15-ին՝ եվրասիական անվտանգային ճարտարապետության արմատական կերպարանափոխության սկզբնական փուլում, իսկ 2002թ. մայիսին վերակազմավորվել է միջազգային տարածաշրջանային կազմակերպության` ՀԱՊԿ-ի: ՀԱՊԿ-ը կոչված էր ապահովելու հետվարշավյան տարածքի սահուն հրաժարումը երկբևեռ դիմակայության անվտանգային ճարտարապետությունից՝ պաշտպանելով նոր համաչափ սպառնալիքներից, որոնք առկա էին Վարշավյան պայմանագրի պատասխանատվության գոտում՝ կապված դրա լուծարման հետ:

18.10.2018 ՍԱՀՄԱՆԱԽԱԽՏՄԱՆ ԴԵՊՔԵՐԸ ԿԱՆՈՆԱՎՈՐ ԴԱՐՁՆԵԼՈՎ՝ ԹՈՒՐՔԻԱՆ ՆՊԱՏԱԿ ՈՒՆԻ ՀՀ ՍԱՀՄԱՆԱՅԻՆ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆԸ ԽՈՑԵԼԻ ԴԱՐՁՆԵԼ. Կ.ՎԵՐԱՆՅԱՆ
Թուրքական կողմը փորձում է Հայաստանում տեղի ունեցող ներքաղաքական իրադարձությունները՝ հեղափոխությունը, հեղափոխության ամբողջ գործընթացն օգտագործել որպես հնարավորություն և փորձել հասկանալ՝ որքանով են պատրաստ իշխանությունները, հասարակությունը սահմանախախտումներին և ինչպես են արձագանքում նման միջադեպերին: 

17.10.2018 ՄԵԾ ԲՐԻՏԱՆԻԱՆ ՀԵՏԱՔՆՆՈՒՄ Է ԱԴՐԲԵՋԱՆՑԻ ԲԱՆԿԻՐԻ ԿՆՈՋ ԲԱԶՄԱՄԻԼԻՈՆ ԴՈԼԱՐՆԵՐԻ ԳՆՈՒՄՆԵՐԸ
Հարութ Սասունյան
Ադրբեջանին առնչվող ևս մեկ խոշոր կոռուպցիոն սկանդալ է հասունանում Եվրոպայում: Երկրի խարդախ պաշտոնյաները միլիարդավոր նավթադոլարներ են շորթել իրենց անձնական շահերի համար, մինչդեռ ադրբեջանցիների մեծ մասն ապրում է ծայրահեղ աղքատության մեջ: Վերջին օրինակը բրիտանական բազմաթիվ թերթերի առաջին էջերում է: Ադրբեջանցի բանկիրի 55-ամյա կինը՝ Զամիրա Հաջիևան, 21 միլիոն դոլար է ծախսել Լոնդոնի «Հարոդս» (Harrods) շքեղ հանրախանութում `2006-ից մինչև 2016 թվականն ընկած ժամանակահատվածում:

16.10.2018 ՀԱՐԱՎՕՍԱԿԱՆ ՀԻՄՆԱՀԱՐՑԻ ՄԱՍԻՆ
Վահե Սարգսյան
Վրաստանի պատմության սաակաշվիլիական դարաշրջանի վերաբերյալ հայկական, վրացական և այլ շրջանակներում ձևավորված պատկերացումները դեռևս հեռու են համակողմանի և խորքային համարվելուց: Այդ պատկերացումներն առավել քան հակասական են, հաճախ` խիստ միակողմանի: Պատճառը և՛ համապատասխան տեղեկատվության պակասն է, և՛ որոշ շրջանակների կողմից հատուկ նպատակներով տարվող միակողմանի քարոզչությունը: 

15.10.2018 ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ ԵՎ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ՎԵՐՋԻՆ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐԸ
Կարեն Վերանյան
Վերջին մի քանի ամիսների ընթացքում ականատես ենք լինում հայ-թուրքական սահմանի խախտումների հաճախակիացման միտումների, ինչն իսկապես մտահոգիչ է։ Նախորդ տարիների կտրվածքով նույնպես հայ-թուրքական սահմանը զերծ չի եղել Թուրքիայի կողմից սահմանախախտման միջադեպերից, սակայն, որպես կանոն, դրանք չեն առանձնացել այնպիսի հաճախակիությամբ, ինչ տեղի է ունենում ներկայում։ 

09.10.2018 ՇՓՄԱՆ ԳԻԾ–ԱՐԱ ՄԱՐՋԱՆՅԱՆ (05.10.18)
Թեմա`Էներգակիրներ և տարածման ուղիներ.աշխարհաքաղաքական շահերի բախումների և պատերազմների պատճառ.Իրանը և Թուրքիան տարածաշրջանային մրցակցության կիզակետում

04.10.2018 ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ՈՐՈՇ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ
Կարեն Վերանյան
Հարավային Կովկասը և մերձտարածաշրջանն առաջիկայում գտնվելու է ամերիկյան տնտեսական ճնշումների ներքո։ Վաշինգտոնը աահմանում է տնտեսական փուլային պատժամիջոցներ Իրանի և Ռուսաստանի նկատմամբ, ամերիկացի հոգևորականի գործով տնտեսական անկայունության փուլ է մտնում Թուրքիան, այս ամենի տնտեսական հետևանքները տրամաբանորեն չեն շրջանցի նաև հարավկովկասյան երկրները։

03.10.2018 ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ ՈՉ ՄԻԱՅՆ ՆԵՐԴՐՈՒՄՆԵՐԻ ԿԱՐԻՔ ՈՒՆԻ, ԱՅԼԵՎ՝ ԹԵ ԲԱՐԵԳՈՐԾՈՒԹՅԱՆ, ԹԵ ՆԵՐԴՐՈՒՄՆԵՐԻ...
Հարութ Սասունյան
Տարիների ընթացքում, սկսած 1991 թ. Հայաստանի անկախացումից, ես եզակի հնարավորություն եմ ունեցել հարյուրավոր ժամեր անցկացնել երկրի նախկին երեք նախագահների հետ, նրանց հետ անձնապես քննարկելով Հայաստանի բազմաթիվ հիմնախնդիրներ: Ես նրանց առաջարկել եմ իմ մասնագիտական գնահատականները և հաճախ իմ քննադատությունները՝ երկրի կառավարման վերաբերյալ: Թեև նախագահները գոհ չէին, որ մատնացույց էի անում նրանց թերություններն ու սխալները, սակայն հասկանում էին, որ մտադրություն չունեի նրանց նսեմացնել, այլ օգնել նրանց բարելավել բնակչության կենսապայմանները:

28.09.2018 ՆԻԿՈԼ ՓԱՇԻՆՅԱՆԻ ՆՅՈՒՅՈՐՔՅԱՆ ԱՅՑԻ ՈՒՂԵՐՁՆԵՐԸ՝ ԱՐՑԱԽՅԱՆ ՀԱՐՑԻՑ ՄԻՆՉԵՎ ՍՓՅՈՒՌՔԻ ԽՆԴԻՐՆԵՐ
- Հայաստանի վարչապետի այցը Նյու Յորք մեկնարկեց ԱՄՆ համայնքայինկառույցների և հայկական կազմակերպությունների ներկայացուցիչների հետհանդիպումով, որտեղ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ Հայաստան-Սփյուռքհարաբերություններում պետք է խրախուսվի ոչ թե բարեգործությունը, այլտնտեսական գործունեությունը: Նա հստակ ուղերձ հղեց, որ տնտեսական համակարգըՀայաստանում մաքրվում է կոռուպցիայից և սպասում է ներդրումների: Որքանո՞վկարող է գործնական լինել ՀՀ վարչապետի այս մեսիջը՝ ուղղված ԱՄՆ հայ համայնքին:

24.09.2018 ԿՐԻՏԻԿԱԿԱՆ ԵՆԹԱԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔՆԵՐԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ՄՈՏԵՑՈՒՄՆԵՐԸ ԹՈՒՐՔԻԱՅՈՒՄ
Արեստակես Սիմավորյան
Տեխնիկական զարգացման ներկա պայմաններում, տարաբնույթ ճգնաժամերի, բնական և տեխնածին աղետների կանխարգելման, ռիսկերի նվազեցմանն ուղղված քաղաքականության մշակման գործում էական նշանակություն են ձեռք բերում կրիտիկական ենթակառուցվածքների պաշտպանության և բարելավման աշխատանքները։ Նման աշխատանքներում, սովորաբար, տարբեր երկրներում ներգրավված են հանրային նշանակության կարևորագույն օբյեկտների գործունեությունը համակարգող պետական, որոշ դեպքերում՝ մասնավոր սուբյեկտները։

18.09.2018 ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ ՎԻՃԱԿԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆՆ ԸՍՏ ԲՐԻԹԻՇ ՓԵԹՐՈԼԻՈՒՄԻ ՏԱՐԵԿԱՆ ԶԵԿՈՒՅՑՆԵՐԻ
Արմեն Մանվելյան
Բրիտանական հայտնի Բրիթիշ փեթրոլիում (BP) ընկերությունը՝ աշխարհի խոշորագույն նավթ և գազ արդյունահանող միջազգային կառույցը, զբաղվում է նաև էներգետիկ համաշխարհային շուկայի ուսումնասիրությամբ։ Այդ ուսումնասիրությունները ամեն տարի հունիսի վերջին ներկայացվում են հանրությանը և դառնում հետազոտական և վերլուծական աշխատանքներ գրելու կարևորագույն աղբյուր։ Նկատենք, որ BP-ն միակ կազմակերպությունը չէ, որ նմանատիպ հետազոտական զեկույցներ է տպագրում։ 

17.09.2018 ԲԱՑԻ ՀՀ-ԻՑ, ՆԱԽԱՏԵՍՎՈՒՄ Է ՆԱԵՎ ՊՈՒՏԻՆԻ ԱՅՑԸ ԱԴՐԲԵՋԱՆ, ՌՈՒՍԱԿԱՆ ԿՈՂՄԸ ԱԿՏԻՎԱՑՆՈՒՄ Է ԻՐ ՄԻՋՆՈՐԴԱԿԱՆ ԱՌԱՔԵԼՈՒԹՅՈՒՆԸ ԱՐՑԱԽՅԱՆ ՈՒՂՂՈՒԹՅԱՄԲ. ՓՈՐՁԱԳԵՏ
Ռուսաստանի Դաշնության նախագահ Վլադիմիր Պուտինի կողմից Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հրավերն ընդունելը դիտարկվում է զուտ երկկողմ քաղաքական և դիվանագիտական հարաբերությունների օրինաչափության համատեքստում: Այս մասին Tert.am-ի հետ զրույցում ասաց «Նորավանք» հիմնադրամի Քաղաքական հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար, ավագ փորձագետ Կարեն Վերանյանը:

11.09.2018 FOX ՀԵՌՈՒՍՏԱՏԵՍՈՒԹՅԱՆ ՋԱԽՋԱԽԻՉ ՀԱՐՁԱԿՈՒՄԸ ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ԵՎ ԷՐԴՈՂԱՆԻ ՎՐԱ
Հարութ Սասունյան
Մինչ Թուրքիայի և ԱՄՆ-ի միջև հակամարտությունը շիկանում է, Թուրքիայի անխելք նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը չի հասկանում, որ շարունակելով կեղծ մեղադրանքներով պահել ամերիկացի պատվելի Էնդրյու Բրանսոնին, նա մեծ հարված է հասցնում Թուրքիայի տնտեսությանը և նրա անդամակցությանը ՆԱՏՕ-ին: Մեկ այլ խելամիտ թուրք ղեկավար արդեն վաղուց արձակած կլիներ պատվելի Բրանսոնին և կպահպաներ ռազմական ու առևտրային հարաբերությունները Միացյալ Նահանգների հետ:

05.09.2018 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ ՀՈՒՅՍ ՈՒՆԵՐ, ՈՐ ԳԵՐՄԱՆԻԱՆ ԿՆԵՐԳՐԱՎՎԻ ԱՐՑԱԽՅԱՆ ՀԱԿԱՄԱՐՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՐԳԱՎՈՐՄԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՈՒՄ
Սեպտեմբերի 3-ին «Նոյյան Տապան» լրատվական կենտրոնի «Քննարկում» հաղորդաշարի հյուրն է «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի ավագ փորձագետ Կարեն Վերանյանը:

14.08.2018 ԿԱՍՊԻՑ ԾՈՎԻ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ԿԱՐԳԱՎԻՃԱԿԻ ՄԱՍԻՆ ՀՌՉԱԿԱԳԻՐԸ ԱՎԵԼՈՐԴ ՎՍՏԱՀՈՒԹՅՈՒՆ Է ՏԱԼԻՍ ԱԼԻԵՎԻՆ՝ ՈՒԺԵՂ ԴԻՐՔԵՐԻՑ ԽՈՍԵԼՈՒ ՆԱԵՎ ԱՐՑԱԽԻ ՀԻՄՆԱՀԱՐՑՈՒՄ. Կ. ՎԵՐԱՆՅԱՆ
«Նորավանք» հիմնադրամի Քաղաքական հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար, ավագ փորձագետ Կարեն Վերանյանը կարծում է, որ Կասպից ծովի իրավական կարգավիճակի մասին հռչակագրով Ադրբեջանն իր համար լուծում է մի քանի կարևոր հարցեր: Նախ՝ վերահսկելով կասպյան էներգակիրների զգալի ծավալներ՝ դրանց արդյունահանումից ու շահագործումից ստանում է զգալի ֆինանսական կապիտալ կուտակելու հնարավորություն, երկրորդ՝ ամրապնդում է իր դիրքերը՝ որպես տարածաշրջանային էներգետիկ-տրանսպորտային կարևորագույն հանգույցներից մեկը:

13.08.2018 ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԵՎ ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ԳԻՏԱՀԵՏԱԶՈՏԱԿԱՆ ՎԻՃԱԿԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆԸ 2008-2018ԹԹ.
Կարեն Վերանյան
ՅՈւՆԵՍԿՕ-ի 2012թ. զեկույցի վիճակագրական տվյալներով՝ առանձնացված 91 երկրների շարքում գիտահետազոտական և փորձարարակոնստրուկտորական աշխատանքների (ԳՀՓԿԱ-НИОКР) ծախսերով Հայաստանը զբաղեցրել է 64-րդ դիրքը (ՀՆԱ ընդամենը 0,27%-ը)։ Զեկույցում Ադրբեջանը զբաղեցրել է 66-րդ հորիզոնականը, որի ԳՀՓԿԱ ծախսերը կազմել են երկրի ՀՆԱ 0,25%-ը։ Սակայն այստեղ մտահոգիչ է ոչ միայն այն, որ Հայաստանում ոլորտին հատկացվող ծախսերն այդպես էլ չեն գերազանցում ՀՆԱ նույնիսկ 1%-ը, այլ այն, որ երկու երկրների ՀՆԱ ծավալներն իրապես անհամադրելի են։

09.08.2018 ԹՈՒՐՔԻԱՆ ՃՆՇՈՒՄ Է ՈՉ ՄԱՀՄԵԴԱԿԱՆ ԱՌԱՋՆՈՐԴՆԵՐԻ ՎՐԱ, ՈՐՊԵՍԶԻ ՊՆԴԵՆ, ԹԵ ԻՐԵՆՑ ՉԵՆ ՃՆՇՈՒՄ
Հարութ Սասունյան
Իմ վերջին հոդվածներից մեկում գրել էի Միացյալ Նահանգների պետքարտուղարության Կրոնական ազատությունների մասին տարեկան զեկույցի մասին, որտեղ նշված էր, որ «Թուրքիայում բոլոր կրոնական խմբերը, բացի սունի մահմեդականներից, տառապում են խտրականությունից և հալածանքներից.... Կրոնական փոքրամասնություններն ասում են, որ շարունակում են դժվարություններ կրել հանրակրթական դպրոցներում պարտադիր [իսլամական] կրոնի դասերից ազատվելու, պաշտամունքի վայրերի գործածման կամ բացման, ինչպես նաև հողի ու սեփականության վեճերի լուծման հարցում:

07.08.2018 ՀԱՅԱՍՏԱՆ – ՌՈՒՍԱՍՏԱՆ ՌԱԶՄԱՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԴԱՇԻՆՔԸ ԱՐԴԻ ՓՈՒԼՈՒՄ. ԻՐՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ, ՎՏԱՆԳՆԵՐ, ՀԵՌԱՆԿԱՐՆԵՐ
Արա Մարջանյան
Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև ռազմաքաղաքական դաշինքի իրողությունները ձևավորող բազմաթիվ գործոններից առանձնացրել ենք հետևյալը: «Ռուսաստանի ռազմական դաշնակիցները քիչ են». այսպես են սկսվում Վալդայան ակումբի 2017թ. թիվ 66 «Գրառումները»։ «Պարտավորեցնող պայմանագրեր, երբ մեկ կողմի վրա հարձակումը հավասարվում է հարձակման բոլորի վրա, Ռուսաստանն ունի միայն Աբխազիայի և Հր.Օսիայի հետ»,- ասվում է այստեղ:

02.08.2018 ՓԱՓՈՒԿ ՈՒԺԻ ԲԱՂԱԴՐԻՉԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆ-ԻՐԱՆ ՓՈԽՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ
Հայկ Սարգսյան
Խորհրդային Միության փլուզումից հետո Իրանի Իսլամական Հանրապետությունը տարածաշրջանի այն եզակի երկրներից էր, որն ի սկզբանե Հայաստանի Հանրապետության հետ հաստատեց բարիդրացիական հարաբերություններ: Իրանը պաշտոնապես ճանաչեց Հայաստանի Հանրապետությունը 1991թ. դեկտեմբերի 25-ին, իսկ 1992թ. փետրվարի 9-ին երկու երկրների միջև ստորագրվեց դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման արձանագրությունը:

01.08.2018 ԱՆՁԻ ՊԱՇՏԱՄՈՒՆՔԸ ԱԴՐԲԵՋԱՆՈՒՄ. ՆԱԽԿԻՆ ՆԱԽԱԳԱՀ ՀԵՅԴԱՐ ԱԼԻԵՎԻՆ ԿՈՒՌՔ ԴԱՐՁՆԵԼԸ
Հարութ Սասունյան
Ադրբեջանի նախկին նախագահ Հեյդար Ալիևի երկրպագությունն այնքան չափազանցված է, որ ամերիկացի բլոգեր Անդրեաս Մոզերը Բաքու և Գյանջա կատարած իր այցի ժամանակ ամենուրեք բախվել է «մեծ առաջնորդի» հուշարձաններին և շենքերին: Մոզերը երգիծական զեկույց է գրել իր բլոգում, որից հատվածներ ենք ներկայացնում՝ մեր ընթերցողների զվարճության համար…

31.07.2018 ԻՍԼԱՄԻ ԴԵՐՆ «ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ» ԱԶԳԱՅԻՆ ԻՆՔՆՈՒԹՅԱՆ ԿԵՐՏՄԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՈՒՄ
Գայանե Չոբանյան
Ներկայիս «ադրբեջանական» ազգային ինքնությունը խարսխված է թյուրքականության գաղափարախոսության և այսպես կոչված «մշակութային» կամ «ազգային» իսլամի միաձուլման վրա։ Անկախ կրոնական սկզբունքների և արարողակարգերի իմացությունից և պահպանումից՝ ադրբեջանցիների ճնշող մեծամասնությունն իրեն համարում է մուսուլման՝ մեծ մասամբ նույնացնելով այդ հասկացությունը ոչ թե կրոնական պատկանելության, այլ էթնոմշակութային ինքնության հետ։ 

30.07.2018 ՂԱՐԱԲԱՂՅԱՆ ՀԻՄՆԱԽՆԴԻՐ. ՍՏԱՏՈՒՍ ՔՎՈՅԻ ԱՄՐԱՊՆԴՈ՞ՒՄ, ԹԵ՞ ՊԱՏԵՐԱԶՄԻ ՆԱԽԱՊԱՏՐԱՍՏՈՒԹՅՈՒՆ
Ռոման Կարապետյան
Ղարաբաղյան հիմնախնդրի գլխավոր բարդություններից մեկն այն է, որ այստեղ ներգրավված արտաքին ակտորները որքան բազմազան, նույնքան էլ տարբերվող են իրենց շահերով և ակնկալիքներով: Հարցի մյուս բարդությունն այն է, որ բանակցող կողմերի՝ հակամարտության կարգավորման վերաբերյալ դիրքորոշումները հատման կետեր գրեթե չունեն կամ դրանք այնքան աղոտ են, որ գրեթե անտեսանելի են:

27.07.2018 «ՆՈՐԱՎԱՆՔ» ԳԿՀ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՀԵՏԱԶՈՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿԵՆՏՐՈՆԻ ՂԵԿԱՎԱՐ ԿԱՐԵՆ ՎԵՐԱՆՅԱՆԻ ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑԸ «ԱՐԱՐԱՏ» ՀԵՌՈՒՍՏԱԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ «ՀԵՏՀԱՇՎԱՐԿ» ՀԱՂՈՐԴԱՇԱՐԻՆ
Որքանով իրատեսական է Իրան ԱՄՆ բախումը, և ինչ հետևանքներ այն կունենա մեր տարածաշրջանի ու մասնավորապես Հայաստանի վրա: 1. Թրամփը Ռոևհանիին է սպառնում , Ռոհանին Թրամփին, որքանով է լուրջ այս ամենը:

26.07.2018 ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՂԱՐԱԲԱՂԻ ՀԻՄՆԱԽՆԴԻՐԸ ՀԱՅ-ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱՏԵՔՍՏՈՒՄ
Դավիթ Սաֆարյան
Ղարաբաղյան հիմնախնդրի ընկալումները թուրքական հասարակական-քաղաքական դիսկուրսում և դրանց կախվածությունն ադրբեջանական դիրքորոշումից, ինչպես նաև թուրք քաղաքական գործիչների, վերլուծաբանների, ԶԼՄ անդրադարձներն արցախյան թեմատիկային ավելի քան երկու տասնամյակ մշտադիտարկվում են հայ թուրքագետների կողմից: Ստորև կփորձենք հակիրճ ներկայացնել մեր մշտադիտարկման որոշ արդյունքները, որոնք ամփոփվել են նաև մեր մի շարք գիտական հրապարակումներում և կոլեկտիվ մենագրության մեջ:

24.07.2018 ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՆԸ ՌՈՒՍ-ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ. ՊԱՏՄԱԿԱՆ ԱԿՆԱՐԿ
Տարոն Սաքոյան
Համաշխարհային պատմության մեջ քիչ չեն այն պետությունները, որոնց փոխհարաբերություններն անմիջականորեն անդրադարձել են նրանց հարևան ու հարակից պետությունների և ժողովուրդների վրա: Մասնավորապես, այս առումով կարելի է առանձնացնել ռուս-թուրքական հարաբերությունները, որոնց պատմությունը հարուստ է ծայրահեղություններով՝ ռազմադիվանագիտական ճակատներում կատաղի բախումներից մինչև դաշնակցային հարաբերություններ, որոնք ուղղակիորեն ազդել են մասնավորապես հայերի սոցիալ-տնտեսական ու քաղաքական կյանքի վրա:

20.07.2018 ԹՈՒՐՔԻԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏԻ ՏԱՐԻՆԵՐԻՆ. ԴԱՇՆԱԿԻՑՆԵՐ ԵՎ ՀԱԿԱՌԱԿՈՐԴՆԵՐ
Քրիստինե Մելքոնյան
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին Թուրքիայի որդեգրած արտաքին քաղաքականությունը բնութագրվում է որպես փոփոխական և անվստահելի: Ըստ ամերիկյան արխիվներում պահպանված վավերագրերի` թեև Թուրքիան պատերազմին չմասնակցեց, սակայն նրա դիվանագետների՝ «վարագույրի հետևում» իրականացրած խաղը բավական նկատելի էր: Այդ տարիների նրա արտաքին քաղաքականության մեջ առանձնանում են երեք ուղղություն. նախ՝ Թուրքիայի հարաբերություններն անգլո-ֆրանսիական կողմի հետ, այնուհետև թուրք-գերմանական և, ի վերջո՝ խորհրդա-թուրքական լարված հարաբերությունները:

18.07.2018 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻՑ ԱՐՏԱՔՍՎԱԾ ԱՄԵՐԻԿԱՑԻ ՈՒՍՈՒՑՉՈՒՀԻՆ ՇԱՀՈՒՄ Է ԴԱՏԸ ԵՎՐՈՊԱԿԱՆ ԴԱՏԱՐԱՆՈՒՄ
Հարութ Սասունյան
2018 թ. ապրիլի 8-ին «Գեյթսթոն» ինստիտուտի հրապարակած հոդվածում, թուրք լրագրող Ուզայ Բուլութը նշել է, որ Ստամբուլի համալսարանի, հետագայում նաև Թուրքիայի Գազիանթեպի Մերձավոր Արևելքի տեխնիկական համալսարանի դասախոս Նորմա Ժաննա Քոքսը «իր ուսանողների և գործընկերների հետ խոսել է 1915 թ. Հայոց ցեղասպանության, քրդերի բռնի ձուլման մասին և բողոքել է «Քրիստոսի վերջին գայթակղությունը» ֆիլմի դեմ: 

12.07.2018 ԴՈԿՏՈՐ ՋՈՐՋ ԿՈՍՏՈՊՈՒԼՈՍ. ԴԱՇՆՈՒԹՅԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿԸ
Ակնհայտ է, որ աշխարհը մեր աչքերի առջև դանդաղ, բայց և արդյունավետ ենթարկվում է լուրջ, անախադեպ փոփոխությունների: Դրանցից մեկը այսպես կոչված Եվրամիության ստեղծումն է, որտեղ ըստ էության բազմաթիվ ենթադրաբար ինքնիշխան պետությունները կարող են վերածվել անանուն ուժերի կողմից կառավարվող գերիշխող պետության նահանգների:

12.07.2018 ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ԱՐՏԱՆԵՏՈՒՄՆԵՐ. ԻՆՉՈ՞Ւ Է ԲԱՔՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՒՄ ՄԵԿՕՐՅԱ ՖԵՅՔԵՐ
Ադրբեջանը փորձում է օգտագործել ապատեղեկատվությունը ներքաղաքական լուրջ փոփոխությունների շրջանում Հայաստանի բնակչության վրա ազդեցություն գործելու համար, Sputnik Արմենիային ասաց «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի Քաղաքական հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար Կարեն Վերանյանը։

09.07.2018 ՀԱՅԱՍՏԱՆ-ՌՈՒՍԱՍՏԱՆ ՌԱԶՄԱՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԴԱՇԻՆՔՆ ԱՐԴԻ ՓՈՒԼՈՒՄ. ԻՐՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ, ՎՏԱՆԳՆԵՐ, ՀԵՌԱՆԿԱՐՆԵՐ
Արա Մարջանյան
Զեկուցում «Հայաստան—Ռուսաստան ռազմավարական դաշինք. իրողություններ և արդի մարտահրավերներ» «ուղեղային գրոհի» ժամանակ
7 հուլիսի 2018 թ., ք.Երևան, Հայաստան,
«Մետրոպոլ» հյուրանոցի համաժողովների դահլիճ

06.07.2018 ՀԵՂՈՒԿԱՑՎԱԾ ԳԱԶԸ ԵՎ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԱՇԽԱՐՀԱՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
Արմեն Մանվելյան
Էներգետիկ շուկայում իր առանձնահատուկ տեղն ունի գազը, որն, ի տարբերություն մյուս էներգակիրների (նավթ, ածուխ, հարստացված ուրան), չի հանդիսանում բորսայական ապրանք, հետևաբար այդ էներգակրի գինն էլ չի որոշվում ավանդական՝ Լոնդոնի կամ Նյու Յորքի բորսաներում։ Գազի շուկայի այս փակ համակարգը որոշակի առավելություն է տալիս արտահանող պետություններին, որոնք կարող են ազդել գնագոյացման քաղաքականության վրա և փորձում են այն օգտագործել որպես միջոց սեփական շահերն առաջ մղելու համար։

04.07.2018 ՊԵՏՔԱՐՏՈՒՂԱՐՈՒԹՅՈՒՆԸ ԲԱՑԱՀԱՅՏՈՒՄ Է ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ «ԿՐՈՆԱԿԱՆ ՀԱՆԴՈՒՐԺՈՂԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ» ԿԵՂԾ ՊԱՏԿԵՐԸ
Հարութ Սասունյան
Ադրբեջանի կառավարությունն ամեն տարի մեծ գումարներ է ծախսում աշխարհին համոզելու համար, որ ադրբեջանցիները հանդուրժող մարդիկ են, որոնք հարգում են իրենց երկրում ապրող բոլոր փոքրամասնությունների իրավունքները: Սակայն, անկախ նրանից, թե Ադրբեջանի լոբբիստները Եվրոպայում և ԱՄՆ-ում որքան կեղծ միջկրոնական հանդիպումներ են կազմակերպում քրիստոնյա և հրեա ղեկավարներին կաշառելու միջոցով, անհնար է ծածկել ճշմարտությունը ադրբեջանական անհանդուրժողականության մասին:

03.07.2018 «ԵՎՐԱՍԻԱ» ՋՐԱՆՑՔԻ ՌԱԶՄԱՎԱՐԱԿԱՆ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՇՐՋԱՆԱԿՆԵՐՈՒՄ
Անդրանիկ Հովհաննիսյան
Վերջին 10-15 տարում աշխարհում տեղի են ունենում փոփոխություններ, որոնք ուղղված են նոր աշխարհակարգի` անբևեռ աշխարհի ձևավորմանը։ Ակնհայտ է, որ առանց այս գլոբալ փոփոխությունները հաշվի առնելու դժվար կլինի հասկանալ, թե ինչ է իրականում կատարվում Կենտրոնական Ասիայի տարածաշրջանում։ Հատկապես հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ Կենտրոնական Ասիայի տարածաշրջանում են գտնվում ՀԱՊԿ և ԵԱՏՄ շրջանակներում Հայաստանի Հանրապետության ռազմական և տնտեսական դաշնակից պետությունները՝ Ղազախստանը, Ղրղզստանը և Տաջիկստանը։

02.07.2018 ՆԱԽԻՋԵՎԱՆԻ ԹԵՄԱՆ ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ԼՐԱՏՎԱԴԱՇՏՈՒՄ. ՈՐՈՇ ԴԻՏԱՐԿՈՒՄՆԵՐ
Դիանա Գալստյան
Հետազոտության նպատակն է ուսումնասիրել Նախիջևանի (Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետություն, ՆԻՀ) ներկայացվածությունն ադրբեջանական մեդիա-դաշտում շրջանառվող տեղեկատվական հոսքերում, պարզել այն հիմնական համատեքստերը, որտեղ հանդես է եկել Նախիջևանը։ Այդ նպատակով դիտարկվել են ադրբեջանական 1news.az, day.az, haqqin.az լրատվական կայքերի և Interfax.az գործակալության ադրբեջանական բաժնի («Интерфакс-Азербайджан»)՝ Նախիջևանին առնչվող նյութերը 2017թ. հունվար - 2018թ. մայիս ժամանակահատվածում։

28.06.2018 ՆԱԽԻՋԵՎԱՆԸ ԿՐԿԻՆ ԴԱՐՁԵԼ Է ԼԱՅՆԱՄԱՍՇՏԱԲ ԵՎ ՎՏԱՆԳԱՎՈՐ ԱՇԽԱՐՀԱՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՀԱԿԱՄԱՐՏՈՒԹՅԱՆ ԹԱՏԵՐԱԲԵՄ
Փոլ Գոբլ
Դեպի Նախիջևանի սահման երկաթուղու կառուցման աշխատանքներն այս տարի սկսելու՝ Անկարայի ս/թ հունիսի 6-ի հայտարարությունը, ինչպես նաև Ադրբեջանի էքսկլավ հանդիսացող Նախիջևանի և Հայաստանի միջև սահմանի երկայնքով Բաքվի զինված ուժերի վերադասավորումների մասին լուրերը մտահոգում են Երևանին և Մոսկվային։ Հայ և ռուս որոշ պաշտոնատար անձինք և փորձագետներ անհանգստացած են, որ այս զարգացումները կարող են հանգեցնել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև պատերազմի վերսկսմանը` արդեն նոր ուղղությամբ։

27.06.2018 ԿՐՈՆԱԿԱՆ ԱԶԱՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ ԻՐ ՏԱՐԵԿԱՆ ԶԵԿՈՒՅՑՈՒՄ ԱՄՆ-Ի ՊԵՏՔԱՐՏՈՒՂԱՐՈՒԹՅՈՒՆԸ ԽՍՏՈՐԵՆ ՔՆՆԱԴԱՏՈՒՄ Է ԹՈՒՐՔԻԱՅԻՆ
Հարութ Սասունյան
Միացյալ Նահանգների պետքարտուղարությունը վերջերս հրապարակել է 2017 թ. իր զեկույցը միջազգային կրոնական ազատությունների մասին մոտ 200 երկրներում, ներառյալ Թուրքիայում, Ադրբեջանում և Հայաստանում։ Այս շաբաթ մեր ուշադրության կենտրոնում կլինի Թուրքիայի վերաբերյալ բաժինը։

21.06.2018 ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԽՆԴՐԻ ԱՐԾԱՐԾՈՒՄԸ ՀԵՏԽՈՐՀՐԴԱՅԻՆ ՎՐԱՍՏԱՆՈՒՄ (մաս 2)
Վահե Սարգսյան
Հայոց ցեղասպանության ճանաչման խնդիրը Վրաստանի պետական և հասարակական-քաղաքական օղակների առջև մշտապես բարձրացրել են Վրաստանում գործող հայկական հասարակական-քաղաքական կազմակերպությունները: Այդպիսի մի պահանջագիր հղվեց նաև 2003թ. աշնանը` Վրաստանում սպասվելիք խորհրդարանական ընտրությունների նախօրեին: 

19.06.2018 ՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ-ՍՓՅՈՒՌՔ ԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ԻՐԱՆԱԿԱՆ ՓՈՐՁԻՑ
Վահրամ Հովյան
Չնայած իրանական սփյուռքի՝ այդ երկրի համար ոչ միանշանակ դերին, ինչպես նաև պետություն-սփյուռք հարաբերություններում առկա որոշակի խնդիրներին, ԻԻՀ իշխանությունները նույնպես փորձում են օգտագործել արտերկրի հայրենակիցների ներուժը սեփական երկրի զարգացման և նրա առջև ծառացած խնդիրների լուծման համար։ Սույն հետազոտության շրջանակներում դիտարկումները կենտրոնանում են Իրան-սփյուռք համագործակցության քաղաքական, տեղեկատվական, տնտեսական և գիտական ոլորտների վրա։

18.06.2018 ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆԸ 2017Թ.
Անուշավան Բարսեղյան
Ադրբեջանի վիճակագրական պետական կոմիտեի տվյալների համաձայն, ԱՀ ՀՆԱ-ն 2017թ. կազմել է 70,1 մլրդ մանաթ ($41,5 մլրդ), ինչը 0,1%-ով ավելի է 2016թ. ցուցանիշից, մեկ անձին բաժին ընկնող ՀՆԱ-ն կազմել է 7,2 հազար մանաթ ($4,2 հազար): 2016թ. ընթացքում ՀՆԱ 3,1%-անոց անկման համեմատ 2017թ. ցուցանիշներն արտացոլում են դրական միտումներ, սակայն դա հիմնականում պայմանավորված է նավթի գնաճով. Brent տեսակի նավթի միջին գինը 2017թ. կազմել է $54, ինչը 23,4%-ով բարձր է 2016թ. ցուցանիշից ($43,76):

12.06.2018 ՀՀ ԱՐՏԱՀԱՆՄԱՆ ՆԵՐՈՒԺԸ ԵՎ ՄՐՑՈՒՆԱԿՈՒԹՅԱՆ ԲԱՐԵԼԱՎՄԱՆ ՀԻՄՆԱԽՆԴԻՐՆԵՐԸ
Աղասի Թավադյան
Մրցունակության աստիճանի բարելավումն առաջնահերթ խնդիր է: Այն առաջին հերթին արտահայտվում է ՀՆԱ աճով և առևտրային հաշվեկշռի բարելավմամբ, հատկապես փոքր տնտեսությամբ երկրի համար: ՀՀ արտահանման իրական ներուժը, արտահանման առանցքային ճյուղերը գնահատելու և մրցունակությունը բարելավելու համար անհրաժեշտ է դիտարկել ՀՀ դրամի փոխարժեքի դինամիկայի ազդեցությունն առևտրային հաշվեկշռի վրա:

07.06.2018 ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ԾԱԳՈՒՄՈՎ ԱՄԵՐԻԿԱՑԻ ԱԴԻԼ ԲԱԳԻՐՈՎԸ 250 ՀԱԶԱՐ ԴՈԼԱՐ Է ՍՏԱՑԵԼ ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՕԳՏԻՆ ԼՈԲԲԻՆԳ ԱՆԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ
Հարութ Սասունյան
Իմ անցյալ շաբաթվա հոդվածում՝ ԱՄՆ-ում Ադրբեջանի օգտին լոբբինգի համար գաղտնի ֆինանսավորման մասին, ես անդրադարձել էի այն վարձատրությանը, որը տրվել է «նախագահ Ալիևի հետ սերտ կապեր ունեցող նավթի և գազի հարցերով ազդեցիկ մի խորհրդատուի, որն իրեն ներկայացնում է որպես գաղթականի հաջող պատմություն ունեցող և ապրում է Օհայո նահանգի Դեյթոն քաղաքում, միևնույն ժամանակ լոբբինգ է անում ԱՄՆ-ի կառավարությանը իր հայրենիքի օգտին»:

05.06.2018 ՔՐԴԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՆԸ ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ԱՐՏԱՀԵՐԹ ԸՆՏՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ
Հայկ Գաբրիելյան
2018թ. ապրիլի 18-ին Թուրքիայի նախագահ, իշխող «Արդարություն և զարգացում» կուսակցության (ԱԶԿ) նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը «Ազգայնական շարժում» կուսակցության (ԱՇԿ) առաջնորդ Դևլեթ Բահչելիի հետ քննարկումներից հետո հայտարարեց ընթացիկ տարվա հունիսի 24-ին արտահերթ խորհրդարանական և նախագահական ընտրություններ նշանակելու մասին:

04.06.2018 ԻՐԱՆԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ԿԻՐԱՌՎՈՂ ՊԱՏԺԱՄԻՋՈՑՆԵՐԻ ԱՐԴՅՈՒՆՔՈՒՄ ՄԱՐՏԱՀՐԱՎԵՐԻ ԱՌՋԵՎ ԿԱՐՈՂ Է ԿԱՆԳՆԵԼ ՆԱԵՎ ՄԵՂՐԻԻ ԱԶԱՏ ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ԳՈՏՈՒ ՀԵՏԱԳԱ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅՈՒՆԸ. ԿԱՐԵՆ ՎԵՐԱՆՅԱՆ
«Նորավանք» հիմնադրամի Քաղաքական հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար, ավագ փորձագետ Կարեն Վերանյանի խոսքով՝ Իրանի նկատմամբ հնարավոր տնտեսական պատժամիջոցների սահմանման դեպքում կտուժեն նաև այն պետությունները և ազգային ընկերությունները, որոնք տնտեսական կապեր են պահպանում Իրանի հետ։

31.05.2018 ԿԱՐԵՆ ՎԵՐԱՆՅԱՆ. ԻՍՐԱՅԵԼԻ ՕՐԵՆՍԴԻՐ ՄԱՐՄՆԻ ՕՐԱԿԱՐԳՈՒՄ ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՃԱՆԱՉՄԱՆ ՀԱՐՑԻ ԲԱՐՁՐԱՑՈՒՄԸ ԵՎ ԴՐԱ ՇՈՒՐՋ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐԸ
ՍտատուսՔվո վերլուծական հաղորդումը հյուրընկալեց «Նորավանք» ԳԿՀ հիմնադրամի քաղաքական հետազոտությունների ղեկավար Կարեն Վերանյանին: Քննարկեցինք Իսրայելի օրենսդիր մարմնի կողմից Հայոց Ցեղասպանության ճանաչման հետ կապված հարցերը:

30.05.2018 «ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ԼՎԱՑՔԱՏԱՆ» ԳԱՂՏՆԻ ԾՐԱԳՐՈՎ 1,5 ՄԻԼԻՈՆ ԴՈԼԱՐ Է ՎՃԱՐՎԵԼ ԱՄԵՐԻԿՅԱՆ ԼՈԲԲԻՍՏԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆԸ
Հարութ Սասունյան
Կազմակերպված հանցագործության և կաշառակերության լուսաբանման նախագծի (OCCRP) համացանցային կայքն անցյալ շաբաթ բացահայտեց հավանաբար ապօրինի լոբբինգ ԱՄՆ-ում, որը ֆինանսավորվել է ադրբեջանական աղբյուրներից: 2018 թվականի մայիսի 23-ին հետաքննող լրագրող Ջոնի Ռեյթը տեղեկացրեց, որ «փողերի մի մասը, որ փոխանցվել է «ադրբեջանական լվացքատան» գաղտնի ծրագրով և ապօրինի հիմնադրամի միջոցով, որով 2012-ից 2014 թթ. ընկած ժամանակահատվածում երկրից արտահոսել է 2,9 միլիարդ դոլար, ենթադրվում է, որ հայտնվել է ադրբեջանական կազմակերպության ձեռքում, որը Վիրջինիա նահանգում մեկ տասնամյակից ավելի վարձել է մի ընկերություն ԱՄՆ կառավարությանը լոբբինգ անելու համար»:

29.05.2018 ՆՈՐ ՄԱՐՏԱՀՐԱՎԵՐՆԵՐ ԻՐԱՆ-ԻՍՐԱՅԵԼ ԴԻՄԱԿԱՅՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ
Կարեն Վերանյան
ՌԴ, Իրանի և Թուրքիայի ռազմաքաղաքական կոորդինացիոն գործողությունների արդյունքում Սիրիայում իրականացված հակաահաբեկչական պայքարը կարծեք թե նոր հնարավորություններ էր բացում սիրիական ճգնաժամի հանգուցալուծման համար։ Տարբեր փորձագիտական գնահատականներով, թեև այդ գործողությունների արդյունքում լուրջ հաջողություններ արձանագրվեցին ահաբեկչության դեմ պայքարում, այդուհանդերձ, չկային բավարար ռազմաքաղաքական, անվտանգային նախադրյալներ՝ խոսելու Սիրիայում և ողջ տարածաշրջանում համապարփակ կայունության հաստատման հնարավորության մասին։

25.05.2018 «ԵՎՐՈՊԱՅԻ ԱՏՈՄԱՅԻՆ ԷՆԵՐԳԻԱՅԻ ՀԱՄԱՅՆՔ» ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅՈՒՆԸ
Արմեն Մանվելյան
Հայաստան-Եվրամիություն պայմանագիրը, ինչպես հայտնի է, իրականում եղել է եռակողմ, այն ստորագրել է նաև «Եվրոպայի ատոմային էներգիայի համայնք» (ԵԱԷՀ-Եվրոատոմ) կազմակերպությունը։ Այս կառույցի մասնակցությունը Հայաստանի Հանրապետության և Եվրոպայի միության միջև կնքված ռազմավարական նշանակության պայմանագրի կնքմանը պատահական չէ։ 

22.05.2018 «ՆՈՐԱՎԱՆՔ» ԳԿՀ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՀԵՏԱԶՈՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿԵՆՏՐՈՆԻ ՂԵԿԱՎԱՐ ԿԱՐԵՆ ՎԵՐԱՆՅԱՆԻ ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑԸ «ԱՐԱՐԱՏ» ՀԵՌՈՒՍՏԱԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ «ՀԵՏՀԱՇՎԱՐԿ» ՀԱՂՈՐԴԱՇԱՐԻՆ
ԱՄՆ ճնշումից կտուժի թե' Իրանը, թե' Հայաստանը
Ի՞նչ է կատարվում Իսրայելի շուրջ:
Ի՞նչը հատկապես լարեց իրավիճակն այստեղ: Իսրայելա-պաղեստինյան լարվածությունը հասավ ՄԱԿ, մեղադրանք Իրանին, Համասի ահաբեկիչները սադրում են պաղեստինցիներին հարձակվելու Իսրայելի վրա:

18.05.2018 «ՆՈՐԱՎԱՆՔ» ԳԿՀ ՓՈԽՏՆՕՐԵՆ ՍԱՄՎԵԼ ՄԱՆՈՒԿՅԱՆԻ ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑԸ «ԱՐԱՐԱՏ» ՀԵՌՈՒՍՏԱԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ «ՀԵՏՀԱՇՎԱՐԿ» ՀԱՂՈՐԴԱՇԱՐԻՆ
Հայ ռուսական հարաբերություններ և ՌԴ- ընտրություններ
ՌԴ-ում նախագահական ընտրությունների արդյունքները. ինչի՞ մասին են դրանք վկայում։ Ընդհանրապես ի՞նչ առանձնահատկություններ ունեն Ռուսաստանում նախընտրական գործընթացները:

16.05.2018 ԻՍՐԱՅԵԼԸ ԱԴՐԲԵՋԱՆԻՆ ԿՕԳՏԱԳՈՐԾԻ ԻՐԱՆԻՆ ՀԱՐՎԱԾԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ (տեսանյութ)
Արա Մարջանյան. Նորավանք հիմնադրամի տնօրենի տեղակալ, ՄԱԿ-ի ազգային փորձագետ
ԱՄՆ Իրան լարվածության Իսրայելի մասնակցությունը, հնարավոր վտանգներն ու դրանց ազդեցությունը մեր տարածաշրջանի ու հատկապես ՀՀ-ի վրա:

14.05.2018 «ՆՈՐԱՎԱՆՔ» ԳԻՏԱԿՐԹԱԿԱՆ ՀԻՄՆԱԴՐԱՄԻ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՀԵՏԱԶՈՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿԵՆՏՐՈՆԻ ՂԵԿԱՎԱՐ ԿԱՐԵՆ ՎԵՐԱՆՅԱՆԻ ԱՍՈՒԼԻՍԸ
Թեման բանակցային գործընթացին արցախյան կողմի մասնակցության վերաբերյալ ՀՀ վարչապետ Ն.Փաշինյանի հայտարարությունն է՝ տարածաշրջանային ռազմաքաղաքական զարգացումների համատեքստում։

07.05.2018 ԱԷՄԳ-Ն ԵՎ ՆՐԱ ԴԵՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱԿԱՐԳՈՒՄ
Արմեն Մանվելյան
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո ամբողջ աշխարհում սկսեցին բուռն զարգանալ միջուկային տեխնոլոգիաները: 1945թ. օգոստոսին ԱՄՆ-ի կողմից ճապոնական Հերոսիմա և Նագասակի քաղաքների նկատմամբ միջուկային զենքի կիրառումը պատճառ հանդիսացավ, որպեսզի ԽՍՀՄ-ն արագացնի նոր միջուկային զենքի ստեղծման ծրագրերը։ 1949թ. օգոստոսի 2-ին Ղազախստանի Սեմիպալատինսկ ռազմավարժարանում ԽՍՀՄ-ն առաջին անգամ փորձարկեց ատոմային ռումբը:

04.05.2018 ՉԵԽԻԱՆ ԻՍՐԱՅԵԼԻ ՄԻՋՈՑՈՎ ԱՊՕՐԻՆԻ ԶԵՆՔ Է ՎԱՃԱՌՈՒՄ ԱԴՐԲԵՋԱՆԻՆ
Հարութ Սասունյան
Երբ ադրբեջանական բանակը գովազդային տեսահոլովակով ցուցադրում էր 2017 թ. սեպտեմբերի 18-22-ը անցկացված զորավարժությունների ժամանակ իր կիրառած զինատեսակները, դիտորդները նկատեցին չեխական արտադրության ռազմական տեխնիկա, այդ թվում՝ 18 կմ հեռահարություն ունեցող «Դանա» ինքնագնաց հաուբիցներ և 20 կմ հեռահարություն ունեցող Rm-70 հրթիռային կայանքներ:

03.05.2018 ՍԻՐԻԱՆ՝ ԻՐԱՆ-ԻՍՐԱՅԵԼ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԱՌՃԱԿԱՏՄԱՆ ԹԱՏԵՐԱԲԵՄ
Իրանի ու Իսրայելի միջև հարաբերությունները զարգանում են սրընթաց լարվածության ճանապարհով, առճակատման թատերաբեմ կարող է դառնալ Սիրիան: Թեման «Ռադիոլուրը» քննարկել է «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի Քաղաքական հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար, ավագ փորձագետ Կարեն Վերանյանի հետ:

26.04.2018 ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ-ԼՈՒՍԱՎՈՐՉԱԿԱՆ-ԴԱՍՏԻԱՐԱԿՉԱԿԱՆ ՀԱՂՈՐԴՈՒՄՆԵՐԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԵՎ ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՀԵՌՈՒՍՏԱԱԼԻՔՆԵՐՈՒՄ
Սամվել Մանուկյան, Դիանա Գալստյան
Ազգերի և պետությունների միջև մրցակցությունում կարևոր նշանակություն ունի, թե ինչ արժեքային համակարգում է վերարտադրվում և զարգանում ազգային ինքնությունը, որքանով է այն կայուն և ունակ արձագանքելու տարաբնույթ սպառնալիքներին։ Ներկայում, տեղեկատվական պատերազմների ժամանակաշրջանում, ազգային ինքնության սպառնալիքների նշանակալի մասը բխում է տվյալ ազգը պարուրող ինֆորմացիոն դաշտից։

25.04.2018 ԹՈՒՐՔԻԱՆ ԵՎ ԹՅՈՒՐՔԱԼԵԶՈՒ ԵՐԿՐՆԵՐԻ ՍՓՅՈՒՌՔԵՐԻ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆԸ
Արեստակես Սիմավորյան
Միջազգային հարաբերությունների ոլորտում սփյուռքը որպես ժողովրդական դիվանագիտության մասնիկ ձեռք է բերել կարևոր նշանակություն՝ վերածվելով յուրօրինակ սուբյեկտի: Աշխարհաքաղաքական, տնտեսական ներկա բարդ իրադրությունը տարբեր պետությունների հարկադրում է սփյուռքի հետ հարաբերություններում վարել առավել ակտիվ քաղաքականություն։ Թուրքիան ևս անմասն չի մնացել այս քաղաքականությունից։ 

23.04.2018 ՌԱԶՄԱՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐԸ ՆԱԽԻՋԵՎԱՆԻ ՇՈՒՐՋ
Կարեն Վերանյան
Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետության (ՆԻՀ) շուրջ ընթացող զարգացումները կարևոր նշանակություն ունեն ՀՀ անվտանգության տեսանկյունից։ Հետևաբար, օբյեկտիվորեն առաջանում է հայկական կողմից նախիջևանյան գործընթացներին արդյունավետ արձագանքման, հակազդման կարողությունների և ներուժի, ինչպես նաև առկա խնդիրների գնահատման անհրաժեշտության և վերիմաստավորման խնդիր։ 

18.04.2018 «ՁԻԹԵՆՈՒ ՃՅՈՒՂ» ԳՈՐԾՈՂՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՀԵՌԱՀԱՐ ՆՊԱՏԱԿՆԵՐԸ
Հայկ Գաբրիելյան
2018թ. հունվարի 20-ին Թուրքիայի զինված ուժերի (ԹԶՈւ) Գլխավոր շտաբը (ԳՇ) հայտարարեց Սիրիայի հյուսիս-արևմուտքում գտնվող Աֆրինի շրջանում «Ձիթենու ճյուղ» ռազմական գործողության (Zeytin Dalı Harekâtı) մեկնարկի մասին։ Մեր կարծիքով՝ ռազմական գործողությանը նման անուն տալով՝ Թուրքիան պարզապես ցանկանում էր ցուցադրել իր «խաղաղասիրական ձգտումները», թեև ակնհայտ էր, որ այդ գործողությունը կրում էր հարձակողական բնույթ (նույնը կարելի է ասել նաև Սիրիայում Թուրքիայի իրականացրած մեկ այլ՝ «Եփրատի վահան» ռազմական գործողության անվան մասին)։ Հունվարի 24-ին Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը, խոսելով գործողության անվան մասին, հայտարարեց, թե ձիթենին շատ կարևոր է իրենց հավատքում, և բացի այդ, այն ազատության ավետիս է:

12.04.2018 ԻՆՉՈ՞Ւ Է ԹՈՒՐՔԻԱՆ ԸՆԴՈՒՆԵԼ ՀՈՐԴԱՆԱՆԻ՝ ԱԶԱՏ ԱՌԵՎՏՐԻ ՀԱՄԱՁԱՅՆԱԳԻՐԸ ՎԵՐԱՆԱՅԵԼՈՒ ՊԱՀԱՆՋԸ
Հարութ Սասունյան
Մինչև Թուրքիայի և Մերձավոր Արևելքի մի շարք երկրների, Եվրոպայի ու Միացյալ Նահանգների միջև հարաբերություններում տեղի ունեցած վերջին ցնցումները, Սիրիան ու Հորդանանը Թուրքիայի հետ կնքել էին ազատ առևտրի և առանց մուտքի արտոնագրի այցելությունների մասին համաձայնագիր՝ հույս ունենալով օգուտ քաղել նրա զարգացող տնտեսությունից:

11.04.2018 «ՆՈՐԱՎԱՆՔ» ԳԿՀ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՀԵՏԱԶՈՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿԵՆՏՐՈՆԻ ՂԵԿԱՎԱՐ ԿԱՐԵՆ ՎԵՐԱՆՅԱՆԻ ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑԸ «ԱՐԱՐԱՏ» ՀԵՌՈՒՍՏԱԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ «ՀԵՏՀԱՇՎԱՐԿ» ՀԱՂՈՐԴԱՇԱՐԻՆ
ԹՈՒՐՔԻԱՆ ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ԿՈՎԿԱՍՈՒՄ ԿԱՐՈՂ Է ՍՐԵԼ ԻՐԱՎԻՃԱԿԸ
Ինչո՞ւ հանկարծ Իսրայելին պետք եղավ ներգրավվել սիրիական կռվում:
Փետրվարին Իսրայելը դարձյալ հարվածել էր հենց այս ավիաբազային: Հիմնական սպառնալիքը Իսրայելի համար հենց ա՞յս տարածքից է:
Ընդհանուր առմամբ ի՞նչ հնարավոր վտանգներ կան Իսրայելի համար Սիրիայից:

09.04.2018 ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ԿՈՍՄԻԿԱԿԱՆ ԾՐԱԳՐԻ ՀԵՏԱԽՈՒԶԱ-ՀԵՌԱԶՆՆՄԱՆ ԲԱՂԱԴՐԻՉԸ
Արա Հ. Մարջանյան
Ադրբեջանի կոսմիկական ծրագրի 2-րդ՝ հետախուզության և հեռազննման բաղադրիչում հիմնարար դերակատարում ունի ֆրանսիական «Airbus Defense and Space» (Airbus DS) ընկերության հետ, հավանաբար, դեռ 2010-ից հաստատված ռազմավարական համագործակցությունը: Այս ընկերությունում է պատրաստվել «Spot 7» հետախուզա-հեռազննման արբանյակը, որը 2014-ին վաճառվեց Ադրբեջանին՝ «Azersky» անվանմամբ։

29.03.2018 ԻՆՉՊԵՍ Է ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ ԽԵՂԱԹՅՈՒՐՈՒՄ ՄԱԿ-Ի ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ԽՈՐՀՐԴԻ ԲԱՆԱՁԵՎԵՐԸ. ՄԱՍ 2
Հարութ Սասունյան
Անցյալ շաբաթ ես ներկայացրեցի Ադրբեջանի կողմից ՄԱԿ-ի Անվտանգության Խորհրդի 1993 թ. ընդունած չորս բանաձևերից երկուսի խեղաթյուրումները, իսկ այժմ կներկայացնեմ մնացած երկուսը.

27.03.2018 ԵՐԱԺՇՏԱԿԱՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒՄԸ, ԳՈՅԱՏԵՎՈՒՄԸ ԻՐԱՆԱՀԱՅ ՀԱՄԱՅՆՔԻ ՈՒՍՈՒՄՆԱՍԻՐՈՒԹՅԱՆ ՀԱՄԱՏԵՔՍՏՈՒՄ
Մարիամ Սաժեշ
Հարցն այն է, թե ինչ կապ կա երաժշտության պահպանման և մշակույթի միջև: Արդյո՞ք երաժշտությունն ունի գեղարվեստական ասպեկտ: Արդյո՞ք դա պետք է պահպանել որպես մշակույթի տարր: Արդյո՞ք երաժշտությունը պարզապես երաժշտություն է և որևէ կապ չունի մշակույթի և մշակութային ինքնության հետ: Այս հարցադրումները թույլ են տալիս որոշել, թե երաժշտությունն ինչ հարաբերության մեջ է մշակույթի հետ և ինչ դիրք է զբաղեցնում հասարակության մեջ: Անդրադառնանք մշակույթին, որպեսզի պարզ դառնա, թե ինչ է այն և ինչ կապ ունի երաժշտության հետ:

26.03.2018 ԹՈՒՐՔԻԱՅՈՒՄ ՍՏԱՄԲՈՒԼԻ ՋՐԱՆՑՔԻ ԿԱՌՈՒՑՄԱՆ ՇՈՒՐՋ
Հայկ Գաբրիելյան
2018թ. հունվարի 15-ին Թուրքիայի տրանսպորտի և նավագնացության նախարար Ահմեթ Արսլանը ներկայացրեց Ստամբուլի ջրանցքի նոր երթուղին, որն անցնելու է Բոսֆորի նեղուցին զուգահեռ և նրա նման իրար է կապելու Սև և Մարմարա ծովերը. «Ջրանցքի կառուցման նպատակն աշխարհի ամենաաշխույժ ջրուղիներից Բոսֆորի նեղուցի ծանրաբեռնվածության թեթևացումն է, որով տարեկան անցնում է մոտ 50.000 նավ։ 

23.03.2018 ԻՆՉՊԵՍ Է ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ ԽԵՂԱԹՅՈՒՐՈՒՄ ՄԱԿ-Ի ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ԽՈՐՀՐԴԻ ԲԱՆԱՁԵՎԵՐԸ
Հարութ Սասունյան
Արցախյան ազատագրական պայքարի 30-ամյակի առթիվ Ամերիկայի Հայ Դատի հանձնախմբի Սան Ֆերնանդոյի հովտի մասնաճյուղը մարտի 17-ին շուրջօրյա համաժողով անցկացրեց: Համաժողովը տեղի ունեցավ Կալիֆորնիայի Էնսինո քաղաքի Ֆերահյան հայկական վարժարանում: Բանախոսներն էին `պատմաբան դոկտ. Կարո Մոմջյանը, «Կալիֆորնիա կուրիեր» թերթի հրատարակիչ Հարութ Սասունյանը, Ամերիկայի Հայ Դատի հանձնախմբի խորհրդի անդամ Սթիվեն Դադայանը, ՀՅԴ Արևմտյան ԱՄՆ-ի Կենտրոնական կոմիտեի անդամներ Լևոն Կիրակոսյանը և Վաչե Թոմասյանը:

21.03.2018 ԿԱՐՄԻՐ ԾՈՎՈՒՄ ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՌԱԶՄԱԿԱՆ ՆԵՐԿԱՅՈՒԹՅԱՆ ՀԱՍՏԱՏՄԱՆ ԽՆԴՐԻ ՇՈՒՐՋ
Հայկ Գաբրիելյան
2017թ. դեկտեմբերի 24-ին մեկնարկեց Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի աֆրիկյան շրջագայությունը, որի շրջանակներում նա այցելեց Սուդան, Չադ և Թունիս։ Աֆրիկայում Էրդողանի առաջին կանգառը Սուդանն էր, որտեղ նա հանդիպեց այդ երկրի նախագահ Օմար ալ-Բաշիրի հետ։ 

13.03.2018 ԿԱԶՄԱԿԵՐՊԱԿԱՆ ԶԵՆՔԻ ԵՎ ԴՐԱՆԻՑ ՊԱՇՏՊԱՆՎԵԼՈՒ ՀԻՄՆԱՀԱՐՑԻ ՇՈՒՐՋ
Սուրեն Մարտիկյան
Պատմական փորձով հիմնավորվում է այն պարզ պնդումը, որ հակառակորդի դեմ պայքարի հիմնահարցն առավել արդյունավետ է լուծվում, երբ ստեղծվում են նրա «ինքնակազմալուծման» և «ինքնաապակողմնորոշման» պայմաններ: Սակայն որքան էլ պնդումը հայտնի է շատերիս՝ հիմնականում անհայտ են մնում դրանց կյանքի կոչման ուղիները: Այս պայմանների որոշ մասի պարզաբանմանը ևս նվիրվելու է հոդվածը:

12.03.2018 ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԽՆԴՐԻ ԱՐԾԱՐԾՈՒՄԸ ՀԵՏԽՈՐՀՐԴԱՅԻՆ ՎՐԱՍՏԱՆՈՒՄ (մաս 1)
Վահե Սարգսյան
Վրաստանն աշխարհի այն պետություններից է, որը չի ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը: Չնայած երկու նորանկախ պետությունների` ՀՀ-ի և Վրաստանի հարևանական ջերմ կապերին և երկրների միջև խոր հակասությունների բացակայության մասին մշտական հայտարարություններին, այդուհանդերձ, Վրաստանը, տուրք տալով հարևաններ Թուրքիայի և Ադրբեջանի հետ դեռ 1990-ական թթ. սկզբնավորված բազմոլորտ հարաբերությունների խորացմանը, ձգտում է Հայոց ցեղասպանության ճանաչման և դատապարտման հարցում մնալ չեզոք դիրքերում:

07.03.2018 ԱԶԳԱՄԻՋՅԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՆ ԱՆԴՐԿՈՎԿԱՍՈՒՄ
Սամվել Մանուկյան
Բոլոր պետություններում, բացի պետականակերտ էթնոսից (ազգից), որպես կանոն, կան նաև էթնիկ փոքրամասնություններ։ Երբեմն դրանց կամ դրանցից մեկի թվաքանակը համադրելի է լինում պետականակերտ էթնոսի թվաքանակի հետ։ Իսկ էթնիկ հարաբերությունները, որպես կանոն, ունեն բացահայտ և անբացահայտ, մեծ և փոքր խնդիրներ, որոնք, համապատասխան սպոնտան կամ դիտավորությամբ առաջացած պայմանների դեպքում, վերածվում են տվյալ պետության համար սպառնալիքի, իսկ երբեմն դառնում են կործանարար։

26.02.2018 ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ԿՈՎԿԱՍԻ «ԲԱՆԱԼԻՆ» ՆԱԽԻՋԵՎԱՆՈՒՄ Է. Ա.ՄԱՐՋԱՆՅԱՆ
Հարավային Կովկասի զարգացման բանալին գտնվում է Նախիջևանում, այսօր լրագրողներին ասաց «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի փոխտնօրեն, էներգետիկայի հարցերով ՄԱԿ-ի ազգային փորձագետ Արա Մարջանյանը։ Նրա խոսքով՝ գաղտնիք չէ, որ Հայաստանն արդեն 25 տարի գտնվում է շրջափակման մեջ Թուրքիայի և Ադրբեջանի կողմից։ Ճնշումը պարբերաբար ուժեղանում է, նպատակն է առավելագույն չափով հյուծել Հայաստանը։ Նախիջևանն այդ ճնշման օղակներից է։

23.02.2018 ԻՐԱՆԻ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ԳԻՏԱԿԱՆ ՍՓՅՈՒՌՔԻ ՀԱՆԴԵՊ
Վահրամ Հովյան
Իրանական գիտական սփյուռքի ձևավորումը պայմանավորված է եղել երկու հիմնական գործոնով՝ միջուկային և հրթիռաշինական ծրագրեր և «ուղեղների արտահոսք»։ Միջուկային և հրթիռաշինական ծրագրերը սկիզբ են առնում 1950-ական թթ., երբ շահական վարչակարգը ձեռնամուխ եղավ երկրի համապարփակ արդիականացմանը։ Այն ժամանակ Իրանը հանդիսանում էր Արևմուտքի՝ ԱՄՆ գլխավորությամբ, հիմնական դաշնակիցներից մեկը Մերձավոր Արևելքում։

21.02.2018 ՏԵՂԵԿԱՏՎԱԿԱՆ ԴԱՇՏԻ ՎԵՐԱՀՍԿՈՂՈՒԹՅԱՆ ՄԵԽԱՆԻԶՄՆԵՐՆ ԱԴՐԲԵՋԱՆՈՒՄ
Դիանա Գալստյան
Ցանկացած երկրի տեղեկատվական քաղաքականությունը ձևավորվում է միջազգային որոշակի չափանիշների և սեփական երկրի առանձնահատկությունների համաձայն։ Ինֆոքաղաքականության իրագործումը բազմաշերտ խնդիր է, որը պարունակում է նորմատիվային-իրավական, տեխնիկական-տնտեսական և սոցիալական (այդ թվում՝ կրթական) բաղադրիչներ։ 

20.02.2018 «ՆԱԽԻՋԵՎԱՆԻ ԲԱՆԱԿԸ ՀԱՐՁԱԿՈՂԱԿԱՆ ՄԱՐՏԵՐԻ ՀԱՄԱՐ ՇԱՏ ՎՏԱՆԳԱՎՈՐ Է ԴԱՐՁԵԼ».ՎԱՐԴԱՆՈՎ (ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ)
Առաջին հետախուզադիվերսիոն խմբի հիմնադիր-հրամանատար ՎՈՎԱ ՎԱՐԴԱՆՈՎԸ անդրադառնալով Ադրբեջանի նախագահի վերջին ռազմատենչ հայտարարությանը, այն է, թե շուտով Երեւանը կգրավի, փաստեց, որ այդ հայտարարությունները որքան էլ ուղղված լինեն ներքին լսարանին, այդուհանդերձ վերջինս հաշվի է առել զորքերի մարտական վիճակը, թե ինչ ազդեցություն կունենա այն հակառակորդի բանակի հրամանատարության վրա եւ այլն...

19.02.2018 ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՏԻԵԶԵՐԱԿԱՆ ՏԵԽՆՈԼՈԳԻԱԿԱՆ ՍԵԳՄԵՆՏԸ
Արա Հ. Մարջանյան
Ադրբեջանական Հանրապետությունում տիեզերական տեխնոլոգիաների զարգացման մեկնարկը թվագրվում է 1992-ով, երբ նախագահի հրամանագրով Կոսմիկական սարքաշինության գիտաարտադրական միավորման (ԿՍ ԳԱՄ, НПО КИ) հենքի վրա կազմավորվեց Ադրբեջանի Ազգային աերոկոսմիկական գործակալությունը (ԱԱԱԳ, АНАКА): Կազմավորման այս փուլին մեծապես նպաստեց այն հանգամանքը, որ Ադր. ԽՍՀ ԳԱ կազմում դեռ 1974թ. գործում էր Տիեզերքից երկրային բնական պաշարների ուսումնասիրման կենտրոնն իր ստորաբաժանումներով, որը նույնպես մտավ ԱԱԱԳ կազմի մեջ։

16.02.2018 «ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՀԱՎԱՍԱՐԱԿՇՌՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՄԱՆԵՎՐԵԼՈՒ ՀՆԱՐԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՆ ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՀԱՄԱՐ ՆՎԱԶՈՒՄ ԵՆ»
Սիրիայում իրավիճակը շարունակում է լարված մնալ: Թուրքիայի ագրեսիային հետևած զարգացումները դրական սպասումների տեղ չեն թողնում: Խոցվեց ռուսական ռազմական օդանավը, սակայն ռուսները դրա հետևում թուրքերին չեն տեսնում, խոցվեց նաև թուրքական ուղղաթիռ: ԱՄՆ-ը հայտարարեց, որ իրենք հակահարված կտան թուրքերին, եթե նրանք որոշեն մտնել Մանբիջ: Լարվածության մեկ այլ ճակատ բացվեց իսրայելա-իրանական ճակատում: Իրանի անօդաչու սարքերի հարվածին ի պատասխան Իսրայելը ռմբակոծեց Սիրիայում Իրանի հենակետերը, սակայն խոցվեց իսրայելական ռմբակոծիչը: ՈՒ այս ամենը կատարվում է Հայաստանի սահմաններից ոչ շատ հեռու: Ի դեպ, Ադրբեջանում նախագահի արտահերթ ընտրությունների պատճառներից մեկն էլ նշվում է այն, որ հնարավոր է Մերձավոր Արևելքում բռնկած կրակը հասնի նաև այս տարածաշրջան: Արտակարգ և լիազոր դեսպան ԱՐՄԱՆ ՆԱՎԱՍԱՐԴՅԱՆԻ հետ «Իրատեսը» զրուցեց այս իրադարձությունների մասին:

15.02.2018 ՀԱՅԱՍՏԱՆ-ՎՐԱՍՏԱՆ-ՍԵՎ ԾՈՎ ՈՒՂԻՆ՝ ԻՐԱՆԻ ՌԱԶՄԱՎԱՐԱԿԱՆ ԽՆԴԻՐ
Իրանական գազի մատակարարման հարցը կրկին հայաստանյան օրակարգում է հայտնվել Հայաստանում Իրանի դեսպանի հայտարարության շնորհիվ։ Հիշեցնենք, որ Դեսպան Սեյեդ Քազեմ Սաջադին հայտարարել էր, որ Իրանը պատրաստ է հարմար գներով գազ վաճառել Հայաստանին։ «Այս հարցը նաև քննարկվում է, ես հուսով եմ, որ առաջընթաց կունենանք։ Եթե էներգետիկ ոլորտում Հայաստանը մի փոքր աշխուժանա, ես կարծում եմ, որ շատ մեծ քայլեր կձեռնարկվեն, և դա կնպաստի, որպեսզի ՀՀ-ում աշխատատեղեր ստեղծվեն»,- ասել էր դեսպանը:

13.02.2018 ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԿԻՆ ՆԱԽԱՐԱՐ ՎԱՂԱՐՇԱԿ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆԻ ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑԸ «ԱՐԱՐԱՏ» ՀԵՌՈՒՍՏԱԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ «ՀԵՏՀԱՇՎԱՐԿ» ՀԱՂՈՐԴԱՇԱՐԻՆ

12.02.2018 ԱԼԻԵՎԻ ԴԻՎԱՆԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆԸ ՏԱՆՈՒԼ Է ՏՎԵԼ. ԱՐՄԱՆ ՆԱՎԱՍԱՐԴՅԱՆ

05.02.2018 ԹՈՒՐՔԻԱՅՈՒՄ ԱԶԱՏԱԶՐԿՎԱԾ ՈՒՍԱՆՈՂՆԵՐԻ ԹԻՎԸ ՀԱՍՆՈՒՄ Է 70․000-ի
Թուրքիայի բանտերում գտնվող ուսանողների թիվը հասել է 69․301–ի (2016թ․ սեպտեմբերի դրությամբ)։ Այս մասին «Deutsche Welle»-ի թուրքական ծառայության համաձայն՝ տեղեկացրել է Թուրքիայի արդարադատության նախարարությունը՝ պատասխանելով ընդդիմադիր պատգամավոր Գամզե Աքքուշ Իլգեզի հարցմանը։

12.01.2018 ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ ԵՎ ԵՎՐԱՍԻԱԿԱՆ ԻՆՏԵԳՐՄԱՆ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԱՍՊԵԿՏԸ
Արա Մարջանյան
Վերջին գրեթե 30 տարում Հայաստանը և մեր ողջ տարածաշրջանը գտնվում են «խզման» վիճակում երկու մեծ ինտեգրացիոն նախագծերի միջև։ Դրանք, պայմանականորեն, կարելի է անվանել «Արևմտյան նախագիծ» (ինտեգրացիա՝ Արևմուտք-Արևելք առանցքով) և «Եվրասիական նախագիծ» (ինտեգրացիա՝ Հյուսիս-Հարավ առանցքով)։ Այս իրավիճակը նոր չէ, դրա ակունքները հասնում են XX դարի սկիզբ՝ մինչև կայսերական Գերմանիայի գլխավոր շտաբի պլանները, այնուհետև 20-30-ական թթ.՝ Անդրկովկասում ՀՌԿ(բ)Կ ազգային քաղաքականության մշակումները և վերջապես 90-ական թվականների սկիզբ՝ Կովկաս-Կասպյան-Միջինասիական տարածաշրջանի վերաբերյալ ԱՄՆ ազգային հետախուզության տնօրենի «Tier» ծրագիր։

25.12.2017 «ՆՈՐԱՎԱՆՔ» ԳԿՀ ՏՆՕՐԵՆ ԳԱԳԻԿ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆԻ ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑԸ «ԵՐԿԻՐ ՄԵԴԻԱ» ՀԵՌՈՒՍՏԱԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ «ԵՐԿՐԻ ՀԱՐՑԸ» ՀԱՂՈՐԴԱՇԱՐԻՆ

19.12.2017 21-ՐԴ ԴԱՐԸ՝ «ՔՐԴԱԿԱ՞Ն ԴԱՐ»
Հայկ Գաբրիելյան
21-րդ դարում և մասնավորապես ընթացիկ տասնամյակում Իրաքի, Սիրիայի, ինչպես նաև Թուրքիայի քրդերը զգալի հաջողություններ են գրանցել տարատեսակ ոլորտներում։ Ներկայացնենք վերջին տարիներին քրդերի ձեռքբերումները, որոնք կրում են շարունակական բնույթ։

15.12.2017 ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԿԱՌՈՒՅՑՆԵՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ
Արմեն Մանվելյան
Էներգետիկ գործոնը կարևոր տեղ է զբաղեցնում արդի միջազգային հարաբերություններում, հետևաբար էներգետիկ ռեսուրսների վերահսկողության հարցը միշտ էլ վճռական նշանակություն է ունեցել միջպետական հարաբերություններում։ Էներգակիրների կայուն արտահանումը և ներմուծումը դարձել են այդ հարաբերությունների կարևոր բաղկացուցիչը։ Քանի որ էներգակիրները պետությունների տնտեսական զարգացման արյունատար անոթներն են, հետևաբար՝ դրանց կայուն մատակարարման հարցը միշտ էլ վճռական է եղել բոլոր պետությունների համար։

13.12.2017 ԲԱՔՈՒ-ԹԲԻԼԻՍԻ-ԿԱՐՍ ԵՐԿԱԹԳԾԻ ԲԱՑՄԱՆ ՇՈՒՐՋ
Հայկ Գաբրիելյան
2017թ. հոկտեմբերի 30-ին Բաքվի նավահանգստում տեղի ունեցավ Բաքու-Թբիլիսի-Կարս (ԲԹԿ) երկաթգծի բացման արարողությունը, որին մասնակցեցին Թուրքիայի և Ադրբեջանի նախագահները, Վրաստանի, Ղազախստանի և Ուզբեկստանի վարչապետերը։ Ի դեպ, նշենք, որ թուրքական զորքը 1920թ. հոկտեմբերի 30-ին գրավել է Կարսի բերդը: Նրանք ԲԹԿ-ի բացումը որակեցին պատմական իրադարձություն՝ նշելով, որ նախագիծը չափազանց կարևոր է տարածաշրջանի, Հարավային Կովկասի և Կենտրոնական Ասիայի համար, Եվրոպան և Ասիան միմյանց կապող կամուրջ է:

08.12.2017 «ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ԼՎԱՑՔԱՏՈՒՆԸ» ԵՎ ԲՈՒԼՂԱՐԱԿԱՆ ԱՎԱՆԴԱԿԱՆ ՁԱԽ ԿՈՒՍԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՄԱՀԸ
Գեորգի Կոլարով
Բուլղարիայի կոմունիստական կուսակցության (ԲԿԿ) ժառանգորդները համալրեցին Բուլղարիայի սոցիալիստական կուսակցության (ԲՍԿ) շարքերը և փոքր-ինչ գաղափարախոսական փոփոխության ենթարկվելով՝ հարմարվեցին նոր իրականությանը։ Նրանք արևմտամետ կողմնորոշումը համադրում են հետխորհրդային հարուստ հանրապետությունների (այդ թվում՝ Ադրբեջանի Հանրապետության) հետ տնտեսական առնչությունների հետ։

05.12.2017 «ՆՈՐԱՎԱՆՔ» ՀԻՄՆԱԴՐԱՄԻ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՀԵՏԱԶՈՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿԵՆՏՐՈՆԻ ՂԵԿԱՎԱՐ, ԱՎԱԳ ՓՈՐՁԱԳԵՏ ԿԱՐԵՆ ՎԵՐԱՆՅԱՆԻ ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑԸ «ՇԱՆԹ» ՀԵՌՈՒՍՏԱԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ «ՀԵՌԱՆԿԱՐ» ՀԱՂՈՐԴԱՇԱՐԻՆ

04.12.2017 «ՆՈՐԱՎԱՆՔ» ԳԿՀ ՏՆՕՐԵՆ ԳԱԳԻԿ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆԻ ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑԸ «Հ3» ՀԵՌՈՒՍՏԱԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ «ԻՐԱԿԱՆ ՀԱՅԱՑՔ» ՀԱՂՈՐԴԱՇԱՐԻՆ

01.12.2017 Ա. ԱՇԽԱՐՀԱՄԱՐՏԸ, ԻՐԱՆԸ ԵՎ ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՆԿՐՏՈՒՄՆԵՐՆ ԱՏՐՊԱՏԱԿԱՆՈՒՄ
Դերենիկ Մելիքյան
1914թ. Առաջին համաշխարհային պատերազմում թեև Ղաջարական Իրանը Ահմեդ շահի օրոք չեզոքություն էր որդեգրել, սակայն, կենտրոնական իշխանության տկարության պատճառով, դա իրականացնել չհաջողվեց: Երկրի հյուսիսը, հարավը, արևելքն ու արևմուտքը յուրային ու օտար բանակների ասպարեզ հանդիսացան, հատկապես պատերազմական կիզակետ դարձած Ատրպատականում, և արդյունքում՝ 4-ամյա պատերազմական շրջանում երկիրը մեծագույն վնասներ ու կորուստներ կրեց: Ըստ «Այգ»-ի մեկնաբանության՝ «Չկա մի անկյուն ամբողջ երկրագնդի վրա, ուր իր բացասական ազդեցության դրոշմը դրած չլինի ներկա համաշխարհային փոթորիկը:

27.11.2017 ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ԿՈՎԿԱՍ. ՆՈՐ ՈՒՂԻՆԵՐԻ ՓՆՏՐՏՈՒՔԻՑ ՄԻՆՉ ԱՀԱԲԵԿՉՈՒԹՅՈՒՆ
Հարցազրույց «Նորավանք» հիմնադրամի Քաղաքական հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար, ավագ փորձագետ ԿԱՐԵՆ ՎԵՐԱՆՅԱՆԻ հետ
– 2011-ին Ռուսաստանն ու Վրաստանը կնքեցին ՙՙԱռևտրային միջանցքների մասին՚՚ պայմանագիր, որը կողմերին հնարավորություն է տալիս առևտուր անել Աբխազիայի ու Հարավային Օսիայի տարածքով՝ շրջանցելով քաղաքական կողմը: Սակայն պայմանագրի կատարումը մինչ օրս ձգձգվում է, որոշակի տեղաշարժ նկատվեց միայն օրերս, երբ կողմերը համաձայնվեցին շվեյցարական SGS ֆիրմայի օգնությամբ կյանքի կոչել պայմանագիրը:

24.11.2017 ԷԼԵԿՏՐԱԷՆԵՐԳԻԱՅԻ ԱՐՏԱՀԱՆՄԱՆ ՀՆԱՐԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՀՀ-ՈՒՄ
Աշոտ Մարկոսյան, Էլյանորա Մաթևոսյան
1. Զուտ արտահանման ավելացման հիմնախնդիրը
Համախառն ներքին արդյունքի (ՀՆԱ)՝ որպես երկրի տնտեսական հզորության գնահատման հիմնական մակրոտնտեսական ցուցանիշի, մեծությունը ծախսային մեթոդով հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով. ՀՆԱ=սպառում+ներդրումներ+պետական գնումներ+զուտ արտահանում:

23.11.2017 ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ԿՐՈՆԱԿԱՆ ԱԶԴԵՑՈՒԹՅՈՒՆԸ ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՎՐԱ
Գայանե Չոբանյան
ԽՍՀՄ փլուզումից հետո Թուրքիան շտապեց օգտվել համաթյուրքական տարածք ձևավորելու և տարածաշրջանային առանցքային ուժ դառնալու ռազմավարական հնարավորությունից՝ փորձելով նորանկախ երկրներ արտահանել իսլամի «թուրքական մոդելը»: Այն իր արտաքին քաղաքականության առաջնահերթություններից մեկը դարձրեց հետխորհրդային մուսուլմանական երկրների, մասնավորապես՝ էթնոլեզվական ամենամոտ կապեր ունեցող Ադրբեջանի վրա իր ազդեցության տարածումը:

22.11.2017 ԱՐՑԱԽԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆԸ ՍՊԱՌՆԱՑՈՂ ՄԱՐՏԱՀՐԱՎԵՐՆԵՐԸ ԵՎ ԴՐԱՆՑ ՀԱՂԹԱՀԱՐՄԱՆ ՈՒՂԻՆԵՐԸ
Հրայր Փաշայան, Լիանա Բալայան
Արդի գլոբալացվող աշխարհն ունի բնորոշ այնպիսի մարտահրավերներ ու սպառնալիքներ, ինչպիսին են ահաբեկչությունը, բնապաշտպանական հիմնախնդիրները, միջուկային պատերազմի սպառնալիքը, իսլամական ծայրահեղականությունը, կիբեռանվտանգությունը և այլն: Լինելով միջազգային հանրության մի մասնիկը՝ Արցախը, բնականաբար, նույնպես զերծ չէ այդ վտանգներից ու սպառնալիքներից: Սակայն արցախահայությանը սպառնացող հիմնական մարտահրավերը գրեթե 100 տարի շարունակում է մնալ 1918թ. ստեղծված ադրբեջանական պետությունը:

15.11.2017 ՌՈՒՍ-ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԵՎ ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ
Տարոն Սաքոյան
Համաշխարհային պատմության մեջ քիչ չեն եղել այն պետությունները, որոնց փոխհարաբերություններն անմիջականորեն անդրադարձել են նրանց հարևան ու հարակից պետությունների և ժողովուրդների ճակատագրերի վրա: Ասվածն առավել որոշակի պատկերացնելու համար բավական է հիշատակել ռուս-գերմանական փոխհարաբերություններն ու Լեհաստանի բաժանումները, պարսկա-բյուզանդական, ինչպես նաև թուրք-պարսկական փոխհարաբերությունները և Հայաստանի բաժանումները:

10.11.2017 «ՆՈՐ ԹՈՒՐՔԻԱ». ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՋՐԲԱԺԱՆՆԵՐ
Հայկ Գաբրիելյան
2017թ. օգոստոսի վերջին Թուրքիայում նշեցին Մանազկերտի ճակատամարտի (1071թ.) 946-ամյակն ու Դումլուփընարի ճակատամարտի (1922թ.) 95-ամյակը։ Օգոստոսի 26-ին Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը, մասնակցելով Մանազկերտի ճակատամարտի 946-ամյակին նվիրված հանդիսավոր արարողությանը, հայտարարեց. «Դարեր առաջ թյուրք սուլթաններ Ալփարսլանի և Քըլըչարսլանի ցուցաբերած խիզախությունը վերստին դրսևորվեց 2016թ. հուլիսի 15-ի ռազմական հեղաշրջման փորձի (ՌՀՓ) կանխման ժամանակ։

07.11.2017 ՀՀ ՌԱԶՄԱՐԴՅՈՒՆԱԲԵՐՈՒԹՅԱՆ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ԱՌԱՋՆԱՀԵՐԹՈԻԹՅՈԻՆՆԵՐԸ
Գայանե Հարությունյան
Պետության կողմից երկրի պաշտպանության ապահովումն առաջնային, չփոխարինվող հասարակական բարիք է, իսկ պաշտպանության գործունեությունը՝ տնտեսական գործունեության տարատեսակ, որի թողարկած արդյունքը ոչ նյութական բնույթ ունի և բավարարում է երկրի արտաքին անվտանգության նկատմամբ բնակչության պահանջմունքը։ Վերջինս երկրների առաջնահերթությունների սանդղակում ամենակարևոր դիրքում է, անկախ այն հանգամանքից՝ երկիրը պատերազմական իրավիճակում է, թե ոչ։

06.11.2017 ՖԻՔՍՎԱԾ ԼԱՅՆԱՇԵՐՏ ԿԱՊԻ ՀԶՈՐՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ԱՐԱԳՈՒԹՅՈՒՆԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ ԵՎ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆՈՒՄ. ՓԱՍՏԵՐ
Արա Մարջանյան
Սույն հոդվածը մեր նախորդ հրապարակման շարունակությունն է՝ նվիրված Հայաստանում կապի և ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաների (ԻԿՏ, ICT) ոլորտի ցուցանիշների ներկայացմանն ու վելուծությանը, համահունչ «Հայաստան - Ադրբեջան. կրիտիկական ենթակառուցվածքներ» «Նորավանք» ԳԿՀ թեմայի մոտեցումներին:

03.11.2017 ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԳՈՐԾՈՆԸ ԱՐԴԻ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ (Մաս 3)
Արմեն Մանվելյան
Էներգետիկ գործոնի դերն արդի միջազգային հարաբերություններում ուսումնասիրման կարիք ունի` պայմանավորված այդ գործոնի նշանակության շարունակական աճով արդի աշխարհաքաղաքական զարգացումներում։ Թեև նավթային շրջանների նկատմամբ վերահսկողության համար պայքարն արդեն հարյուր և ավելի տարիների պատմություն ունի, սակայն միայն այսօր է, որ այս գործոնում, կարելի է ասել, համաշխարհային նոր միտումներ են ի հայտ եկել՝ պայմանավորված էներգետիկ անվտանգության համակարգերի ստեղծման հարցում մոտեցումների փոփոխությամբ, ինչպես նաև այդ համակարգերի կառուցման համար պետությունների միջև` թե՛ մեծ և թե՛ փոքր, ընթացող սուր ու անզիջում մրցակցությամբ:

31.10.2017 ՖԻՔՍՎԱԾ ԼԱՅՆԱՇԵՐՏ ԿԱՊԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ ԵՎ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆՈՒՄ. ՓԱՍՏԵՐ
Արա Մարջանյան
Ինֆորմացիայի և կապի տեխնոլոգիաների (ԻԿՏ, ICT) ոլորտը ներկայիս ամենաբուռն զարգացող ոլորտներից է աշխարհում: Այն մեծապես պայմանավորում է հասարակության «ինֆորմացիոն (տեղեկատվական) հասունությունը», նպաստում երկրի տեխնոլոգիական, մասնավորապես՝ ցանցային պատրաստվածությանը, փոխում հասարակության թե՛ տնտեսական ու տեխնոլոգիական վիճակը (технологический уклад), թե՛ դրա կառուցվածքն ու զարգացման դինամիկան:

27.10.2017 ՓՈՐՁԱԳԻՏԱԿԱՆ ՀԱՆՐՈՒԹՅԱՆ ԽՆԴԻՐՆԵՐԸ ԵՎՐԱՍԻԱԿԱՆ ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ԻՆՏԵԳՐՄԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՈՒՄ
Արամ Սաֆարյան
Հոկտեմբերի 25-ին Երեւանում կայացած Եվրասիական միջկառավարական խորհրդի նիստի նախօրեին Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովը անցկացրեց կլոր սեղան «Փորձագիտական եւ կրթական հանրության դերը եվրասիական տնտեսական ինտեգրման մեջ» խորագրով: Այդ նշանակալից ձեռնարկը կազմակերպվել էր «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի, հետազոտության եւ վերլուծության «Ինտեգրացիա եւ զարգացում» հասարակական կազմակերպության եւ Եվրասիական փորձագիտական ակումբի հետ համատեղ:

23.10.2017 Ի՞ՆՉ ԽՆԴԻՐՆԵՐ ԿԱՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆ-ԵՎՐԱՄԻՈՒԹՅՈՒՆ-«ԵՎՐՈԱՏՈՄ» ՀԱՄԱՁԱՅՆԱԳՐՈՒՄ
Հարցազրույց Հայաստանում էներգետիկ հարցերով ՄԱԿ-ի ազգային փորձագետ Արա Մարջանյանի հետ:
– Պարոն Մարջանյան, օրերս Հայաստան-Եվրամիություն նոր շրջանակային համաձայնագրի տեքստի հրապարակումից հետո աղմուկ է բարձրացել Մեծամորի ատոմակայանը փակելու կապակցությամբ, որի մասին դրույթ կա փաստաթղթում, թեև ժամկետներ չեն նշվում։ Ի՞նչ կարծիք ունեք այս մասին։

18.10.2017 «ՆԱԽԱԳԱՀՆԵՐԻ ՀԱՆԴԻՊՄԱՆ ՁԵՌՔԲԵՐՈՒՄԸ ԿԱՐՈՂ Է ԼԻՆԵԼ ԿՈՂՄԵՐԻ ՄԻՋԵՎ ՓՈԽՎՍՏԱՀՈՒԹՅԱՆ ՄԹՆՈԼՈՐՏԻ ՀԱՍՏԱՏՈՒՄԸ, ԵԹԵ ԻՀԱՐԿԵ ԴԱ ՀԱՋՈՂՎԻ». ԿԱՐԵՆ ՎԵՐԱՆՅԱՆ (ՏԵՍԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ)
Հոկտեմբերի 17-ին ժամը 12.00-ին «Նոյյան Տապան» լրատվական գործակալության մամուլի սրահում «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի Քաղաքական հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար, ավագ փորձագետ Կարեն Վերանյանն անդրադարձավ հոկտեմբերի 16-ին Ժնևում կայացած Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահների հանդիպմանը։

17.10.2017 ԲՐՅՈՒՍԵԼԸ ԿԱՆԱՉ ԼՈ՞ՒՅՍ Է ՎԱՌՈՒՄ ԵՐԵՎԱՆԻ ԱՌԱՋ
Եվրոպական միությունը շաբաթ օրը հրապարակեց ՀՀ-ԵՄ Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագրի տեքստը: Հիշեցնենք՝ Եվրամիության հետ Ասոցացման համաձայնագրի ձախողումից երեք տարի անց Հայաստանն ու Եվրամիությունն այս տարվա փետրվարին համաձայնության եկան նոր քաղաքական համաձայնագրի շուրջ, որը նախաստորագրվեց այս տարվա սկզբին եւ ակնկալվում է վերջնականապես ստորագրել նոյեմբերին՝ Բրյուսելում անցկացվելիք Արևելյան գործընկերության գագաթաժողովի ժամանակ:

10.10.2017 ԱՐՑԱԽԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
Ռոման Կարապետյան
Չճանաչված կամ դե-ֆակտո գոյություն ունեցող պետությունների՝ միջազգային հարաբերություններին և համաշխարհային քաղաքական գործընթացներին ընդգրկվելու խնդիրը ժամանակակից քաղաքագիտական հանրույթի քննարկման կարևոր հարցերից է: Ներկայում աշխարհում կան բազմաթիվ այդպիսի պետություններ, որոնք փորձում են գտնել իրենց տեղը պետությունների ընտանիքում:

04.10.2017 ԻՆՉՊԵՍ Է ԹՈՒՐՔԻԱՆ ՈՉՆՉԱՑՐԵԼ ԻՐ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ԱՐԽԻՎՆԵՐՆ ՈՒ ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐԸ ԿԱՄ ՁԵՐԲԱԶԱՏՎԵԼ ԴՐԱՆՑԻՑ
Հարութ Սասունյան
Մի քանի տասնամյակ շարունակ թուրքական կառավարությունը և նրա քարոզիչները հայտարարում են, որ պետական փաստաթղթերը, մասնավորապես Օսմանյան արխիվները, ամբողջովին բաց են և հասանելի ամբողջ աշխարհի ցանկացած հետազոտողի համար:

29.09.2017 ՔՈՒՐԴԻՍՏԱՆԻ ԱՆԿԱԽՈՒԹՅԱՆ ՀԱՆՐԱՔՎԵԻ ԵՎ ԱՐՑԱԽԻ ԺՈՂՈՎՐԴԻ ԻՆՔՆՈՐՈՇՄԱՆ ՄԻՋԵՎ ԿԱՐԵԼԻ Է ԶՈՒԳԱՀԵՌ ՏԱՆԵԼ, ԲԱՅՑ ԴՐԱՆՔ ԱՅԼ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՆԵՐ ԵՆ. ԿԱՐԵՆ ՎԵՐԱՆՅԱՆ
«Նորավանք» հիմնադրամի Քաղաքական հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար, ավագ փորձագետ Կարեն Վերանյանի խոսքով՝ Իրաքյան Քուրդիստանի հանրաքվեից հետո քրդական զանգված ունեցող երկրների անհանգստությունը մեծացել է, նրանք մտահոգվում են, որ կգործի «դոմինոյի էֆեկտը»: Նա Tert.am-ի հետ զրույցում նշեց, որ այդպիսի մտահոգություններ ունեն մասնավորապես Իրանն ու Թուրքիան:

28.09.2017 ԱԼԻԵՎԸ ՄԱԿ-Ի ԲԱՐՁՐ ԱՄԲԻՈՆԻՑ ՍՏՈՒՄ Է ԱՄԲՈՂՋ ԱՇԽԱՐՀԻ ԱՌՋԵՎ
Հարութ Սասունյան
Բազմաթիվ ադրբեջանցի մեկնաբաններ և պաշտոնյաներ քննադատեցին Սերժ Սարգսյանի անցյալ շաբաթվա ելույթը ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայում, սակայն ես չհանդիպեցի որևէ հայ մեկնաբանի կամ կառավարության ղեկավարների, որոնք դատապարտեին Իլհամ Ալիևի սեպտեմբերի 20-ի սպառնալից ելույթը ՄԱԿ-ում:

27.09.2017 «ՀԱՅ-ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻՑ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԿՈՂՄՆ ԱԿՆԿԱԼԻՔՆԵՐ ՉՈՒՆԻ». ՓՈՐՁԱԳԵՏ
Օրերս ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը Նյու-Յորքում մասնակցել է ՄԱԿ-ի գլխավոր Ասամբլեայի 72-րդ նստաշրջանին եւ ելույթ ունեցել ՄԱԿ-ի ամբիոնից: «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի Քաղաքական հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար, ավագ փորձագետ ԿԱՐԵՆ ՎԵՐԱՆՅԱՆԻ խոսքով` ՄԱԿ-ում Հայաստանի նախագահի ելույթը պարունակում էր մի քանի հիմնական շեշտադրումներ:

25.09.2017 ԱՆԿԱՐԱՆ ԵՎ ԹԵՀՐԱՆԸ ՎՏԱՆԳԱՎՈՐ ԵՆ ՀԱՄԱՐՈՒՄ ԻՐԱՔՅԱՆ ՔՈՒՐԴԻՍՏԱՆԻ ԱՆԿԱԽԱՑՄԱՆ ՀԱՆՐԱՔՎԵՆ
Իրաքյան Քուրդիստանի առաջնորդը խոսելով երկրում նախատեսված հանրաքվեի մասին, հայտարարել էր, որ Քուրդիստանը պատրաստ է մինչեւ անգամ պատերազմ սկսել` իր ինքնորոշումը ձեռք բերելու համար:Հիշեցնենք, որ Իրաքյան Քուրդիստանի անկախության հանարաքվեն նախատեսված է սեպտեմբերի 25-ին:

12.09.2017 ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՓԱՍՏԱՐԿՆԵՐԸ ՂԱՐԱԲԱՂՅԱՆ ՀԱԿԱՄԱՐՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՐԳԱՎՈՐՄԱՆ ԲԱՆԱԿՑԱՅԻՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՈՒՄ
Ալեքսանդր Մանասյան
Սովորաբար, միջազգային զինված հակամարտությունների կարգավորման ընթացքում միջնորդները կողմերին հորդորում են չխորանալ պատմության մեջ, չդիմել պատմական փաստարկների (նույն համառությամբ այդ պահանջը չի առաջադրվում իրավական փաստարկների դեպքում, չնայած այս կամ այն կերպ հասկացվում է, որ դրանք նույնպես պետք է շրջանցվեն):

11.09.2017 ՀՈԳԵՎՈՐ ԱՌԱՋՆՈՐԴՆԵՐԻ ՀԱՆԴԻՊՄԱՆ ԿԱՐԵՎՈՐ ՄԵՍԻՋՆԵՐԸ
«Խիստ կարևոր է հրաժարվել ռազմատենչ և թշնամական հռետորաբանությունից»: Հայաստանի, Համայն ռուսիո և Ադրբեջանի հոգևոր առաջնորդների՝ Մոսկվայում երեկ կայացած հանդիպման արդյունքում տարածվել է խաղաղության պահպանման, հակասությունների հանգուցալուծման խաղաղ և արդար ուղիներ գտնելու անհրաժեշտության մասին հայտարարություն:

07.09.2017 ԻՍՐԱՅԵԼԻ ՈՒ ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՄԻՋԵՎ ՎԵՐՋԻՆ ՇՐՋԱՆՈՒՄ Ի ՀԱՅՏ Է ԵԿԵԼ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՈՐՈՇԱԿԻ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ, ԿԱ ԱՆՀԱՄԱՁԱՅՆՈՒԹՅՈՒՆ
Հարցազրույց «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի քաղաքական հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար ԿԱՐԵՆ ՎԵՐԱՆՅԱՆԻ հետ։
–Իսրայելի պաշտպանության նախարարությունն արգելել է իսրայելական Aeronautics Defense Systems զենք արտադրող ընկերությանը Orbitier տեսակի անօդաչու սարքեր մատակարարել Ադրբեջանին: Փաստորեն, կասեցվել է 2017-2018թ.թ. համար նախատեսված 20 մլն դոլարանոց գործարքը: Իսրայելի կողմից նման որոշման կայացման պատճառների շարքում նշվում է այն, թե Ադրբեջանը պահանջել է ԱԹՍ-ները փորձարկել կենդանի թիրախների՝ հայկական դիրքերի վրա, ինչը իսրայելական կողմը մերժել է: Ի՞նչ իրողության հետ գործ ունենք:

06.09.2017 ԱԴՐԲԵՋԱՆՆ ԱՅՍ ՊԱՀԻՆ ՉՈՒՆԻ ՆԱԽԻՋԵՎԱՆՈՒՄ ՌԱԶՄԱԿԱՆ ՃԱԿԱՏ ԲԱՑԵԼՈՒ ՀՆԱՐԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆ՝ ՈՉ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ, ՈՉ ԷԼ ՌԱԶՄԱԿԱՆ ԱՌՈՒՄՈՎ. ՓՈՐՁԱԳԵՏ
Ադրբեջանը Նախիջևանում երկրորդ ռազմական ճակատ բացելու հնարավորություն այս պահին ոչ քաղաքական, ոչ էլ առավել ևս ռազմական առումով, չունի: Բայց պետք է փաստենք, որ Նախիջևանը մտնում է ռազմականացման որոշակի ակտիվ փուլ, և հնարավոր է՝ լոկալ հակամարտության օջախ ստեղծվի: Այս մասին Tert.am-ի հետ զրույցում ասաց «Նորավանք» հիմնադրամի Քաղաքական հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար, ավագ փորձագետ Կարեն Վերանյանը:

05.09.2017 «ՆԱԽԻՋԵՎԱՆԸ ԲԱՑԻ ՄԱՐՏԱՀՐԱՎԵՐԻՑ՝ ԿԱՐՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԵՎ ՀՆԱՐԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՃԻՇՏ ՕԳՏԱԳՈՐԾՄԱՆ ՊՈԶԻՏԻՎ ՌԵՍՈՒՐՍ Է». ՓՈՐՁԱԳԵՏՆԵՐ (ՏԵՍԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ)
Օգոստոսի 30-ին ժամը 13.00-ին «Նոյյան Տապան» լրատվական գործակալության մամուլի սրահում տեղի ունեցավ ասուլիս՝ «Նախիջևանը և տարածաշրջանային զարգացումները» թեմայի շուրջ։

29.08.2017 ԻՐԱՆԱԿԱՆ ԳԱԶԻ ՆԱԽԱԳԻԾԸ ԹՈՒՅԼ Է ՏԱԼԻՍ ՃԵՂՔԵԼ ԹՈՒՐՔ-ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ՕՂԱԿԸ․ ԱՐԱ ՄԱՐՋԱՆՅԱՆ
Հարցազրույց էներգետիկ հարցերով ՄԱԿ-ի փորձագետ Արա Մարջանյանի հետ։

29.08.2017 ԻՊ-Ի ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆՈՒՄ ԿԱՐՈՂ Է ՀԱՅՏՆՎԵԼ ՆԱԵՎ ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ԿՈՎԿԱՍԸ, ՔԱՆԻ ՈՐ ԱՅՆ ՍԱՀՄԱՆԱԿՑՈՒՄ Է ՌԴ-ԻՆ․ ԿԱՐԵՆ ՎԵՐԱՆՅԱՆ
«Նորավանք» հիմնադրամի Քաղաքական հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար, ավագ փորձագետ Կարեն Վերանյանի խոսքով՝ իսկապես անտեղի չեն այն մտահոգությունները, որ «Իսլամական պետություն» խմբավորման ուշադրության կենտրոնում կարող է հայտնվել նաև Հարավային Կովկասը, որի կարևորությունը էապես մեծանում է, քանի որ տարածաշրջանը անմիջապես սահմանակցում է Ռուսաստանին և, մասնավորապես ոչ այնքան կայուն Հյուսիսային Կովկասին: ԻՊ-ի ներկայիս գործունեության մասին Tert.am-ի՝ Կարեն Վերանյանի հետ հարցազրույցը՝ ստորև:

28.07.2017 ՈՐՔԱՆՈ՞Վ Է ԿԱՐԵՎՈՐ ՀՀ ՆԱԽԱԳԱՀԻ ԻՐԱՆՅԱՆ ԱՅՑԸ
ՀՀ նախագահի իրանյան այցի կարեւորության շուրջ «Իրավունքը» զրուցեց «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի Քաղաքական հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար, ավագ փորձագետ Կարեն Վերանյանի հետ, նա նախ հիշեցերց. «Իրանի վերընտրված նախագահ Հասան Ռուհանիի երդմնակալության արարողությանը, որը նախատեսվում է օգոստոսի 5-ին, Հայաստանը կներկայանա ամենաբարձր՝ ՀՀ նախագահի մակարդակով։

27.07.2017 ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԳՈՐԾՈՆԸ ԱՐԴԻ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ (Մաս 2)
Արմեն Մանվելյան
Արդեն նշել են նավթային շուկայի, դրա առանձնահատկությունների և արդի միջազգային հարաբերությունների վրա վերջինի ազդեցության որակների մասին։ Այժմ կանդրադառնանք էներգետիկ բնագավառի ամենաարագ աճող շուկաներից մեկի՝ գազի շուկայի առանձնահատկություններին և հիմնախնդիրներին, որոնց դերն արդի միջազգային հարաբերություններում օրեցօր աճում է, հետևաբար՝ այն մանրակրկիտ ուսումնասիրման, քննարկման ու վերլուծության կարիք ունի։

27.07.2017 ՍՓՅՈՒՌՔԻ ԳԻՏՆԱԿԱՆՆԵՐԻ ՀԵՏ ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՓՈՐՁԵՐԸ. ՈՐՈՇ ԴԻՏԱՐԿՈՒՄՆԵՐ
Արեստակես Սիմավորյան
Վերջին տարիներին Ադրբեջանը որպես ռազմավարական անհրաժեշտություն ակտիվացնում է կապերը սփյուռքի հետ՝ դիտարկելով այն ինչպես սեփական երկրի զարգացման այլընտրանքային ռեսուրս, այնպես էլ արտաքին քաղաքականության կարևոր «գործընկեր»՝ փորձելով վերջինի միջոցով ամրապնդել իր միջազգային հեղինակությունը։ Երկրի արտաքին քաղաքականության ռազմավարության համաձայն՝ իրականացնում է սփյուռքին իր առանցքի շուրջը համախմբելու տարատեսակ միջոցառումներ, պետություն-սփյուռք հարաբերություններին նոր լիցք հաղորդելու նպատակով մշակվում են համագործակցությանը միտված ռազմավարական նոր ուղղություններ, գործադրվում են որոշակի ջանքեր սփյուռքում առկա մարտահրավերների հաղթահարման ուղղությամբ, որում ներգրավված են և՛ պետական գերատեսչություններ, և՛ հանրային քաղաքականություն իրականացնող սուբյեկտներ։

21.07.2017 ԿԱՏԱՐԻ ՇՈՒՐՋ ՃԳՆԱԺԱՄԸ ԵՎ ԹՈՒՐՔԻԱՆ
Հայկ Գաբրիելյան
2017թ. հունիսի 5-ին Բահրեյնը, Սաուդյան Արաբիան, Եգիպտոսն ու ԱՄԷ-ն խզեցին Կատարի հետ դիվանագիտական հարաբերությունները՝ նրան մեղադրելով ահաբեկչական խմբավորումներին («Ալ Քաիդա» և ԻՊ) աջակցելու, իրենց ներքին իրավիճակն ապակայունացնելու համար։ Ավելի ուշ նման քայլի դիմեցին Եմենը, Լիբիան, Մալդիվները, Մավրիկիան, Մավրիտանիան, Կոմորյան կղզիները, իսկ Հորդանանը և Ջիբութին նվազեցրին Կատարում իրենց դիվանագիտական ներկայացուցչությունների մակարդակը։ Բացի այդ, Կատարից իրենց դեսպաններին հետ կանչեցին Սենեգալը, Նիգերն ու Չադը։

13.07.2017 «ԱՐՑԱԽՅԱՆ ՀԱԿԱՄԱՐՏՈՒԹՅԱՆ ՍՐԱՑՈՒՄԸ ԿԱՐՈՂ ԷՐ ԹԵԼԱԴՐՎԱԾ ԼԻՆԵԼ ՆԱԵՎ ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ԿՈՂՄԻՑ»
Բրյուսելում երեկ կայացավ ՀՀ եւ Ադրբեջանի ԱԳ նախարարների հանդիպումը, որին նախորդել էին թե՛ աշխարհաքաղաքական իրադարձություններ` G 20 գագաթնաժողովի շրջանակում, թե՛ արցախա-ադրբեջանական սահմանային իրավիճակում: Հենց այս դեպքերի շրջանակում էլ, «Իրավունքը» զրուցեց «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի Քաղաքական հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար, ավագ փորձագետ ԿԱՐԵՆ ՎԵՐԱՆՅԱՆԻ հետ:

12.07.2017 ԱՄՆ-Ը ԵՎ ԵՎՐՈՊԱՆ ՊԵՏՔ Է ՀԵՏԱՔՆՆԵՆ ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ԿՈՂՄԻՑ ԶԵՆՔԻ ԱՌԱՔՈՒՄՆԵՐՆ ԱՀԱԲԵԿԻՉՆԵՐԻՆ
Հարութ Սասունյան
Բուլղարացի լրագրող Դիլյանա Գայտանջիևայի ապշեցուցիչ հետաքննությունը բացահայտել է, որ Ադրբեջանի Silk Way պետական ավիաընկերությունը դիվանագիտական չվերթների քողի տակ վերջին երեք տարիների ընթացքում 350 թռիչք է իրականացրել՝ ծանր զինտեխնիկա և զինամթերք մատակարարելով ահաբեկիչներին աշխարհով մեկ... Ադրբեջանը դիմել է տարբեր երկրների արտաքին գործերի նախարարություններին այդ թռիչքներին դիվանագիտական բացառություն տալու՝ թույլատրելով քաղաքացիական ինքնաթիռներին զենք տեղափոխել, որը, որպես կանոն, արգելվում է Օդային տրանսպորտի միջազգային ասոցիացիայի կողմից:

27.06.2017 «ԻՆՋԻՐԼԻՔԻ» ԹՆՋՈՒԿԸ ԳԵՐՄԱՆԻԱՅԻ ԵՎ ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՄԻՋԵՎ
Հայկ Գաբրիելյան
«Ինջիրլիքի» խնդիրը 2016թ. 2015թ. դեկտեմբերի սկզբին (նոյեմբերի 13-ին Փարիզի ահաբեկչություններից հետո) Բունդեսթագը հավանության արժանացրեց Սիրիայում և Իրաքում ԻՊ-ի դեմ գործողությանը Բունդեսվերի մասնակցությունը։ Տվյալ բանաձևի օգտին կողմ քվեարկեց 445, դեմ՝ 146, ձեռնպահ մնաց 7 պատգամավոր։ Դրա համաձայն՝ Բունդեսվերը պետք է ԻՊ-ի դեմ պայքարի նպատակով «Ինջիրլիքի» ավիաբազա ուղարկեր Tornado տիպի հետախուզական ինքնաթիռներ, 1 լիցքավորիչ ինքնաթիռ, ինչպես նաև 1 ֆրեգատ՝ Միջերկրական ծովում պաշտպանելու համար ֆրանսիական Charles de Gaulle ավիակիրը։

21.06.2017 ԹՈՒՐՔԻԱՆ 2.6 ՄԻԼԻՈՆ ԴՈԼԱՐ Է ԾԱԽՍՈՒՄ ՆՈՐ ԼՈԲԲԻՍՏԱԿԱՆ ԵՎ PR ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՎԱՐՁԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ
Հարութ Սասունյան
Անցյալ շաբաթ ես գրել էի թուրքական կառավարության կողմից վարձված մեկ տասնյակից ավելի հանրային կապերի և լոբբիստական ընկերությունների մասին: Վերջին շաբաթների ընթացքում Թուրքիայի Հանրապետությունը դրանց թիվն ավելացրեց ևս երկու նոր ընկերություններով՝ Ballard Partners և Burson-Marsteller:

15.06.2017 «ԵԹԵ ԱՐՑԱԽԸ ՉԼԻՆԻ ԱՆԿԱԽ, ՄՆԱՑԱԾ ԲՈԼՈՐ ԼՈՒԾՈՒՄՆԵՐԸ ՄԵԶ ՉԵՆ ԲԱՎԱՐԱՐՈՒՄ». Գ. ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ
ՀՀ ԱԺ արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի նախագահ Արմեն Աշոտյանի նախագահությամբ` երեկ տեղի ունեցավ «Անալիտիկ խորհուրդ» աշխատանքային խմբի փորձագետների առաջին հանդիպում-քննարկումը: Նշենք, որ նորաստեղծ խմբում ընդգրկվել են քաղաքականության եւ անվտանգության հարցերով փորձագետներ, վերլուծական կենտրոնների ներկայացուցիչներ, ԱԺ նախկին պատգամավորներ, այդ թվում` «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի տնօրեն, քաղաքագետ ԳԱԳԻԿ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆԸ, ում հետ էլ ծավալվեց «Իրավունքի» զրույցը:

14.06.2017 ԹՈՒՐՔԻԱՆ ՆՈՐԱՆՈՐ ԱՄԵՐԻԿՅԱՆ ԼՈԲԲԻՍՏԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ Է ՎԱՐՁՈՒՄ, ՔԱՆԻ ՈՐ ՆՐԱ ՀԵՂԻՆԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ ԷԼ ԱՎԵԼԻ Է ԱՐԱՏԱՎՈՐՎԵԼ
Հարութ Սասունյան
Քանի որ Թուրքիան դարձել է համաշխարհային դատապարտման թիրախ իր մարդու իրավունքների խախտումների համար, թուրքական կառավարությունը որոշել է հսկայական գումարներ ծախսել քարոզչության և հանրային կապերի վրա՝ փորձելով մաքրել իր վարկաբեկված հեղինակությունը:

08.06.2017 ՀԱՅ-ԻՐԱՆԱԿԱՆ ԵՎ ԱԴՐԲԵՋԱՆԱ-ԻՍՐԱՅԵԼԱԿԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ ՀԱՄԱՊԱՏԿԵՐՈՒՄ
Դավիթ Ստեփանյան
Իսրայել-Ադրբեջան և Իրան-Հայաստան հարաբերությունների փոխկապակցվածությունն ինչ-որ չափով առկա էր այդ երկու հարավկովկասյան հանրապետությունների անկախացումից ի վեր։ Սակայն, անցած տարեվերջին ծավալված իրադարձությունների շղթան թույլ է տալիս դիտարկել այդ հարաբերությունները համաշխարհային քաղաքականության համապատկերում։ Այս փոխկապակցվածությունը պայմանականորեն սկսել է ձևավորվել 2016թ. նոյեմբերի 9-ին՝ ԱՄՆ նախագահական ընտրություններում Դոնալդ Թրամփի հաղթանակից հետո։

23.05.2017 ԱՐՑԱԽՅԱՆ ՀԱԿԱՄԱՐՏՈՒԹՅԱՆ ԳՈՏՈՒՄ ՀՐԱԴԱԴԱՐԻ ԽԱԽՏՈՒՄՆԵՐԻ ԷՍԿԱԼԱՑԻԱՆԵՐԸ՝ ՈՐՊԵՍ ՇՐՋԱՓՈՒԼԱՅԻՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑ
Դավիդ Սարկիսյան
Արցախյան հակամարտության գոտում վերջին տարիներին տեղի են ունեցել հրադադարի խախտումների էսկալացիայի և դեէսկալացիայի մի քանի հաջորդական փուլեր: 2016 թվականը, դառնալով 1994թ. զինադադարի կնքումից ի վեր արցախյան հակամարտության պատմության մեջ ամենաարյունալի տարին, միևնույն ժամանակ գրավեց հայ և արտասահմանյան փորձագիտական հանրության ուշադրությունը: Թեպետ հարցի վերաբերյալ առկա են բազմաթիվ վերլուծություններ, սակայն խնդրի որոշակի ասպեկտները մնում են դեռևս չլուսաբանված: Մասնավորապես, խոսքը ժամանակի ընթացքում հակամարտության միկրոդինամիկայի քանակական հետազոտության մասին է:

19.05.2017 ՔԱՌՕՐՅԱ ՊԱՏԵՐԱԶՄԻ ԼՈՒՍԱԲԱՆՄԱՆ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ԶԼՄ-ՈՒՄ
Դիանա Գալստյան
Զանգվածային լրատվամիջոցների կողմից կոնֆլիկտների լուսաբանման թեման տարբեր ոլորտի մասնագետների ուշադրության կենտրոնում է։ Վերջին շրջանում կոնֆլիկտներին ուղեկցող տեղեկատվական գործողություններն ապացուցեցին, որ զանգվածային լրատվամիջոցները դարձել են հակամարտությունների կառավարման կարևոր գործիքներից մեկը, իսկ որոշ դեպքերում դրանք դիտարկվում են որպես կոնֆլիկտի երրորդ կողմ, որը կարող է ինչպես հրահրել կամ փոխել կոնֆլիկտի ընթացքը, այնպես էլ նպաստել դրա կարգավորման գործընթացին։

16.05.2017 ՄԱՅԻՍՅԱՆ ԵՌԱՏՈՆԸ ԴԱՐՁԵԼ Է ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ՀԻՍԹԵՐԻԱՅԻ ՊԱՏՃԱՌ
Վերջին 2-3 օրերի ընթացքում ադրբեջանական հիսթերիան հասել է իր գագաթնակետին: Նախ մայիսի 9-ին Մոսկվայում եւ Սանկտ Պետերբուրգում ադրբեջանցիները փորձել են հայերից խլել Արցախի դրոշը եւ խոչընդոտել տոնական երթը, որին հետեւեց Արցախի Թալիշի ուղղությամբ լրագրողական մեքենյաի ուղղությամբ արձակած կրակոցները: Ի դեպ, կրակոցների ընթացքում Ադրբեջանը արցախա-ադրբեջանական սահմանում առաջ է բերել իր զինտեխնիկան, մի քանի ժամ հետո կրկին հետ տարել:

12.05.2017 ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԳՈՐԾՈՆԸ ԱՐԴԻ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ (մաս 1)
Արմեն Մանվելյան
Էներեգետիկ գործոնի դերն արդի միջազգային հարաբերություններում ռազմավարական նշանակություն է ձեռք բերում՝ պայմանավորված դրանից արտահանող և ներկրող պետությունների կախվածության մեծացումից։ Եթե ներմուծող պետության համար կարևոր է էներգահումքի ներմուծման բազմազանեցումը (թե՛ աղբյուրների, թե՛ ճանապարհների), ապա արտահանողի համար կարևոր է շուկաների բազմազանեցումը` սպառման մեկ շուկայից կախվածությունը կրճատելու համար։

11.05.2017 ԹՈՒՐՔԻԱՆ ՍԱՀՄԱՆԱԴՐԱԿԱՆ ԲԱՐԵՓՈԽՈՒՄՆԵՐԻ ՀԱՆՐԱՔՎԵԻՑ ՀԵՏՈ
Հայկ Գաբրիելյան
2017թ. ապրիլի 16-ին Թուրքիայում անցկացվեց սահմանադրական բարեփոխումների հանրաքվե (ՍԲՀ), որը երկրի պատմության մեջ 7-րդն էր։ Նախորդ 6 ՍԲՀ-ներն անցկացվել են 1961թ., 1982թ., 1987թ., 1988թ., 2007թ. և 2010թ.։ 2017թ. ՍԲՀ-ն այդպիսով երրորդն էր իշխող «Արդարություն և զարգացում» կուսակցության (ԱԶԿ) համար, որը Թուրքիայում իշխանության է եկել 2002թ. նոյեմբերի 3-ին անցկացված խորհրդարանական ընտրությունների արդյունքներով։ Ընդ որում՝ նախորդ 2 ՍԲՀ-ների արդյունքներն էլ դրական են եղել ԱԶԿ-ի համար. 2007թ. սահմանադրական բարեփոխումներին կողմ է արտահայտվել քվեարկության մասնակիցների մոտ 69%-ը, իսկ 2010թ.՝ մոտ 59%-ը։

10.05.2017 ՏԵՂԵԿԱՏՎԱԿԱՆ ՀՈՍՔԵՐԻ ՍՂՈՒԹՅՈՒՆԸ՝ ԿՐԻՏԻԿԱԿԱՆ ԽՆԴԻՐ
Սամվել Մարտիրոսյան
Հայաստանում այսօր գործում են տասնյակ կանոնավոր առցանց լրատվամիջոցներ։ Բացի այդ, կան հարյուրավոր կայքեր, որոնք անընդհատ բացվում են և մեկ-երկու տարվա ընթացքում վերանում։ Սակայն երկրի արտաքին տեղեկատվական հոսքերը ձևավորելու համար հաճախ եղած ռեսուրսները չեն բավականացնում։

03.05.2017 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ ՄԵՂԱԴՐՎՈՒՄ Է ԵՎՐՈՊԱՅԻ ԽՈՐՀՐԴԻՆ ՄԻԼԻՈՆԱՎՈՐ ԴՈԼԱՐՆԵՐԻ ԿԱՇԱՌՔ ՏԱԼՈՒ ՄԵՋ
Հարութ Սասունյան
Տարիներ շարունակ Ադրբեջանի կառավարությունը տարբեր երկրների քաղաքական գործիչներին և պաշտոնյաներին առատորեն թանկարժեք նվերներ է մատուցել՝ մետաքսից գորգեր, ոսկի, արծաթ, խավիար, կանխիկ դրամ և բոլոր ծախսերի վճարմամբ ուղևորություններ՝ Ադրբեջանի օգտին և Հայաստանի ու Արցախի դեմ նրանց ձայների դիմաց: Այս անօրինական գործունեությունը այնքան մեծ տարածում է գտել, որ եվրոպացիներն այն նկարագրում են որպես «խավիարային դիվանագիտություն»:

10.04.2017 ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԵՆԹԱԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔՆԵՐԻ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆԸ ԹՈՒՐՔԻԱ-ՎՐԱՍՏԱՆ-ԱԴՐԲԵՋԱՆ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՀԱՄԱՏԵՔՍՏՈՒՄ
Էրիկ Դավթյան
1990-ական թթ. Կասպից ծովի էներգակիրների արտահանման ուղիների ընտրության հարցում մի շարք պետությունների և նավթագազային ընկերությունների միջև քննարկումների և նշմարվող որոշակի պայմանավորվածությունների արդյունքում Հարավային Կովկասում ծագեց կառուցվելիք խողովակաշարերի անվտանգության ապահովման խնդիրը: Հաշվի առնելով նախագծերի միջազգային նշանակությունը՝ անվտանգության բարձր մակարդակի երաշխավորումը կարևոր խնդիր էր ոչ միայն Ադրբեջանի, Վրաստանի և Թուրքիայի, այլև ադրբեջանական նավթի և գազի արդյունահանման և փոխադրման գործընթացում ներգրավված միջազգային ընկերությունների, ինչպես նաև այդ էներգակիրները ներկրող պետությունների համար:

06.04.2017 ԿԱՐԵՆ ՎԵՐԱՆՅԱՆ. «ԼԱՎՐՈՎԻ ՀԱՅՏԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆՆ ՈՒՂԵՐՁ Է ԱԼԻԵՎԻՆ»
Օրերս իր հարցազրույցներից մեկում Ռուսաստանի Դաշնության արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովն ասել է, որ ղարաբաղյան խնդրի կարգավորման հիմնարար սկզբունքները հիմնականում համաձայնեցված են, իսկ առկա տարաձայնությունները վերաբերում են այդ սկզբունքները «կյանքի կոչելու հաջորդականությանը»:

05.04.2017 ԹՈՒՐՔԻԱ-ՎՐԱՍՏԱՆ-ԱԴՐԲԵՋԱՆ ԵՌԱԿՈՂՄ ԸՆԴԼԱՅՆՎՈՂ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆԸ
Ռոման Կարապետյան
Հարևան երկրների հետ փոխհարաբերությունների կարգավորման և զարգացման հարցը Հայաստանի Հանրապետության արտաքին քաղաքականության օրակարգի առաջնահերթություններից է: Երկրի արտաքին քաղաքական գերակայությունների շարքին են դասվում նաև Անդրկովկասի տարածաշրջանում խաղաղության հաստատման, համագործակցության մթնոլորտի և կայուն զարգացման համար բարենպաստ միջավայրի ապահովման հիմնահարցերը:

04.04.2017 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ «ԵՓՐԱՏԻ ՎԱՀԱՆ» ԳՈՐԾՈՂՈՒԹՅՈՒՆԸ
Հայկ Գաբրիելյան
2017թ. մարտի վերջին Թուրքիայի վարչապետ Բինալի Յըլդըրըմը հայտարարեց Սիրիական ազատ բանակի (ՍԱԲ) հետ համատեղ Սիրիայի հյուսիսում իրականացվող «Եփրատի վահան» ռազմական գործողության ավարտի մասին. «Ալ-Բաբ քաղաքը գտնվում է ամբողջական վերահսկողության ներքո, այնպես որ «Եփրատի վահան» գործողությունն ավարտված է։ Եթե հետագայում կարիք լինի ինչ-որ բան ձեռնարկելու Սիրիայում, ապա դա կլինի մեկ այլ գործողություն՝ այլ անվանմամբ։ Նոր ռազմական գործողությունը կարող է պատրաստվել և իրականացվել ինչպես ԻՊ խմբավորման դեմ, այնպես էլ ազգային անվտանգության սպառնալիքի հայտնվելու դեպքում»:

29.03.2017 ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ՀԱՔԵՐՆԵՐԸ ԹԻՐԱԽԱՎՈՐՈՒՄ ԵՆ ՀԱՅ ՕԳՏԱՏԵՐԵՐԻՆ
Սամվել Մարտիրոսյան
Գաղտնիք չէ, որ ադրբեջանական հաքերային համայնքի հիմնական թիրախներից են Հայաստանը և հայերը՝ անկախ բնակության վայրից։ Հաքերային ամենամեծ ու ակտիվ խմբավորումն անգամ, որն արդեն 5 տարի գործում է, կոչվում է Anti-Armenia Team, որն էլ կազմակերպված հակահայկական հաքերային հարձակումների հիմնական պատասխանատուն է։ Թեև ասպարեզում պարբերաբար գործում են նաև նրանց հետ համագործակցող թուրքական խմբավորումներ:

28.03.2017 «ԱԶԱՏՈՒԹՅԱՆ ԱՋԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ԱԿՏ»-Ը, 907-ՐԴ ԲԱՆԱՁԵՎԸ ԵՎ ԴՐԱ ԽԱԽՏՈՒՄՆ ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ԿՈՂՄԻՑ
Սուրեն Սարգսյան
ԽՍՀՄ փլուզումից հետո՝ 1992-ի օգոստոսին, ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատն ու Սենատը համատեղ ընդունեցին «Ազատության աջակցության ակտ» օրենքը, որով նախատեսվում էր օժանդակել Ռուսաստանին և նորանկախ մյուս պետություններին՝ ստեղծելու դեմոկրատական կառավարման մոդել և ազատական տնտեսություն: Այդ ակտը (օրենքը) գործողությունների ծավալուն փաթեթ է, որը տարբեր ուղղություններով ճանապարհային քարտեզ է։ Ըստ էության, այն գործադիր իշխանության տարբեր մարմինների համար նախատեսված քաղաքական փաստաթուղթ է։

27.03.2017 ԹՈՒՐՔԻԱ-ՎՐԱՍՏԱՆ-ԱԴՐԲԵՋԱՆ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՀԻՄՆԱԽՆԴԻՐՆԵՐԸ
Ռոման Կարապետյան
Եռակողմ համագործակցության աշխարհաքաղաքական նախադրյալները. Հարավային Կովկասում անվտանգության հիմնախնդիրների ուսումնասիրումը, մասնավորապես՝ Հայաստանի անվտանգության տեսանկյունից, խիստ արդիական է մեզ համար: Գաղտնիք չէ, որ տարածաշրջանի աշխարհաքաղաքական իրավիճակը չի նպաստում այստեղ խաղաղության կայացմանը, իսկ հարևան երկրների ու Հայաստանի միջև առաջացած քաղաքական անդունդն առայժմ լցվելու քիչ հեռանկարներ ունի:

24.03.2017 ԱՊՐԻԼՅԱՆ ՔԱՌՕՐՅԱ ՊԱՏԵՐԱԶՄԸ ԵՎ ԱՂԵՏՆԵՐԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆԸ
Դավիդ Սարկիսյան
Սույն հոդվածի շրջանակներում կվերլուծենք ապրիլյան քառօրյա պատերազմը շահույթի մաքսիմիզացիայի (максимизация выигрыша) և աղետների տեսության լույսի ներքո: Աղետների տեսության առանցքային դրույթն այն է, որ դիտարկվող համակարգը՝ կախյալ փոփոխականը (գործոնը) և դրա վրա ազդող անկախ փոփոխականները, կարող է դրսևորել երկու տեսակի դինամիկա՝ դանդաղ և արագ: Մինչդեռ անկախ փոփոխականները դրսևորում են դանդաղ դինամիկա, այսինքն՝ տեղի են ունենում սահուն փոփոխություններ, որոշակի կրիտիկական կետում կախյալ փոփոխականն արձանագրում է կտրուկ փոփոխություն՝ համակարգի հավասարակշռությունը վերականգնելու նպատակով:

21.03.2017 ԹՈՒՐՔ-ՀՈՒՆԱԿԱՆ ԼԱՐՎԱԾՈՒԹՅԱՆ ՇՈՒՐՋ
Հայկ Գաբրիելյան
2017թ. հունվարի 29-ին Թուրքիայի զինված ուժերի (ԹԶՈւ) Գլխավոր շտաբի (ԳՇ) պետ, բանակի գեներալ Հուլուսի Աքարը Բոդրումից TCG Meltem հրթիռակիր նավով, 2 պահականավի և առափնյա անվտանգության 4 նավի ուղեկցությամբ տեսչական այցով այցելեց Էգեյան ծովում գտնվող հունական Իմիա (թուրքական անվանումը` Քարդաք) կղզու շրջակայք (Էգեյան ծովի հարավ-արևելքում գտնվող Դոդեկանեսյան արշիպելագին պատկանող, 0.4 կմ2 տարածքով այդ փոքրիկ կղզին գտնվում է Բոդրումից 25 մղոն հեռավորության վրա)։

03.03.2017 ՔԱՂԱՔԱԿՐԹՈՒԹՅՈՒՆ՝ ԳԼՈԲԱԼ ՈՒ ԼՈԿԱԼ
Եվրասիականության ակունքները և եվրասիական ինտեգրման կոնցեպտուալ հիմքերն էին փետրվարի 24-ին քննարկվում «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի, «Ինտեգրացիա և զարգացում» հասարակական կազմակերպության համատեղ կոնֆերանսում: Ներկայացվեց «Ռուսաստան-Հայաստան, եվրասիական ինտեգրացիան աշխարհաքաղաքական ենթատեքստում՝ մարտահրավերներ և հեռանկարներ» ծրագիրը:

02.03.2017 ԵԹԵ ԻՆՉ-ՈՐ ՄԵԿԸ ԱՊՐԻԼԻՆ ՊԱՏԵՐԱԶՄ ՍԿՍԻ՝ ԿԱՐՈՂ Է ԴԱՌՆԱԼ «ԻՍԿԱՆԴԵՐԻ» ԹԻՐԱԽ. ՄՈԴԵՍՏ ԿՈԼԵՐՈՎ
ՀՀ պաշտպանության նախարար Վիգեն Սարգսյանը խոսել է ՀՀ զինված ուժերի կողմից «Իսկանդեր» հրթիռային համակարգերի հնարավոր կիրառման մասին այն պատճառով, որ Բաքվում «տաք գլուխների» քանակը չի քչացել: «Ռեգնում» լրատվական գործակալության գլխավոր խմբագիր, քաղաքական վերլուծաբան Մոդեստ Կոլերովը «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում նշեց` կան տեղեկություններ այն մասին, որ ապրիլին ադրբեջանական կողմը կարող է նոր հարձակում սկսել Լեռնային Ղարաբաղի դեմ, հետևաբար ՀՀ պաշտպանության նախարարի այս հայտարարության նպատակն է կանխել հնարավոր նոր պատերազմը:

01.03.2017 ԼԱՎՐՈՎԻ ՀԱՅՏԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆԸ ԶԳՈՒՇԱՑՈՒՄ ԷՐ ԲԱՔՎԻՆ ԵՎ ԱՆԿԱՐԱՅԻՆ
Ավարտվեց ՀՀ արտգործնախարար Էդվարդ Նալբանդյանի` Ռուսաստանի Դաշնություն կատարած պաշտոնական այցը: Այցի ընթացքում քննարկված ամենակարեւոր հարցերից մեկը եղել է ԼՂՀ հիմնախնդրի խաղաղ կարգավորման գործընթացը: ՀՀ եւ ՌԴ արտգործնախարարները եւս մեկ անգամ փաստել են, որ ԼՂՀ հիմնախնդրի խաղաղ լուծումն այլընտրանք չունի: Ս.Լավրովն իր հերթին եւս մեկ անգամ հայտարարել է, որ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների աշխատանքի ներկայիս ձեւաչափն այլընտրանք չունի: Նալբանդյան-Լավրով հանդիպման ընթացքում ԼՂՀ հիմնախնդրի շուրջ եղած քննարկումներն ո՞ւր կարող են տանել, ի՞նչ է հուշում այս ամենը: Հարցի շուրջ «Իրավունքը» զրուցեց «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի Քաղաքական հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար, ավագ փորձագետ ԿԱՐԵՆ ՎԵՐԱՆՅԱՆԻ հետ:

28.02.2017 ԲԱՔՈՒՆ ՄԵՐ «ԻՍԿԱՆԴԵՐ»-Ի ԴԵՄ ՀԱԿԱԹՈՒՅՆ Է ՓՆՏՐՈՒՄ. ՎԱՂԱՐՇԱԿ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ

21.02.2017 ՆԱԽԻՋԵՎԱՆԸ ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՀԱՄԱՐ ՊԼԱՑԴԱՐՄ Է ԱՐԵՎԵԼՔ ԱՆՑՆԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ
Վաղարշակ Հարությունյան
Անցած տարին հիշվեց Հայաստանի և Ռուսաստանի ռազմական համագործակցության նկատելի ակտիվացմամբ։ Sputnik Արմենիան այդ կապակցությամբ հայ ռազմական գործիչների հրապարակումների շարք է ներկայացնում։ Այս անգամ իր մտքերն է ներկայացնում Հայաստանի նախկին պաշտպանության նախարար Վաղարշակ Հարությունյանը։

20.02.2017 ԹՈՒՐՔԻԱ-ԱԴՐԲԵՋԱՆ. «ԴԱՐԻ ՊԱՅՄԱՆԱԳԻՐԸ»` ԱՇԽԱՐՀԱՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՆ
Լիա Էվոյան
1993թ. հոկտեմբերի 3-ին Ադրբեջանի Հանրապետությունում տեղի ունեցան նախագահական ընտրություններ, որոնց արդյունքում երկրի նախագահ հռչակվեց Հեյդար Ալիևը: Թուրքիայի կողմից այդ լուրն ընդունվեց ոչ միանշանակ. կար մտավախություն, թե նախկին Ադրբեջանի ԽՍՀ Կոմկուսի առաջին քարտուղարը նախապատվությունը կտա ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների սերտացմանը և չի շարունակի Էլչիբեյի պանթուրանական քաղաքականության գիծը:

03.02.2017 «ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐԻ ԱՅՑԵԼՈՒԹՅՈՒՆՆ ԻՐԱՆ ԿԱՐՈՂ Է ԼԻՆԵԼ ՇՐՋԱԴԱՐՁԱՅԻՆ»
ԻԻՀ պաշտպանության եւ զինված ուժերի աջակցման նախարար Հոսեյն Դեհղանի հրավերով` ՀՀ պաշտպանության նախարար Վիգեն Սարգսյանի գլխավորած պատվիրակությունը հունվարի 30-ին պաշտոնական այցով մեկնել էր Իրանի Իսլամական Հանրապետություն: Այցն ուշագրավ էր ոչ միայն երկկողմ պաշտպանական համագործակցության հեռանկարների, միջազգային ու տարածաշրջանային անվտանգությանը վերաբերվող խնդիրների եւ երկկողմ հետաքրքրություն ներկայացնող այլ հարցերի առումով, այլեւ ադրբեջանական հիստերիայի հասնող արձագանքներով: Տեղի ունեցած հանդիպման եւ դրան նախորդած մեր տարածաշրջանին վերաբերող իրադարձությունների ու հնարավոր զարգացումների մասին «Իրավունքը» զրուցեց «Նորավանք» ԳԿՀ քաղաքական հետազոտությունների կենտրոնի ավագ փորձագետ ԿԱՐԵՆ ՎԵՐԱՆՅԱՆԻ հետ:

26.01.2017 ԼՂՀ ՀԱԿԱՄԱՐՏՈՒԹՅԱՆ ԳՈՏՈՒՄ ՀՐԱԴԱԴԱՐԻ ԽԱԽՏՄԱՆ ՎԻՃԱԿԱԳՐԱԿԱՆ ԱԿՆԱՐԿ
2016թ. հունվար-սեպտեմբեր
Դավիդ Սարկիսյան
Ժամանակակից աշխարհի հակամարտությունների շարքում արցախյան հակամարտությունն առանձնահատուկ է նրանով, որ լայնածավալ պատերազմական գործողությունների բացակայության պայմաններում տարիներ շարունակ շփման գծի երկայնքով գրեթե ամենօրյա պարբերությամբ տեղի են ունենում հրադադարի ռեժիմի խախտումներ: Ազդվելով ներքին և արտաքին մի շարք գործոնների կողմից՝ այդ խախտումներն ունենում են տարբեր ինտենսիվություն թե՛ քանակական և թե՛ որակական բնութագրիչների տեսանկյունից: Քանակական իմաստով մեկ օրվա ընթացքում արձանագրված խախտումների և հրաձգային զենքից արձակված կրակոցների թիվը պարբերաբար տատանվում է:

25.01.2017 ՁԱԽՈՂՎԱԾ ԵՐԿՐՆԵՐԻ ԻՆԴԵՍՔԸ 2010-2016ԹԹ.
Հարավային Կովկաս. կրիտիկական ենթակառուցվածքներ
Կարեն Վերանյան
«Ֆորին Փոլիսի Մեգեզին» ամսագրի (Foreign Policy Magazine) և «Ֆանդ ֆոր Փիս» կազմակերպության (The Fund for Peace) նախաձեռնած «Ձախողված երկրների ինդեքսը» (Fragile States Index) վարկանիշային նախագծում կիրառված մեթոդաբանությունը հիմնվում է 12 ենթացուցիչների հաշվարկի վրա։ Այդ ենթացուցիչներն իրենց հերթին ներառվում են երեք հիմնական խմբերում՝ սոցիալական, տնտեսական, քաղաքական և ռազմական։ Յուրաքանչյուր ենթացուցչի համար ընտրված վարկանիշային թիվը դասակարգված է 0-10 թվային սանդղակով, որտեղ 10 թիվը համարվում է բարձրագույն բացասական կետը, 0 թիվը` ցածրագույն լավագույն կետը։ Որքան ցածր է տվյալ երկրի ամփոփ վարկանիշային միավորը, այնքան տվյալ պետությունը կայացած է։

16.01.2017 «ԱՌԱՅԺՄ ՉԵՄ ՏԵՍՆՈՒՄ ԱՅՆ ՆԱԽԱԴՐՅԱԼՆԵՐԸ, ՈՐՈՆՔ ԿԲԱՑԱՌԵԻՆ ՍՐԱՑՈՒՄԸ ՍԱՀՄԱՆՈՒՄ»
2016-ի տարեմուտին, երբ ողջ աշխարհը պատրաստվում էր Ամանորի եւ Սուրբ ծննդյան տոներին, Ադրբեջանը հերթական «անակնկալը» մատուցեց` ինչպես միշտ թիկունքից: Դեկտեմբերի 29-ի առավոտյան սահմանամերձ Չինարիի ուղղությամբ կատարված դիվերսիայի փորձի ժամանակ զոհվեց ՀՀ ԶՈՒ երեք զինծառայող, այդ թվում` մեկ սպա: Սակայն վերոնշյալին, միայն օրեր առաջ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահները հիշեցին, որ պետք է անդրադառնային, ու հայտարարություն տարածեցին: Ընդ որում` վերջիններիս մտահոգությունը ոչ թե այն էր, որ դիվերսիա է իրականացվել խաղաղ գյուղի ուղղությամբ, այլ այն, որ ՀՀ Զինված ուժերում շարունակում են իրենց մոտ պահել սպանված ադրբեջանցի դիվերսանտի դին:

12.01.2017 ԵՊՀ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԵՎ ԴԻՎԱՆԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ԱՄԲԻՈՆԻ ԴԱՍԱԽՈՍ, «ՆՈՐԱՎԱՆՔ» ԳԿՀ ԽՈՐՀՐԴԱԿԱՆ ՌՈՄԱՆ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆԻ ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑԸ «ԷՊԻԿԵՆՏՐՈՆ» ՀԱՂՈՐԴԱՇԱՐԻՆ

28.12.2016 ԻՐԱՎԻՃԱԿԸ ԹՈՒՐՔԻԱՅՈՒՄ 2016Թ. ՆՈՅԵՄԲԵՐԻՆ (ԱՐՏԱՔԻՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ)
Հայկ Գաբրիելյան
Ռուսաստան. Նոյեմբերին Թուրքիայի խորհրդարանի միջազգային հարցերով հանձնաժողովը հավանության արժանացրեց «Թուրքական հոսք» գազատարի կառուցման մասին Ռուսաստանի հետ կնքված միջկառավարական համաձայնագրի վավերացման մասին օրինագիծը։ Ռուսաստանի և Թուրքիայի զինված ուժերի (ԹԶՈւ) գլխավոր շտաբների (ԳՇ) պետեր Վալերի Գերասիմովն ու Հուլուսի Աքարը հանդիպեցին Մոսկվայում և քննարկեցին Սիրիայի հակամարտության կարգավորման հարցում փոխգործակցությունը։ Ավելի ուշ Թուրքիայի պաշտպանական արդյունաբերության ղեկավար Իսմայիլ Դեմիրը հայտարարեց, որ Թուրքիան մեծ հեռահարության հակահրթիռային պաշտպանության համակարգը զարգացնելու համար պատրաստ է համագործակցել Ռուսաստանի հետ։

27.12.2016 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ 2016Թ. ՆՈՅԵՄԲԵՐԻՆ (ԱՐՏԱՔԻՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ)
Անուշավան Բարսեղյան
Հոդվածում ներկայացրել ենք 2016թ. նոյեմբերին Ադրբեջանի արտաքին հարաբերությունների առավել ուշագրավ զարգացումները և հիմնական միտումներն ըստ երկրների:
Ադրբեջան-Իրան. Ինչպես բազմիցս նշել ենք, Ադրբեջանի և Իրանի հետպատժամիջոցային ժամանակահատվածի համագործակցության հիմնական ուղղություններից մեկը տրանսպորտային ոլորտն է: Այստեղ իր ուրույն դերն ունի երկաթուղային հաղորդակցությունը, որի անկյունաքարային ծրագրերից է իրանական Կազվին-Ռեշտ-Աստարա երկաթուղային հատվածի միացումն ադրբեջանական Աստարա կայարանին:

26.12.2016 ԻՐԱՆԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ (2016թ. նոյեմբեր)
Ռոման Կարապետյան
ԱՄՆ նախագահի ընտրությունները և Իրանի համար առավել անցանկալի թեկնածու Դոնալդ Թրամփի հաղթանակը դարձավ իսլամական հանրապետության արտաքին քաղաքականության օրակարգի թոփ հարցը: Պաշտոնական Թեհրանը շարունակ հռետորաբանության մակարդակով ցուցադրում է, թե ԱՄՆ նախագահի փոփոխությունը չի կարող ազդել իսլամական հանրապետության արտաքին քաղաքական գծի վրա, սակայն հարցին չափից շատ անդրադարձը ցույց է տալիս, որ ԱՄՆ քաղաքական տեղաշարժերն առնվազն անհանգստացնում են Իրանին: Վերջինիս Դոնալդ Թրամփի քաղաքական «հարձակումներից և շանտաժներից» պաշտպանելու պատրաստակամությունը ստանձնել են եվրոպական երկրները:

23.12.2016 ԻՐԱՆԸ 2016Թ. ՆՈՅԵՄԲԵՐԻՆ (ներքին իրադրության տեսություն)
Ռոման Կարապետյան
Իրանական շուկան աստիճանաբար բացում է դռներն ու առավել գրավիչ դառնում օտարերկրյա ներդրումների համար: Գաղտնիք չէ, որ երկարամյա գրեթե բացառապես ներքին ֆինանսավորման պայմաններում Իրանի տնտեսությունը ներկայում վերարդիականացման խնդիր ունի բոլոր ոլորտներում, ուստի օտարերկրյա ներդրումների ծավալների մեծացումը կարող է լավագույն լուծումը լինել այս ճանապարհին:

21.12.2016 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ 2016Թ. ՆՈՅԵՄԲԵՐԻՆ – ԴԵԿՏԵՄԲԵՐԻ ԱՌԱՋԻՆ ՏԱՍՆՕՐՅԱԿՈՒՄ (հիմնական իրադարձությունների տեսություն)
Ջոնի Մելիքյան
Ընթացիկ տարվա ավարտը բավական արդյունավետ և ակտիվ էր Վրաստանի արտաքին քաղաքական հարաբերությունների առումով։ Հոկտեմբեր-նոյեմբերին ընտրական կարճատև ընդմիջումից հետո՝ կապված խորհրդարանական ընտրությունների և երկրի նոր կառավարության ձևավորման հետ, դեկտեմբերի սկզբից արդեն պաշտոնական Թբիլիսին վերադարձավ արտաքին քաղաքականության հիմնական ուղղությունների իրագործմանը։ Կանգ առնենք Վրաստանի ղեկավարության՝ նախագահի, վարչապետի և ԱԳՆ ղեկավարի արտաքին քաղաքական ակտիվության վրա։

20.12.2016 ԱՐՑԱԽԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆԸ 2016Թ. ՆՈՅԵՄԲԵՐԻՆ (արտաքին իրադարձությունների տեսություն)
Հրայր Փաշայան
Ղարաբաղյան հակամարտություն. Ադրբեջանի ռազմաքաղաքական ղեկավարության ապակառուցողական քաղաքականության պատճառով ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործընթացում որևէ դրական տեղաշարժ տեղի չի ունեցել: Ավելին՝ նոյեմբերի 10-ի լույս 11-ի գիշերը և օրվա ընթացքում Ադրբեջանի զինված ուժերը 60 և 82 միլիմետրանոց ականանետերից արկակոծել են Թալիշ և Յարըմջա գյուղերի ուղղությամբ տեղակայված ԼՂՀ պաշտպանության բանակի առաջապահ դիրքերը:

16.12.2016 ՂԱՐԱԲԱՂՅԱՆ ՀԱԿԱՄԱՐՏՈՒԹՅՈՒՆԸ ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՀԱՄԱՏԵՔՍՏՈՒՄ. ՄԵԾ ԽԱՂԻ ՓՈՔՐ ՄԱՍԸ
Աստղիկ Գևորգյան
Տարածաշրջանային հակամարտությունների քննարկման ժամանակ անհրաժեշտ է նաև հաշվի առնել տիրող աշխարհաքաղաքական դրությունը խնդրի էությունը հասկանալու համար: Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության գոտում ապրիլի 1-ի լույս 2-ի գիշերվանից սրված իրադրությունը և ռազմական գործողությունների բռնկումը, որը ստացավ քառօրյա պատերազմ անվանումը, ևս հարկ է դիտարկել համաշխարհային քաղաքականության համատեքստում՝ հաշվի առնելով աշխարհաքաղաքական կենտրոնների միջև գործող հարաբերությունները:

15.12.2016 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿԸ ՆՈՅԵՄԲԵՐԻՆ
Հայկ Գաբրիելյան
Բռնություններ. Նոյեմբերին Թուրքիայում կալանավորվեց Cumhurriyet թերթի 9 աշխատակից, այդ թվում նաև գլխավոր խմբագիր Մուրաթ Սաբունջուն: Ընդդիմադիր պարբերականի լրագրողները կալանավորվել են «ահաբեկչական խմբավորման անդամ չլինելով՝ խմբավորման անունից գործողություն ծավալելու» համար (դատախազությունը նրանց մեղադրել էր Գյուլենին աջակցելու համար): Գերմանիայից ժամանելուց հետո Ստամբուլի օդանավակայանում ձերբակալվեց Cumhuriyet-ի գործադիր տնօրեն Աքըն Աթալայը։

07.12.2016 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ 2016Թ. ՀՈԿՏԵՄԲԵՐԻՆ (ՆԵՐՔԻՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿ)
Անուշավան Բարսեղյան
Ադրբեջանի արտաքին քաղաքականության որոշակի փոփոխություններն իրենց ազդեցությունն են թողնում նաև ներքաղաքական դիսկուրսի վրա, իսկ Արևմուտքի հասցեին հնչող քննադատություններում նկատվում են Ադրբեջանի բաղձալի երազանքների իրագործմանը խոչընդոտող ուժի կերպարի ստեղծման տարրեր:

05.12.2016 ԻՐԱՆԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ 2016Թ. ՀՈԿՏԵՄԲԵՐԻՆ (հիմնական իրադարձությունների տեսություն և վերլուծություն)
Ռոման Կարապետյան
Մերձավոր Արևելքում ռազմաքաղաքական իրադրության կտրուկ տեղաշարժերը տարածաշրջանի ուժային կենտրոնների արտաքին քաղաքականության առջև նոր մարտահրավերներ են նետում: Իրանը, համահունչ տարածաշրջանային գործընթացներում ակտիվ ներգրավվածություն ունենալու արտաքին քաղաքական հայեցակարգին, ևս անմասն չի մնում այս տեղաշարժերից:

01.12.2016 ԱՐՑԱԽԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆԸ 2016Թ. ՀՈԿՏԵՄԲԵՐԻՆ (արտաքին իրադարձությունների տեսություն)
Հրայր Փաշայան
Ղարաբաղյան հակամարտություն. Ղարաբաղյան հակամարտությունը գտնվում էր ինչպես հակամարտող կողմերի, այնպես էլ տարբեր ուժային կենտրոնների ու միջազգային կառույցների ընդգծված ուշադրության կենտրոնում: Դեռևս սեպտեմբերի վերջերին ԱՄՆ պետքարտուղարը, խոսելով այսպես կոչված սառեցված հակամարտությունների մասին, հայտարարել էր, որ Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարները պատրաստ չեն Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորմանը:

29.11.2016 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ 2016Թ. ՀՈԿՏԵՄԲԵՐԻՆ (հիմնական իրադարձությունների տեսություն)
Ջոնի Մելիքյան
Քանի որ անցած հոկտեմբերը շատ կարևոր էր Վրաստանի ներքաղաքական կյանքում՝ երկրում տեղի ունեցած խորհրդարանական ընտրությունների հետ կապված, ապա պաշտոնական Թբիլիսիի արտաքին քաղաքական ակտիվությունը հասցվել էր նվազագույնի։ Այնուամենայնիվ, անցած հոկտեմբերին տեղի ունեցան օտարերկրյա բարձրաստիճան անձանց մի քանի կարևոր այցելություններ Վրաստան (Ղրղզստանի նախագահ Ա.Աթամբաևի այցը հոկտեմբերի 12-13-ին, Ադրբեջանի էկոնոմիկայի նախարար Շ.Մուսթաֆաևի այցը հոկտեմբերի 28-ին)։

25.11.2016 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ 2016Թ. ՀՈԿՏԵՄԲԵՐԻՆ (արտաքին հարաբերություններ)
Անուշավան Բարսեղյան
ԱՀ-ի կողմից հռչակված երբեմնի հավասարակշռված արտաքին քաղաքականության հիմնական վեկտորների փոփոխություններն առավել ակնհայտ են դառնում հատկապես ուժային կենտրոնների նկատմամբ դիրքավորման համեմատական վերլուծության համապատկերում: Մասնավորապես, Ռուսաստանի և ԱՄՆ-ի հետ Ադրբեջանի փոխհարաբերությունների զարգացումը հետզհետե ավելի ընդգծված հակադիր համեմատական բնույթ է ստանում:

24.11.2016 ՎՐԱՍՏԱՆԸ 2016Թ. ՀՈԿՏԵՄԲԵՐԻՆ. ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ
Ջոնի Մելիքյան
Հոկտեմբերը չափազանց կարևոր և վճռական էր Վրաստանի ներքաղաքական կյանքում գալիք չորս տարիների կտրվածքով։ 2012թ. հոկտեմբերից հետո վրացական դեմոկրատիայի ամրության հերթական ստուգումը դարձան երկրի խորհրդարանական ընտրությունները, որոնք տեղի ունեցան երկու փուլով, հոկտեմբերի 8-ին և 30-ին։

23.11.2016 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ (2016Թ. ՀՈԿՏԵՄԲԵՐ)
Հայկ Գաբրիելյան
Թուրքիա-Ռուսաստան. Թուրքիայի էկոնոմիկայի նախարար Նիհաթ Զեյբեքչին Ռուսաստանի տնտեսական զարգացման նախարար Ալեքսեյ Ուլյուկաևի հետ հանդիպումից հետո հայտարարել է, որ Թուրքիան բանակցություններ է վարում Ռուսաստանի հետ ավելի վաղ սահմանված վիզային սահմանափակումները չեղարկելու հարցով։ Զեյբեքչիի խոսքերով՝ Ռուսաստանի և Թուրքիայի միջև ազատ առևտրի գոտու ստեղծման համաձայնությունը կարող է ստորագրվել 2017թ. վերջին, իսկ ստեղծվող ռուս-թուրքական ներդրումային հիմնադրամի կապիտալը կազմելու է $1 մլրդ (յուրաքանչյուր կողմի ներդրումը կազմելու է $500 մլն)։

21.11.2016 ԹՈՒՐՔ-ՄԵՍԽԵԹՑԻՆԵՐԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀԱՅՐԵՆԻՔ ՎԵՐԱԴԱՐՁԻ ՀԱՐՑԸ
Արմինե Բադալյան
Թուրք-մեսխեթցիներն իրենց հավաքական անվանումը ստացել են Մեսխեթ բնակավայրից (Սամցխե): Նրանք իրենց անվանում էին Ախալցխայի թուրքեր: Դրա հետ մեկտեղ կիրառվում էին նաև թուրք, ազերի, մահմեդական, վրացի, ղրղզ և այլ անվանումներ: «Թուրք-մեսխեթցիներ» անվանումը ծագել է 20-րդ դարի 70-ական թթ., բայց տարածվել է միայն 80-ական թթ. վերջին - 90-ական թթ. սկզբին:

18.11.2016 ԱՐՑԱԽԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆԸ 2016Թ. ՀՈԿՏԵՄԲԵՐԻՆ (ներքաղաքական իրադարձությունների տեսություն)
Հրայր Փաշայան
Հոկտեմբերի 6-ին տեղի է ունեցավ ԼՂՀ Ազգային ժողովի հերթական լիագումար նիստը: Օրակարգի միակ օրենսդրական նախաձեռնությունը կառավարության առաջարկած «Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության 2016 թվականի պետական բյուջեի մասին» ԼՂՀ օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին» ԼՂՀ օրենքի նախագիծն էր: Բյուջեի փոփոխությունների անհրաժեշտությունը գործադիրը պայմանավորել է ապրիլյան ռազմական ագրեսիայի հետևանքների ազդեցությամբ և տարեսկզբին կատարված կանխատեսումների վերանայմամբ:

17.11.2016 ԻՐԱՆԸ 2016Թ. ՀՈԿՏԵՄԲԵՐԻՆ. ՆԵՐՔԻՆ ԻՐԱԴՐՈՒԹՅԱՆ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ
Ռոման Կարապետյան
Իսլամական հանրապետության ներքաղաքական կյանքում աստիճանաբար օրակարգ է մտնում երկրում նախագահական ընտրությունների հարցը: Ընդ որում, դատելով դրանց նախապատրաստական աշխատանքներից՝ այս անգամ ևս բավական լարված պայքար է սպասվում նախագահական աթոռի համար:

15.11.2016 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՆԵՐՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ (2016Թ. ՀՈԿՏԵՄԲԵՐ)
Հայկ Գաբրիելյան
Բռնություններ, գյուլենականների դեմ պայքար. Հոկտեմբերին Թուրքիայի խորհրդարանը ձայների մեծամասնությամբ ևս 90 օրով երկարաձգեց արտակարգ դրության ռեժիմը, որը սահմանվել էր հուլիսի 15-ի ռազմական հեղաշրջման փորձից (ՌՀՓ) հետո: Բացի այդ, շարունակվեցին ուժային կառույցների ներկայացուցիչների պաշտոնանկություններն ու ձերբակալությունները։ Թուրքական մամուլը գրեց, որ ՌՀՓ-ն ծրագրած իսլամական քարոզիչ Ֆեթհուլա Գյուլենի կազմակերպությունը (FETÖ) Թուրքիայից դուրս է բերել $20 մլրդ, իսկ վերջին 3 տարվա կտրվածքով այդ ցուցանիշը հասնում է $100 մլրդ-ի։

14.11.2016 ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԳՈՐԾՈՆԻ ԱԶԴԵՑՈՒԹՅՈՒՆԸ ՆԱՎԹՈՎ ՀԱՐՈՒՍՏ ՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԵՎ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆՆԵՐԻ ԱՆՎՏԱՆԳԱՅԻՆ ԴԻՆԱՄԻԿԱՅԻ ՎՐԱ
Արմեն Մանվելյան
Էներգետիկ գործոնի ազդեցությունն անվտանգային դինամիկայի վրա միջազգային հարաբերությունների և անվտանգության ուսումնասիրության նորագույն ուղղություններից է։ Նման հետազոտություններով փորձ է արվում հասկանալ էներգետիկ գործոնի ազդեցությունն անվտանգային միջավայրի վրա՝ տալ դրա ազդեցության չափումը և ստեղծված աշխարհառազմավարական իրավիճակի փոփոխությունը՝ կախված այդ գործոնից:

11.11.2016 ԻՍՐԱՅԵԼԻ ՆԱՎԹԱԳԱԶԱՅԻՆ ՍԵԿՏՈՐԸ
Իսրայել-Ադրբեջան նավթագազային համագործակցությունը
Կարեն Վերանյան
Վերջին տարիներին Իսրայելն ակտիվորեն ներգրավվել է հարավկովկասյան ռազմաքաղաքական, տնտեսական-էներգետիկ զարգացումներում։ Մեր տարածաշրջանում իսրայելական գործոնի ակտիվացմանը զգալիորեն խթանում են Ադրբեջանի հետ Իսրայելի համագործակցության խորացման ներկայիս տեմպերը։ Դժվար չէ նկատել, որ ի տարբերություն Հայաստանի կամ Վրաստանի, հարավկովկասյան ուղղությամբ Իսրայելի հետ համագործակցության անհամեմատ բարձր մակարդակ է պահպանում պաշտոնական Բաքուն։

09.11.2016 ԻՐԱՆԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ 2016Թ. ՍԵՊՏԵՄԲԵՐԻՆ (հիմնական իրադարձությունների տեսություն և վերլուծություն)
Ռոման Կարապետյան
Չնայած Իրանի արտաքին քաղաքականության ղեկավարներն ամբողջապես բավարարված չեն միջուկային համաձայնագրի հակառակ բևեռում կանգնած երկրների՝ դրա պահանջների կատարումից, ակնհայտ է, որ երկրի տնտեսական կապերը մեծ առաջընթաց են գրանցել: Միջուկային համաձայնագրի առաջին դրական արդյունքներն արդեն հաշվվել են եվրոպացիների կողմից. Իրանի և Եվրոպական միության միջև առևտրաշրջանառության ծավալները գրեթե կիսով չափ ավելացել են և 2016թ. առաջին կիսամյակի ընթացքում հասել $5,1 մլրդ-ի՝ 43%-ով գերազանցելով նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի ցուցանիշը:

08.11.2016 ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՌԱԶՄԱԿԱՆ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐԸ 2016Թ. ՍԵՊՏԵՄԲԵՐԻՆ
Անուշավան Բարսեղյան
Ադրբեջանի արտաքին քաղաքականությունում էական դերակատարում է ստանում արտերկրյա գործընկերների հետ ռազմական համագործակցությունը, որը, սեփական ռազմարդյունաբերության զարգացմանն ուղղված քայլերին զուգահեռ, նպատակ ունի բարձրացնել ԱՀ ԶՈւ պատրաստվածության մակարդակը և ապահովել տեխնիկական հագեցվածությունը։ Ռազմական համագործակցությունը նպաստում է գործընկեր երկրների հետ քաղաքական հարաբերությունների ամրապնդմանը, ինչպես նաև ծառայեցվում է ներքին և արտաքին քարոզչական նպատակներին։

07.11.2016 ԹՈՒՐՔԻԱ. ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿԸ 2016Թ. ՍԵՊՏԵՄԲԵՐԻՆ
Հայկ Գաբրիելյան
Ռուսաստան
Տնտեսական. Սեպտեմբերի 2-ին կայացավ վերջին 9 ամսում Ռուսաստանից Թուրքիա չարտերային առաջին չվերթը. Անթալիա հասցվեց մոտ 300 զբոսաշրջիկ։ Ռուսաստանի և Թուրքիայի միջև չարտերային ավիահաղորդակցությունը փակվել էր «Սու-24»-ի միջադեպից հետո։ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանը սեպտեմբերի վերջին հայտարարեց, որ չարտերային հաղորդակցության վերսկսման շնորհիվ մեկ ամսում Թուրքիա է այցելել 60.000 ռուսաստանցի զբոսաշրջիկ, և հույս հայտնեց, որ հետագայում նրանց հոսքը միայն կաճի:

05.11.2016 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿԸ 2016Թ. ՍԵՊՏԵՄԲԵՐԻՆ
Հայկ Գաբրիելյան
Քրդեր. Սեպտեմբերին քրդական քաղաքական ուժերի (DTK, BDP, HDK, KJA) ներկայացուցիչներն անժամկետ հացադուլ հայտարարեցին՝ պահանջելով հանդիպում քուրդ առաջնորդ Աբդուլա Օջալանի հետ, որը 1999-ից ցմահ ազատազրկում է կրում Մարմարա ծովի Իմրալը կղզու բանտում։ Ընդգծվեց, որ արդեն 510 օր (18 ամիս) է, ինչ քուրդ գործիչները չէին հանդիպել Օջալանի հետ և, բացի այդ, նրանց չեն գոհացրել Օջալանի բանտային պայմանները:

04.11.2016 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ 2016Թ. ՍԵՊՏԵՄԲԵՐԻՆ (ԱՐՏԱՔԻՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ)
Անուշավան Բարսեղյան
Ադրբեջան-Իրան. Բաքվում անցկացված Iran Project-2016 ցուցահանդեսի շրջանակներում, գնահատելով Ադրբեջանում իրանական կապիտալի դերակատարումը, ԱՀ էկոնոմիկայի փոխնախարար Ս.Բաբաևը նշել է իրանական ընկերությունների կողմից ադրբեջանական տնտեսությունում մինչ օրս կատարած $2,6 մլրդ ներդրումների մասին, որից $145 մլն-ը՝ ոչ նավթային ոլորտում։ Ըստ նրա, ներկայումս Ադրբեջանում գործում է իրանական կապիտալով մոտ 450 ընկերություն։ Ներդրումների ներկայացված համամասնությունը վկայում է նավթային ոլորտում սերտ համագործակցության մասին։

03.11.2016 ԼՂՀ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ 2016Թ. ՍԵՊՏԵՄԲԵՐԻՆ
Հրայր Փաշայան
Ղարաբաղյան հակամարտություն. Սեպտեմբերի 8-ին Մոսկվայում ՌԴ արտաքին գործերի նախարար Սերգեյ Լավրովն ընդունել է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահներ Իգոր Պոպովին, Ջեյմս Ուորլիքին և Պիեռ Անդրիոյին, ինչպես նաև Լեռնային Ղարաբաղի հարցով ԵԱՀԿ գործող նախագահի անձնական ներկայացուցիչ Անջեյ Կասպրչիկին: ՌԴ ԱԳՆ մամուլի ծառայության հաղորդմամբ, քննարկվել են ղարաբաղյան կարգավորման հրատապ հարցեր, ներառյալ՝ մայիսի 16-ին Վիեննայի և հունիսի 20-ին Սանկտ Պետերբուրգի գագաթաժողովներին ձեռք բերված համաձայնությունների իրագործման հարցը, ինչպես նաև հայ-ադրբեջանական սահմանին և շփման գծում տիրող ներկա իրավիճակը:

01.11.2016 «ՍԱ ԱՌԱՋԻՆ ԼՈՒՐՋ ՀՆԱՐԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆ Է` ՃԵՂՔԵԼ ԷՆԵՐԳԱՏՐԱՆՍՊՈՐՏԱՅԻՆ ՇՐՋԱՓԱԿՈՒՄԸ»
Մեր զրուցակիցն է Հայաստանում էներգետիկ հարցերով Միացյալ ազգերի կազմակերպության ազգային փորձագետ Արա Մարջանյանը.
– Պարոն Մարջանյան, հոկտեմբերի 30-ին հայկական պատվիրակությունը մեկնում է Իրան` գազի բնագավառում համագործակցությունն ընդլայնելու նպատակով: Ի՞նչ է սա ենթադրում, ի՞նչ ակնկալել այդ բանակցություններից:

31.10.2016 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ 2016Թ. ՍԵՊՏԵՄԲԵՐԻՆ (Հիմնական իրադարձությունների տեսություն)
Ջոնի Մելիքյան
Վրաստանի արտաքին քաղաքական իրադարձությունները սեպտեմբերին կարելի է բաժանել մի քանի հիմնական խմբերի. Վրաստանի ղեկավարության պաշտոնական և աշխատանքային ուղևորություններ (վարչապետի պաշտոնական այցը Հայաստան սեպտեմբերի 5-ին; վարչապետի աշխատանքային այցը ԱՄՆ սեպտեմբերի 19-22-ին), օտարերկրյա բարձրաստիճան անձանց այցելությունները Վրաստան (Հռոմի պապ Ֆրանցիսկոսի պաշտոնական այցը սեպտեմբերի 30-հոկտեմբերի 1-ին;

28.10.2016 ՎՐԱՍՏԱՆԸ 2016Թ. ՍԵՊՏԵՄԲԵՐԻՆ. ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ
Ջոնի Մելիքյան
Վրաստանի ներքաղաքական իրավիճակը 2016թ. սեպտեմբերին, ինչպես և սպասվում էր, ընթանում էր խորհրդարանական ընտրարշավի հունով։ Ընտրություններից մեկ ամիս առաջ քաղաքական բոլոր ուժերը (կուսակցությունները և նախընտրական դաշինքները) օգտագործում էին իրենց ֆինանսական, վարչական և այլ ռեսուրսներն իրենց քաղաքական վարկանիշը բարձրացնելու համար։

20.10.2016 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ 2016Թ. ՍԵՊՏԵՄԲԵՐԻՆ (ներքին իրավիճակ)
Անուշավան Բարսեղյան
Ներքաղաքական. Ինչպես և սպասվում էր, Ադրբեջանում այս ամիս անցկացված սահմանադրական փոփոխությունների հանրաքվեն ամբողջությամբ հաստատեց իշխանությունների ներկայացրած բոլոր առաջարկները: ԱՀ Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի հրապարակած տվյալների համաձայն, հանրաքվեին մասնակցել է ընտրողների 69,7%-ը, իսկ առաջադրված փոփոխությունները ստացել են 83%-92% «աջակցություն»:

13.10.2016 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՌԱԶՄԱԿԱՆ ՈԼՈՐՏԻ ԲԱՐԵՓՈԽՈՒՄՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ
Հայկ Գաբրիելյան
Հուլիսի 15-ին իրականացվեց Թուրքիայի Հանրապետության (ԹՀ) պատմության մեջ ամենաարյունալի ռազմական հեղաշրջման փորձը (ՌՀՓ), որին մասնակցեց 8651 զինվորական, ինչը կազմում է բանակի թվակազմի 1.5%-ը, ինչպես նաև 3 նավ, 74 տանկ, 246 զրահատրանսպորտ, 3992 միավոր հրաձգային զենք, 35 ինքնաթիռ, 37 ուղղաթիռ:

12.10.2016 ԽԱՂԱՂՈՒԹՅԱՆ ԴԻՍԿՈՒՐՍԻ ԲԱՑԱԿԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆ ԱԴՐԲԵՋԱՆՈՒՄ
Տաթևիկ Հայրապետյան
Այս տարվա ապրիլի սկզբին Ադրբեջանի կողմից ԼՂՀ-ի դեմ լայնամասշտաբ ռազմական գործողությունների ձեռնարկումը մեծ ոգևորություն էր առաջ բերել ադրբեջանական հասարակության ներսում: Իլհամ Ալիևի և նրա վարչակարգի հռետորաբանության հիմքում ընկած այն դրույթը, թե Ադրբեջանը միանգամայն հավանական է համարում Ղարաբաղյան հակամարտության լուծման ռազմական ուղին, դրվում էր կիրառության մեջ:

06.10.2016 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿԸ 2016Թ. ՕԳՈՍՏՈՍԻՆ
Հայկ Գաբրիելյան
Տնտեսական. Օգոստոսին «Ռոսսելխոզնադզորի» պատվիրակությունը ժամանեց Թուրքիա՝ սննդամթերքի լաբորատոր ստուգումներ անցկացնելու համար: 2016թ. առաջին կիսամյակում Թուրքիայից Ռուսաստան գյուղմթերքի արտահանումը նվազել է 58%-ով և կազմել է $1.3 մլրդ: Օգոստոսին հաղորդվեց, որ Թուրքիան պատրաստ է «Թուրքական հոսք» գազատարի միջոցով ապահովել ռուսական գազի մատակարարումը Եվրոպային, ինչպես նաև կիսել գազատարի կառուցման ֆինանսավորումը:

05.10.2016 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ 2016Թ. ՕԳՈՍՏՈՍԻՆ (ներքին իրավիճակ)
Անուշավան Բարսեղյան
Օգոստոսն այս տարվա կտրվածքով կարելի է աննախադեպ համարել ԱՀ իշխանությունների կողմից ընդդիմադիրների և քաղաքացիական ակտիվիստների նկատմամբ կիրառված բռնությունների ծավալով: Հարվածի տակ էին հիմնականում հայտնվել Ադրբեջանի ազգային ճակատ (ԱԱՃԿ) և «Մուսավաթ» կուսակցությունները, Ժողովրդավարական ուժերի ազգային խորհուրդը (ԺՈւԱԽ), REAL և NIDA քաղաքացիական շարժումները, որոնք հայտնել էին ԱՀ իշխանությունների կողմից առաջարկվող սահմանադրական փոփոխությունների դեմ պայքար սկսելու մասին:

03.10.2016 ԹՈՒՐՔԻԱ. ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿՆ ՕԳՈՍՏՈՍԻՆ
Հայկ Գաբրիելյան
Բռնություններ. Թուրքիայում ընդլայնվեց ֆինանսական ոլորտում իսլամական քարոզիչ Ֆեթհուլա Գյուլենի «ահաբեկչական» կազմակերպության (FETÖ) դեմ պայքարը. փակվեցին 322 ընկերություն, ավելի քան 4000 ընկերության հաշվեհամար: Բացի այդ, ստեղծվեց հատուկ հանձնաժողով՝ հետաքննելու համար FETÖ-ի հետ թուրքական մի շարք ընկերությունների կապերը:

30.09.2016 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ 2016Թ. ՕԳՈՍՏՈՍԻՆ (Հիմնական իրադարձությունների տեսություն)
Ջոնի Մելիքյան
Ի տարբերություն խորհրդարանական ընտրությունների շեմին Վրաստանի ներքաղաքական կյանքում տիրող ակտիվության, արտաքին քաղաքական գործունեությունն անցած օգոստոսին այնքան էլ հարուստ չի եղել իրադարձություններով։ Եվ այնուամենայնիվ, ամիսն աչքի ընկավ երկրի ղեկավարության մի շարք արտասահմանյան ուղևորություններով։ Վրաստանի նախագահ Գեորգի Մարգվելաշվիլին օգոստոսի 7-ին այցելեց Բրազիլիա, մեկօրյա պաշտոնական այցով Ադրբեջան մեկնեց երկրի վարչապետ Գեորգի Կվիրիկաշվիլին (օգոստոսի 31)։

30.09.2016 ՎՐԱՍՏԱՆԸ 2016Թ. ՕԳՈՍՏՈՍԻՆ. ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ
Ջոնի Մելիքյան
Վրաստանում ներքաղաքական գործընթացների զարգացման վճռական գործոնն օգոստոսին շարունակել են մնալ երկրի խորհրդարանական և Աջարիայի Ինքնավար Հանրապետության Գերագույն խորհրդի ընտրությունները հոկտեմբերի 8-ին։ Շարունակվում էին քաղաքական կուսակցությունների և դաշինքների՝ ընտրություններին պատրաստման գործընթացը, նոր քաղաքական ուժերի ձևավորումը, մեծամասնական թեկնածուների առաջադրումը և կուսակցական վերջնական ընտրացուցակների ներկայացումը, ինչպես նաև քաղաքական ուժերի գրանցման ընթացակարգի ավարտը Վրաստանի ԿԸՀ-ում։

29.09.2016 ԱՐՑԱԽԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ 2016Թ. ՕԳՈՍՏՈՍԻՆ
Հրայր Փաշայան
Ղարաբաղյան հակամարտություն. Օգոստոսին Ղարաբաղյան հակամարտությունը շարունակում էր գտնվել միջազգային քննարկումների օրակարգում: Օգոստոսի 8-ին Բաքվում կայացած Վ.Պուտինի և Ի.Ալիևի հանդիպմանը ՌԴ նախագահն, անդրադառնալով Ղարաբաղյան հակամարտությանը, մասնավորապես նշել է. «Այդ խնդիրը մեզ բաժին է հասել խորհրդային անցյալից:

28.09.2016 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ 2016Թ. ՕԳՈՍՏՈՍԻՆ (ԱՐՏԱՔԻՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ)
Անուշավան Բարսեղյան
Ադրբեջան-Ռուսաստան-Իրան. Օգոստոսի 8-ին ՌԴ, Իրանի և ԱՀ նախագահների միջև Բաքվում կայացած առաջին եռակողմ հանդիպումը կարելի է համարել Ադրբեջանի արտաքին հարաբերություններում այս ամսվա ամենակարևոր իրադարձությունը: Ամենաբարձր մակարդակով կայացած բանակցությունները նպատակ ունեն երկրների միջև հաստատել համագործակցության նոր ձևաչափ, որին նախորդել էր ՌԴ, Իրանի և ԱՀ արտգործնախարարների ապրիլյան հանդիպումը:

27.09.2016 ԻՐԱՆԸ 2016Թ. ՕԳՈՍՏՈՍԻՆ (ներքին իրավիճակ)
Հրաչյա Հակոբյան
Ամսվա սկզբին ԻԻՀ նախագահ Հ.Ռոհանիի վարած քաղաքականությունն ընկել էր մի շարք ազդեցիկ հոգևորականների խիստ քննադատության տակ: ԻԻՀ հոգևոր առաջնորդի Խորասան և Թեհրան նահանգների ներկայացուցիչներ Սեյեդ Էլմալհադին և Քազեմ Սադիղին, Բանիմացների խորհրդի անդամ Ահմադ Խաթեմին, աստվածաբան և «Իսլամական հեղափոխություն» ամսագրի տնօրեն Համիդ Ռոհանին հանդես են եկել սուր, ընդհուպ վիրավորական հայտարարություններով:

26.09.2016 ԻՐԱՆԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ 2016Թ. ՕԳՈՍՏՈՍԻՆ (Հիմնական իրադարձությունների տեսություն)
Ռոման Կարապետյան
Իրանի Իսլամական Հանրապետությունն էլ ավելի ընդգծված երանգներով է շեշտադրում արտաքին քաղաքականության մեջ տարածաշրջանային ուղղության կարևորությունը: Պաշտոնական Թեհրանն առանձնակի հետևողականությամբ փորձում է զարգացնել երկկողմ և եռակողմ ձևաչափով համագործակցությունը Ռուսաստանի Դաշնության և Թուրքիայի հետ:

22.09.2016 ԻՐԱՆԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ 2016Թ. ՀՈՒԼԻՍԻՆ (հիմնական իրադարձությունների տեսություն)
Ռոման Կարապետյան
Քաղաքական առումով հուլիսը դյուրին ամիս չէր տարածաշրջանի երկրներից մի քանիսի, այդ թվում՝ Իրանի Իսլամական Հանրապետության համար: Մասնավորապես, խոսքը վերաբերում է Իրան-Արևմուտք երկխոսության կայացման գործին, որտեղ այս ամսին գրանցված իրադարձությունները դժվար է դրական գնահատել:

22.09.2016 ԻՐԱՆԸ 2016Թ. ՀՈՒԼԻՍԻՆ (ներքին իրավիճակ)
Հրաչյա Հակոբյան
2017թ. ԻԻՀ 12-րդ նախագահական ընտրություններն անցկացնելու օրերի հետ կապված՝ Իրանում թեժացել են հնարավոր թեկնածուների մասին խոսակցությունները: Օրակարգային է, թե արդյոք նախկին նախագահ Մ.Ահմադինեժադը մասնակցելու է ընտրություններինմ և մասնակցության դեպքում պահպանողական թևն աջակցելո՞ւ է վերջինի ընտրապայքարին:

20.09.2016 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ 2016Թ. ՀՈՒԼԻՍԻՆ (ներքին իրավիճակ)
Անուշավան Բարսեղյան
Ներքաղաքական. Ադրբեջանի ներքաղաքական կյանքում առանցքային նշանակություն ունի հուլիսի 18-ին ԱՀ նախագահ Ի.Ալիևի կողմից ստորագրված հրամանագիրը «Ադրբեջանի Հանրապետության Սահմանադրությունում փոփոխություններ կատարելու մասին» հանրաքվեի ակտը ԱՀ Սահմանադրական դատարան ուղարկելու մասին: Ինչպես և սպասվում էր, ԱՀ ՍԴ-ն հատուկ նիստում հաստատեց սահմանադրական փոփոխությունների նախագիծը, որին հաջորդեց ԱՀ նախագահի հրամանագիրը հանրաքվեի օրը 2016թ. սեպտեմբերի 26-ին նշանակելու մասին:

19.09.2016 ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ «ՆՈՐԱՎԱՆՔ» ԳԿՀ ՏՆՕՐԵՆ ԳԱԳԻԿ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆԻ ՀԵՏ
Երեւանում հոկտեմբերի 14-ին կայանալիք Հավաքական անվտանգության մասին պայմանագրի կազմակերպության խորհրդի նիստում կհայտարարվի նոր գլխավոր քարտուղարի պաշտոնը, որը ստանձնելու է Հայաստանի ներկայացուցիչը: Այս մասին հայտարարել է ՀԱՊԿ գործող գլխավոր քարտուղար Նիկոլայ Բորդյուժան: Իսկ թե Հայաստանը, ՀԱՊԿ-ում բարձր պաշտոն զբաղեցնելով, ի՞նչ խնդիրներ կլուծի, «Իրավունքը» հետաքրքրվեց «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի տնօրեն ԳԱԳԻԿ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆԻՑ:

19.09.2016 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ 2016Թ. ՀՈՒԼԻՍԻՆ. ԱՐՏԱՔԻՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
Անուշավան Բարսեղյան
Ադրբեջան-Ուկրաինա. Հուլիսը Ադրբեջանի արտաքին քաղաքական օրակարգում առանձնացավ Ուկրաինայի հետ սերտ շփումներով: Բաքու ժամանեց Ուկրաինայի նախագահ Պ.Պորոշենկոն, որը հանդիպումներ ունեցավ ԱՀ նախագահ Ի.Ալիևի, վարչապետ Ա.Ռասիզադեի և Միլի մեջլիսի նախագահ Օ.Ասադովի հետ:

16.09.2016 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ 2016Թ. ՀՈՒԼԻՍԻՆ (Հիմնական իրադարձությունների տեսություն)
Ջոնի Մելիքյան
Վրաստանի արտաքին քաղաքական իրադարձությունները հուլիսին կարելի է համարել խիստ կարևոր հարավկովկասյան այս երկրի միջազգային հարաբերությունների առումով։ Ընդ որում՝ սա կարելի է ասել Վրաստանի արտաքին քաղաքականության բոլոր հիմնական ուղղությունների (եվրոպական և եվրատլանտյան ինտեգրման, պաշտոնական Թբիլիսիի հիմնական դաշնակից ԱՄՆ-ի հետ ռազմավարական փոխհարաբերությունների և վրաց-թուրքական հարաբերությունների) վերաբերյալ։

15.09.2016 ՆԱՎԹԻ ԳՆԱԳՈՅԱՑՄԱՆ ՄԵԽԱՆԻԶՄՆԵՐԸ ԵՎ ԴՐԱՆՑ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՈՒ ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ԲԱՂԱԴՐԻՉՆԵՐԸ
Արմեն Մանվելյան
2014թ. սեպտեմբերից նավթի գների շարունակական անկումը հանգեցրել է Մեծ Մերձավոր Արևելքում աշխարհաքաղաքական և աշխարհառազմավարական իրավիճակի կտրուկ փոփոխման, ինչն իր հերթին խորացրել է տարածաշրջանում առկա ճգնաժամերը և հանգեցրել ռազմաքաղաքական հավասարակշռության փոփոխության:

08.09.2016 ԹՈՒՐՔԻԱՆ ԳԱՂՏՆԻ ՀԱՄԱՁԱՅՆՈՒԹՅԱՆ Է ԵԿԵԼ ԻԼԻՊ-Ի ՀԵՏ՝ ՍԻՐԻԱ ԻՐ ԽԱԲՈՒՍԻԿ ՆԵՐԽՈՒԺՄԱՆ ՇՈՒՐՋ
Հարութ Սասունյան
Սիրիան եղել է միջազգային ռազմական և քաղաքական տարաբնույթ դավադրությունների կենտրոն 2011 թ. «քաղաքացիական պատերազմի» սկզբից ի վեր: Զանազան հակամարտող կողմերի թվում են Հեզբոլլահը, Իրանը, «Իսլամական պետությունը» (ԻԼԻՊ), Իսրայելը, Հորդանանը, քուրդ զինյալները, Լիբանանը, Կատարը, Ռուսաստանը, Սաուդյան Արաբիան, այլազան ահաբեկիչներ աշխարհի չորս կողմից, Սիրիան, սիրիական ընդդիմադիր խմբերը, Թուրքիան, Միացյալ Նահանգները և ՆԱՏՕ-ի այլ պետություններ:

08.09.2016 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ (2016թ. հուլիս)
Հայկ Գաբրիելյան
Ռուսաստան
Տնտեսական. Հուլիսին Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը կառավարությանը հանձնարարեց միջոցներ ձեռնարկել Թուրքիայի հետ չարտերային ավիափոխադրումների արգելքի վերացման ուղղությամբ, որը սահմանվել էր 2015թ. նոյեմբերի 28-ին: ՌԴ վարչապետ Դմիտրի Մեդվեդևը հանձնարարեց բացառել չարտերային չվերթները դեպի Թուրքիայի այն շրջաններ, ուր մեծ է ահաբեկչական վտանգը։ 2016թ. առաջին կիսամյակին Թուրքիայի հանգստավայրերում ռուսաստանցի զբոսաշրջիկների թիվը կրճատվել է 87%-ով՝ մինչև 184.000 մարդու (նախորդ տարվա առաջին կեսին Ռուսաստանից Թուրքիա այցելել է 1.5 մլն զբոսաշրջիկ)։ Հուլիսին Ռուսաստանն ու Թուրքիան քննարկեցին նաև վիզային սահմանափակումների վերացման հարցը:

07.09.2016 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿԸ 2016Թ. ՀՈՒԼԻՍԻՆ
Հայկ Գաբրիելյան
Հուլիսին Թուրքիայի ներքաղաքական կյանքի կարևորագույն իրադարձությունը հուլիսի 15-ի ռազմական հեղաշրջման փորձն էր, որից հետո երկրում երեք ամսով սահմանվեց արտակարգ դրության ռեժիմ։ Ռազմական հեղաշրջման հետևանքով զոհվեց 246 մարդ՝ չհաշված հեղաշրջման մասնակիցները, վիրավորվեց մոտ 2000 մարդ: Ռազմական հեղաշրջման փորձին մասնակցել է 8651 զինվորական՝ բանակի թվակազմի 1.5%-ը:

07.09.2016 ԻՐԱՆ-ՀԱՅԱՍՏԱՆ-ՎՐԱՍՏԱՆ-ՌՈՒՍԱՍՏԱՆ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՀԵՌԱՆԿԱՐՆԵՐԸ
Ռոման Կարապետյան
Արդի միջազգային քաղաքական գործընթացներում տարածաշրջանային ինտեգրացիոն բազմակողմ հարթակներն ամենաարագ զարգացող ուղղություններն են, որոնք վաղուց ապացուցել են իրենց արդյունավետությունը: Մերձկասպյան-սևծովյան տարածաշրջանում արդեն երկու տասնամյակ գործում է այդպիսի համագործակցության հարթակ՝ ի դեմս Թուրքիա-Վրաստան-Ադրբեջան առանցքի:

05.09.2016 ՀՅՈՒՍԻՍ-ՀԱՐԱՎ ՄԻՋԱՆՑՔԻՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԵՎ ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՄԱՍՆԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՀԵՌԱՆԿԱՐՆԵՐԸ (SWOT ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ)
Արմեն Մանվելյան
Իրանի նկատմամբ պատժամիջոցների չեղարկումը ռազմաքաղաքական նոր իրավիճակ է ստեղծել տարածաշրջանում, ինչն արտահայտվում է Իրանի հետ կապված էներգետիկ և տրանսպորտային ծրագրերի նկատմամբ հետաքրքրության վերականգնմամբ: Եթե նախկինում Հյուսիս-Հարավ կոչվող ծրագիրը պատժամիջոցների հետևանքով թվում էր անիրականանալի, ապա այսօր տարածաշրջանում սկսվում է նոր մրցակցություն, որի նպատակն է այդ միջանցքում կարևոր տեղ զբաղեցնել, ինչը ոչ միայն տնտեսական, այլև քաղաքական դիվիդենտներ կբերի հիմնական խաղացողներին:

02.09.2016 «ՀՅՈՒՍԻՍ-ՀԱՐԱՎ» ԻՆՈՎԱՑԻՈՆ ԻՆՏԵԳՐՈՒՄ. ՌԱԶՄԱՎԱՐԱԿԱՆ ՆԱԽԱԴՐՅԱԼՆԵՐ ԵՎ ԽՈՉԸՆԴՈՏՆԵՐ
Սամվել Մանուկյան
Անդրկովկասում իրականացվում են երկու աշխարհատնտեսական տրանսպորտային-հաղորդակցային նախագծեր՝ Հյուսիս-Հարավ և Արևելք-Արևմուտք («Մետաքսի ճանապարհ» նախագիծը)։

01.09.2016 ՎՐԱՍՏԱՆ-ԻՐԱՆ ՓՈԽՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԵՎ ՀՅՈՒՍԻՍ-ՀԱՐԱՎ ՄԻՋԱՆՑՔԸ
Ջոնի Մելիքյան
Մեծ Մերձավոր Արևելքի տարածաշրջանում աշխարհաքաղաքական իրավիճակի փոփոխությունների հետ կապված՝ փոփոխությունների է ենթարկվել նաև Հարավային Կովկասի տարածաշրջանը։ Աշխարհագրական նպաստավոր դիրքում գտնվելով և երկու ծովերի (Սև և Կասպից) ու օվկիանոսի ելք ունենալով, ապահովված լինելով հումքային բազայով՝ տարածաշրջանն ունի տնտեսական զարգացման ներուժ, ինչպես նաև չլուծված էթնոքաղաքական հակամարտություններ, որոնք արգելակում են տարածաշրջանային ինտեգրումը և Ադրբեջանի, Հայաստանի ու Վրաստանի հետագա զարգացումը։

30.08.2016 ԹՈՒՐՔԻԱ-ԻՍՐԱՅԵԼ. ՆՈՐ ԺԱՄԱՆԱԿԱՇՐՋԱՆ
Հայկ Գաբրիելյան
2010թ. մայիսի 31-ին տեղի ունեցավ Գազայի հատված մեկնող «Ազատության տորմիղի» միջադեպը, որի ժամանակ իսրայելցի հատուկջոկատայինները տորմիղի դրոշակակիր թուրքական «Մավի Մարմարա» նավում սպանեցին 9 թուրքի (2014թ. մահացավ նաև միջադեպի ժամանակ ծանր վիրավորվածներից մեկը), ինչը հանգեցրեց Թուրքիայի և Իսրայելի միջև հարաբերությունների կտրուկ վատթարացմանը:

28.07.2016 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ 2016Թ. ՀՈՒՆԻՍԻՆ (ներքին իրավիճակ)
Անուշավան Բարսեղյան
Սոցիալ-տնտեսական. Ադրբեջանն ակտիվ ջանքեր է ձեռնարկում «Հարավային գազային միջանցք» նախագծի իրականացման ուղղությամբ, որը նախատեսում է Հարավկովկասյան գազատարի (Բաքու-Թբիլիսի-Էրզրում) լայնացման, Տրանսանատոլիական (TANAP) և Տրանսադրիատիկ (TAP) գազատարների կառուցման միջոցով ադրբեջանական «Շահ Դենիզ-2» հանքավայրից գազ արտահանել դեպի Եվրոպա: Այս նախագծի միջոցով Ադրբեջանից, Թուրքմենստանից, հնարավոր է՝ նաև Իրաքից Եվրոպա արտահանվող գազի ծավալները 2019թ. պետք է կազմեն տարեկան 16 մլրդ մ3, ինչը որոշակիորեն կթուլացնի Եվրոպայի գազային կախվածությունը Ռուսաստանից:

27.07.2016 ՎՐԱՍՏԱՆԸ 2016Թ. ՀՈՒՆԻՍԻՆ. ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ
Ջոնի Մելիքյան
Հունիսի սկիզբը և ամբողջ ամիսն աչքի ընկան ներքաղաքական դինամիկայով և մի քանի կարևոր իրադարձություններով. տրվեց խորհրդարանական ընտրությունների (հոկտեմբերի 8) քառամսյա նախընտրական քարոզարշավի և Աջարիայի Ինքնավար Հանրապետության գերագույն խորհրդի ընտրարշավի պաշտոնական մեկնարկը, ստեղծվեցին նոր քաղաքական ուժեր և միավորումներ, ինչպես նաև սկսվեցին գործընթացներ նախկին «Վրացական երազանք» կառավարող կոալիցիայի մեջ մտնող կուսակցությունների ներսում և դրանց միջև։

26.07.2016 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ 2016Թ. ՀՈՒՆԻՍԻՆ (հիմնական իրադարձությունների տեսություն)
Ջոնի Մելիքյան
Անցած ամիս տեղի են ունեցել վրացական կառավարության անդամների արդյունավետ այցելություններ՝ վարչապետ Գեորգի Կվիրիկաշվիլու գլխավորությամբ, ինչպես նաև Թբիլիսի են այցելել օտարերկրյա պատվիրակություններ, ինչը նոր թափ է հաղորդել Վրաստանի իշխանությունների արտաքին քաղաքական և տնտեսական գործունեությանը։

25.07.2016 ԻՐԱՆԸ 2016Թ. ՀՈՒՆԻՍԻՆ (ներքին իրավիճակ)
Հրաչյա Հակոբյան
Իրանում հունիսին բարձրաձայնվել է մի շարք սոցիալական խնդիրների մասին, դիտարկվել են դրանց լուծման ընթացակարգերը: «Դիմադրողական տնտեսության» շրջանակում շարունակում են իրագործվել տնտեսական բազմակողմանի զարգացման ծրագրերը: Հունիսը հագեցած էր նաև հակաահաբեկչական հաջող գործողություններով, որոնց ընթացքում վնասազերծվել են մի քանի ահաբեկչական խմբավորումներ:

22.07.2016 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ 2016Թ. ՀՈՒՆԻՍԻՆ (արտաքին հարաբերություններ)
Անուշավան Բարսեղյան
Ռազմական համագործակցություն. Ադրբեջանի ռազմական համագործակցության ակտիվացման միտումները դրսևորվել են նաև 2016թ. հունիսին: Այս գործընթացում որոշիչ դերակատարում է ստանձնել Թուրքիան՝ խթանելով բազմակողմ զինավարժություններին Ադրբեջանի ԶՈւ մասնակցությունը: Միայն հունիսին ԱՀ ԶՈւ տարբեր ստորաբաժանումներ Թուրքիայի տարածքում մասնակցել են 4 այդ տիպի զինավարժությունների:

20.07.2016 ԹՈՒՐՔԻԱՅՈՒՄ ՊԵՏԱԿԱՆ ՀԵՂԱՇՐՋՈՒՄԸ ԴԵՌ ՇԱՐՈՒՆԱԿՎՈՒՄ Է. ԽԱՌԸ ԻՐԱՎԻՃԱԿ Է ՏԻՐՈՒՄ
Հարութ Սասունյան
Անցյալ ուրբաթ շատ հայեր ոգևորվել էին, լսելով, որ Թուրքիայում ռազմական հեղաշրջում է տեղի ունեցել նախագահ Էրդողանին տապալելու համար: Մի պահ նույնիսկ ես ընկա այդ էյֆորիայի մեջ, մինչ հիշելը, որ չնայած Էրդողանը ֆաշիստ ղեկավար է, սակայն թուրքական զինվորականությունը շատ ավելի վատն է...

19.07.2016 ԱՐՑԱԽԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՆԵՐՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ (2016թ. հունիս)
Հրայր Փաշայան
Արտաքին մարտահրավերները, մասնավորապես՝ Ղարաբաղյան հակամարտության չկարգավորվածությունն ու Ադրբեջանի Հանրապետության կողմից սպառնացող վտանգը, տարիների ընթացքում անջնջելի հետք են թողել Արցախի Հանրապետության ներքաղաքական կյանքի վրա՝ ձևավորելով սեփական առաջնահերթությունները: Դրանցից մեկն էլ կապված է քաղաքական ուժերի համախմբվածության և միմյանց նկատմամբ համաձայնողական վերաբերմունքի հետ, ինչը գործնակում բացառում է որոշ երկրներին բնորոշ՝ իշխանության համար մղվող անզիջում պայքարն ու ներքաղաքական ծայրահեղ դրսևորումները: Ասվածն առավելապես վերաբերում է սահմանային լարվածության և երկրի անվտանգությանն անմիջականորեն սպառնացող ժամանակահատվածին:

18.07.2016 «ՆՈՐԱՎԱՆՔ» ԳԿՀ ՏՆՕՐԵՆ ԳԱԳԻԿ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆԻ ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑԸ Հ2-Ի «ԽՈՍՔԻ ԻՐԱՎՈՒՆՔ» ՀԱՂՈՐԴԱՇԱՐԻՆ

18.07.2016 «ՊԵՏՔ Է ՀԱՍԿԱՆԱՆՔ, ՈՐ ՈՐԵՎԻՑԵ ՄԵԿԻ ՄՈՏԻԿ ԱԶԳԱԿԱՆԸ ՉԵՆՔ»
Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդիրն այլեւս ոչ միայն Հայաստանի թիվ մեկ օրակարգային հարցն է, այլ նաեւ` աշխարհի քաղաքական դերակատարների, որի շուրջ վերջին զարգացումների մասին զրուցեցինք «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի տնօրեն, քաղաքագետ ԳԱԳԻԿ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆԻ հետ: Ի դեպ, ի տարբերություն շատ քաղաքագիտական վերլուծությունների, նա անդրադառնալով Վարշավայում կայացած ՆԱՏՕ-ի գագաթնաժողովի` ԼՂ-ի հարցով շեշտադրումներին, բոլորովին այլ գնահատական տվեց:

15.07.2016 ԱՐՑԱԽԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ (2016թ. հունիս)
Հրայր Փաշայան
Ղարաբաղյան հակամարտություն. Հունիսին առավել ակտիվությամբ շարունակվեցին մայիսին վերսկսված՝ Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորմանն ուղղված դիվանագիտական քայլերը: Ամսվա սկզբին ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահներ Իգոր Պոպովը (Ռուսաստան), Ջեյմս Ուորլիքը (ԱՄՆ) և Պիեռ Անդրյոն (Ֆրանսիա) մայիսի 31-ին Ադրբեջանի, հունիսի 2-ին Հայաստանի արտգործնախարարների հետ հանդիպումների արդյունքներով հայտարարություն տարածեցին, որի մեջ ասվում է, որ հանդիպումներում քննարկվել է մայիսի 16-ին Վիեննայի գագաթաժողովում ընդունված որոշումների իրագործման հարցը:

14.07.2016 ԻՐԱՆԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ 2016Թ. ՀՈՒՆԻՍԻՆ (հիմնական իրադարձությունների տեսություն)
Ռոման Կարապետյան
Իրանի արտաքին քաղաքականության օրակարգում արաբական, մասնավորապես՝ Պարսից ծոցի երկրների հետ հարաբերությունների կարգավորումը շարունակում է մնալ գերխնդիր: Թեպետ միջազգային պատժամիջոցների չեղարկման գործընթացի մեկնարկով Իրանն ակտիվորեն զարգացնում է կապերն արևմուտքի, արևելքի երկրների և հանգուցային համարվող այլ ուղղություններով, նույնը չի կարելի ասել արաբական աշխարհի մասին:

13.07.2016 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ (2016Թ. ՀՈՒՆԻՍ)
Հայկ Գաբրիելյան
Ռուսաստան–Թուրքիա. Հունիսին Ռուսաստանը և Թուրքիան փոխադարձաբար միմյանցից ապացույցներ պահանջեցին ահաբեկչությանն աջակցելու համար: Թուրքիան Ռուսաստանից պահանջեց ապացուցել, որ զենք է մատակարարում ԻՊ-ին, Ռուսաստանը Թուրքիայից պահանջեց ապացուցել PKK-ին զենք մատակարարելու փաստը: Ռուսաստանը դիմեց ՄԱԿ-ին՝ խնդրելով ստուգել սիրիական տարածքում Թուրքիայի կողմից ամրություններ կառուցելու մասին տեղեկատվությունը։ ՌԴ ՊՆ-ն հայտարարեց, թե զինյալներն անարգել հատում են թուրք-սիրիական սահմանը և ներթափանցում Հալեպի նահանգ:

08.07.2016 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՆԵՐՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ (2016Թ. ՀՈՒՆԻՍ)
Հայկ Գաբրիելյան
Պայթյուններ - Հունիսին Թուրքիայում շարունակվեց պայթյունների շարքը: Հունիսի 7-ին Ստամբուլի Բեյազիթ թաղամասում ոստիկանական ավտոբուսի դեմ իրականացվեց ռմբային հարձակում: Հետագայում հաղորդվեց, որ պայթյունն իրականացրել է մահապարտ ահաբեկիչը՝ կիրառելով 400 կիլոգրամանոց պայթուցիկ: Դրա հետևանքով զոհվեց 13 մարդ, որոնցից 5-ը՝ ոստիկաններ, 7-ը՝ քաղաքացիական անձինք, ինչպես նաև մահապարտ ահաբեկիչը: Բացի այդ, վիրավորվեց 36 մարդ:

08.07.2016 ՀՅՈՒՍԻՍ-ՀԱՐԱՎ ՏՐԱՆՍՊՈՐՏԱՅԻՆ ՄԻՋԱՆՑՔԻ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԲԱՂԿԱՑՈՒՑԻՉԸ (Իրան-Ադրբեջան-Ռուսաստան)
Արմեն Մանվելյան
Հյուսիս-Հարավ տրանսպորտային միջանցքի ձևավորումը նոր վճռական փուլ է մտել՝ պայմանավորված Իրանի նկատմամբ պատժամիջոցների վերացմամբ և այդ ուղղության հանդեպ հետաքրքրության աճով: Այս պայմաններում Հարավային Կովկասը կարող է կարևոր դեր ունենալ այդ միջանցքի ձևավորման գործում, և պայքարը հենց այս տարածաշրջանի համար նոր է սկսվում: Ադրբեջանը փորձում է օգտագործել իր աշխարհագրական և էներգետիկ առավելությունն այս միջանցքում կարևոր տեղ զբաղեցնելու համար:

30.06.2016 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ «ՌԱԶՄԱԿԱՅԱՆԱՅԻՆ» ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՇՈՒՐՋ
Հայկ Գաբրիելյան
Կատար. 2014թ. դեկտեմբերին Անկարա այցելեց Կատարի էմիր, շեյխ Թամիմ բին Համադ Ալ Թանին, որին ընդունեց Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանը: Այցի արդյունքներով որոշվեց էլ ավելի զարգացնել ռազմական ոլորտում երկու երկրների միջև համագործակցությունը: Համապատասխան համաձայնագիրը, որը, ռազմական ուսուցումից ու պաշտպանական արդյունաբերության ոլորտում համագործակցելուց բացի, նախատեսում էր նաև Կատարում թուրքական ռազմակայանի ստեղծում, Անկարայում ստորագրվեց 2014թ. դեկտեմբերի 19-ին։ Այն Թուրքիայում վավերացվեց 2015թ. մարտի 19-ին և Պաշտոնաթերթում (Resmi Gazete) հրապարակվեց 2015թ. հունիսի 8-ին:

29.06.2016 ՎՐԱՍՏԱՆԸ 2016Թ. ՄԱՅԻՍԻՆ. ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ
Ջոնի Մելիքյան
Անցած ամիս շարունակվել է Վրաստանի ներքաղաքական իրավիճակի վերափոխման գործընթացը։ Տեղի են ունեցել փոփոխություններ ինչպես «Վրացական երազանք» կառավարող կոալիցիայում և դրա կորիզը կազմող «Վրացական երազանք-Դեմոկրատական Վրաստան» կուսակցությունում, այնպես էլ երկրի ընդդիմադիր հատվածում։ Ներքաղաքական բախումներում ժամանակ առ ժամանակ առաջին պլան են մղվել արտաքին քաղաքական հարցեր, որոնք դարձել են ներքին դաշտում ընթացող վերափոխումների և վերախմբավորումների կատալիզատորը։

28.06.2016 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ 2016Թ. ՄԱՅԻՍԻՆ (ՆԵՐՔԻՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿ)
Անուշավան Բարսեղյան
Եվրակառույցների և ԱՄՆ ճնշումների ներքո քաղբանտարկյալների մի մասին ազատ արձակելով հանդերձ՝ Ադրբեջանի իշխանությունները շարունակում են բռնաճնշումները քաղաքական և կրոնական այլախոհության, ազգային փոքրամասնությունների և քաղաքացիական ակտիվիստների նկատմամբ։

27.06.2016 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ 2016Թ. ՄԱՅԻՍԻՆ (ԱՐՏԱՔԻՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ)
Անուշավան Բարսեղյան
Ադրբեջանի արտաքին հարաբերություններում հետզհետե ավելանում է ռազմական համագործակցության բաղադրիչը, ինչը հատկապես նշանակալի է դառնում ԱՀ ավանդական գործընկեր երկրների հետ կապերում։ Սեփական ռազմարդյունաբերության զարգացմանն ուղղված քայլերին զուգահեռ՝ ԱՀ-ը փորձում է ռազմական համագործակցության, այդ թվում համատեղ զինավարժությունների, կրթական ծրագրերի և սպառազինությունների գնման միջոցով բարձրացնել ԱՀ ԶՈւ պատրաստվածության մակարդակը և ապահովել տեխնիկական հագեցածությունը։

24.06.2016 ԻՐԱՆԸ 2016Թ. ՄԱՅԻՍԻՆ (Ներքին իրավիճակ)
Հրաչյա Հակոբյան
Պաշտպանության ամրացում. Չնայած ԱՄՆ և Իսրայելի դժգոհությանը՝ Իրանը շարունակում է զարգացնել զինված ուժերը: Մայիսի 1-ին խորհրդարանն այս բնագավառում գրեթե բոլոր ենթաճյուղերին վերաբերող մի շարք որոշումներ է կայացրել: Որոշվել է ընդլայնել հրթիռարտադրությունը, զարգացնել երկրի հեռահար և կարճ տարածության ՀՕՊ համակարգերը, բարելավել կապի ցանցերը, ուժեղացնել տեղեկատվական անվտանգությունը, ռազմածովային ուժերը համալրել ժամանակակից զինատեսակներով, հետազոտել ահաբեկչական խմբավորումների դեմ պայքարի նոր մեխանիզմներ և արտադրել համապատասխան զինատեսակներ:

23.06.2016 ԻՐԱՆԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ 2016Թ. ՄԱՅԻՍԻՆ (հիմնական իրադարձությունների տեսություն)
Ռոման Կարապետյան
Իրանի արտաքին քաղաքականության հիմնական շեշտադրումները մայիսին ուղղված էին ասիական տարածաշրջանի ուժային կենտրոնների և տնտեսական հիմնական ակտորների հետ երկկողմ ու բազմակողմ հարաբերությունների զարգացման շուրջ քայլերին: Իրանը, մեծացնելով իր էներգետիկ ներկայության ծավալները մի շարք երկրներում, բավական մեծածավալ ֆինանսական հոսքեր ներգրավելով երկրի զարգացման գործում, միևնույն ժամանակ փորձում է ընդգծել իր դերն ու նշանակությունն ինչպես տարածաշրջանում, այնպես էլ արևելք-արևմուտք հիմնական և այլ ուղղություններով էներգետիկ հաղորդակցության ծրագրերում:

22.06.2016 ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ «ՓԱՓՈՒԿ ՈՒԺԸ» ՎՐԱՍՏԱՆՈՒՄ. ՁԵՎԱՎՈՐՈՒՄԸ ԵՎ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՆՊԱՏԱԿՆԵՐԸ
Անուշավան Բարսեղյան
Հայաստանի և Վրաստանի միջև համագործակցության հեռանկարները գնահատելու համար, երկկողմանի հնարավորություններն ուսումնասիրելուց զատ, անհրաժեշտ է դիտարկել նաև այն գործոնների ձևավորման միտումները, որոնք կարող են բացասաբար ազդել հայ-վրացական հարաբերությունների վրա:

21.06.2016 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ 2016Թ. ՄԱՅԻՍԻՆ (Հիմնական իրադարձությունների տեսություն)
Ջոնի Մելիքյան
Վրաստանի արտաքին քաղաքականությունը մայիսին պակաս ակտիվ էր նախորդ ամսվա համեմատ, բայց և այնպես, հագեցած էր միջազգային պաշտոնական և աշխատանքային այցերով։ Տեղի ունեցան գագաթաժողովներ, գիտաժողովներ, ինչպես նաև բիզնես համաժողովներ (Հակակոռուպցիոն գագաթաժողով Լոնդոնում, Տրանսադրիատիկական գազատարի շինարարություն, այցելություն Ֆրանսիա), որոնցում Վրաստանը ներկայացված էր երկրի ղեկավարության և կառավարության անդամների մակարդակով։

16.06.2016 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ (2016թ. մայիս)
Հայկ Գաբրիելյան
Տնտեսական. Մայիսին Ռուսաստանի տրանսպորտի նախարարության միջգերատեսչական հանձնաժողովը դիտարկումից հանեց Թուրքիա կանոնավոր չվերթների թույլտվություն ստանալու մասին ռուսական ավիաընկերությունների հայտերը: Nordwind Airlines ավիաընկերությունը թույլտվություն էր խնդրել Օմսկ, Չելյաբինսկ, Պերմ, Սամարա, Ուֆա, Կազան, Նիժնի Նովգորոդ, Վորոնեժ, Վոլգոգրադ քաղաքներից շաբաթական 7 անգամ թռչել Ստամբուլ և Անթալիա: Իսկ Pegas Fly ավիաընկերությունը խնդրել էր շաբաթական 2 անգամ Անթալիա թռչել Կրասնոյարսկ, Իրկուտսկ, Խաբարովսկ, Սամարա, Պերմ, Ուֆա քաղաքներից:

15.06.2016 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՆԵՐՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ (2016Թ. ՄԱՅԻՍ)
Հայկ Գաբրիելյան
Պայթյուններ. Մայիսին Թուրքիայում շարունակվեց «պայթյունների շքերթը»: Նախ պայթյուն տեղի ունեցավ Թուրքիայի հարավ-արևելքում գտնվող Գազիանթեփ քաղաքում: Տեղի ոստիկանական բաժանմունքի մոտ պայթեցվեց պայթուցիկով լեցուն ավտոմեքենա, ինչի հետևանքով զոհվեց 2 ոստիկան, վիրավորվեց ևս 19 մարդ, որոնցից 15-ը՝ ոստիկան: Մայիսին ևս մեկ պայթյուն հնչեց Գազիանթեփում: ԻՊ ենթադրյալ զինյալը ոստիկանության ստուգայցի ժամանակ պայթեցրեց իրեն: Պայթյունից առաջ նաև կրակոցներ էին հնչել:

13.06.2016 ԲԱՆԱՎԵՃ ՀԱՄԱՏԵՂ ՀՕՊ ՀԱՄԱԿԱՐԳԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ

09.06.2016 ԱՐՑԱԽԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆԸ 2016Թ. ՄԱՅԻՍԻՆ
Հրայր Փաշայան
Արցախի Հանրապետության արտաքին քաղաքական կյանքը մայիսին բավական ակտիվ էր՝ կապված Ղարաբաղյան հակամարտությանն առնչվող իրադարձությունների հետ: Այս ընթացքում շարունակվեցին ինչպես Հայաստանի Հանրապետության պետական և քաղաքական գործիչների, այնպես էլ եվրոպական գործընկերների այցելություններն Արցախ, նրանց հանդիպումները ԼՂՀ պաշտոնյաների հետ:

08.06.2016 ՎՐԱՍՏԱՆԸ 2016Թ. ԱՊՐԻԼԻՆ. ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ
Ջոնի Մելիքյան
Ապրիլին Վրաստանի ներքաղաքական կյանքում առավել հետաքրքիրը և վճռորոշը ներքաղաքական լանդշաֆտի ձևաչափի փոփոխությունն էր։ Այս գործընթացի մեկնարկը տրվել էր դեռևս 2014թ., բայց հերթական ազդակը դարձավ այն, որ մարտի 31-ին Վրաստանի Հանրապետական կուսակցության նախագահ Խաթունա Սամնիձեն հրապարակեց կուսակցության ազգային կոմիտեի որոշումն այն մասին, որ այս քաղաքական ուժն ինքնուրույն, «Վրացական երազանք» կոալիցիայից անկախ կմասնակցի 2016թ. հոկտեմբերի 8-ին կայանալիք խորհրդարանական ընտրություններին։

02.06.2016 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ 2016Թ. ԱՊՐԻԼԻՆ (ՆԵՐՔԻՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿ)
Անուշավան Բարսեղյան
Ադրբեջանի ներքաղաքական դաշտի ամայացման նպատակով իրականացված հետևողական քաղաքականության արդյունքում Ի.Ալիևի վարչակարգն իրեն ապահովագրել է քաղաքական կամ հասարակական որևէ լուրջ ճնշումներից նույնիսկ այնպիսի արկածախնդրության պարագայում, ինչպիսին էր Բաքվի իշխանությունների սանձազերծած քառօրյա պատերազմը։

31.05.2016 ԱՐՑԱԽԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՔԱՌՕՐՅԱ ՊԱՏԵՐԱԶՄԸ (ապրիլ, 2016թ.)
Հրայր Փաշայան
Ապրիլին Արցախի Հանրապետության ներքաղաքական կանքում սպասվում էին երկրի ապագայի համար կարևոր նշանակության երկու հիմնական քաղաքական գործընթացներ: Նախ՝ ԼՂՀ նախագահ Բակո Սահակյանի մարտի 21-ին ստորագրած հրամանագրով ստեղծվել էր նախագահին առընթեր սահմանադրական բարեփոխումների մասնագիտական հանձնաժողով՝ Ազգային ժողովի նախագահ Աշոտ Ղուլյանի գլխավորությամբ:

30.05.2016 ԻՐԱՆԸ 2016Թ. ԱՊՐԻԼԻՆ (ՆԵՐՔԻՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿ)
Հրաչյա Հակոբյան
Ապրիլի 12-14-ը Իրանի հյուսիսարևելյան շրջաններում անց են կացվել «Մեծ Մարգարե» անունը կրող զորավարժություններ: Վարժանքների երրորդ օրը Սիստան և Բելուջիստան նահանգում բավական ծավալուն ելույթով հանդես է եկել Իրանի խորհրդարանի նախագահ Ալի Լարիջանին:

27.05.2016 ԻՐԱՆԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ (2016թ. ապրիլ)
Ռոման Կարապետյան
Իրանի արտաքին քաղաքականության օրակարգն ապրիլին բավական հագեցած էր: Իրանն ամսվա ընթացքում զգալիորեն ակտիվացավ ռազմական և էներգետիկ ոլորտներում, որոնք երկրի արտաքին քաղաքականության անբաժանելի մասն են կազմում: Այս փաստը պայմանավորվում է պատժամիջոցների չեղարկման արդյուքնում ստեղծված բավական լայն հնարավորություններով:

26.05.2016 ԷՐԴՈՂԱՆՆ ԸՆԴԴԵՄ ԳՅՈՒԼԵՆԻ՝ ՏԵԽԱՍԻ ԴԱՏԱՐԱՆՆԵՐՈՒՄ. ՊԱՅՔԱՐ ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ԵՐԿՈՒ ՀԶՈՐ ՈՒԺԵՐԻ ՄԻՋԵՎ
Հարութ Սասունյան
Մի քանի տարի առաջ երկու թուրք իսլամիստ պարագլուխներ՝ Թուրքիայի ներկայիս նախագահ Ռեջեփ Էրդողանը և նշանավոր սուննի հոգևորական Ֆեթուլլահ Գյուլենը համախոհներ էին: Նրանց ընդհանուր թշնամին թուրքական զինվորականությունն էր: Բայց երբ Էրդողանն իր բռնատիրական իշխանությունը ամրապնդեց թուրք գեներալներին ուժաթափ անելով, նա դուրս եկավ իր հին դաշնակցի՝ Գյուլենի դեմ: Էրդողանը մաքրագործեց և բանտարկեց Գյուլենի հետևորդներին՝ հարյուրավոր լրագրողների, դատավորների, ոստիկանների ու պետական պաշտոնյաների:

24.05.2016 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ (2016Թ. ԱՊՐԻԼ)
Հայկ Գաբրիելյան
Թուրքիա-Ռուսաստան, Տնտեսական. Ապրիլին ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան ռուսաստանցիներին խորհուրդ տվեց զերծ մնալ Թուրքիա այցելելուց՝ կապված այդ երկրում տիրող լարված իրավիճակի հետ։ Իսկ «Ռոստուրիզմը» հայտարարեց, որ ռուսաստանցի զբոսաշրջիկների համար Թուրքիան հաստատապես չի բացվի այս տարի։ Ապրիլին Թուրքիայի Միջերկրածովյան ծովափի հյուրանոցների միության նախագահ Յուսուֆ Հաջիսուլեյմանը հայտարարեց, որ 2016թ. Թուրքիայի զբոսաշրջային սեկտորը նախնական տվյալներով կկորցնի 4-4.5 մլն զբոսաշրջիկ, և որ վնասը կարող է կազմել $10 մլրդ։

20.05.2016 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ 2016Թ. ԱՊՐԻԼԻՆ (Հիմնական իրադարձությունների տեսություն)
Ջոնի Մելիքյան
Վրաստանի իշխանությունների արտաքին քաղաքական օրակարգն ընթացիկ տարվա ապրիլին կարելի է անվանել հագեցած՝ լի ինչպես մարտահրավերներով (Ղարաբաղյան հակամարտություն) և լարվածությամբ (Ռուսաստան), այնպես էլ որոշակի նվաճումներով՝ կապված երկրի արտաքին քաղաքականության եվրոպական և եվրատլանտյան վեկտորների հետ։ Վրաստանի դիրքորոշումը, ելնելով ստեղծված տարածաշրջանային աշխարհաքաղաքական իրողություններից, եղել է հավասարակշռված, բազմամակարդակ և արագ արձագանքող։

19.05.2016 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ 2016Թ. ԱՊՐԻԼԻՆ (ԱՐՏԱՔԻՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ)
Անուշավան Բարսեղյան
2016թ. ապրիլին ԼՂՀ-ի նկատմամբ ադրբեջանական ագրեսիան բխում էր Բաքվի կողմից տարիներ շարունակ իրականացվող ապակառուցողական և ռազմատենչ քաղաքականության ընդհանուր տրամաբանությունից և բացի ռազմական խնդիրներից՝ հետապնդում էր նաև մի շարք քաղաքական նպատակներ։

18.05.2016 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿՆ ԱՊՐԻԼԻՆ
Հայկ Գաբրիելյան
Ահաբեկչություններ և ծայրահեղականության դրսևորումներ. Ապրիլի սկզբին կրակոցներ հնչեցին Ստամբուլի կենտրոնում։ Անհայտ անձը Թաքսիմ հրապարակում՝ Աթաթուրքի հուշարձանի առջև, ատրճանակից սկսել է օդ կրակել՝ վախեցնելով քաղաքացիներին։ Ոստիկանությանը հաջողվել է վնասազերծել նրան։ Օրեր անց Ստամբուլի կենտրոնական հատվածում հետիոտնային անցումի մոտ տեղի ունեցավ պայթյուն, որի հետևանքով տուժեց 3 մարդ։ Հաղորդվել էր, որ պայթել է անցումի մոտ թողնված պայուսակում գտնված պայթուցիկը:

13.05.2016 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ԳԻՏԱԿԱՆ ՈԼՈՐՏԸ. ՎԱՐԿԱՆՇԱՅԻՆ-ՎԻՃԱԿԱԳՐԱԿԱՆ ՀԱՄԵՄԱՏՈՒԹՅՈՒՆ
Կարեն Վերանյան
1. Արժեքների համաշխարհային հետազոտությունը (World Values Survey)
Արժեքների համաշխարհային հետազոտությունն ուսումնասիրում է մարդկանց արժեքներն ու համոզմունքները և դասակարգում աշխարհի տարբեր երկրներն ու հասարակություններն ըստ նրանց քաղաքակրթական, արժեքաբանական ընդհանրությունների ու առանձնահատկությունների։ Մեթոդաբանությունում կիրառվում են մի քանի ցուցիչներ.

12.05.2016 ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ՀԱԿԱՄԱՐՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԵՎ ՓՈԽԱԴԱՐՁ ՉԵԶՈՔՈՒԹՅԱՆ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ ՀԱՐՑԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆ-ՎՐԱՍՏԱՆ ԵՐԿԽՈՍՈՒԹՅԱՆ ՕՐԱԿԱՐԳՈՒՄ
Ռոման Կարապետյան
Տարածքային հակամարտությունները ժամանակակից աշխարհի անվտանգության և խաղաղության գլխավոր մարտահրավերներից են: Վերջին տասնամյակներում մի քանի անգամ ավելացել է տարածքային հակամարտությունների թիվը: Այդ գործին իր նպաստը բերեց նաև Խորհրդային Միության փլուզումը, քանի որ վերջինիս տարածքում սառեցվել էին բազմաթիվ տարածքային հակամարտություններ, որոնք ուշ թե շուտ գլուխ էին բարձրացնելու:

03.05.2016 ՏԵՂԵԿԱՏՎԱԿԱՆ ՀԱԿԱՄԱՐՏՈՒԹՅՈՒՆ ՎԻՐՏՈՒԱԼ ՀԱԿԱՌԱԿՈՐԴԻ ՀԵՏ․ ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ՔԱՐՈԶՉՈՒԹՅԱՆ ՅՈՒՐԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
Սամվել Մարտիրոսյան
Ապրիլի 2-ից Ադրբեջանի սանձազերծած մարտական գործողությունները Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության դեմ ուղեկցվում էին տեղեկատվական գործողություններով, որոնց ընթացքում ակնհայտ դարձավ, որ ադրբեջանական քարոզչությունը ներքին լսարանի համար յուրահատուկ մեթոդներով է գործում։ Լրատվամիջոցների վերահսկելիությունն այնքան մեծ է, որ իշխանությունները կարողանում են իրականացնել լիարժեք վիրտուալ պատերազմ վիրտուալ հաղթանակներով։

29.04.2016 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ 2016Թ. ՄԱՐՏԻՆ (ՆԵՐՔԻՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ)
Անուշավան Բարսեղյան
Սոցիալ-տնտեսական. Պետական եկամուտների աննախադեպ անկման պայմաններում ԱՀ իշխանությունները փորձում են գտնել տնտեսության զարգացման արդյունավետ ուղիներ։ Այդ նպատակով Ի.Ալիևի հրամանագրով հաստատվել են Ադրբեջանի «Ազգային տնտեսության և տնտեսության հիմնական ոլորտների ռազմավարական ճանապարհային քարտեզի հիմնական ուղղությունները»։

28.04.2016 ԻՐԱՆԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ (2016թ. մարտ)
Ռոման Կարապետյան
Իրանի Իսլամական Հանրապետության համար 2016թ. մեկնարկը նշանավորվեց երկու կարևոր իրադարձություններով, որոնք իրենց կնիքը դրեցին երկրի արտաքին քաղաքական գծի հետագա զարգացումների վրա: Հունվարի 16-ին արձանագրվեցին «վեցնյակի երկրների» և Իրանի միջև բանակցությունների առաջին դրական արդյունքները՝ ազդարարելով Իրանի նկատմամբ միջազգային պատժամիջոցների վերացման մեկնարկը:

27.04.2016 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՆԵՐՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ (2016թ. մարտ)
Հայկ Գաբրիելյան
Ահաբեկչություններ. Մարտի սկզբին հզոր պայթյուն որոտաց Ստամբուլի Բայրամփաշա թաղամասում։ Երկու կին ահաբեկիչներ՝ Բերնա Յըլմազն ու Չիղդեմ Յահշին, մի քանի նռնակ նետեցին ոստիկանատան ուղղությամբ և սկսեցին կրակել իրենց մոտ եղած զենքերից, ինչից հետո վնասազերծվեցին։ Միջադեպի պատասխանատվությունը ստանձնեց ձախակողմյան Հեղափոխական ժողովրդական ազատագրական կուսակցություն-ճակատը (DHKP-C)։

26.04.2016 ԻՐԱՆԸ 2016Թ. ՄԱՐՏԻՆ (ՆԵՐՔԻՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿ)
Հրաչյա Հակոբյան
Ընտրություններ: Փետրվարի վերջը և մարտի սկիզբը հատկանշական էին Իրանի համար: Միջուկային համաձայնագրի կնքումից և պատժամիջոցների գրեթե լրիվ չեղարկումից հետո փետրվարի 26-ին անցկացվեցին խորհրդարանական (մեջլիսի) 10-րդ հավաքի և Բանիմացների խորհրդի 5-րդ կազմի ընտրությունները:

25.04.2016 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ (2016թ. մարտ)
Ջոնի Մելիքյան
Վրաստանի ներքաղաքական կյանքը մարտին բավական հագեցած էր իրադարձություններով։ Այն կարելի է իրավամբ անվանել ցույցերի, հանրահավաքների և բողոքի ակցիաների ամիս։ Այս ակտիվությունն առաջին հերթին կապված է հոկտեմբերին սպասվող խորհրդարանական ընտրությունների հետ, ինչին պատրաստվում են նաև երկրի քաղաքական կուսակցությունները։

22.04.2016 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ (2016Թ. ՄԱՐՏ)
Հայկ Գաբրիելյան
Տնտեսական. Մարտին Թուրքիայի էկոնոմիկայի նախարար Մուսթաֆա Էլիթաշը հայտարարեց, որ Անկարան գործադրում է բոլոր ջանքերը Մոսկվայի հետ հարաբերությունները շուտափույթ կարգավորելու համար, սակայն պատասխան քայլեր դեռ չկան։ Ավելին, «Ռոսսելխոզնադզոր»-ը մարտի կեսերից ժամանակավորապես սահմանափակեց Թուրքիայից պղպեղի և նռան ներկրումը։ Սահմանափակումը կապված է Ռուսաստանին պարբերաբար վարակված արտադրանք մատակարարելու հետ։

19.04.2016 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ 2016Թ. ՄԱՐՏԻՆ (ԱՐՏԱՔԻՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ)
Անուշավան Բարսեղյան
Ադրբեջան-Թուրքիա. Տեղի է ունեցել Ադրբեջան-Թուրքիա բարձր մակարդակի ռազմավարական համագործակցության խորհրդի հինգերորդ նիստը երկու նախագահների մասնակցությամբ: Ստորագրվել է 6 փաստաթուղթ, այդ թվում՝ նիստի հռչակագիրը, մշակութային և կրթական նպատակներով ռազմական և քաղաքացիական անձնակազմերի փոխանակության, դիվանագիտական ներկայացուցչությունների և հյուպատոսությունների աշխատակիցների ընտանիքների անդամների վարձատրվող աշխատանքային գործունեության...

18.04.2016 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ 2016Թ. ՄԱՐՏԻՆ (ՀԻՄՆԱԿԱՆ ԻՐԱԴԱՐՁՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ)
Ջոնի Մելիքյան
Արտաքին քաղաքական կյանքը Վրաստանում ընթացիկ տարվա մարտին հարուստ է եղել ինչպես Վրաստանի ղեկավարության օտարերկրյա, այնպես էլ գործընկեր երկրների ղեկավարների Թբիլիսի կատարած ակտիվ այցելություններով։ Անցած ամիս Վրաստանի վարչապետ Գեորգի Կվիրիկաշվիլին իր առաջին պաշտոնական այցը կատարեց Բելառուս։

14.04.2016 ՆՈՐ ԱՆՑԱԿԵՏ ԹՈՒՐՔ-ՎՐԱՑԱԿԱՆ ՍԱՀՄԱՆԻՆ
Գևորգ Պետրոսյան
2015թ. հոկտեմբերի 18-ին Թուրքիան և Վրաստանը բացեցին սահմանային նոր անցակետ, որը թուրքական կողմում կրում է Չըլդըր-Աքթաշ, իսկ վրացական կողմում` Կարծախ անվանումը: Աքթաշ/Կարծախ անցակետը երրորդն է շուրջ 270 կմ երկարությամբ ձգվող Թուրքիայի և Վրաստանի միջպետական սահմանին: Աքթաշի սահմանային անցակետը ներկայիս Թուրքիայի Արդահանի նահանգի Չըլդըր շրջանում է, իսկ Կարծախի սահմանային անցակետը՝ Վրաստանի Սամցխվե-Ջավախքի Ախալքալաք շրջանում:

12.04.2016 «ՆՈՐԱՎԱՆՔ» ԳԿՀ ՏՆՕՐԵՆ ԳԱԳԻԿ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆԻ ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑԸ ԱՐԱՐԱՏ ՀԵՌՈՒՍՏԱԸՆԿԵՐՈՒԹՅԱՆ «ՕՐԱԿԱՐԳ» ՀԱՂՈՐԴԱՇԱՐԻՆ

08.04.2016 ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԵՎ ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ՈՒԺԵՐԻ ԴԻՄԱԿԱՅՈՒԹՅՈՒՆԸ ԼՐԱՏՎԱԿԱՆ ԴԱՇՏՈՒՄ
Սամվել Մարտիրոսյան
Ղարաբաղյան հակամարտության շուրջ ծավալվող իրադարձություններն առաջին իսկ օրվանից տեղեկատվական բաղադրիչ էին պարունակում: Երկկողմանի օգտագործվում էին պրոպագանդայի տարբեր մեթոդներ: Սկզբում այս ամենը տարերային բնույթ էր կրում՝ բնազդային մակարդակում:

07.04.2016 ՀԱՅ ԺՈՂՈՎՈՒՐԴԸ ՀՆԱՐԱՎՈՐ ԱՄԵՆ ԻՆՉ ՊԵՏՔ Է ԱՆԻ ԵՐԱՇԽԱՎՈՐԵԼՈՒ, ՈՐ ՍԱ ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՎԵՐՋԻՆ ՀԱՐՁԱԿՈՒՄՆ Է
Հարութ Սասունյան
Անցյալ շաբաթ առավոտյան աշխարհն արթնացավ Ադրբեջանի կողմից փոքրիկ Արցախի վրա լայնածավալ հարձակման մասին տարածված լուրից: Այս հարձակումն անակնկալ չէր… Տարիների ընթացքում Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը վատ սովորություն է որդեգրել՝ ռազմական հարձակումներ ձեռնարկել Հայաստանի և Արցախի դեմ միջազգային խաղաղ բանակցությունների կամ գագաթնաժողովների անցկացման օրերին:

05.04.2016 ԻՐԱՎԻՃԱԿԸ ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՂԱՐԱԲԱՂՈՒՄ. ՀԱՅԱՑՔ ՎՐԱՍՏԱՆԻՑ
Ջոնի Մելիքյան
Ղարաբաղյան հակամարտության գոտում մարտական գործողությունների վերսկսման առաջին իսկ ժամերից Վրաստանի ղեկավարությունը, հիմնվելով իրավիճակի լրջության և երկրի համար հնարավոր հետևանքների վրա, ինչպես նաև ելնելով ազգային անվտանգության նկատառումներից, հանդես է եկել հաշտեցման հայտարարություններով և հակամարտությունում պաշտոնական Թբիլիսիի հնարավոր միջնորդության առաջարկություններով։

04.04.2016 ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ 102-ՐԴ ՌՈՒՍԱԿԱՆ ՌԱԶՄԱԿԱՅԱՆԻ ԱՎԻԱՑԻՈՆ ԲԱՂԱԴԻՉԻ ՄԱՍԻՆ
Դավիթ Պետրոսյան
Հայաստանում 102-րդ ռուսական ռազմակայանի ավիացիոն բաղադրիչն առաջին անգամ ստեղծվել է 1994թ., երբ հակաօդային պաշտպանության (ՀՕՊ) ապահովման և Հայաստանում տեղակայված ռուսական զորքերին աջակցման անհրաժեշտություն առաջացավ։

04.04.2016 ԻՊ-ԻՆ ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՉՔՈՂԱՐԿՎԱԾ ԱՋԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՇՈՒՐՋ
Հայկ Գաբրիելյան
Նավթի, բամբակի, անտիկ իրերի առևտուր – Թուրքական և միջազգային մամուլում բազմաթիվ հրապարակումներ են եղել Թուրքիայի՝ ԻՊ-ից նավթ գնելու և նման կերպ միջազգային ահաբեկչություն ֆինանսավորելու մասին։ ԻՊ-ից Թուրքիայի նավթ գնելու խնդիրը մեծապես արդիականացավ 2015թ. նոյեմբերի 24-ին Թուրքիայի ռազմաօդային ուժերի կողմից ռուսական «Սու-24» մարտական ինքնաթիռը խոցելուց հետո։ Դրան հաջորդած 2 ամսում Թուրքիային ԻՊ-ից նավթ գնելու համար մեղադրել է միանգամից 6 երկիր՝ Ռուսաստան, Սիրիա, Իրան, Իրաք, Իսրայել, Հունաստան։

04.04.2016 ԻՊ-ԻՆ ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՔՈՂԱՐԿՎԱԾ ԱՋԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՇՈՒՐՋ
Հայկ Գաբրիելյան
Հայտնի է, որ Թուրքիան տարբեր կապեր է հաստատել «Իսլամական պետության» (ԻՊ) հետ, նրան օգնում է բազում միջոցներով։ Ընդ որում՝ ԻՊ-ին Թուրքիայի աջակցությունն իրականացվում է սահմանի երկու ուղղությամբ՝ Թուրքիայից Սիրիա և Սիրիայից Թուրքիա։ ԻՊ-ին Թուրքիայի աջակցությունը պայմանականորեն բաժանել ենք երկու մասի՝ քողարկված և չքողարկված օգնություն։

31.03.2016 ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԵՎ ՎՐԱՑԱԿԱՆ ՀԱՄԱՅՆՔՆԵՐՆ ԱՐՏԵՐԿՐՈՒՄ. ՀԱՄԵՄԱՏԱԿԱՆ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ
Վահրամ Հովյան
Ի տարբերություն հայկական սփյուռքի, որը ձևավորվել է հիմնականում Հայոց ցեղասպանության հետևանքով, վրացական սփյուռքը հիմնականում միգրացիայի արդյունք է։ Այդ պատճառով էլ այն համեմատաբար նոր երևույթ է՝ ի տարբերություն հայկական սփյուռքի, որն արդեն կայացման մեծ ճանապարհ է անցել։

30.03.2016 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՆՐԱ ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՉԱՓՈՒՄԸ
Ջոնի Մելիքյան
Անցած դարի 90-ականների սկզբին անկախություն ձեռք բերելուց հետո Վրաստանի նոր ընտրանին ձեռնամուխ եղավ պետական իշխանության ինստիտուտների ձևավորմանը։ Սակայն ներքաղաքական իրավիճակն այդ պահին բավական բարդ էր, և երկիրը մխրճվեց էթնոքաղաքական կոնֆլիկտների ու քաղաքացիական դիմակայության հորձանուտը։ Երկրում 1992թ. պետական հեղաշրջումից հետո Թբիլիսի է վերադառնում Վրաստանի նախկին խորհրդային առաջնորդ Էդուարդ Շևարդնաձեն։

29.03.2016 Ի՞ՆՉ ՀԱՆԳՈՒՅՑ ԿՔԱԿԵՐ ԱՅՍՕՐ ԱԼԵՔՍԱՆԴՐ ՄԱԿԵԴՈՆԱՑԻՆ
Հայաստան-Վրաստան համագործակցության ներուժն էր քննարկվում մարտի 24-ին «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի, «Ինտեգրացիա և զարգացում» հասարակական կազմակերպության, «Միջազգային հարաբերությունները և տնտեսական ինտեգրումը Հարավային Կովկասում» փորձագիտական ցանցի, Ռուսաստանի «Գիտելիք» ընկերության, «Կովկասյան համագործակցություն» ոչ առևտրային կազմակերպության համատեղ գիտաժողովում: Հինգ կազմակերպություններին միավորողը հարցի կարևորությունն էր:

25.03.2016 ՀԱՅԱՍՏԱՆ-ՎՐԱՍՏԱՆ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՀԱՐՑԻ ՇՈՒՐՋ. ԱՇԽԱՐՀԱՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐԸ ԵՎ ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ԿՈՎԿԱՍԸ
Արմեն Մանվելյան
1. Հարավային Կովկասում ձևավորված էներգետիկ անվտանգության համակարգերը. ընդհանրություններ և տարբերություններ
Հետխորհրդային շրջանում Հարավային Կովկասում ձևավորվել է էներգետիկ անվտանգության երկու համակարգ, որոնք ստեղծվել են տարբեր խնդիրների լուծման համար։ Մի համակարգը կարելի է կոչել տարածաշրջանային, որտեղ ընդգրկված են Ադրբեջանը և Վրաստանը, ինչպես նաև մասամբ Թուրքիան, որի հիմնական նպատակն է ադրբեջանական էներգակիրների արտահանումը դեպի Արևմուտք, երկրորդ համակարգ լուծում է շատ ավելի տեղային խնդիր՝ Հայաստանի Հանրապետության էներգետիկ անվտանգության համակարգի պահպանումը։

24.03.2016 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ԵՎ ՀԱՐԵՎԱՆՆԵՐԻ ՄԻՋԵՎ ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՓՈԽՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՀԵՌԱՆԿԱՐՆԵՐԸ
Արման Նավասարդյան
Մերօրյա աշխարհաքաղաքական գործընթացները չեն շրջանցում նաև Հարավային Կովկասը: Արդյունքում՝ Վրաստանը նույնպես ներգրավվել է տարածքային հակամարտությունների շարքում: Հարավօսական և աբխազական հիմնահարցերի ձևավորմամբ խոչընդոտներ են առաջացել Վրաստանի և նրա հարևանների միջև: 2008թ. օգոստոսյան պատերազմը տարածաշրջանում նոր իրավիճակ է ստեղծել, որից շարունակաբար փորձում են օգտվել Թուրքիան և Ադրբեջանը:

23.03.2016 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ (2016թ. փետրվար)
Ջոնի Մելիքյան
Հունվարյան համեմատաբար հանգիստ իրավիճակից հետո, ինչպես և ենթադրվում էր, փետրվարը բավական հարուստ է եղել իրադարձություններով, որոնք, իրենց հերթին, անդրադարձել են Վրաստանում ներքաղաքական դինամիկայի ձևավորման վրա։

22.03.2016 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ. ՀԻՄՆԱԿԱՆ ԻՐԱԴԱՐՁՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ (2016Թ. ՓԵՏՐՎԱՐ)
Ջոնի Մելիքյան
Ի տարբերություն հունվարի, փետրվարը կարելի է անվանել ակտիվ ամիս Վրաստանի արտաքին քաղաքական կյանքում։ Ինչպես և հունվարին, երբ Վրաստանի վարչապետ Գեորգի Կվիրիկաշվիլին Դավոսում մասնակցեց Համաշխարհային տնտեսական համաժողովին (ՀՏՀ), փետրվարին նշանակալի իրադարձություն դարձավ նրա այցելությունը (փետրվարի 13-14) Գերմանիա, որտեղ որպես վրացական պատվիրակության ղեկավար մասնակցեց Անվտանգության 52-րդ մյունխենյան կոնֆերանսին։

18.03.2016 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՆԵՐՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ (2016Թ. ՓԵՏՐՎԱՐ)
Հայկ Գաբրիելյան
Անկարայի ահաբեկչությունը – Փետրվարի 17-ին Անկարայում իրականացվեց նոր ահաբեկչություն, որի հետևանքով զոհվեց 29 և վիրավորվեց 61 մարդ։ Ուշագրավ է, որ ահաբեկչությունն իրականացվել էր Թուրքիայի Գլխավոր շտաբի, խորհրդարանի և զինվորականների հանրակացարանի մոտ։ Զինվորականների փոխադրամիջոցի անցման պահին պայթեցվել էր պայթուցիկով լեցուն ավտոմեքենան։

17.03.2016 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ (2016Թ. ՓԵՏՐՎԱՐ)
Հայկ Գաբրիելյան
Տնտեսական – Փետրվարին Թուրքիան արգելեց ռուսական ավտոտրանսպորտի բեռնափոխադրումներն իր տարածքով, ինչը պայմանավորված էր նրանով, որ 2016թ. հունվարի 31-ին ավարտվել էր 2015թ. տրված թուրքական թույլտվության ժամկետը։ Թուրքիայի Արտահանողների ասամբլեան հայտարարեց, թե հունվարին Ռուսաստան թուրքական ապրանքների արտահանումը կրճատվել է 2.8 անգամ՝ 2015թ. հունվարի համեմատ՝ $313 մլն-ից մինչև 110 մլն։

15.03.2016 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ 2016Թ. ՓԵՏՐՎԱՐԻՆ (ԱՐՏԱՔԻՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ)
Անուշավան Բարսեղյան
Ադրբեջան-Վրաստան. 2016թ. փետրվարին Ադրբեջանի և Վրաստանի միջև զարգացումները համահունչ են ռազմավարական գործընկերության ոգուն, ինչպես դրանք բնորոշվում են երկուստեք պաշտոնական մակարդակներում:

04.03.2016 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ 2016Թ. ՀՈՒՆՎԱՐԻՆ (ՀԻՄՆԱԿԱՆ ԻՐԱԴԱՐՁՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ)
Ջոնի Մելիքյան
Վրաստանի արտաքին քաղաքական կյանքը հունվարին բավական պասիվ էր՝ անցած տարեվերջին Վրաստանի նորացված կառավարության և նոր վարչապետի հաստատմամբ պայմանավորված։ Երկրի նոր վարչապետ ընտրվեց նախկին արտգործնախարար Գեորգի Կվիրիկաշվիլին։ Նրան Վրաստանի ԱԳՆ ղեկավարի պաշտոնում փոխարինեց Ռուսաստանի Դիվանագիտական ակադեմիայի շրջանավարտ Միխայիլ Ջանելիձեն։

03.03.2016 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ (2016Թ. ՀՈՒՆՎԱՐ)
Ջոնի Մելիքյան
Հունվարին ներքաղաքական կյանքը Վրաստանում բավական ակտիվ էր և դարձավ 2015թ. տարեվերջյան իրադարձությունների տրամաբանական շարունակությունը։ Այն ժամանակ, երկրի վարչապետ Իրակլի Ղարիբաշվիլու հրաժարականից հետո, դեկտեմբերի 29-ին 86 «կողմ» ձայնով խորհրդարանը վստահության քվե տվեց նոր կառավարությանը՝ վարչապետ Գեորգի Կվիրիկաշվիլու գլխավորությամբ, և իշխող «Վրացական երազանք» կոալիցիայի «Ուժեղ, դեմոկրատական, միասնական Վրաստան» թարմացված կառավարական ծրագրին (տե՛ս 2015թ. դեկտեմբերի ներքին քաղաքականության տեսությունը)։

03.03.2016 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ 2016Թ. ՀՈՒՆՎԱՐԻՆ
Անուշավան Բարսեղյան
Ներքին իրավիճակ
Սոցիալ-տնտեսական.- 2016թ. հունվարն առանձնացավ ժամանակակից Ադրբեջանի համար աննախադեպ սոցիալական դժգոհությունների միաժամանակյա բռնկումներով տասից ավելի շրջաններում:

24.02.2016 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՆԵՐՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ (2016Թ. ՀՈՒՆՎԱՐ)
Հայկ Գաբրիելյան
Կուսակցություններ.– 2016թ. հունվարին տեղի ունեցան ընդդիմադիր Ժողովրդա-հանրապետական (ԺՀԿ) ու քրդամետ Ժողովուրդների դեմոկրատական կուսակցությունների (ԺԴԿ) համագումարները, ընտրվեցին նրանց առաջնորդները։ ԺԴԿ համագումարի արդյունքներով նրա համանախագահների պաշտոններում վերընտրվեցին Սելահաթթին Դեմիրթաշն ու Ֆիգեն Յուքսեքդաղը։

22.02.2016 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ (2016Թ. ՀՈՒՆՎԱՐ)
Հայկ Գաբրիելյան
Թուրքիա-Ռուսաստան
Տնտեսական. Հունվարին Ռուսաստանի և Թուրքիայի միջև հարաբերությունները շարունակեցին մնալ լարված։ Հունվարի 1-ին ուժի մեջ մտան Թուրքիայի դեմ Ռուսաստանի սահմանած սննդային սահմանափակումները և վիզային ռեժիմը, ինչը խնդիրներ ստեղծեց նաև ավիահաղորդակցության ոլորտում։ Թուրքիայի տրանսպորտի նախարար Բինալի Յըլդըրըմը Ռուսաստանին մեղադրեց «միջազգային ավիացիոն նորմերը խախտելու» համար՝ «կամայականություն» որակելով թուրքական ավիաընկերությունների անձնակազմերի համար վիզայի անհրաժեշտության հարցը, ինչի պատճառով թուրքական մի շարք ավիաընկերություններ (Pegasus Airlines, Onur Air) ժամանակավորապես դադարեցրին չվերթները Ռուսաստան։

19.02.2016 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ 2016Թ. ՀՈՒՆՎԱՐԻՆ
Անուշավան Բարսեղյան
Արտաքին հարաբերություններ
Ադրբեջանի արտաքին քաղաքատնտեսական զարգացումները ս.թ հունվարին հիմնականում ընթացել են ավանդական գործընկերների հետ հարաբերությունների տիրույթում։ ԱՀ արտաքին քաղաքական առաջնահերթությունների մասին ադրբեջանական հանրության պատկերացումներն արտացոլված են վերջերս արված սոցիոլոգիական հարցումների արդյունքներում, որոնց համաձայն՝ Ադրբեջանի դաշնակիցներ են համարվում Թուրքիան, Պակիստանը, Վրաստանը, ԱՄՆ-ը և Սաուդյան Արաբիան:

10.02.2016 ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ԱՇԽԱՐՀԱՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՄԱՐՏԱՀՐԱՎԵՐՆԵՐԸ ԿՈՎԿԱՍ-ԿԱՍՊՅԱՆ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆՈՒՄ
Արմեն Մանվելյան
Հատված Արմեն Մանվելյանի «Էներգետիկ անվտանգությունը և աշխարհաքաղաքական մարտահրավերները Կովկաս-կասպյան տարածաշրջանում» մենագրությունից: Արմեն Մանվելյանը պատմական գիտությունների թեկնածու է, մասնագիտանում է անվտանգության և էներգետիկ աշխարհաքաղաքականության թեմաներով:

04.02.2016 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՆԵՐՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ (2015թ. դեկտեմբեր)
Հայկ Գաբրիելյան
Քրդեր. Դեկտեմբերի 27-ին Դիարբեքիրում գումարվեց Դեմոկրատական հասարակության կոնգրեսի (DTK) երկօրյա կոնֆերանսը, որի մասնակիցներն Անկարային կոչ արեցին «Քրդական հարցը» լուծել քրդաբնակ շրջաններում ժողովրդավարական ինքնավարության ստեղծման միջոցով, ինչպես նաև ազատ արձակել PKK առաջնորդ Աբդուլա Օջալանին։ Ի պատասխան՝ Դավութօղլուն հրաժարվեց նոր Սահմանադրության հարցով հանդիպել Դեմիրթաշի հետ, որը նույնպես մասնակցել է հանդիպմանը։

03.02.2016 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ (2015թ. դեկտեմբեր)
Հայկ Գաբրիելյան
Թուրքիա-Ռուսաստան. 2015թ. դեկտեմբերին, ինչպես և ակնկալվում էր, ռուս-թուրքական հարաբերություններն ավելի սրվեցին։ Թուրքիան հրաժարվում է կատարել «Սու-24» ինքնաթիռի խոցումից հետո Ռուսաստանի ներկայացրած 3 նախապայմանները՝ ներողություն խնդրել, փոխհատուցում վճարել և պատժել մեղավորներին։ Ամենաբարդը վերջին նախապայմանն է, եթե հաշվի առնենք, որ Թուրքիայի վարչապետ Ահմեթ Դավութօղլուն միջադեպից հետո հայտարարել է, թե անձամբ ինքն է հրաման տվել կործանել (իր պնդմամբ) սահմանախախտ ինքնաթիռը (Թուրքիայի Սահմանադրության 117-րդ հոդվածի համաձայն՝ երկրի Գլխավոր շտաբի պետն իր գործունության համար հաշվետու է վարչապետին)։

02.02.2016 ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ (2015Թ. ԴԵԿՏԵՄԲԵՐ)
Անուշավան Բարսեղյան
2015թ. նոյեմբերին Բաքվից 25 կմ հյուսիս ընկած Նարդարան ավանում շիա աստվածաբան Թալեհ Բաղիրզադեի կողմնակիցների և ոստիկանական ուժերի միջև տեղի ունեցած արյունալի բախումներին հետևած ձերբակալությունները և հատուկ գործողությունները շարունակվեցին գրեթե ամբողջ դեկտեմբերին:

01.02.2016 ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ԻՐԱՎԻՃԱԿԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ. ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ (2015Թ. ԴԵԿՏԵՄԲԵՐ)
Անուշավան Բարսեղյան
Տարածաշրջանային քաղաքատնտեսական զարգացումները, մասնավորապես Իրանի նկատմամբ միջազգային պատժամիջոցների վերացման գործընթացը, Վրաստանի գազաէներգետիկ քաղաքականության նոր դրսևորումները, ռուս-թուրքական լարվածությունը, ինչպես նաև մարդու իրավունքների կոպիտ ոտնահարումները 2015թ. դեկտեմբերին Ադրբեջանի արտաքին հարաբերությունների վրա ազդող հիմնական գործոններն են եղել։

25.01.2016 ՌՈՒՍԱՍՏԱՆԸ ՍԿՍԵԼ Է ԱՎԵԼԻ ԼՈՒՐՋ ՄՈՏԵՆԱԼ ԹՈՒՐՔ-ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ՀԱՆԳԱՄԱՆՔԻՆ. ՀԱՎԱՍԱՐԱԿՇՌԵԼՈՒ ԺԱՄԱՆԱԿՆ ԱՆՑԵԼ Է. ԳԱԳԻԿ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ
Ռուս-թուրքական հակասությունից Հայաստանի օգուտն այն էր, որ Ռուսաստանը սկսեց ավելի լուրջ մոտենալ թուրք-ադրբեջանական հանգամանքին. հավասարակշռելու փորձերի ժամանակը գոնե ՌԴ-ի համար անցել է: Այս մասին Times.am-ի հետ զրույցում ասաց «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի ղեկավար Գագիկ Հարությունյանը:

22.01.2016 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ (2015Թ. ԴԵԿՏԵՄԲԵՐ)
Ջոնի Մելիքյան
Անցած տարվա վերջին ամիսը պակաս հագեցած չէր կարևոր իրադարձություններով։ Ներքաղաքական իրադարձությունների շարքում առանձնակի ուշադրության են արժանի մի քանի սյուժեներ, որոնք անմիջականորեն արտացոլում են տրամադրությունները վրացական հասարակության ներսում (ԱՄՆ Ազգային դեմոկրատական ինստիտուտի սոցհետազոտություն), ինչպես նաև ձևավորել են ներքաղաքական գործընթացների իրողությունները նոր՝ 2016թ. շեմին (վարչապետի հրաժարականը և նոր կառավարության հաստատումը)։ Ավելի մանրամասն կանգ առնենք այս սյուժեներից յուրաքանչյուրի վրա։

24.12.2015 ՎՐԱՍՏԱՆ. ԻՐԱՎԻՃԱԿԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ (ՆԵՐՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ, 2015Թ. ՆՈՅԵՄԲԵՐ)
Ջոնի Մելիքյան
Ընտրություններ. Անցած ամսվա սկիզբը Վրաստանում դարձավ հոկտեմբերյան ակտիվ ներքաղաքական կյանքի շարունակությունը։ Հոկտեմբերի 31-ին երկրում տեղի ունեցան ինչպես որոշ շրջանների տեղական ինքնակառավարման ժողովների, այնպես էլ Սագարեջո և Մարթվիլի մեծամասնական միամանդատ օկրուգներից խորհրդարանի պատգամավորների միջանկյալ ընտրություններ։

23.12.2015 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ (2015թ. նոյեմբեր)
Ջոնի Մելիքյան
Նոյեմբերը բավական ակտիվ էր Վրաստանի արտաքին քաղաքականության կյանքում։ Դա վերաբերում է ինչպես Ռուսաստանի և Ադրբեջանի հետ փոխհարաբերություններին, այնպես էլ իր գործընկերոջ՝ ԱՄՆ-ի հետ «ռազմավարական» փոխհարաբերությունների շարունակմանը։ Առավել հատկանշական են Վրաստանի փոխհարաբերությունները ԵՄ-ի հետ, որոնց շրջանակում նոյեմբերի կեսին Բրյուսելում տեղի ունեցավ ԵՄ և Վրաստանի ասոցիացման Խորհրդի երկրորդ նիստը, իսկ ամսվա վերջին՝ ԵՄ «Արևելյան գործընկերության» երկրների «ոչ պաշտոնական» գագաթաժողովը։

21.12.2015 ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՆԵՐՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ (2015թ. նոյեմբեր)
Անուշավան Բարսեղյան
Բախումներ Նարդարանում. Տարածաշրջանում իսլամական ծայրահեղականության աճը որոշակի լարվածություն է առաջացնում նաև Ադրբեջանի ներքաղաքական կյանքում: ԻՊ զինյալների և նուրսիստների ձերբակալություններին լրացնելու եկան շիա աստվածաբան Թալեհ Բաղիրզադեի (Թալեհ Քյամիլ Բաղիրով) կողմնակիցների հետ արյունալի բախումները Բաքվից 25կմ հյուսիս ընկած Նարդարան ավանում:

18.12.2015 ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ (2015թ. նոյեմբեր)
Ադրբեջանը և ռուս-թուրքական լարվածությունը - Թուրքիայի և Ռուսաստանի միջև լարվածության սրընթաց աճն իսկական մարտահրավեր է դարձել ադրբեջանական արտաքին քաղաքականության համար։ Թուրքիայի հետ «Մեկ ազգ, երկու պետություն» կարգախոսով առաջնորդվող երկկողմանի բազմաշերտ հարաբերություններն առաջնային համարելով հանդերձ՝ Ադրբեջանը վերջին ժամանակներս սկսել է առավել մեծ տեղ հատկացնել ռուսական ուղղությանը, և ռուս-թուրքական ներկա հակամարտության պայմաններում հավասարակշռության պահպանումը լրացուցիչ ջանքեր է պահանջելու։

10.12.2015 ԿՈԼՈՒՄԲԻԱՅԻ ՀԱՄԱԼՍԱՐԱՆԻ ՀԵՏԱԶՈՏՈՂՆԵՐԸ ՀԱՍՏԱՏՈՒՄ ԵՆ ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ԿԱՊԸ ԻՊ-Ի ԱՀԱԲԵԿԻՉՆԵՐԻ ՀԵՏ
Հարութ Սասունյան
Միացյալ Նահանգների, Եվրոպայի և Թուրքիայի հետազոտողներից կազմված Կոլումբիայի համալսարանի խումբն անցյալ շաբաթ հաստատեց, որ Թուրքիայի կառավարությունը «Իսլամական պետությանը» (ԻՊ) տրամադրել է՝ ռազմական գործակցություն, զենք, կազմակերպչական աջակցություն, ֆինանսական օգնություն և բժշկական ծառայություններ:

07.12.2015 2015Թ. ՆՈՅԵՄԲԵՐԻ 1-Ի ԸՆՏՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԹՈՒՐՔԻԱՅՈՒՄ
Հայկ Գաբրիելյան
2015թ. նոյեմբերի 1-ին Թուրքիայում անցկացվեցին խորհրդարանական կրկնական ընտրություններ, որոնց անհրաժեշտությունը ծագել էր այն բանից հետո, երբ հունիսի 7-ին Թուրքիայում անցկացված խորհրդարանական ընտրությունների արդյունքներով քաղաքական որևէ ուժի չհաջողվեց ստանալ միակուսակցական կառավարություն, և խորհրդարան անցած ուժերը չկարողացան ձևավորել կոալիցիոն կառավարություն։

25.11.2015 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ԻՐԱՎԻՃԱԿԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ (2015Թ. ՀՈԿՏԵՄԲԵՐ)
Ջոնի Մելիքյան
Ներքին քաղաքականություն
Հոկտեմբերը բավական ակտիվ էր Վրաստանի ինչպես ներքաղաքական, այնպես էլ հարևանների և արևմտյան գործընկերների հետ Վրաստանի փոխհարաբերությունների առումով։ Ներքաղաքական թեմաների մեջ հարկ է առանձնացնել երկրի ներսում ընթացող բանավեճը ռուսաստանյան «Գազպրոմ»-ի հետ Վրաստանի էներգետիկայի նախարարության՝ գազի շուրջ բանակցությունների վերաբերյալ...

23.11.2015 ԹՈՒՐՔԻԱ (Հոկտեմբեր ամսվա տեսություն)
Հայկ Գաբրիելյան
Արտաքին քաղաքական
Թուրքիա-Ռուսաստան – 2015թ. հոկտեմբերն աչքի ընկավ ռուս-թուրքական հարաբերություններում լարվածության առաջացմամբ, ինչը կապված էր սեպտեմբերի 30-ին Սիրիայում Ռուսաստանի ռազմական գործողության մեկնարկի հետ։ Հոկտեմբերին երկու երկրները տարբեր, այդ թվում նաև նախագահների մակարդակով Սիրիայի հարցը քննարկեցին բազմիցս։ Բնականաբար, ռուսական ռազմական գործողությունը չէր կարող չհարուցել Թուրքիայի դժգոհությունը, որն ամեն գնով ձգտում է հասնել Սիրիայի նախագահ Բաշար Ասադի գահընկեցությանը։

20.11.2015 ՎԵՐՋԻՆ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐՆ ԱԴՐԲԵՋԱՆՈՒՄ
Անուշավան Բարսեղյան
Սույն խորագրի ներքո ԶԼՄ-ում արված հրապարակումների ուսումնասիրության հիման վրա ամսական կտրվածքով ներկայացվելու է Ադրբեջանին առնչվող ուշագրավ իրադարձությունների և հրապարակումների ընդhանրական պատկերն ըստ ոլորտների։

04.11.2015 ԲՈՒԼՂԱՐԻԱՅԻ ՄՈՒՆԻՑԻՊԱԼ ԸՆՏՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԵՎ «ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ՀՈՍՔ» ՆԱԽԱԳԾԻ ՎԵՐՍԿՍՄԱՆ ՀԵՌԱՆԿԱՐԸ
Գեորգի Կոլարով
2015թ. հոկտեմբերի 25-ին Բուլղարիայում տեղի ունեցած տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրություններն ընդհանուր առմամբ հաստատեցին աջ քաղաքական ուժերի առաջընթացը։ Կառավարող կոալիցիան կայուն է, ինչպես երբեք։

02.11.2015 ԲԱՔՈՒ-ԹԲԻԼԻՍԻ-ԿԱՐՍ ԵՐԿԱԹԳԾԻ ՇՈՒՐՋ
Հայկ Գաբրիելյան
Թուրքիան, Վրաստանը և Ադրբեջանը Բաքու-Թբիլիսի-Կարս (ԲԹԿ) երկաթուղու կառուցման մասին միջկառավարական համաձայնագիրը ստորագրել են 2007թ. փետրվարի 7-ին։ ԲԹԿ շրջանակներում նախատեսված էր ստեղծել նոր 105 կմ երկարության երկաթուղի, որի 76 կմ-ն բաժին է ընկնում Թուրքիայի, իսկ 29 կմ-ն՝ Վրաստանի տարածքին։ Բացի այդ, նախատեսվում էր Վրաստանում վերանորոգել 153 կմ երկաթուղի։

29.10.2015 ԴՈՆԲԱՍԻ ՕՐԻՆԱԿՈՎ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԵՎ ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ԾԱՆՐ ՍՊԱՌԱԶԻՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԵՏՔԱՇՈՒՄ. ՌՈՒՍ ՓՈՐՁԱԳԵՏԻ ԲԱՆԱՁԵՎԸ
Ռուսաստանի Դաշնության ԱՊՀ երկրների ինստիտուտի Կովկասի բաժնի ղեկավար, ռազմական փորձագետ Վլադիմիր Եվսեևը, ով խիստը անհանգստացած է ադրբեջանական բանակի կողմից հայկական խաղաղ բնակչության նկատմամբ ծանր սպառազինությունների կիրառությամբ, Tert.am –ի հետ զրույցում ասաց, որ հիմա այնպիսի իրավիճակ է, որ ոչ այնքան կարևոր են Մադրիդյան սկզբունքները, այլ կողմերի` Դոնբասի պայմանավորվածությունների օրինակով ծանր սպառազինությունների հետքաշումը:

01.10.2015 ՍՈՖԻԱՅԻ ԵՎ ՄՈՍԿՎԱՅԻ ՀԱՇՏԵՑՄԱՆ ՀԱԿԱՍԱԿԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑԸ
Գեորգի Կոլարով
Ս.թ. օգոստոսի 17-ին Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը հանդես է եկել հայտարարությամբ Բուլղարիայի հետ հարաբերությունների վերաբերյալ, որում ասել է, որ Ռուսաստանը հարգանքով է վերաբերվում ՆԱՏՕ-ին Բուլղարիայի անդամակցությանը, քանի որ դա բուլղար ժողովրդի ընտրությունն է, և որ միևնույն է՝ Բուլղարիան համարում է մերձավոր երկիր։

24.09.2015 PKK ՄԱՐՏԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՈՒՂՂՎԱԾՈՒԹՅԱՆ ՇՈՒՐՋ
Հայկ Գաբրիելյան
2015թ. հուլիսի վերջերին Թուրքիայում վերսկսվեցին անվտանգության ուժերի և Քրդստանի աշխատավորական կուսակցության (PKK) զինյալների միջև ակտիվ բախումները: PKK զինյալների թիրախում են գտնվել ոչ միայն թուրքական բանակը, ժանդարմերիան, ոստիկանությունը, գյուղական պահապանները (քուրդ վարձկաններ), ռազմական օբյեկտները, այլև Թուրքիայի համար տնտեսական ոլորտի մի շարք կարևոր օբյեկտներ, որոնց թվում առանձնացրել ենք երեք ուղղվածություն.

04.09.2015 «ԵԹԵ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՑԱՆԿԱՑՈՂՆԵՐ ԿԱՆ, ԱՊԱ ԱՅԴ ՊԵՏՔ Է ԱՆԵՆ ԼՈՒՐՋ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՈՒԺԵՐԸ»
Ադրբեջանն այս օրերին հետեւողականորեն խախտում է հրադադարի ռեժիմը` վնասներ հասցնելով համայնքներին եւ խոչընդոտելով ՀՀ սահմանային գյուղերի բնակչության բնականոն կեցությունը: Կան տեսակետներ, որ ադրբեջանական կողմից հրահրվող սահմանային լարվածությունն ուղիղ կապ ունի Թուրքիայի, մասնավորապես Իգդիր նահանգի իրադարձությունների հետ:

01.09.2015 ԷՐԴՈՂԱՆԻ ՎԱՐՉԱԿԱՐԳԻ ՎԵՐՋԸ
Թիերի Մեյսան
Պարտություն խորհրդարանական ընտրություններում
Թուրքիայի խորհրդարանական ընտրությունների արդյունքները սպառնալիք են ոչ միայն Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի, որն արդեն իրեն նոր Սուլթան է պատկերացնում, այլև նա Արդարություն և զարգացում կուսակցության ծրագրերին։ Երեք այլ կուսակցություն (Ժողովրդական շարժում պահպանողական կուսակցություն՝ МНР, սոցիալիստական Հանրապետաժողովրդական կուսակցություն՝ CHP և ձախ Ժողովրդական դեմոկրատիայի շարժում կուսակցություն՝ HPD) հայտարարել են, որ համաձայն չեն ձևավորել կոալիցիոն կառավարություն և կողմ են եռյակ կոալիցիայի ստեղծմանն առանց ԱԶԿ-ի։

20.07.2015 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՀԱՅ ՀԱՄԱՅՆՔԸ ԽՈՐՀՐԴԱՐԱՆԱԿԱՆ ԸՆՏՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻՑ ՀԵՏՈ
Վահրամ Հովյան
2015թ. հունիսի 7-ին Թուրքիայում տեղի ունեցան խորհրդարանական ընտրություններ, որոնց կարևոր նշանակություն էր վերապահված ինչպես քաղաքական ուժերի հարաբերակցության, այնպես էլ այդ երկրի քաղաքական համակարգի ապագա բնութագրի առումով։

14.07.2015 2015Թ. ԽՈՐՀՐԴԱՐԱՆԱԿԱՆ ԸՆՏՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԹՈՒՐՔԻԱՅՈՒՄ
Հայկ Գաբրիելյան
2015թ. հունիսի 7-ին Թուրքիայում անցկացվեցին խորհրդարանական ընտրություններ, որոնց արդյունքներով 4-րդ անգամ անընդմեջ հաղթեց Արդարություն և զարգացում կուսակցությունը (ԱԶԿ): Թուրքիայի Բարձրագույն ընտրական խորհրդի (YSK) տվյալներով` Թուրքիայում ընտրելու իրավունք ունեցողների թիվը կազմել է 53.765.231, արտերկրում` 2.867.658 մարդ, ընդհանուր` 56.632.889 մարդ:

30.06.2015 ԻՐԱՆ. ՊԱՏԺԱՄԻՋՈՑՆԵՐԸ ՇՐՋԱՆՑԵԼՈՒ ՓՈՐՁ
Սերգեյ Սարգսյան
Իրանի միջուկային ծրագրի շուրջ արդեն ավելի քան տասը տարի շարունակվող բանակցություններում անգամ նախնական համաձայնագրերի կնքումը հնարավոր է դարձրել որոշ չափով թուլացնել երկրի հանդեպ ԱՄՆ-ի, ԵՄ-ի և ՄԱԿ-ի կողմից կիրառվող պատժամիջոցները։ Սակայն դրանք ամբողջովին հանելու մասին խոսք չկա։ Պատժամիջոցների մասնակի հանումը նույնպես մեծ հարցականի տակ է։

17.06.2015 ՌԱԶՄԱՎԱՐԱԿԱՆ ՀԵՏԱԶՈՏԱԿԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆՆԵՐԸ ԹՈՒՐՔԻԱՅՈՒՄ
Արեստակես Սիմավորյան
Թուրքիայում ռազմավարական հետազոտական կենտրոնների (ՌՀԿ) համակարգային զարգացումը սկսվել է 1960-ական թվականներին։ Մերձավորարևելյան տարածաշրջանի երկրների շարքում Թուրքիան Իսրայելի հետ միասին ունի, թերևս, ամենահին վերլուծական կենտրոնները։

11.06.2015 ԱՀԱԲԵԿՉԱԿԱՆ ՄԱՐՏԱՀՐԱՎԵՐՆԵՐ «ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՀՈՍՔԻ» ՃԱՆԱՊԱՐՀԻՆ
Գեորգի Կոլարով
Բուլղարիայի Հանրապետության նախկին նախագահ, «Բուլղարական վերածննդի այլընտրանք» կուսակցության նախագահ Գեորգի Պիրվանովը 2015թ. ապրիլի 28-ին կուսակցության կոնգրեսում վերընտրվել է այդ պաշտոնում։ Ըստ նրա՝ «Հարավային հոսքի» կորուստը նշանակում է «բուլղարական արտաքին քաղաքականության կատարյալ ձախողում» և կոչ է արել վարչապետին, արտգործնախարարին ու եվրապատգամավորներին Բրյուսելում ստանալ թույլտվություն, որպեսզի ԵՄ շրջանակներում կարգավորեն Մոսկվայի հետ Սոֆիայի հարաբերությունները։

10.06.2015 ՄԻՆՉԵՎ 2033Թ. ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ԶԻՆՎԱԾ ՈՒԺԵՐՈՒՄ ԻՐԱԿԱՆԱՑՎԵԼԻՔ ՀԱՄԱՊԱՐՓԱԿ ԲԱՐԵՓՈԽՈՒՄՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ
Հայկ Գաբրիելյան
2013թ. դեկտեմբերին թուրքական «Վաթան» թերթը գրում էր, թե երկրում պատրաստվում են 2033 թվականին` կապված Թուրքիայի զինված ուժերը (ԹԶՈւ) հիմնովին վերակազմավորելու հետ, ինչը նշանակում է, որ 2033թ. Թուրքիայի Հանրապետությունը (ԹՀ) կունենա «նոր ԶՈւ»:

08.06.2015 ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ԿՈՎԿԱՍԻ ԲՈՒՀԵՐԸ ՎԱՐԿԱՆԻՇԱՎՈՐՄԱՆ ԱՂՅՈՒՍԱԿՆԵՐՈՒՄ
Կարեն Վերանյան
Հոդվածը նվիրված է հեղինակավոր միջազգային վարկանիշային կազմակերպությունների կողմից ներկայացվող աշխարհի տարբեր երկրների բուհական հաստատությունների վարկանիշավորման տարեկան զեկույցների ուսումնասիրությանը՝ հարավկովկասյան երկրների բուհական համակարգերի վարկանիշային ցուցանիշների վերլուծության համատեքստում։

26.05.2015 ՄԵՐՁԱՎՈՐ ԱՐԵՎԵԼՔՈՒՄ ԹՈՒՐՔ-ԻՐԱՆԱԿԱՆ ՄՐՑԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՇՈՒՐՋ
Հայկ Գաբրիելյան
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանը մարտի 26-ին ֆրանսիական France 24 հեռուստաալիքին տված հարցազրույցի ժամանակ, խոսելով Եմենի դեպքերի մասին, հայտարարել է, որ իրենք կարող են լոգիստիկ աջակցություն ցուցաբերել Եմենում Սաուդյան Արաբիայի ռազմական միջամտությանը, ինչպես նաև քննադատության է ենթարկել Իրանի տարածաշրջանային քաղաքականությունը.

20.04.2015 ԱՐԴԻԱԿԱՆԱՑՈՒՄԸ, ԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆԸ, ԳԻՏԵԼԻՔԸ, ՄԱՐԴԿԱՅԻՆ ԿԱՊԻՏԱԼԸ ԵՎ ԺՈՂՈՎՐԴԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԽՆԴԻՐՆԵՐԻ ԼՈՒԾՈՒՄԸ. ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ԵՐԿՐՆԵՐԻ ՓՈՐՁԸ
Սևակ Սարուխանյան
Չնայած արմատացած այն պատկերացմանը, թե արդի աշխարհում կապիտալի և մարդկանց տեղաշարժը բնական և վերազգային երևույթ է, որը չի ազդում երկրի զարգացման պոտենցիալի վրա, մի շարք պետությունների փորձն ու զարգացման ռազմավարությունները ցույց են տալիս, որ մարդկային կապիտալի համար արված ներդրումներն անհրաժեշտ պայման են պետության ապագայի և նրա տնտեսության համար։

15.04.2015 ԻՐԱՆՆ ԱՐԴԵՆ ՇԱՀԵԼ Է ԱՄՆ-Ի ՀԵՏ ԲԱՆԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻՑ
Սևակ Սարուխանյան
Թեև իրանա-ամերիկյան բանակցությունների վերաբերյալ դրական սպասումները պահպանվում են, անկախ դրանց վերջնական արդյունքից՝ կարելի է փաստել, որ Թեհրանը բանակցային ընթացքից արդեն դրական արդյունքներ է ստացել։

02.04.2015 ՌՈՒՍԱՍՏԱՆԻ ՇԱՀԵՐԻՑ ՉԻ ԲԽՈՒՄ ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՀԵՏ ԱԶԱՏ ԱՌԵՎՏՐԻ ԳՈՏՈՒ ՍՏԵՂԾՈՒՄԸ՝ 2 ՊԱՏՃԱՌՈՎ. ԱՇՈՏ ԹԱՎԱԴՅԱՆ
Ռուսաստանի շահերից չի բխում Թուրքիայի հետ ազատ առևտրի գոտու ստեղծումը՝ երկու պատճառով: Այս մասին Tert.am-ի հետ զրույցում ասաց տնտեսագիտության դոկտոր Աշոտ Թավադյանը` անդրադառնալով Ռուսաստանի և Թուրքիայի ազատ առևտրի գոտու ստեղծման վերաբերյալ նախնական հանդիպումների անցկացման վերաբերյալ տեղեկատվությանը:

27.03.2015 ԹՈՒՐՔԻԱ-ԼԱՏԻՆԱԿԱՆ ԱՄԵՐԻԿԱ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ
Հայկ Գաբրիելյան
2015թ. փետրվարի 8-13-ին տեղի ունեցավ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանի լատինաամերիկյան շրջագայությունը, որի շրջանակներում այցելեց Կոլումբիա, Կուբա և Մեքսիկա: Էրդողանի այս շրջագայությունն ուշագրավ է մի քանի տեսանկյունից` քաղաքական, տնտեսական ու կրոնական:

02.03.2015 ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ԿՈՎԿԱՍԻ ԵՐԿՐՆԵՐԻ ԳԻՏԱՀԵՏԱԶՈՏԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅՈՒՆԸ. ՎԻՃԱԿԱԳՐԱԿԱՆ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ
Կարեն Վերանյան
Հետազոտությունը նվիրված է վերջին տասնամյակում հարավկովկասյան տարածաշրջանի երկրների գիտության ոլորտին առնչվող քանակական վիճակագրության համեմատական վերլուծությանը։ Առկա տեղեկատվությունը հիմնվում է գերազանցապես հարավկովկասյան երկրների ազգային վիճակագրական ծառայությունների տվյալների վրա։

17.02.2015 2015Թ. ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ
Անդրադառնալով 2015թ. Թուրքիայի ներքաղաքական դաշտում ակնկալվող հիմնական զարգացումներին` հարկ է ընդգծել 3 հիմնական ուղղություն՝ խորհրդարանական ընտրությունների անցկացում, «կարգավորման գործընթաց» («Քրդական հարց») և «զուգահեռ կառույցի» («Գյուլենական շարժման») դեմ պայքար:

02.02.2015 ԻՐԱՆԸ ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ԿՈՎԿԱՍՈՒՄ. «ՍԱՌԵՑՄԱՆ» ՀԵՏԵՎԱՆՔՆԵՐԸ
Սևակ Սարուխանյան
Չնայած Իրանը և «վեցնյակը» չկարողացան միջուկային հարցի շուրջ կարգավորման հասնել 2014-ին, 2015-ին բանակցությունները շարունակվելու են, և կա տեսական շանս, որ դրանց արդյունքում, եթե ոչ լիարժեք, ապա մասնակի կարգավորում կհաստատվի Թեհրանի և Վաշինգտոնի հարաբերություններում։

22.12.2014 ԱՆՏԱՐԿՏԻԿԱՅՈՒՄ ԳԻՏԱԿԱՅԱՆ ՍՏԵՂԾԵԼՈՒ ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՊԼԱՆԻ ՇՈՒՐՋ
Հայկ Գաբրիելյան
Անտարկտիդա մայրցամաքի տարածքն ավելի քան 14 միլիոն կմ2 է, ինչը կազմում է ցամաքի մոտ 10%-ը: Այն իր տարածքով մոլորակի հինգերորդ խոշոր մայրցամաքն է և մոտ 18 անգամ մեծ է Թուրքիայի տարածքից, որը գտնվում է նրանից մոտ 16.000 կիլոմետր հեռավորության վրա (Ստամբուլի ու Անտարկտիդա մայրցամաքի ամենահյուսիսային հատվածի` Անտարկտիկա թերակղզու հեռավորությունը կազմում է 8000 ծովային մղոն):

18.12.2014 ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ԶՈՒ-Ն ՀՅՈՒՍԻՍԱՅԻՆ ԿԻՊՐՈՍՈՒՄ
Կիպրոսի ռազմավարական հետազոտությունների կենտրոնի հրապարակած զեկույցի համաձայն, կղզու հյուսիսում թուրքական զինված ուժերը թվաքանակով և ռազմական տեխնիկայով զգալիորեն գերազանցում են Կիպրոսի Հանրապետության բանակը։

15.12.2014 ՌԴ-Ն ԱՅՆ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՆՆ Է, ՈՐԸ ԶՍՊՈՒՄ Է ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ԵՎ ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ԱԳՐԵՍԻԱՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ. ՔԱՂԱՔԱԳԵՏՆԵՐ
Մենք ունենք մեր ավանդական թշնամիները՝ Ադրբեջանը և Թուրքիան, և առայժմ հիմնական գործոնը, որը զսպում է այդ երկու երկրների ագրեսիան Հայաստանի նկատմամբ, Ռուսաստանն է: Այս մասին Tert.am-ի հետ զրույցում ասաց «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի տնօրեն Գագիկ Հարությունյանը:

11.12.2014 «ՆՈՐԱՎԱՆՔ» ԳԿՀ ՏՆՕՐԵՆ ԳԱԳԻԿ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆԻ ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑԸ Հ1-Ի «ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ» ՀԱՂՈՐԴԱՇԱՐԻՆ

11.12.2014 ԱՐԴՅՈ՞Ք ԶԱՆԳՎԱԾԱՅԻՆ ՍՊԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՆ ԱՆԿԱՐԱՅԻ ՀԱՄԱՐ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՄԻՋՈՑ ԵՆ ՀԱՆԴԻՍԱՆՈՒՄ
Թիերի Մեյսան
Տնտեսական կդառնա՞ արդյոք նոր դաշինքը Թուրքիայի և Ֆրանսիայի միջև, և կհանգեցնի՞ այն արդյոք Թուրքիայի անդամակցությանը Եվրամիությանը, թե՞ այն զուտ քաղաքական է։ Վերջինի պարագայում՝ պե՞տք է արդյոք Փարիզը խրախուսի Անկարային իր բոլոր գործերում։ Եվ կվճռի՞ արդյոք սատարել ցեղասպանության հարցում։

08.12.2014 ՔԱՆԻ՞ ՏԱՐԵԿԱՆ Է ԱԴՐԲԵՋԱՆՑԻ ԺՈՂՈՎՈՒՐԴԸ. ԿՐԿԻՆ ԱՓՇԵՐՈՆՅԱՆ ՄԱՀՄԵԴԱԿԱՆՆԵՐԻ ԻՆՔՆՈՒԹՅԱՆ ՇՈՒՐՋ
Հայկարամ Նահապետյան
Մերօրյա Ադրբեջանը «խավիարային դիվանագիտության» նմանությամբ զարգացնում է նաև «խավիարային գիտություն»` ոչ միայն Ադրբեջանում, այլև արտասահմանում պատվիրելով «հետազոտություններ», որոնք ժամանակակից Ադրբեջանի Հանրապետության տարածքը, ինչպես նաև Արցախը, Զանգեզուրն ու Երևանը ներկայացնում են որպես հազարամյակների ադրբեջանական հայրենիք:

17.11.2014 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՀԱՏՈՒԿ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ՝ ՀԱՅ-ՔՐԴԱԿԱՆ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ԴԵՄ (1920-1930ԹԹ.)
Հակոբ Հատիկյան
«Հատուկ կազմակերպությունից» սկսած մինչև 1965թ. հուլիսի 6-ին առաջին անգամ հետախուզության մասին առանձին օրենքի ընդունումն ու Ազգային հետախուզական ծառայության ստեղծումը՝ թուրքական հետախուզական կառույցների գործունեությունն առավելապես ռազմական բնույթ ուներ, այդ կառույցները գտնվում էին Գլխավոր շտաբի կազմում: Իրավիճակը չփոխվեց նաև 1927թ. հետախուզական կառույցի ստեղծմամբ:

10.11.2014 2023 ԹՎԱԿԱՆԸ ՄԻՋՈՒԿԱՅԻՆ ԵՐԿՐԻ ԿԱՐԳԱՎԻՃԱԿՈՎ ԴԻՄԱՎՈՐԵԼՈՒ ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՀԱՎԱԿՆՈՒԹՅԱՆ ՇՈՒՐՋ
Հայկ Գաբրիելյան
2014թ. սեպտեմբերին գերմանական Die Welt թերթի լրագրող Հանս Ռյուhլեն, որը 1982-1988թթ. աշխատել է Գերմանիայի ՊՆ պլանավորման դեպարտամենտում, գրել էր, որ Գերմանիայի Դաշնային հետախուզական ծառայությունը (BND) բազում տարիներ լրտեսել է Թուրքիային, և որ վերջին շրջանում աճել են անուղղակի վկայություններն այն մասին, որ Թուրքիայի ներկայիս նախագահ Ռեջեփ Էրդողանը ցանկանում է իր երկիրը զինել միջուկային զենքով:

27.10.2014 ԱԴՐԲԵՋԱՆԱՀԱՅՈՒԹՅՈՒՆԸ ՂԱՐԱԲԱՂՅԱՆ ՀԱԿԱՄԱՐՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՐԳԱՎՈՐՄԱՆ ԵՎ ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՃԱՆԱՉՄԱՆ ՀԱՄԱՏԵՔՍՏՈՒՄ
Ալեքսանդր Մանասյան
Ղարաբաղյան հակամարտության մասին մեր պատկերացումները, այնուամենայնիվ, դեռևս մնում են չհստակեցված: Պատճառներից են պատմական անցքերի և նույնիսկ բախման մերձավոր պատմության փաստերի և իրավաքաղաքական հիմքերի ոչ համարժեք, երբեմն էլ իրարամերժ ըմբռնումները: Սա, իր հերթին, իր պատճառն ունի։

26.09.2014 ԵՐԱԶԱՆՔԻ ԵՎ ԻՐԱՏԵՍՈՒԹՅԱՆ ԱՐԱՆՔՈՒՄ. Ի ՆՊԱՍՏ ՀԱՅ-ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՆՈՐ ԵՐԿԽՈՍՈՒԹՅԱՆ
Տիգրան Եկավյան
2014թ մայիսի 30-ին Թուրքիայում, Ֆրանսիայում, Հայաստանում և Իտալիայում միաժամանակ հրապարակված «Մենք երազում ենք միասին» վերտարությամբ հայտարարությունը, որը ստորագրել են մի շարք ֆրանսահայ անձնավորություններ ու թուրք մտավորականներ, կրկին արդիական դարձրեց հայ-թուրքական երկխոսության թեման, որը կարծես քնած լիներ վերջին տարիներին:

11.09.2014 ԻՆՉՊԻՍԻ՞Ն ԿԱՐՈՂ Է ԼԻՆԵԼ ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ԿՈՎԿԱՍԻ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԸ: ԿԱՐՈ՞Ղ ԵՆ ԱՐԴՅՈՔ ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՆԱԽԱՁԵՌՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՆ ՈՒՆԵՆԱԼ ԽԱՂԱՂԱՐԱՐ ԳՈՐԾԻՔՆԵՐԻ ԴԵՐ ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՂԱՐԱԲԱՂԻ ՀԱՄԱՏԵՔՍՏՈՒՄ
2014 թվականի հուլիսի 7-ին և 8-ին Եվրոպական Աշխարհաքաղաքական Ֆորումը` ի դեմս հաստատության տնօրեն Մարատ Տերտերովի և անդամներ Բեն Մաքֆերսոնի և և Ջորջ Վլադ Նիկուլեսկուի անցկացրեց փորձագիտական կլոր սեղան և հետկոնֆլիկտյան սցենար կառուցող աշխատաժողով:

01.09.2014 ՎՈՒԱՄ-Ը ՎԵՐԱԾՆՎՈ՞ՒՄ Է
Սերգեյ Սարգսյան
2014թ. մարտին ԱՄՆ ՊՆ-ն հրապարակեց Պաշտպանական քաղաքականության հերթական՝ չորրորդ տեսությունը (Quadrennial Defense Review, QDR), որում ներկայացված են երկրի ռազմական գերատեսչության որոշակիացված ծրագրերը Միացյալ Նահանգների շահերի իրացման վերաբերյալ։ Երկրի պաշտպանության վերաբերյալ ռազմավարական տեսությունում որպես այդ շահեր, մասնավորապես, ներկայացված են հետևյալները.

29.07.2014 ԹՈՒՐՔԻԱՆ ՆԱԽԱԳԱՀԱԿԱՆ ԸՆՏՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻՑ ԱՌԱՋ
Հայկ Գաբրիելյան
2014թ. օգոստոսի 10-ին Թուրքիայում անցկացվելու է նախագահական ընտրությունների 1-ին փուլը: Թուրքիայի նախագահի պաշտոնի համար պայքարում են 3 թեկնածուներ՝ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողան (իշխանություն), Էքմելեդդին Իհսանօղլու (ընդդիմություն), Սելահաթթին Դեմիրթաշ (քրդեր): 1-ին փուլում հաղթելու համար թեկնածուներից պահանջվում է հավաքել վավեր քվեների 50%-ից ավելին, իսկ հնարավոր 2-րդ փուլն անցկացվելու է օգոստոսի 24-ին:

10.07.2014 ԹՈՒՐՔ-ԻՍՐԱՅԵԼԱԿԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿԱՐԳԱՎՈՐՄԱՆ ՇՈՒՐՋ
Հայկ Գաբրիելյան
2014թ. մայիսի 31-ին լրացավ «Ազատության տորմիղի» դրոշակակիր «Մավի Մարմարա» նավի միջադեպի 4-րդ տարելիցը: 2010թ. այդ օրն իսրայելցի հատուկջոկատայինները Գազայի հատված մեկնող թուրքական այդ նավում սպանեցին 9 թուրքի, ինչը հանգեցրեց Թուրքիայի և Իսրայելի միջև հարաբերությունների կտրուկ վատթարացմանը, ինչը շարունակվում է ցայսօր:

12.06.2014 ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՀԵՏԱԶՈՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՈՒՂԵՂԱՅԻՆ ԿԵՆՏՐՈՆՆԵՐՈՒՄ
Արեստակես Սիմավորյան
Արդի դարաշրջանում տեղեկատվական պատերազմներն ընթանում են գրեթե բոլոր դաշտերում՝ այդ գործընթացներում ներառելով պետական և ոչ պետական հաստատություններին։

12.06.2014 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՌԱԶՄԱԿԱՆ ԲԱՐԵՓՈԽՈՒՄՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ
Հայկ Գաբրիելյան
2011թ. աշնանն իշխող Արդարություն և զարգացում կուսակցության (ԱԶԿ) փոխնախագահ Հուսեին Չելիքը ներկայացրեց մինչև 2023թ. ռազմական բարեփոխումների վերաբերյալ 15 կետանոց գործողությունների պլանը, ինչը որակվեց որպես զինվորական-քաղաքացիական հարաբերությունների «ճանապարհային քարտեզ»:

26.05.2014 ՆՈՐ ՏՐԱՆՍՊՈՐՏԱՅԻՆ ՆԱԽԱԳԾԵՐ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆՈՒՄ
Սևակ Սարուխանյան
Վերջին շրջանում ակտիվացել են միջազգային նշանակության տրանսպորտային նախագծերի իրականացման աշխատանքները։ Սա վերաբերում է նաև Հարավային Կովկասի և Կասպյան տարածաշրջաններին, որտեղ ավարտական փուլ կարող են մտնել մի քանի նախագծեր։

15.05.2014 2014Թ. ՏԻՄ ԸՆՏՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԹՈՒՐՔԻԱՅՈՒՄ
Հայկ Գաբրիելյան
2014թ. մարտի 30-ին Թուրքիայի Հանրապետությունում անցկացվեցին տեղական ինքնակառավարման մարմինների (ՏԻՄ) ընտրություններ: Դեռևս 2012թ. ամռանը վարչապետ Ռեջեփ Էրդողանը հայտարարել էր, թե նպատակահարմար չէ մեկ տարում (2014թ.) երկու ընտրություն (ՏԻՄ և նախագահական) անցկացնելը, բացի այդ, բարդ է ձմեռային պայմաններում (ՏԻՄ ընտրությունների համար) նախընտրական քարոզչություն անցկացնելը:

28.04.2014 «ՌՈՍՆԵՖՏ». ՆՈՐ ԲԻԶՆԵՍ-ՆԱԽԱԳԻԾ ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ
Միխայիլ Աղաջանյան
Ռուս-հայկական հարաբերություններում նոր խոշոր բիզնես-նախագիծ է հասունանում։ Մի քայլ է մնացել, որ «Ռոսնեֆտ» կորպորացիան դուրս գա հայկական շուկա։ Հարավային Կովկասում ռազմավարական գործընկերների տնտեսվարող սուբյեկտների միջև մոտ մեկուկես տարի շարունակվող ինտենսիվ բանակցությունների օրակարգում դրված է երկու հիմնական հարց։

17.04.2014 ՄԵՐՁԱՎՈՐ ԱՐԵՎԵԼՔԻ ԵՎ ՀՅՈՒՍԻՍԱՅԻՆ ԱՖՐԻԿԱՅԻ ԵՐԿՐՆԵՐԸ ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՄԱՍԻՆ
Հայկ Գաբրիելյան
Թուրքիայի տնտեսական և սոցիալական հետազոտությունների հիմնադրամը (TESEV) արտաքին քաղաքականության հարցերով հերթական հարցախույզն է իրականացրել Մերձավոր Արևելքում, Հյուսիսային Աֆրիկայում և Իրանում, 2013թ. օգոստոսի 15-ից մինչև սեպտեմբերի 13-ն ընկած ժամանակահատվածում:

17.03.2014 ԻՐԱՆ – ՀԱՅԱՍՏԱՆ ՏԱՐԱՆՑԻԿ ԳԱԶԱՄՈՒՂ (ԴԻՍԿՈՒՐՍԻ ՆԵՆԳԱՓՈԽՈՒՄ)
Սևակ Սարուխանյան
Քաղաքական ճգնաժամն Ուկրաինայում բուռն քննարկումներ է առաջ բերել Հայաստանի քաղաքագիտական շրջանակներում ճգնաժամի պատճառների և աշխարհում հնարավոր փոփոխությունների մասին։ Ցավոք, Ռուսաստանի և Արևմուտքի միջև նոր դիմակայության հետևանքների բովանդակալից վերլուծությունը Հայաստանում բավարար չէ, թեև այդ հետևանքները կարող են զգալի լինել։

13.03.2014 «ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐԸ ՈՒԿՐԱԻՆԱՅՈՒՄ. ՀԵՏԵՎԱՆՔՆԵՐ ԵՎ ԱԶԴԵՑՈՒԹՅՈՒՆ» ԹԵՄԱՅՈՎ ՔՆՆԱՐԿՈՒՄ «ՄԵԴԻԱ ԿԵՆՏՐՈՆ»-ՈՒՄ
Ուկրաինայի հարցում Հայաստանին կհաջողվի պահպանել իր չեզոք դիրքն աշխարհաքաղաքական երկու ուժերի՝ Ռուսաստանի եւ Արեւմուտքի միջեւ.այս կարծիքի են «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի տնօրեն Գագիկ Հարությունյանը եւ «Մոդուս Վիվենդի» կենտրոնի նախագահ Արա Պապյանը:

27.02.2014 ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԵՎ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ՌԱԶՄԱՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿԸ
Սեյրան Օհանյան
Նախ ցանկանում եմ շնորհակալություն հայտնել այս միջոցառմանն ինձ հրավիրելու համար: Կարևորում եմ «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի կողմից նման քննարկումների կազմակերպումը՝ այս և այլ «ուղեղային կենտրոնների» իրականացրած ռազմավարական հետազոտությունների արդյունքների և պետական կառավարման մարմինների եզրակացությունների համադրմամբ մեր երկրի անվտանգության և պաշտպանության ապահովման համար վերլուծական հենք ձևավորելու տեսանկյունից:

06.02.2014 ԻՐԱՆԱԿԱՆ ԳԱԶԻ ՀԵՌԱՆԿԱՐՆԵՐԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ
Սևակ Սարուխանյան
2013թ. դեկտեմբերին հայ-ռուսական գազային պայմանագրի կնքումից հետո աշխուժացել են քննարկումներն Իրանից Հայաստան գազ ներկրելու հնարավորությունների մասին։ Քննարկումների հիմնական թեմաներն են իրանական գազի գինը և հայ-ռուսական պայմանագրի բնույթը, որը, ինչպես ենթադրվում է, հնարավորություն չի տալու հայկական կողմին ավելացնել Իրանից ներկրվող գազի ծավալները։

06.02.2014 ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ԿՈՎԿԱՍԻ ԵՐԿՐՆԵՐԻ ԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ՎԻՃԱԿԸ ԹՎԵՐՈՎ
Տիգրան Հարությունյան
2008 թվականից Հարավային Կովկասի երեք երկրներում, որոնք Խորհրդային Միության փլուզումից հետո մեծ մասամբ շարունակում էին առաջնորդվել խորհրդային գիտակազմակերպչական ավանդույթներով, սկսվեց գիտության համակարգի բարեփոխումը։

30.01.2014 ՔՐԴԵՐՆ ԱՆԿԱՐԱՅԻ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ
Վադիմ Մակարենկո
Այսօր Թուրքիան Իրաքյան Քրդստանի համար Բաղդադի հետ նավթագազային հարաբերություններում թե՛ լոգիստիկ թիկունք է, թե՛ դեպի աշխարհ բացվող պատուհան, որովհետև ամեն ինչ կամ գրեթե ամեն ինչ Թուրքիայով է անցնում։ Հեռանկարները, ինչպես միշտ, փայլուն են, «վերելքի վրա», բայց ոչ ոք չի կարող ստույգ ասել, թե որքանով են անգամ ձեռք բերված արդյունքներն անշրջելի։

22.12.2013 ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅԱՆ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՄԻՏՈՒՄՆԵՐԸ ՎՐԱՍՏԱՆՈՒՄ 2013Թ. ՍԵՊՏԵՄԲԵՐ-ՆՈՅԵՄԲԵՐԻՆ
Սերգեյ Սարգսյան
2013թ. աշունը քաղաքական իրադարձություններով հարուստ էր Վրաստանում։ Հիմնական իրադարձությունների շարքում անհրաժեշտ է նշել նախագահական ընտրությունները, պաշտոնական քաղաքականությունից վարչապետ Բիձինա Իվանիշվիլու հեռանալը...

18.12.2013 ԷԺԱՆ ԻՐԱՆԱԿԱՆ ԳԱԶԻ ՄԻՖԵՐԸ
Սեւակ Սարուխանյան
Վերջին շրջանում Հայաստանում աշխուժացել են Իրանից էջան գազ գնելու մասին քննարկումները։ Ավելի ճիշտ կլիներ ասել, որ քննարկում որպես այդպիսին չկա. կա համոզմունք, որ Իրանը հաստատակամ է Հայաստանին էժան գազ վաճառել, սակայն հայկական կողմը իրանական առաջարկը մերժում է։

09.12.2013 ՍԵՎԱԿ ՍԱՐՈՒԽԱՆՅԱՆ. ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ՇՈՒԿԱՅՈՒՄ ՌՈՒՍԱԿԱՆ ՄԵՆԱՇՆՈՐՀ ԿԱ ՄԻԱՅՆ ՄԱՍՆԱԿԻՈՐԵՆ
«Հայաստանի էներգետիկ շուկայում ռուսական մենաշնորհ կա միայն մասնակիորեն: Ռուսական գազի ոլորտն ամբողջությամբ ռուսական մենաշնորհ է, սակայն էլեկտրաէներգիայի ոլորտը դիվերսիֆիկացված է»,- այս մասին անդրադառնալով ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի՝ Հայաստան կատարած պետական այցի շրջանակում էներգետիկ ոլորտում ձեռք բերված հայ-ռուսական պայմանավորվածություններին, Panorama.am-ի հետ զրույցում նշեց «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի փոխտնօրեն, փորձագետ Սևակ Սարուխանյանը:

09.12.2013 Ս. ՍԱՐՈՒԽԱՆՅԱՆ. ՌՈՒՍԱԿԱՆ ԷԺԱՆ ԳԱԶ ՆԵՐԿՐԵԼՈՒՆ ԵՎ ՀԱԷԿ-Ի ԱՐԴԻԱԿԱՆԱՑՄԱՆԸ ԶՈՒԳԱՀԵՌ ՊԵՏՔ Է ՄՏԱԾԵԼ ԱՅԼԸՆՏՐԱՆՔՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ
«Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև էներգետիկ ոլորտում ձեռք բերված պայմանավորվածությունները դրական են, առաջին հերթին գների երկարաժամկետ կարգավորման տեսակետից, որովհետև երկու կամ երեք տարի առաջ ոչ ոք չէր կարող պատասխանել, թե որքան կարժենա գազի գինը 3-4 տարի հետո, իսկ հիմա ակնհայտ է, որ առաջիկա 5 և ավելի տարիների ընթացքում գազի գնի ու դրանից կախված էլեկտրաէներգիայի գնի աճ տեղի չի ունենա»...

01.08.2013 ՀԱՊԿ-Ը ԵՎ ՀԱՂՈՐԴԱԿՑԱՅԻՆ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆԸ
Սևակ Սարուխանյան
2013թ. հունիսի 26-ին «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամում տեղի ունեցավ ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Ն.Ն. Բորդյուժայի և ՀԱՊԿ Վերլուծական ասոցիացիայի համակարգող Ի.Ն. Պանարինի հանդիպումը Հայաստանի փորձագիտական հանրության ներկայացուցիչների հետ։ Քննարկված հարցերի շրջանակում անդրադարձ կատարվեց նաև հաղորդակցային անվտանգության խնդրին։

31.07.2013 ԹՈՒՐՔԻԱ. ԱՇԽԱՐՀԻԿ ԿԱՐԳԻ ՀՈԳԵՎԱՐՔ
Սերգեյ Սարգսյան
Մայիսի վերջից Թուրքիայում չեն դադարում բողոքի ակցիաները, որոնց առիթ են հանդիսացել Ստամբուլի իշխանությունների՝ Թաքսիմի հրապարակին հարող Գեզի պուրակի մի քանի ծառեր հատելու և դրանց տեղում առևտրային-զվարճանքային կենտրոն ստեղծելու անվան տակ այդ վայրում երբեմնի օսմանյան զորանոցները վերականգնելու ծրագրերը։

11.07.2013 ՏԵՂԵԿԱՏՎԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՆԸ ԵՎ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆԸ
Գագիկ Հարությունյան
Այսօր տարածաշրջանային անվտանգության հարցերը, Մերձավոր Արևելքի անկայուն իրավիճակի հետ կապված, առանձնակի հրատապություն են ձեռք բերել։ Այս համատեքստում ընդունվում են կարևոր ռազմաքաղաքական և տնտեսական որոշումներ, կատարվում են բավական լավ վերլուծական աշխատանքներ։

04.07.2013 ԻՐԱՆԸ ՆԱԽԱԳԱՀԱԿԱՆ ԸՆՏՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻՑ ՀԵՏՈ
Սևակ Սարուխանյան
Հունիսի 14-ին Իրանում կայացած նախագահական ընտրությունները կարևոր նշանակություն կունենան Իրանի և տարածաշրջանի ապագայի համար։ Նախագահ ընտրված Հասան Ռուհանին լուրջ հնարավորություն ունի դրական լիցք հաղորդելու Իրանի ներքաղաքական կյանքին, ինչպես նաև արտաքին քաղաքականությանը։

04.07.2013 ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՆՇԱՆԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ ՎՐԱՍՏԱՆԻ ՆՈՐ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ
Գուլբաաթ Ռցխիլաձե
Վրաստանը նոր արտաքին քաղաքականություն է ձևավորում 2012թ. տարեվերջին կառավարության փոփոխությունից հետո, սակայն «նոր քաղաքականություն» եզրը չպետք է հասկանալ որպես Վրաստանի արտաքին քաղաքական գերակայությունների արմատական, առավել ևս՝ լիակատար փոփոխություն։

20.06.2013 ՆԱԽԱԳԱՀԱԿԱՆ ԸՆՏՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԱՐԴՅՈՒՆՔՆԵՐՆ ԻՐԱՆԻ ԻՍԼԱՄԱԿԱՆ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ. ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ ՍԵՎԱԿ ՍԱՐՈՒԽԱՆՅԱՆԻ ՀԵՏ

20.06.2013 ԳԱԳԻԿ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆԻ ԵՎ ՍԵՐԳԵՅ ՄԻՆԱՍՅԱՆԻ ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑԸ «ԱՌԱՎՈՏԻ» ԵԹԵՐՈՒՄ, «ԴԵՄ ԱՌ ԴԵՄ» ՀԱՂՈՐԴԱՇԱՐԻՆ

17.06.2013 ԳՅՈՒԼԵՆԱԿԱՆ ՇԱՐԺՈՒՄՆ ԱԴՐԲԵՋԱՆՈՒՄ. ՆԵՐԿԱ ԻՐԱՎԻՃԱԿՆ ՈՒ ՄԻՏՈՒՄՆԵՐԸ
Լևոն Հովսեփյան
2013թ. հունվարի 21-ին Կազանում Ռուսաստանի Ռազմավարական հետազոտությունների ինստիտուտի կողմից կազմակերպվել էր կլոր սեղան Ռուսաստանի Դաշնությունում և ԱՊՀ երկրներում նուրջիզմի կամ գյուլենական շարժման տարածման ու ազդեցության վերաբերյալ:

10.06.2013 «ԻՐԱՆԱԿԱՆ ԳԱԶԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՄԱՐ ԿԱՐՈՂ Է ՓՈԽԱՐԻՆԵԼ ՌՈՒՍԱԿԱՆԻՆ, ԲԱՅՑ ԱՅՆ ԱՆՀԱՄԵՄԱՏ ԱՎԵԼԻ ԹԱՆԿ Է»
Իրանը՝ որպես բնական գազի մատակարար, Հայաստանի համար կարող է դառնալ Ռուսաստանի լիարժեք այլընտրանքը։ Այս մասին REGNUM լրատվական գործակալության թղթակցին ասել է փորձագետ, «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի Քաղաքական հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար Սևակ Սարուխանյանը։

06.06.2013 PKK-Ի ԴԵՄ ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՊԱՅՔԱՐԸ ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԵՎ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՈԼՈՐՏՆԵՐՈՒՄ
Հայկ Գաբրիելյան
Քրդստանի աշխատավորական կուսակցության (PKK) դեմ Թուրքիայի մղած պայքարի հետևանքները կարելի է պայմանականորեն արտացոլել չորս ոլորտում` ռազմական, տնտեսական, ներքաղաքական-հասարակական և դիվանագիտական-արտաքին քաղաքական:

30.05.2013 «ՌՈՒՍԱՍՏԱՆՅԱՆ «ԳԱԶԱՅԻՆ ՄԱՀԱԿ» ԳՈՅՈՒԹՅՈՒՆ ՉՈՒՆԻ» Գ.ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆԻ ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑԸ ИА REGNUM-ԻՆ
Մոսկվայի հասցեին հնչող մեղադրանքներն իբր Երևանի հանդեպ օգտագործվող «գազային մահակի» վերաբերյալ՝ անհիմն են։ Ինչպես տեղեկացնում է REGNUM լրատվական գործակալության թղթակիցը, այս մասին մայիսի 24-ի մամլո ասուլիսում հայտարարել է «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի տնօրեն Գագիկ Հարությունյանը։

02.05.2013 ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՂԱՐԱԲԱՂ. ՀԱՅԵՑԱԿԱՐԳԱՅԻՆ ՄՈՏԵՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՐԳԱՎՈՐՄԱՆ ՀԵՌԱՆԿԱՐՆԵՐԻՆ
Սերգեյ Մինասյան
Ինչպես հայտնի է, ներկայում Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը լիարժեք չի մասնակցում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հովանու ներքո անցկացվող բանակցային գործընթացին։ Ստեփանակերտի դիրքորոշումը միջազգային ասպարեզում ներկայացնում է Հայաստանը, որը միևնույն ժամանակ հայտարարում է, որ ներկա փուլում ձեռնպահ է մնում ԼՂՀ անկախությունը ճանաչելուց։

25.04.2013 ԿԱՐՍ-ԱԽԱԼՔԱԼԱՔ-ԹԲԻԼԻՍԻ ԵՐԿԱԹՈՒՂԻՆ ԵՎ ՆՐԱ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ՀԵՌԱՆԿԱՐՆԵՐԸ
Սևակ Սարուխանյան
Ինչպես նախատեսում են Վրաստանի, Ադրբեջանի և Թուրքիայի իշխանությունները, Կարս-Ախալքալաք-Թբիլիսի երկաթուղու շինարարական աշխատանքները կավարտվեն մինչև 2013թ. տարեվերջը, և այս նոր տրանսպորտային հանգույցը կսկսի աշխատել արդեն 2014թ. հունվարի 1-ից։

17.04.2013 ԳԱԳԻԿ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ. ՎՐԱՍՏԱՆՈՒՄ ՇԱՀԵՐԻ ՎԵՐԱՆԱՅՈՒՄԸ ՇԱՏ ԿԵՏԵՐՈՒՄ ՀԱՄԸՆԿՆՈՒՄ Է ՄԵՐ ՊԵՏԱԿԱՆ ՇԱՀԵՐԻ ՀԵՏ
Հայ-վրացական հարաբերություններում արտակարգ դիվանագիտական ակվիտություն է: Այս մասին այսօր ասուլիսի ժամանակ նշել է «Նորավանք» հիմնադրամի տնօրեն Գագիկ Հարությունյանը` տարածաշրջային զարգացումների համատեքստում անդրադառնալով վերջին 3 ամսում Վրաստանի բարձրաստիճան պաշտոնյաների` Հայաստան կատարած բազմաթիվ այցեր:

10.04.2013 ԻՆՉՊԵՍ ՍՏԵՂԾԵԼ ԺՈՂՈՎՈՒՐԴ. ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ԻՆՔՆՈՒԹՅԱՆ ՁԵՎԱՎՈՐՄԱՆ ԽՆԴԻՐԸ 20-ՐԴ ԴԱՐՈՒՄ
Հայկարամ Նահապետյան
Հետխորհրդային տարածքի բնակիչներից շատերի հիշողության մեջ թարմ է Ադրբեջանի մայրաքաղաք Բաքվի վերաբերյալ խորհրդային դարաշրջանում հայտնի բնորոշումը` «ինտերնացիոնալ քաղաք»: Խորհրդային Բաքվում, իրոք, բնակվում էին տարբեր հավատքների և ազգությունների մեծ համայնքներ, ինչը նկատելի էր նաև նախախորհրդային` ցարական շրջանում:

04.04.2013 ՎՐԱՍՏԱՆԸ ԵՎ ԹՈՒՐՔ-ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ՌԱԶՄԱՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԴԱՇԻՆՔԸ
Լիա Էվոյան
Հարավային Կովկասը շարունակում է մնալ Թուրքիայի արտաքին քաղաքականության կարևորագույն թիրախներից մեկը: Դա ամրագրված է 2011թ. հունիսի 12-ի Թուրքիայի խորհրդարանական ընտրություններին...

03.04.2013 PKK-Ի ԴԵՄ ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՊԱՅՔԱՐԻ ՌԱԶՄԱԿԱՆ ԵՎ ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ԿՈՂՄԵՐԸ
Հայկ Գաբրիելյան
Քրդստանի աշխատավորական կուսակցության (PKK) դեմ Թուրքիայի պայքարի հետևանքները կարելի է պայմանականորեն արտացոլել չորս ոլորտում` ռազմական, տնտեսական, ներքաղաքական-հասարակական և դիվանագիտական-արտաքին քաղաքական:

29.03.2013 ԻՐԱՆԸ ԵՎ ԻՆՏԵՐՆԵՏԸ. ՀՆԱՐՔՆԵՐ «ԿՈՏՐԵԼՈՒ» ԴԵՄ
Գենադի Լիտվինցև
Կալիֆորնիական Wired IТ-ռեսուրսը հակավիրուսային ծրագրեր մշակող ռուս մասնագետ Եվգենի Կասպերսկուն ներառել է աշխարհի ամենավտանգավոր մարդկանց տասնյակում։

28.03.2013 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԿՅԱՆՔԻ «ՀԱՅԿԱԿԱՆԱՑՈ՞ՒՄ»
Սերգեյ Մինասյան
Հունվարի 17-ին Վրաստանի վարչապետ Բիձինա Իվանիշվիլին պաշտոնական այցով ժամանեց Հայաստան։ Դա Վրաստանի կառավարության նոր ղեկավարի երկրորդ տարածաշրջանային այցելությունն էր երկրի հոկտեմբերյան խորհրդարանական ընտրություններում ընդդիմության շռնդալից և շատերի համար անսպասելի հաղթանակից հետո.

25.03.2013 ԹՈՒՐՔԻԱՆ ԻՐԱՎՈՒՆՔԻ ՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ ՉԷ. ՀԱՅՏՆԻ ՀԱՅ ՏՆՏԵՍԱԳԵՏԻ ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑԸ
Աշխարհի լավագույն 20 տնտեսագետների ցանկում գտնվող ստամբուլահայ Տարոն Աջեմօղլուն թուրքական Milliyet-ին տված հարցազրույցում ասել է, թե Թուրքիայի 2023 թվականի տեսլականը իրական չէ, քանի որ թուրք գործարարների համար դժվար է մի երկրում գործունեություն ծավալել, որն իրավունքի երկիր չէ:

25.02.2013 ՌՈՒՍԱՍՏԱՆ-ԹՈՒՐՔԻԱ. ԱՆՈՒՂՂԱԿԻ ՌԱԶՄԱՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԴԻՄԱԿԱՅՈՒԹՅԱՆ ՈՒԺԵՂԱՑՈՒՄ
Սերգեյ Սարգսյան
Ռուսաստանի և Թուրքիայի հարաբերություններն այն ընթացքում, երբ նրանք գտնվել են պատերազմական վիճակում, հիշեցնում են ռազմաքաղաքական շախմատի միաժամանակյա խաղ աշխարհագրորեն բաժանված խաղատախտակների վրա...

21.02.2013 ՂԱԶՎԻՆ-ՌԵՇՏ-ԱՍՏԱՐԱ՞, ԹԵ՞ ԻՐԱՆ-ՀԱՅԱՍՏԱՆ
Սևակ Սարուխանյան
Վերջին շրջանում Հարավային Կովկասում և Հայաստանում ակտիվացել են երկաթուղային ոլորտի զարգացման վերաբերյալ քննարկումները։ Դրանք մեծ մասամբ պայմանավորված են նրանով, որ 2012-ին Վրաստանում տեղի է ունեցել իշխանափոխություն, որի արդյունքում ձևավորվել է նոր կառավարություն։

30.01.2013 ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՆԵՐ
«Նորավանք» ԳԿՀ տնօրեն Գագիկ Հարությունյանի հարցազրույցը Արմնյուզ հեռուստաալիքի «Հայաստան և աշխարհ» հաղորդաշարին։

30.01.2013 ՎՐԱՑ ԳՈՐԾԱՐԱՐՆԵՐԸ ՊԱՅՔԱՐՈՒՄ ԵՆ «ՀԱՓՇՏԱԿՎԱԾ» ՍԵՓԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՀԱՄԱՐ
Վրաստանցի գործարարները, ովքեր մեղադրում են նախկին իշխանություններին իրենց սեփականությունը հափշտակելու մեջ, միավորել են ուժերը`նոր կառավարությունից այն հետ պահանջելու համար:

25.01.2013 ՎՐԱՍՏԱՆԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՄԱՐ
Արամ Սաֆարյան
Վերջերս առաջին պաշտոնական այցով Հայաստան ժամանած Վրաստանի վարչապետ Բիձինա Իվանիշվիլին հայաստանյան եւ վրացական հասարակություններին առիթ տվեց մտորելու հայ-վրացական հարաբերությունների հետագա զարգացման հնարավոր ուղղությունների մասին:

14.01.2013 ՎՐԱՍՏԱՆ. ՄԱՆԵՎՐԵԼՈՒ ՓՈՐՁ ՆԵՂ ԿԱԾԱՆՈՒՄ
Սերգեյ Սարգսյան
Վրաստանում տեղի ունեցած խորհրդարանական ընտրությունները հատկանշական էին շատ առումներով։ Ե՛վ քվեարկության անսպասելի արդյունքներով, և՛ երկրի արդի պատմության մեջ դեմոկրատական ճանապարհով իրականացված առաջին իշխանափոխությամբ, և՛ նրանով, թե ինչ նախընտրական տեխնոլոգիաներ օգտագործվեցին...

27.12.2012 ՀԱՅԱՍՏԱՆԻՆ ՈՒՂՂՎԱԾ ՄԱՐՏԱՀՐԱՎԵՐՆԵՐԸ ԳԼՈԲԱԼԱՑՎՈՂ ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ
Գագիկ Հարությունյան
Առնոլդ Թոյնբիի դասական ձևակերպմամբ՝ քաղաքակրթությունների կենսունակությունը պայմանավորված է մարտահրավերներին ադեկվատ պատասխանելու նրանց ունակությամբ, և այդ առումով պետք է ամրագրել, որ...

20.12.2012 ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ԲՅՈՒՋԵՆ
Արա Մարջանյան
Ինչպես և բնակչության թվաքանակի դեպքում, «ինչպիսի՞ն է Ադրբեջանական Հանրապետության (ԱՀ) պետական բյուջեն» պարզ հարցը չունի պատրաստի ու պարզ պատասխան:

10.12.2012 ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԳՈՐԾՈՆԻ ԴԵՐԸ ՂԱՐԱԲԱՂՅԱՆ ՀԱԿԱՄԱՐՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ. ՆՈՐ ՎԵՐԻՄԱՍՏԱՎՈՐՈ՞ՒՄ
Սերգեյ Մինասյան
Դեռ Ղարաբաղյան հակամարտության ակտիվ ռազմական փուլի ավարտման շրջանում՝ 1994թ., հանգուցյալ Հեյդար Ալիևը, պատրաստվելով արևմտյան նավթային ընկերությունների հետ ստորագրել «դարի պայմանագիրը» Կասպից ծովի ադրբեջանական հատվածում ածխաջրածնային ռեսուրսների յուրացման վերաբերյալ, իր շրջապատում քանիցս հույս է հայտնել, թե...

06.12.2012 ԻՐԱՆԸ ԵՎ ՊԱՏԺԱՄԻՋՈՑՆԵՐԸ
Սևակ Սարուխանյան
Իրանի դեմ կիրառվող միջազգային պատժամիջոցները զգալի փոփոխություններ են առաջացրել Իրանի Իսլամական Հանրապետության տնտեսական կյանքում։ Միևնույն ժամանակ, դրանք լուրջ ազդեցություն են թողել նաև քաղաքական գործընթացների վրա։

28.11.2012 «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԵՏ 35 ԿԻԼՈՄԵՏՐԱՆՈՑ ՍԱՀՄԱՆԸ ԱՅՍՕՐ ՆՈՒՅՆՔԱՆ ԿԱՐԵՎՈՐ Է ԻՐԱՆԻ ՀԱՄԱՐ, ՈՐՔԱՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ»
Ռոբերտ Մարգարյան
Քաղաքագետների և միջազգայնագետների համահայկական համաժողովին Իրանից մասնակցում էր քաղաքագետ, վերլուծաբան Ռոբերտ Մարգարյանը։

19.11.2012 ՔՐԴԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՆԸ ԹՈՒՐՔ-ԻՐԱՔՅԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ
Հայկ Գաբրիելյան
Վերջին շրջանում բավական սրվել են թուրք-իրաքյան հարաբերությունները, ինչում իր ուրույն դերն ունի քրդական գործոնը: Բուն քրդական գործոնին անդրադառնալուց առաջ հարկ է ընդհանուր հայացք ձգել թուրք-իրաքյան հարաբերություններում ստեղծված իրավիճակին եւ մասնավորապես նրանց միջեւ առկա տարաձայնություններին, որոնք այնքան էլ կապված չեն քրդական գործոնի հետ:

18.10.2012 ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՌԱԶՄԱԿԱՆ ՆԵՐՈՒԺԻ ԳՆԱՀԱՏՄԱՆ ՇՈՒՐՋ
Արա Մարջանյան
Ադրբեջանական Հանրապետության (ԱՀ) ռազմական ծախսերի (ՌԾ) մասին տվյալները չեն արտացոլվում պետական բյուջեի կամ այլ պաշտոնական հրապարակումներում: ԱՀ պաշտպանության նախարարության կայքէջում երկրի պաշտպանական բյուջեի մասին որևէ նյութ չկա:

17.10.2012 ԹՈՒՐՔ-ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ՀԱԿԱՀԱՅԿԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅՈՒՆԸ. ՀԱԿԱԶԴԵՑՈՒԹՅԱՆ ՀՆԱՐԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
Դիանա Գալստյան
Թուրք-ադրբեջանական համագործակցությունը և հակահայկական գործունեությունը ազգային անվտանգության և ռազմավարության տեսանկյուններից մեծ կարևորություն է ներկայացրել և շարունակում է ներկայացնել ՀՀ-ի, ԼՂՀ-ի և Սփյուռքի համար։

15.10.2012 ԻՐԱՆԱԿԱՆ ՃԳՆԱԺԱՄԸ ԵՎ «ԻՐԱԴԱՐՁԱՅԻՆ» ԶՍՊՈՒՄԸ ՂԱՐԱԲԱՂՅԱՆ ՀԱԿԱՄԱՐՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ
Սերգեյ Մինասյան
Իրանի միջուկային ծրագիրը և պահպանվող ճգնաժամն Իրանի ու արևմտյան շատ երկրների, առաջին հերթին՝ ԱՄՆ-ի, ինչպես և Իսրայելի հարաբերություններում լրջորեն անդրադառնում են նաև հարակից տարածաշրջանների քաղաքական գործընթացների վրա։

02.10.2012 ԽԱՂԱՂՈՒԹՅՈՒՆԸ ՊԵՏՔ Է ԱՐՏԱՑՈԼԻ ՊԱՏԵՐԱԶՄԻ ԱՐԴՅՈՒՆՔՆԵՐԸ
Անուշավան Բարսեղյան
Ամերիկյան «ուղեղային կենտրոնները» (think thanks) Վաշինգտոնի արտաքին քաղաքականության վրա ազդեցություն ունեցող առավել կարևոր գործոններից են և գրեթե մեկ դար է, ինչ կանխորոշում են ԱՄՆ գործունեության բնույթը միջազգային ասպարեզում:

27.09.2012 ՄԻՋՈՒԿԱՅԻՆ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿԱՅԻ ԿԱՐԵՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՄԱՐ
Սևակ Սարուխանյան
Առաջիկա տարիներին Հայաստանի Հանրապետության հիմնական քաղաքական և տնտեսական խնդիրներից է լինելու Մեծամորի ԱԷԿ նոր էներգաբլոկի կառուցումը։

25.09.2012 ԼԵՎԻԱՖԱՆ. ԹՈՒՐՔ-ԻՍՐԱՅԵԼԱԿԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԱՊԱԳԱՆ
Իգոր Իգնատչենկո
Մի քանի օր առաջ ֆրանսիական կառավարությունը հայտարարել է, թե Ֆրանսիան կաջակցի Սիրիայի դեմ ուղղված գործողությանը՝ ի հեճուկս ՄԱԿ ԱԽ-ի, եթե Սիրիան քիմիական հարձակում նախաձեռնի «սիրիական ընդդիմության» դեմ։ Այս սադրանքն արդեն վաղուց է պատրաստվում։

24.09.2012 ԽՈՐՀՐԴԱՐԱՆԱԿԱՆ ԸՆՏՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ. ՎՐԱՍՏԱՆԸ ՎՃՌՈՐՈՇ ԻՐԱԴԱՐՁՈՒԹՅԱՆ ԱՌՋԵՎ
Սերգեյ Մինասյան
Այս տարվա աշնանը Վրաստանին լուրջ քաղաքական փորձություն է սպասվում. տեղի են ունենալու հերթական և չափազանց կարևոր խորհրդարանական ընտրությունները։ 2012թ. օգոստոսի 1-ին Վրաստանի նախագահ Միխայիլ Սահակաշվիլին նշանակեց հերթական խորհրդարանական ընտրությունների ամսաթիվը։

02.08.2012 ՌԱԶՄԱՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԻՐԱՎԻՃԱԿԻ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՈՐՈՇ ԱՍՊԵԿՏՆԵՐ ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՂԱՐԱԲԱՂԻ ՀԱԿԱՄԱՐՏՈՒԹՅԱՆ ՇՈՒՐՋ
Սերգեյ Սարգսյան
Ներկայումս ռազմաքաղաքական իրավիճակը Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության շուրջ հիմնականում բնորոշվում է հետևյալ գործոնների ընդհանուր ներգործությամբ.

25.07.2012 «ԱՆՀՐԱԺԵՇՏ Է ԲԱՐՁՐԱՑՆԵԼ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԱՐԴՅՈՒՆԱՎԵՏՈՒԹՅՈՒՆԸ»,- «ԳԱ»-ի հետ հարցազրույցում ասում է «Նորավանք» ԳԿՀ Քաղաքական հետազոտությունների կենտրոնի փոխղեկավար Սերգեյ ՍԱՐԳՍՅԱՆԸ
- Պրն Սարգսյան, ինչպե՞ս եք գնահատում Հայաստանի էներգետիկ անվտանգության վիճակը։ Ո՞րն է «ՀայՌուսգազարդի» դերը դրա ապահովման գործում։

26.06.2012 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՌԱԶՄԱԿԱՆ ԱՐԴՅՈՒՆԱԲԵՐՈՒԹՅԱՆ ՀՆԳԱՄՅԱ ՊԼԱՆԸ
Հայկ Գաբրիելյան
2012թ. փետրվարի 1-ին Թուրքիայի զինված ուժերի գլխավոր շտաբը տվյալներ հրապարակեց երկրի զինված ուժերի մասին: Դրանց համաձայն՝ Թուրքիայում ամեն 99 բնակչին բաժին է ընկել 1 զինվորական:

25.06.2012 ԻՐԱՆԻ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՇՈՒՐՋ
Սևակ Սարուխանյան
Իրանում ավարտված խորհրդարանական ընտրությունները, որոնք մատնանշեցին երկրի ներսում քաղաքական կայունության հաստատումը 2009-ի ընտրություններից հետո, Թեհրանի համար նպաստավոր ֆոն են ստեղծել տարածաշրջանային քաղաքականության ակտիվացման համար։

21.06.2012 ՏՐԱՆՍԿԱՍՊՅԱՆ ԳԱԶԱՄՈՒՂ. ՆՊԱՏԱԿՆԵՐԸ, ԽՆԴԻՐՆԵՐԸ ԵՎ ՌԻՍԿԵՐԸ
Սերգեյ Սարգսյան
ԱՄՆ պետքարտուղարի եվրասիական էներգետիկ հարցերով ներկայացուցիչ Ռիչարդ Մորնինգսթարի 2011թ. նոյեմբերին Բաքու կատարած այցելության արդյունքներով հրավիրված մամլո ասուլիսում վերջինս հայտարարեց, որ ԱՄՆ-ը կսատարի ցանկացած խողովակաշարային նախագիծ Հարավային գազային միջանցքի շրջանակում, բայց «ավելի լավ կլիներ սկսել փոքր խողովակաշարից, որը հետագայում կարող է ընդլայնվել»:

12.06.2012 ԸՆԴԴԻՄՈՒԹՅՈՒՆԸ ԲԱԶՄԱՀԱԶԱՐԱՆՈՑ ՀԱՆՐԱՀԱՎԱՔ Է ԱՆՑԿԱՑՐԵԼ ԹԲԻԼԻՍԻՈՒՄ
Ընդդիմադիր քաղաքական գործիչ Բիձինա Իվանիշվիլու ղեկավարած «Վրացական երազանք» դաշինքին իրենց աջակցությունը հայտնելու համար`մայիսի 27-ին կայացած հանրահավաքին տասնյակ հազարավոր մարդիկ են մասնակցել...

21.05.2012 ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱՎԹԱՅԻՆ ՈԼՈՐՏԸ
Արա Մարջանյան
Ադրբեջանի հում նավթի ապացուցված պաշարները (prooved reserves) չեն փոխվել 2002-ից ի վեր և ներկայումս կազմում են 7 մլրդ բարել: Ապացուցված պաշարների առյուծի բաժինն ընկնում է Ադրբեջանի ափեզրյա նավթադաշտերին, որոնցից ամենահարուստը Ազերի-Չիրագ-Գյունեշլի (ԱՉԳ) նավթադաշտն է:

10.05.2012 ԿԵՆՍԱԲԱՆԱԿԱՆ ԶԵՆՔՆ ԱԴՐԲԵՋԱՆՈՒՄ
Արծրուն Խանջյան
Ռազմաքաղաքական հակամարտությունների պայմաններում կարևորվում է հակառակորդի զինված ուժերի և հատկապես զանգվածային ոչնչացման զենքերի վերաբերյալ հավաստի տեղեկությունների առկայությունը:

07.05.2012 ՄԻՋՈՒԿԱՅԻՆ ԹՈՒՐՔԻԱ
Արա Մարջանյան
Ներկայիս իրողություններում ներքին (ազգային), տարածաշրջանային և գլոբալ մակարդակներով ընթացող մի շարք գործընթացներ բարձրացնում են Թուրքիայի հակվածությունը սեփական ռազմամիջուկային կարողությունների ստեղծման ուղղությամբ:

03.05.2012 ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՆԸ «ԼԵՎԻԱՖԱՆ» ԵՎ «ԱՓՐՈԴԻՏԵ» ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ «ՊԱՏԵՐԱԶՄՆԵՐՈՒՄ»
Սևակ Սարուխանյան
Արևելյան Միջերկրածովի շրջանում բնական գազի խոշոր պաշարների հայտնաբերումն այս տարածաշրջանը դարձրել է նոր էներգետիկ և քաղաքական հակասությունների թատերաբեմ։

26.04.2012 ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՄԻՋՈՒԿԱՅԻՆ ՍՊԱՌՆԱԼԻՔԸ
Գագիկ Հարությունյան
Միջուկային և ընդհանրապես զանգվածային ոչնչացման զենքի (ԶՈԶ) տարածման խնդիրն այսօր գլոբալ անվտանգության ամենաառաջնային խնդիրն է։

02.04.2012 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՄԻՋՈՒԿԱՅԻՆ ՆԿՐՏՈՒՄՆԵՐԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ
Արտաշես Տեր-Հարությունյան
Ապրիլին սպասվում է Թուրքիայի վարչապետ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի այցը Պեկին, ուր պետք է ստորագրվի «Միջուկային էներգիայի խաղաղ օգտագործման մասին» չին-թուրքական պայմանագիրը:

29.03.2012 ԲԱՔՈՒՆ ԻՐԱՆԻ ԲՆԱԿՉՈՒԹՅԱՆԸ ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ԱՆՀՆԱԶԱՆԴՈՒԹՅԱՆ ԿՈՉ Է ԱՆՈՒՄ
Լևոն Մելիք-Շահնազարյան
Ադրբեջանի ազգային անվտանգության նախարարությունը վերջերս հայտարարել է, թե ահաբեկիչների խմբավորում է կալանել, որոնք, իբր, մահափորձ էին ծրագրել Բաքվում օտարերկրյա դիվանագետների դեմ։

22.02.2012 ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԿՉՈՒԹՅԱՆ ԱՃԻ ՏԵՄՊԻ ԵՎ ԱԶԳԱՅԻՆ ԿԱԶՄԻ ՄԱՍԻՆ
Արա Մարջանյան
Ադրբեջանական Հանրապետության բնակչության վերջին՝ 2009թ. ապրիլի մարդահամարի արդյունքների վերլուծությանը նվիրված մեր առաջին հոդվածում նշել էինք, որ ԱՊՎԿ պաշտոնական տվյալները խեղաթյուրում են երկրի իրական ժողովրդագրական պատկերը՝ հետևողականորեն անտեսելով Ադրբեջանական Հանրապետությունից միգրացիոն հոսքերը։

14.02.2012 ՀԱՅ-ՎՐԱՑԱԿԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ. ԴԻՆԱՄԻԿԱՆ ԵՎ ԱՐԴԻ ՎԻՃԱԿԸ
Սերգեյ Մինասյան
Հոդվածը համառոտ անդրադառնում է Հայաստանի և Վրաստանի փոխհարաբերությունների ընդհանուր դինամիկային, արդի վիճակին և հնարավոր հեռանկարներին ու պոտենցիալ հիմնախնդիրներին։

07.02.2012 ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՊԱՅՔԱՐԻ ԱՐԴԻ ՓՈՒԼԸ ԹՈՒՐՔԻԱՅՈՒՄ
Հայկ Գաբրիելյան
Վերջին երկու ամիսներին Թուրքիայի ներքաղաքական կյանքը հարուստ էր մի շարք զարգացումներով, որոնք առնչվում են «իշխանություն–զինվորականություն» եւ «իշխանություն–ընդդիմություն» առճակատումներին:

31.01.2012 ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ «ՊԱՏԵՐԱԶՄՆԵՐ» ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆՈՒՄ
Սևակ Սարուխանյան
Եվրոպական միությունը կարծես թե ամենայն լրջությամբ սկսել է զբաղվել Տրանսկասպյան գազատարի նախագծի իրականացմամբ, ինչը հնարավորություն կտա ապահովել թուրքմենական գազի ներկրումը ԵՄ՝ շրջանցելով Ռուսաստանը։

28.11.2011 ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ
Սևակ Սարուխանյան
Վերջին շրջանում ակտիվացել են գործընթացները տարածաշրջանային էներգետիկ նախագծերի իրականացման ոլորտում...

27.09.2011 ԱԲԽԱԶԻԱՅԻ ՆՈՐ ԱՌԱՋՆՈՐԴԻՑ ԶԳԱԼԻ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՉԵՆ ԱԿՆԿԱԼՈՒՄ
Անահիտ Գոգորյան
Նախագահ Ալեքսանդր Անկվաբը, հավանաբար, կշարունակի իր նախորդի վարած քաղաքականությունը, չնայած մտահոգություններ են հնչում, որ այն կարող է ավտորիտար երանգավորում ստանալ:

16.09.2011 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՆՈՐ ՈՒՂԻՆ. «ՉԼՈՒԾՎԱԾ ՀԻՄՆԱԽՆԴԻՐՆԵՐ» ԵՎ ԱՅԼԸՆՏՐԱՆՔԱՅԻՆ ՄՈՏԵՑՈՒՄՆԵՐ
Կարեն Վերանյան
Վերջին շրջանում Վրաստանի ղեկավարությունը՝ ի դեմս երկրի նախագահ Միխայիլ Սահակաշվիլու, բավական հաճախ է սկսել խոսել Վրաստանի զարգացման ռազմավարության հավակնոտ նախագծերի վերաբերյալ։

07.09.2011 ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՌԱԶՄԱՐԴՅՈՒՆԱԲԵՐՈՒԹՅԱՆ ՁԵՌՔԲԵՐՈՒՄՆԵՐԸ
Արծրուն Հովհաննիսյան
Ադրբեջանն Արցախյան հիմնախնդիրը լուծելու գործընթացում հստակորեն ընտրել է ռազմականացման ճանապարհը:

29.07.2011 ԱԴՐԲԵՋԱՆ. ՊԱՏԵՐԱԶՄԻ ՎԵՏԵՐԱՆՆԵՐԸ ԾԱՆՐ ԿԱՑՈՒԹՅԱՆ ՄԵՋ ԵՆ
Գյուլնազ Քանբարլի
Հաշմանդամ դարձած ադրբեջանցի նախկին զինծառայողները մեղադրում են իշխանություններին նախատեսված անվճար բուժօգնությունից իրենց զրկելու մեջ:

28.07.2011 ՎԵՐԱԿԱՆԳՆՎՈՂ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿԱՅԻ ԾՐԱԳԻՐԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ
Արա Մարջանյան
Համաշխարհային բնապահպանական հաստատության (ՀԲՀ, GEF) և Համաշխարհային բանկի (ՀԲ, WB) TF-053910 դասիչը կրող Վերականգնվող էներգետիկայի ծրագիրը (ՎԷԾ) Հայաստանում մեկնարկել է 2007թ.:

11.07.2011 ՔՐԴԵՐԸ ՆԱԽԱՊԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆԸ ՏՎԵՑԻՆ ԿԱԹՈԼԻԿԱԿԱՆ ՀԱՎԱՏԻՆ
Մերձավոր Արևելքում ամենամեծ քրիստոնեկան կենտրոնը կկառուցվի Հյուսիսային Իրաքում` Քրդստանում, որի տարածքը կազմելու է 40 հազար քմ:

07.07.2011 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՉԵՐՔԵԶՆԵՐԻ ԱՐԴԻ ԽՆԴԻՐՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ
Ռուբեն Մելքոնյան
Օսմանյան կայսրությունը բազմազգ եւ բազմէթնիկ պետություն էր, որտեղ, սակայն, ոչ թուրք ժողովուրդներին պարտադրված էր իրենց ինքնությունը մոռանալու եւ թուրքանալու ճանապարհը:

16.06.2011 ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՆԵՐՆ ԻՐԱՆՈՒՄ
Սեւակ Սարուխանյան
Այն բանից հետո, երբ մայիսի 1-ին Իրանի նախագահը 10-օրյա դադարից հետո վերադարձավ աշխատանքի եւ հայտարարեց, որ պետական մարմինները պետք է հետեւեն հոգեւոր իշխանությունների հաստատած ուղենիշներին...

09.06.2011 ԹՈՒՐՔ-ՎՐԱՑԱԿԱՆ «ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ» ԵՐԿԽՈՍՈՒԹՅԱՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԵՆԹԱՏԵՔՍՏԸ
Թամարա Վարդանյան
Վերջին շրջանում մամուլում կրկին ակտիվացավ Թուրքիայի և Վրաստանի տարածքում գտնվող մշակութային հուշարձանների անմխիթար վիճակի...

08.06.2011 ԻՍՐԱՅԵԼԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՆՆ ԱԲԽԱԶԻԱՅՈՒՄ
Կարեն Վերանյան
Վերջին տարիներին որոշակի փոփոխություններ են նկատվում հարավկովկասյան ուղղությամբ Իսրայելի ռազմավարությունում։

26.05.2011 ՀՀ-Ն ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ԿՈՎԿԱՍԻ ԱՄԵՆԱԽԱՂԱՂԱՍԵՐ ԵՐԿԻՐՆ Է «ԽԱՂԱՂԱՍԵՐ ԵՐԿՐՆԵՐ» 2011թ. ՎԱՐԿԱՆԻՇԱՅԻՆ ԶԵԿՈՒՅՑԸ
Կարեն Վերանյան
Վերջերս լույս տեսավ Տնտեսության և խաղաղության ինստիտուտի հերթական՝ «Խաղաղասեր պետություններ» 2011թ. վարկանիշային հետազոտությունը։

25.05.2011 ՎԱՌԵԼԻՔԱԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ՀԱՄԱԼԻՐԻ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ՆՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
Ճապոնական «Ֆուկուսիմա-1» ԱԷԿ-ի վթարը ռուս մասնագետներին ստիպեց մտածել երկրի էներգաբլոկները չխափանվող տեխնիկական միջոցներով հագեցնելու անհրաժեշտության մասին, որոնք թույլ կտան կանխել ռադիոակտիվ գոտու վնասումը...

23.05.2011 ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆՆԵՐԸ
Դիանա Գալստյան, Վարուժան Գեղամյան
Զարգացած երկրներում պետական և հասարակական ոլորտում որոշումների կայացման գործընթացում կարևոր դեր են խաղում այսպես կոչված «ուղեղային կենտրոնները» (Think Tanks, այսուհետ՝ ՈւԿ)։

12.05.2011 THE ECONOMIST. ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ՆԱՎԹԻ ՊԱՇԱՐՆԵՐԸ ԿԱՐՈՂ ԵՆ ՍՊԱՌՎԵԼ 2028 ԹՎԱԿԱՆԻՆ
Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիեւը եւ նրա մտերիմներն առայժմ մեծ առավելություն են ստանում` իրենց տեսակի մեջ արմատական փոփոխություններ անելու համար, որոնց կարիքը երկիրն ունի:

05.04.2011 «ԱՐԱԲԱԿԱՆ ՍՑԵՆԱՐԻ» ՀԱՎԱՆԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆ ԱԴՐԲԵՋԱՆՈՒՄ
Արաքս Փաշայան
2011-ից ի վեր արաբական աշխարհում սոցիալ-քաղաքական ուղղվածությամբ հակակառավարական հուժկու միտինգներն ու ցույցերը, Թունիսում և Եգիպտոսում վարչակարգերի տապալումը և հեղափոխական գործընթացների շարունակականությունն իրենց ազդեցությունն ունեցան նաև ոչ արաբական երկրներում:

04.04.2011 ԹԵՐԹԱՔԱՐԱՅԻՆ ԳԱԶԻ ՈՒՐՎԱԿԱՆԸ
Սերգեյ Սարգսյան
Շատ փորձագետներ կարծում են, և ոչ առանց հիմքի, որ «թերթաքարային ողջ հեղափոխությունը» լավ ծրագրված մասշտաբային PR ակցիա է, որը, ըստ «Գազպրոմի» վարչության փոխնախագահ Ալեքսանդր Մեդվեդևի, կնպաստի «պղպջակի» գոյացմանը, նման նրան, որն առաջացավ ինտերնետ-ընկերությունների շուկայում 1990-ականների վերջին։

31.03.2011 ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐՆ ԻՐԱՆՈՒՄ
Սևակ Սարուխանյան
Արաբական աշխարհում տեղ գտած զարգացումների ֆոնին և 2012թ. խորհրդարանական ընտրություններին նախապատրաստվելու անհրաժեշտությամբ պայմանավորված՝ իրանական ընդդիմությունը շարունակում է ակտիվ հակակառավարական գործունեություն ծավալել։

18.03.2011 ԴԻԼԵՏԱՆՏԻԶՄԻ, ՀԱՅՐԵՆԱՍԻՐՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ԳԱԶԻ ԳՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ
Սևակ Սարուխանյան
Փետրվարի 16-ին հայկական «Ժամանակ» թերթը հրապարակել է ոմն Հրայր Մանուկյանի հոդվածը , ինչպես իրեն է թվում, այն խայտառակ իրավիճակի մասին, որն ստեղծվել է Հայաստանում գազի գնի հետ կապված։ Հոդվածում, մասնավորապես, հեղինակը նշում է, որ իր կողմից պատահականորեն ընտրված 17 եվրոպական երկրներից 11-ում գազը բնակչության համար ավելի էժան է, քան Հայաստանում։

03.03.2011 ԱԴՐԲԵՋԱՆ. ԱՂՏՈՏՎԱԾ ԳԵՏԸ`ԱՌՈՂՋՈՒԹՅԱՆ ՍՊԱՌՆԱԼԻՔ
Ադրբեջանցի բնապահպաններն ահազանգում են, որ երկրի արեւմուտքում գտնվող Գյանջա քաղաքով հոսող գետն այնքան է աղտոտվել, որ մեծ վտանգ է ներկայացնում բնակչության առողջության համար:

01.03.2011 ՆՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
Թուրքական «Ռադիկալ» թերթը հաղորդում է, որ Նյու Յորքի համալսարանի մասնագետները՝ Մայքլ Օպենհեյմերի գլխավորությամբ, հանգել են այն եզրակացության, որ առաջիկա 8 տարվա ընթացքում Թուրքիայում սպասվում է քաղաքական զարգացումների երեք տարբերակ։

28.02.2011 ԱԴՐԲԵՋԱՆՈՒՄ FACEBOOK-ՅԱՆ ԱԿՏԻՎԻՍՏԻՆ ԱԶԱՏԵԼՈՒ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ ԿՈՉԵՐ ԵՆ ՀՆՉՈՒՄ
Ադրբեջանական ոստիկանությունը, թմրանյութեր պահելու մեղադրանքը որպես պատրվակ օգտագործելով, կալանավորել է ինտերնետային ակտիվիստին, ով կոչ էր արել եգիպտական սցենարով բողոքի ցույցեր կազմակերպել:

19.01.2011 ՀՀ-Ն՝ ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ԿՈՎԿԱՍԻ ԱՄԵՆԱԽԱՂԱՂԱՍԵՐ ԵՐԿԻՐԸ Տնտեսագիտության և խաղաղության ինստիտուտ. Խաղաղասեր երկրների ինդեքսը 2010թ.
Վերջերս լույս տեսավ հեղինակավոր Տնտեսագիտության և խաղաղության ինստիտուտի և այլ փորձագիտական խմբերի և «ուղեղային կենտրոնների» կողմից համատեղ պատրաստված Խաղաղասեր երկրների վարկանիշավորման (Global Peace Index) հերթական՝ 2010թ. զեկույցը։

23.12.2010 ԱԴՐԲԵՋԱՆ. ԴՊՐՈՑՆԵՐՈՒՄ ՀԻՋԱԲ ԿՐԵԼՆ ԱՅՍՈՒՀԵՏ ԱՐԳԵԼՎՈՒՄ Է
Եթե հասարակության որոշ ներկայացուցիչներ հիջաբ (իսլամական ավանդական գլխաշոր) կրելը քաղաքացիական հիմնական իրավունքների շարքին են դասում, ապա իշխանություններն ակնարկում են, որ այս խնդրի հետ կապված հասարակական դժգոհությունը հրահրվել է Իրանի կողմից, որը ձգտում է այսպիսով ավելի բարդացնել իրավիճակը երկրում:

10.12.2010 ՏՆՏԵՍՈՒԹՅԱՆ ՈԼՈՐՏՈՒՄ ՎՐԱՍՏԱՆԸ ԹՈՒՐՔԻԱՅԻՆ ՄՐՑԱԿԻՑ ՉԷ
Երկու երկների միջեւ ազատ առեւտրի մասին կնքված համաձայնությունից երկու տարի է անցել, սակայն խոստացված արտահանման ծավալների աճ այդպես էլ չի գրանցվել: Թուրքիայի հետ ազատ առեւտրի մասին պայմանագրի կնքման պահից 2 տարի է անցել, բայց վրացական ընկերությունները պնդում են, որ դեռեւս սպասում են խոստացված տնտեսական երաշխիքների իրագործմանը:

09.12.2010 ԱԴՐԲԵՋԱՆՆ ԱՄՐԱՊՆԴՈՒՄ Է ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՀԵՏ ԿԱՊԵՐԸ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՈԼՈՐՏՈՒՄ
Ադրբեջանի` Թուրքիայի հետ գնալով ամրապնդվող համագործակցությունը ցույց է տալիս, որ երկիրը նախընտրում է զինամթերք գնել ոչ թե Ռուսաստանից, այլ արեւմտյան երկրներից: Վերլուծաբանների կարծիքով` պաշտպանության ոլորտում Ադրբեջանի եւ Թուրքիայի ամրապնդվող համագործակցության արդյունքը կարող է լինել Ռուսաստանի ազդեցության թուլացումը:

09.12.2010 ԻՐԱՔՅԱՆ ՔՈՒՐԴԻՍՏԱՆԻ ԳԱԶԸ NABUCCO–Ի ՀԱՄԱՐ. ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՇԱՀ
Սերգեյ Սարգսյան
2009թ. սեպտեմբերին Թուրքիայի էներգետիկայի նախարար Թաներ Յլդըզը հայտարարեց, որ Թուրքիան և Իրաքը քննարկել են Թուրքիայի տարածքով իրաքյան գազը ծրագրվող Nabucco գազատարով Եվրոպա տեղափոխելու հարցում փոխըմբռնման մասին հուշագիր ստորագրելու հնարավորությունը։

01.12.2010 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ՆՈՐ ՊԼԱՆԸ
Հայկ Գաբրիելյան
Թուրքիայի Էներգետիկ և բնական ռեսուրսների նախարարությունը (ETKB) 2010թ. ապրիլի 15-ին հրապարակեց 2010-2014թթ. ռազմավարական էներգետիկ պլանը, որը բաղկացած է հինգ ռազմավարական մասից. 1) էներգետիկ անվտանգության ընդլայնում, 2) էներգետիկ ոլորտում երկրի տարածաշրջանային և տարանցիկ ազդեցության ավելացում, 3) շրջակա միջավայր, 4) բնական ռեսուրսներ, 5) անձնակազմ:

24.11.2010 ԱԴՐԲԵՋԱՆ. ԽՈՑԵԼԻ ԿԱՅՈՒՆՈՒԹՅՈՒՆ Միջազգային ճգնաժամային խմբի զեկույցը
Կարեն Վերանյան
Ս.թ. սեպտեմբերի 3-ին հրապարակվեց Միջազգային ճգնաժամային խմբի՝ Ադրբեջանին նվիրված հերթական զեկույցը՝ բավական խորհրդանշական խորագրով. «Ադրբեջան. խոցելի կայունություն»։ Զեկույցը բաղկացած է ամփոփագրի ու խորհուրդների բաժնից և հաջորդող 6 գլուխներից, որոնք հետևյալներն են՝

19.11.2010 ԱԲԽԱԶԻԱՆ «ԹԱՐՄ ԱՐՅՈՒՆ» Է ԱԿՆԿԱԼՈՒՄ ԹՈՒՐՔԻԱՅԻՑ
Աբխազիայի կառավարությունը փորձում է խրախուսել 19-րդ դարում Թուրքիա արտագաղթածների հետնորդների վերադարձը պատմական հայրենիք:

10.11.2010 ՎՐԱՍՏԱՆԸ ՊԱՏՐԱՍՏՎՈՒՄ Է ՎԵՐԱՀՍԿԵԼ ՀԿ-ՆԵՐԻ ԱՇԽԱՏԱՆՔՆ ԱԲԽԱԶԻԱՅՈՒՄ ԵՒ ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ՕՍԻԱՅՈՒՄ
Միջազգային բարեգործական ընկերությունները նշում են, որ Աբխազիայում եւ Հարավային Օսիայում իրենց գործունեության նկատմամբ Վրաստանի կառավարության կողմից կիրառված նոր սահմանափակումները կոչնչացնեն հակամարտող կողմերի միջեւ ստեղծված վստահության փշրանքները:

08.11.2010 ՎՐԱՍՏԱՆ. ԻՆՔՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԾՐԱԳՐԵՐՈՒՄ ԵՎ ԳՈՐԾՈՂՈՒԹՅԱՆ ՄԵՋ
Թամարա Վարդանյան
20-րդ դարում և 21-րդ դարասկզբին Վրաստանի հասարակական-քաղաքական զարգացումները կարելի է որակել որպես ազգային պետության կերտման գործընթաց։ Դեռևս 1918-1921թթ. Վրաստանի որդեգրած «Ազգային նախագիծն» էությամբ պետականաստեղծման գործընթաց էր, որն ունեցավ շարունակական բնույթ և չդադարեց նաև Խորհրդային Վրաստանի գոյության տարիներին։

18.10.2010 ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՀԱՅ-ՌՈՒՍԱԿԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
Սևակ Սարուխանյան
ՌԴ նախագահի ՀՀ կատարած օգոստոսյան այցի քննարկումներում կենտրոնական դեր է զբաղեցնում Հայաստանում ռուսական ռազմակայանի տեղակայման ժամկետի երկարաձգման մասին ստորագրված համաձայնագիրը:

08.10.2010 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ ԹՎԵՐՈՎ.ՎԱՐԿԱՆԻՇԱՅԻՆ ՀԵՏԱԶՈՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԱՐԴՅՈՒՆՔՆԵՐԻՑ
Կարեն Վերանյան
Միջազգային կազմակերպությունների կողմից ներկայացվող վարկանիշային զեկույցների և ուսումնասիրությունների արդյունքները ցույց են տալիս, որ վերջին տարիների կտրվածքով տարբեր վարկանիշային թեմատիկ ուղղություններում Ադրբեջանի ցուցանիշները, որպես կանոն, ԱՊՀ անդամ երկրների շարքում զբաղեցնում են միջին դիրքեր և գերազանցապես զիջում են հարավկովկասյան մյուս երկու հանրապետությունների՝ ՀՀ-ի ու Վրաստանի արդյունքներին։

04.10.2010 ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԼՈՒՐԵՐ
Իրանը մինչև տարեվերջ (ըստ իրենց օրացույցի՝ տարին ավարտվում է 2011թ. մարտին) կվաճառի $3 մլրդ-ի պետական պարտատոմսեր՝ ֆինանսավորելու համար աշխատանքները Պարսից ծոցի Հարավային Փարս գազահանքում, տեղեկացնում են իրանական լրատվամիջոցները՝ վկայակոչելով Pars Oil and Gas Company (POGC)-ի կառավարիչ տնօրեն Ալի Վաքիլիին։

30.09.2010 ՆՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԹՈՒՐՔԻԱՅԻՑ
Ինչպես գրում է թուրքական «Սաբահ» օրաթերթը, երկրի արտաքին քաղաքականության ազգային անվտանգության դոկտրինը, կամ ինչպես սովորաբար այն անվանում են՝ «Կարմիր գիրքը», վերանայվել է՝ հաշվի առնելով միջազգային ասպարեզում տեղի ունեցող փոփոխությունները։

17.09.2010 ԹՈՒՐՔԻԱ–PKK ԴԻՄԱԿԱՅՈՒԹՅԱՆ ՆԵՐԿԱ ՓՈՒԼԸ
Հայկ Գաբրիելյան
2010 թվականի գարնանը PKK-ն հայտարարեց, որ միակողմանիորեն չեղյալ է հայտարարում 14 ամիս տեւած զինադադարը եւ հունիսի 1-ից ռազմական գործողություններ է ձեռնարկելու թուրքական բանակի դեմ: Իր այդ քայլը PKK-ն պատճառաբանեց նրանով, որ Թուրքիան շարունակում է թշնամական գործողություններ իրականացնել քրդերի հանդեպ:

31.08.2010 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ՍԱՀՄԱՆԱՄԵՐՁ ՇՐՋԱՆՆԵՐՆ ԱՆՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅԱՆ ԵՆ ՄԱՏՆՎԱԾ
Վրաստանի սահմանամերձ գյուղերը բնակչության արտագաղթի խնդիր ունեն: Փորձագետների գնահատմամբ`կառավարությունը բավարար ջանքեր չի գործադրում այս շրջաններում տնտեսական իրադրության բարելավման միջոցով նման միտումը կանգնեցնելու համար:

22.07.2010 ՔՐԴԱԿԱՆ ՀԱՐՑԻ ՍՐԱՑՈՒՄԸ ԹՈՒՐՔԻԱՅՈՒՄ
Հայկ Գաբրիելյան
Ներկայումս Թուրքիան ապրում է ահաբեկչական գործողություններով լի մի շրջան, երբ հիմնականում դրսեւորվում են քուրդ ապստամբները: 2010 թվականի մայիսի 31-ի գիշերը թուրքական «Մավի Մարմարա» նավի վրա իսրայելական հատուկ ջոկատայինների հարձակումից ժամեր առաջ PKK զինյալները հարձակում գործեցին Իսքենդերունի ռազմածովային բազայի վրա, ինչի արդյունքում զոհվեց 7 թուրք զինծառայող:

16.07.2010 ԹՈՒՐՔԻԱՅՈՒՄ ՍԱՀՄԱՆԱԴՐԱԿԱՆ ԲԱՐԵՓՈԽՈՒՄՆԵՐԻ ՄԱՐԱԹՈՆԻ ՇՈՒՐՋ
Հայկ Գաբրիելյան
Վերջին շրջանում Թուրքիայում շարունակում է լարված մնալ երկրի ներքաղաքական իրավիճակը, ինչը պայմանավորված է քաղաքական իշխանությունների և զինվորականների ու դատական իշխանությունների միջև պայքարի շիկացմամբ: Պատճառը «Բալյոզ» (Կռան) ռազմական հեղաշրջում կազմակերպելու մեջ մեղադրվող զինվորականների ձերբակալություններն են և այն, որ ըստ շրջանառվող լուրերի՝ Թուրքիայի գլխավոր դատախազությունը երկու հայց է պատրաստել Թուրքիայում իշխող Արդարություն և զարգացում կուսակցության (ԱԶԿ) դեմ:

14.07.2010 ՊԱՐՏՔԵՐԻ ՄԵՋ ԽԵՂԴՎԱԾ ՎՐԱՍՏԱՆԻ ՕՐԵՐԸ ՀԱՇՎԱ՞Ծ ԵՆ
Կառավարությունը վստահ է, որ կկարողանա հաղթահարել պարտքի ավելացման եւ տնտեսական աճի ցածր ցուցանիշների ժամանակահատվածը, սակայն տնտեսագետները կասկածում են այս գաղափարի կենսունակության վրա:

01.07.2010 ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐՆ ԻՐԱՆԻ ՄԻՋՈՒԿԱՅԻՆ ԾՐԱԳՐԻ ՇՈՒՐՋ
Սևակ Սարուխանյան
Իրանը և նրա միջուկային ծրագիրը շարունակում են մնալ միջազգային հարաբերությունների և լրատվության ուշադրության կիզակետում։ Մայիսի 17-ին Իրանի, Բրազիլիայի նախագահներն ու Թուրքիայի վարչապետը համաձայնության եկան Իրանի կողմից արտադրվող հարստացված ուրանի՝ երկրի տարածքից դուրս վերահարստացման մասին։ Չնայած սրան, Թեհրանն այսօր դեռևս կանգնած է իր նկատմամբ նոր պատժամիջոցների կիրառման վտանգի առջև։

30.06.2010 «ՍՈՒՆՆԻԱԿԱՆ ԽՆԴԻՐՆ» ԱԴՐԲԵՋԱՆՈՒՄ
Արաքս Փաշայան
Վերջին շրջանում Ադրբեջանի իշխանությունները բավական կոշտ միջոցառումներ են ձեռնարկել իսլամական (թե՛ շիա, թե՛ սուննի) կրոնական որոշ կառույցների և համայնքների դեմ, որի հետևանքով քանդվել կամ անորոշ ժամանակով փակվել են բազմաթիվ մզկիթներ, օրենքից դուրս են համարվել մի շարք կրոնական համայնքներ, հետապնդումներ և հալածանքներ են իրականացվել բազմաթիվ կրոնական ակտիվիստների նկատմամբ:

29.06.2010 ՄԱՄԼՈ ՀԱՂՈՐԴԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ
Վրացական իշխանությունները վերսկսել են Ջավախքում աջար էկոմիգրանտների վերաբնակեցման գործընթացը: Ըստ վրացական մամուլի տվյալների սողանքներից տուժած Աջարիայի Խուլո երկրամասից 14 ընտանիքներին վերջերս նոր բնակելի տներ են հատկացվել Նինոծմինդայի (նախկին Բոգդանովկա) շրջանի Գորելովկա գյուղում:

25.06.2010 «ԲԱՔՈՒՆ ԿԱՐՈՂ Է ՎԵՐԱԾՎԵԼ ՎԱՌՎՈՂ ՋԱՀԻ» «Նորավանք» ԳԿՀ տնօրեն Գագիկ Հարությունյանի հարցազրույցը «Հետքին»
Հունիսի 16-ին ադրբեջանցու կրակոցից զոհվեց ԼՂՀ բանակի շարքային Անուշավան Կիրակոսյանը: Հունիսի 17-ին Ս.Պետերբուրգում տեղի ունեցով Հայաստանի, Ադրբեջանի և Ռուսաստանի նախագահների հանդիպումը: Իսկ հունիսի 18-ին արդեն ադրբեջանական դիվերսիոն խումբը ներխուժեց ԼՂՀ, ինչի հետևաքնով հայկական կողմը 4 զոհ և 4 վիրավոր ունեցով: Խնդրում եմ մեկնաբանեք այս 3 իրադարձությունը:

24.06.2010 ԱՆՕԴԱՉՈՒ ԹՌՉՈՂ ՍԱՐՔԵՐԻ ԿԻՐԱՌՈՒԹՅԱՆ ՀԵՌԱՆԿԱՐՆԵՐԸ ՄԵՐ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆՈՒՄ
Արծրուն Հովհաննիսյան
Վերջին մի քանի տասնամյակում թռչող սարքերի (ԹՍ) կիրառության մեջ անօդաչու թռչող սարքերի (ԱԹՍ) դերն անընդհատ մեծանում է: Ժամանակակից ԱԹՍ-ներն ունեն տարատեսակ կառուցվածք, դրանցից ամենահզորներն ընդունակ են օդում` մոտ 20 կմ բարձրության վրա, մնալ ավելի քան 40 ժամ:

23.06.2010 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՆԱԽԱՁԵՌՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՆԱԽԻՋԵՎԱՆՈՒՄ
Հայկ Գաբրիելյան
ԽՍՀՄ փլուզումը պանթյուրքիստական տրամադրությունների զգալի աճ արձանագրեց Թուրքիայում, որն անմիջապես սկսեց մի շարք ուղղություններով (քաղաքական, տնտեսական, գաղափարախոսական) ներթափանցել Ադրբեջան ու Կենտրոնական Ասիա: Այս առումով յուրահատուկ տեղ գրավեց Նախիջեւանը, որը պանթյուրքիզմի տեսակետից առանձնահատուկ նշանակություն ուներ:

23.06.2010 ՄԱՄԼՈ ՀԱՂՈՐԴԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ
Վրացական սահմանապահները թույլ չեն տվել Սևակ Արծրունուն ջավախքահայության խնդիրներով ԱՄՆ դեսպանատան աշխատակիցների հետ Թբիլիսիում նախատեսված հանդիպման համար անցնել Վրաստանի սահմանը

09.06.2010 ՎՐԱՍՏԱՆԸ ՄԻԱԷԹՆԻԿ ՀԱՆՐՈՒՅԹԻ ՁԵՎԱՎՈՐՄԱՆ ՃԱՆԱՊԱՐՀԻՆ
Թամարա Վարդանյան
Վրաստանի թե՛ խորհրդային շրջանի, թե՛ հետագա տարիների հասարակական-քաղաքական և նաև դրանցով պայմանավորված ժողովրդագրական զարգացումների տրամաբանությունը կարելի է բնորոշել որպես հանրության միաէթնիկացման գործընթաց։ Դեռևս խորհրդային տարիներից մեկնարկած այս գործընթացը հետխորհրդային շրջանում առավել արագ տեմպերով է ընթանում։

08.06.2010 ԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՐՑՈՒՄ ՎՐԱՍՏԱՆՈՒՄ
Հանրային կարծիքի և մարքեթինգի ինստիտուտը (Թբիլիսի) Միջազգային հանրապետական ինստիտուտի (Վաշինգտոն) պատվերով Վրաստանի բնակչության ազգային հարցում է իրականացրել։ Ուսումնասիրության արդյունքում պարզվել է, որ Վրաստանում, բնակչության կարծիքով, հիմնական խնդիրներ են համարվում գործազրկությունը և տարածքային ամբողջականության կորուստը։

07.06.2010 ԱՆԴՐԿԱՍՊՅԱՆ ՆԱԽԱԳԾԵՐԻ ՌԱԶՄԱՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՌԻՍԿԵՐԸ
Սերգեյ Սարգսյան
Կասպից ծովում պետական սահմաններին և նավագնացությանը վերաբերող իրավաբանա-իրավական հարցերը մինչև ԽՍՀՄ փլուզումը լուծվում էին երկու փաստաթղթի հիման վրա. Խորհրդային Ռուսաստանի և Պարսկաստանի միջև 1921թ. պայմանագրով և ԽՍՀՄ-ի ու Իրանի միջև առևտրի և նավարկության մասին 1940թ. պայմանագրով։

26.05.2010 ԱՅՐԵԼՈՎ ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ԴՐՈՇՆԵՐԸ` ԻՐԱՆԸ ՎԵՐԱԴԱՌՆՈՒՄ Է ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ԿՈՎԿԱՍ
Դավիթ Ստեփանյան
Վերջերս Թեհրանում տեղի ունեցավ առաջին հայացքից բավական աննշան թվացող իրադարձություն, և իրանցիները հերթական անգամ հրապարակավ այրեցին ադրբեջանական դրոշը, իսկ ԻԻՀ-ում ԱՀ դեսպանատան վրա նեխած ձվեր նետվեցին: «Կրակների երկրի» ազգային խորհրդանիշն արդեն առանձնակի հարգանք չի վայելում հարևան երկրներում, ինչի վկայությունը դարձավ ադրբեջանական դրոշների հանդեպ անհարգալից վերաբերմունքը թուրքական Բուրսայում անցյալ տարի Հայաստանի և Թուրքիայի ֆուտբոլի հավաքականների հանդիպման ժամանակ:

19.05.2010 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ
Արման Եղիազարյան, Գրիգոր Արշակյան
2008թ. օգոստոսին վրաց-ռուսական հնգօրյա պատերազմից հետո Թուրքիայի արտաքին քաղաքականությունում լուրջ տեղաշարժեր տեղի ունեցան: Հաշվի առնելով Թուրքիայի նախաձեռնությունները Մերձավոր Արևելքում և Կովկասում, հարևանների հետ «զրո խնդիրներ» ունենալու արտաքին քաղաքական առաջնայնությունը, Իսրայելի հետ հարաբերությունների լարումը, կարելի է եզրակացնել, թե Թուրքիան փոխում է արտաքին քաղաքական գիծը և շարժվում Արևելք:

19.05.2010 ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ԼՈՒՐԵՐ
Ադրբեջանից նավթի և նավթամթերքների արտահանման ծավալն անցած տարի, համաձայն երկրի վճարային հաշվեկշռի վիճակագրության, կազմել է $19137,5 մլն: Անցած տարվա արդյունքներով` երկրից նավթի արտահանումը կազմել է ամբողջ արտահանման ավելի քան 90%-ը:

14.05.2010 ԹՈՒՐՔԻԱՆ ԵՎ ԻՐԱՆԻ ՄԻՋՈՒԿԱՅԻՆ ԾՐԱԳԻՐԸ
Հայկ Գաբրիելյան

27.04.2010 ՄԱՄԼՈ ՀԱՂՈՐԴԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ
Ֆրանսիայի Ազգային ժողովի պատգամավոր Ռոլան Բլումը, Ֆրանսիայի խորհրդարանականների պատվիրակության կազմում 2010թ. ապրիլի 13-16-ին Թբիլիսի կատարած այցի շրջանակներում, Վրաստանի խորհրդարանի և կառավարության ներկայացուցիչների հետ իր հանդիպումների ընթացքում բարձրացրել է ջավախքահայության իրավունքների ոտնահարման խնդիրը:

19.04.2010 ԱՐԴԻ ՎՐԱՍՏԱՆԻ ՆԵՐՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ
Հրանտ Միքայելյան
1991թ. անկախության ձեռքբերումից հետո Վրաստանը հայտնվեց քաոսի իրավիճակում: Տնտեսությունը լիովին փլուզվեց լրջագույն մի շարք խնդիրների հետևանքով. Աբխազիայի և Օսիայի հետ պարտությամբ ավարտված պատերազմ, քաղաքացիական պատերազմ, կառավարման նախկին համակարգի փլուզում:

24.03.2010 ԵՐԵՎԱՆ-ԱՆԿԱՐԱ. ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԽՈՒՍԱՆԱՎՈՒՄՆԵՐԻ ՆՈՐ ՓՈՒԼ
Գագիկ Տեր-Հարությունյան
ՀՀ-Թուրքիա հարաբերությունների ակտուալացումն աշխուժացրել է հայկական վերլուծաբանական հանրությունը, և այսօր հաճախ կարելի է հանդիպել և՛ այդ հարաբերություններին, և՛ Թուրքիայի հետ կապված խնդիրներին նվիրված հետազոտությունների ու մեկնաբանությունների։ Այդ միտումը հարստացնում է մեր քաղաքական միտքը և այդպիսով նպաստում ներկայիս դիվանագիտական գործընթացի վարմանը։ Միևնույն ժամանակ, առկա են նաև մոտեցումներ, որոնք ադեկվատ չեն իրողություններին, և այստեղ խոսքը քաղաքական սկզբունքների կամ ոչ այնքան պրոֆեսիոնալ վերլուծությունների մասին չէ։

22.03.2010 ՀԱՅ-ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ԿՈՎԿԱՍԻ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԻ ՀԱՄԱՏԵՔՍՏՈՒՄ
Հրաչյա Արզումանյան
Հարավկովկասյան տարածաշրջանում և ընդհանրապես աշխարհում տեղի ունեցող գործընթացների դինամիկան վկայում է այն մասին, որ ԽՍՀՄ փլուզման հետևանքով առաջ եկած հետխորհրդային շրջանը վստահաբար և վերջնականորեն ավարտված է: Ձևավորվում է նոր իրողություն, և Հարավկովկասյան տարածաշրջանի ստատուս քվոն սկսում է փոխվել` ներկայացնելով ուժերի ձևավորվող նոր հավասարակշռությունը:

18.03.2010 ԻՐԱՆԻ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՇՈՒՐՋ
Սևակ Սարուխանյան
Զարգացումներն Իրանի շուրջ անմիջականորեն կապված են իսլամական հանրապետության հարևանությամբ կատարվող գործընթացների հետ, որոնցից Թեհրանի համար կարևոր նշանակություն ունեն զարգացումներն Իրաքում և Աֆղանստանում։ Հոդվածում անդրադարձ է կատարվում Իրանի տարածաշրջանային քաղաքականության որոշ հիմնախնդիրներին։

15.03.2010 ՄԱՄԼՈ ՀԱՂՈՐԴԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ
Ջավախքահայ քաղաքական գործիչ Վահագն Չախալյանի դեմ նոր մեղադրանքներ են առաջադրվել՝ 2005թ. հուլիսին Ջավախքի Սամսար գյուղի հայ եկեղեցու վրացականացման ձախողված փորձի և նույն թվականի դեկտեմբերին հայ-վրացական սահմանի Ժդանովական-Բավրա անցակետի մոտ տեղի ունեցած ջավախքահայության բողոքի ցույցի առնչությամբ:

12.03.2010 ԷՐԴՈՂԱՆԻ ԱՅՑԸ ՄՈՍԿՎԱ. ԹՈՒՐՔԵՐՆ ԱՎԵԼԻՆ ԷԻՆ ՈՒԶՈՒՄ
Միխայիլ Աղաջանյան
Երկյուղները, թե Ռուսաստանի և Թուրքիայի շարունակվող սերտ երկխոսությունն (որի վերջին արտահայտությունն էր ս.թ. հունվարի 12-13-ին Թուրքիայի վարչապետի այցելությունը Մոսկվա) ազդեցություն կունենա ղարաբաղյան կարգավորման գործընթացի վրա, չհաստատվեցին՝ դատելով այցի արդյունքներից։ Ինչպես ռուս-թուրքական բարձրամակարդակ նախորդ շփումները, մոսկովյան այս հանդիպումը ևս կենտրոնացված էր երկկողմ համագործակցության էներգետիկ և առևտրատնտեսական թեմատիկայի շուրջ։

10.03.2010 ԱԴՐԲԵՋԱՆ. ՃԱՆԱՊԱՐՀԱՇԻՆՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱԳԾԵՐԸ` ՔՆՆԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ ԹԻՐԱԽ

Տնտեսագետների եւ լրագրողների խոսքերով` վատորակ շինարարությունը եւ չափազանց մեծ ծախսերը Ադրբեջանում իրականացվող մի շարք ճանապարհաշինական նախագծերի ձախողման պատճառն են դարձել: Ողջ երկիրն ընդգրկող լայնամասշտաբ ճանապարհաշինության ծրագիրը սկսվեց 2006-ին. մայրաքաղաքում եւ այն շրջանային կենտրոնների հետ կապող ճանապարհների շինարարության տասից ավելի նախագծեր են իրականացվել արդեն: Մինչ պաշտոնյաները եւ շինարարությունն իրականացնող կազմակերպությունները պաշտպանում են կատարված աշխատանքը`նշելով, որ բնական է`սկզբնական ծախսերը պետք է ոչ ճշգրիտ լինեին, սակայն ակտիվիստների խոսքերով`որոշ նախագծեր 100 տոկոսով գերազանցել են բյուջեն եւ զուրկ են համապատասխան վերահսկողությունից:

04.03.2010 ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ԲՈՒՀԵՐԸ ՉԵՆ ՀԱՄԱՊԱՏԱՍԽԱՆՈՒՄ ԵՎՐՈՊԱԿԱՆ ՉԱՓԱՆԻՇՆԵՐԻՆ

Կառավարությանը մեղադրում են բարձրագույն կրթության համակարգի բարելավման վերաբերյալ իր ստանձնած միջազգային պարտավորություններին ոչ համապատասխան գործելու մեջ: Ադրբեջանը մեկն է այն 46 երկներից, որոնք ստորագրել են Բոլոնիայի դեկլարացիան, որը պարտավորեցնում է եվրոպական երկներին ժամանակակից եւ բաց դարձնել իրենց համալսարանական համակարգերը: Ակնկալվում էր, որ Բաքուն կհամապատասխանեցնի իր համակարգը եվրոպական չափորոշիչներին մինչեւ այս տարի, սակայն ուսանողների խոսքերով`այս նպատակին հասնելու համար դեռ երկար ճանապարհ պետք է անցնել:

03.03.2010 ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՄԱՐՏԱՀՐԱՎԵՐՆԵՐԸ
Վլադիմիր Խոջաբեկյան
Հաճախ կարելի է լսել կարծիք, թե Թուրքիայի արտաքին քաղաքականության մեջ տեղի է ունենալու բեկում։ Եվրամիության ընկերակցության մեջ մտնելու նպատակով երկիրն ընդունելու է համապատասխան արտաքին քաղաքականություն վարելու կեցվածք, այսինքն` ԵՄ անդամ դառնալուց հետո Թուրքիան կվարի եվրոպականին հատուկ արտաքին քաղաքականություն։

26.02.2010 ԱԴՐԲԵՋԱՆ. ՆՈՐ ՕՐԵՆՔԸ ԶԱՅՐԱՑՐԵԼ Է ԼՐԱԳՐՈՂՆԵՐԻՆ

Որոշ ադրբեջանցի լրագրողների խոսքերով`լրատվամիջոցների վերաբերյալ օրենսդրական փոփոխությունները կարող են սահմանափակել խոսքի ազատությունը: Փետրվարի 12-ին խորհրդարանի կողմից հաստատված փոփոխությունները, որոնք ընդունվել էին մի շարք խնդիրներ շոշափող, անցյալ տարվա մարտին անցկացված հանրաքվեի ժամանակ, արգելում են լրագրողներին ձայնագրել կամ տեսագրել որեւէ մեկին առանց թույլտվության: Լրատվամիջոցների ոլորտի օրենսդրության փոփոխություններն այն ժամանակ առանձնապես ուշադրության չարժանացան, քանի որ հանրաքվեի նկատմամբ ողջ հետաքրքրությունը կենտրոնացած էր սահմանադրական բարեփոխումների վրա, որոնք նախագահին վերընտրվելու անսահմանափակ իրավունք կտային:

24.02.2010 «ՉԼԻՆԻ ՋԱՎԱԽՔԸ, ՉԻ ԼԻՆԻ ԵՎ ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ...»
Ջավախահայերի իրավունքների պաշտպանության համակարգող խորհուրդը, որը միավորում է հինգ հասարակական կազմակերպություն (այդ թվում երկուսը Ջավախքից), փետրվարի 18-ին «Թեքեյան» կենտրոնում սեմինար անցկացրեց` նվիրված Սամցխե-Ջավախք-Ծալկայում հայության պահպանման և հայերի իրավունքների պաշտպանության հիմնախնդիրներին: Երկուսուկես ժամվա ընթացքում հնչեցին 4 զեկույց, բազմաթիվ կարճ ելույթներ:

22.02.2010 «ԱՎԵԼԻ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԵՆՔ, ՔԱՆ ԶՈՒՏ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՇԱՏ ԿԱՌՈՒՅՑՆԵՐ»
Երեկ «ՀայՌուսգազարդի» վարչության նախագահ-գործադիր տնօրեն Կարեն Կարապետյանը հանդիպել է «Հայկական Ժամանակ», «Առավոտ», «168 Ժամ», «Հայոց Աշխարհ» եւ «Գոլոս Արմենիի» թերթերի լրագրողներին եւ պատասխանել գազի գնի թանկացման վերաբերյալ հարցերին:

19.02.2010 ԹՈՒՐՔԻԱՅՈՒՄ ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՊԱՅՔԱՐԻ ՆԵՐԿԱ ՓՈՒԼԸ
Հայկ Գաբրիելյան
2009 թվականի հունիսի 26-ին Թուրքիայի խորհրդարանն ընդունեց թիվ 5918 օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին օրինագիծը: Դրանից երեք օր անց նախագիծը, հաստատման համար, ուղարկվեց երկրի նախագահ Գյուլին, որն էլ հուլիսի 8-ին հաստատեց այն` չնայած այդպես չվարվելու զինվորականների կոչերին:

18.02.2010 ՏԱՍԸ ՊԱՏՃԱՌՆԵՐ, ԹԵ ԻՆՉՈՒ ԹՈՒՐՔԵՐՆ ԻՐԵՆՑ ՂԵԿԱՎԱՐՆԵՐԻՆ ԹՈՒՅԼ ՉԵՆ ՏԱ ՎԱՎԵՐԱՑՆԵԼ ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
Հարութ Սասունյան
Իմ ավելի վաղ հոդվածներում մատնանշել էի Թուրքիայի խարդախ մոտեցումները` Հայաստանի հետ բանակցություններ վարելու և 2009 թվականի հոկտեմբերի 10-ին Արձանագրությունները ստորագրելու հարցում: Ձգտելով խաբել ոչ միայն Հայաստանին և միջազգային հանրությանը, թուրք ղեկավարները փորձում էին մոլորության մեջ գցել նաև իրենց ամենամտերիմ դաշնակից Ադրբեջանին և թուրք հանրությանը` Արձանագրությունների հնարավոր շահավետության վերաբերյալ:

05.02.2010 ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆ «ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿԱՅԻ ԿԱՆԽԱՏԵՍՈՒՄՆԵՐԸ-2009Թ.» ԶԵԿՈՒՅՑԸ
Կարեն Վերանյան
Միջազգային էներգետիկ գործակալությունը/International Energy Agency անկախ կազմակերպություն է, որի գործունեությունը հիմնվում է միջկառավարական համագործակցության սկզբունքի վրա։ Այն հիմնադրվել է Տնտեսական համագործակցության և զարգացման կազմակերպության (ՏՀԶԿ) կողմից 1974թ. վերջերին՝ նավթային ճգնաժամի ժամանակաշրջանում։ Հիմնական նպատակն էր աջակցել ճգնաժամի հաղթահարման, նավթի մատակարարումների կարգավորման գործընթացին։

04.02.2010 ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՆԵՐՆ ԻՐԱՆԻ ՇՈՒՐՋ
Սևակ Սարուխանյան
2009-ի վերջին քաղաքական անկայունությունն Իրանում նոր ցույցերի և բախումների հանգեցրեց։ Դեկտեմբերի 16-ին, օգտվելով Աշուրայի կապակցությամբ անցկացվող զանգվածային միջոցառումներից, իրանական ընդդիմության կողմնակիցները դուրս եկան ցույցերի։

03.02.2010 ԱԴՐԲԵՋԱՆ. ՌՈՒՍՆԵՐԸ ՀԱՄԱԿԵՐՊՎԵԼ ԵՆ ՓՈՔՐԱՄԱՍՆՈՒԹՅԱՆ ԿԱՐԳԱՎԻՃԱԿԻ ՀԵՏ
73-ամյա Պավել Կազակովը, չնայած ողջ կյանքն ապրել է Իվանովկա գյուղում, կարող է Ադրբեջանում վերացող ռուսական համայնքի վերջին անդամներից մեկը լինել: Խորհրդային ժամանակներում ավելի քան 400 հազար ռուսներ էին ապրում Կովկասյան լեռների հարավում տեղակայված այս երկրում: Սակայն կոմունիզմի փլուզումից երկու տասնամյակ անց ընդամենը 160 հազար ռուս է բնակվում այստեղ, իսկ Իվանովկան ամբողջությամբ ռուսաբնակ միակ գյուղն է Ադրբեջանում:

02.02.2010 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԱԿՏԻՎՈՒԹՅՈՒՆԸ. ՊԱՅՔԱՐ ԱՇԽԱՐՀԱՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԱԶԴԵՑՈՒԹՅԱՆ ԳՈՏԻՆԵՐՈՒՄ ՏԵՂԻ ՀԱՄԱՐ
Միխայիլ Աղաջանյան
Թուրքիան ներկա փուլում արտաքին քաղաքական ակտիվություն է հանդես բերում: Վերջին ժամանակներս երկիրը հռչակել է «ոչ մի խնդիր հարևանների հետ» արտաքին քաղաքական թեզիսը, որը չի համապատասխանում Թուրքիայի իրական նպատակներին: Ավելի ճիշտ կլիներ խոսել Թուրքիայի իրական նպատակներն արտացոլող հետևյալ մոտեցման մասին. «խնդրահարույց ոչ մի հարևան»:

26.01.2010 ԹԲԻԼԻՍԻԻ ՔԱՂԱՔԱՊԵՏԻ ՊԱՇՏՈՆԻ ՇՈՒՐՋ ԿՐՔԵՐԸ ԹԵԺԱՆՈՒՄ ԵՆ
Տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրությունների համար ոչ պաշտոնական նախընտրական քարոզարշավը թափ է հավաքում Վրաստանում, որտեղ գլխավոր մրցանակը քաղաքապետի պաշտոնն է. սա հետագայում նախագահի պաշտոնի համար պայքարելու լավ հնարավորություն է ընձեռում: Ընտրությունները տեղի կունենան ոչ ուշ, քան մայիսին, բայց Թբիլիսիի բնակիչներին արդեն խոստացել են միջոցներ ձեռնարկել բազմանդամ ընտանիքների ծնողներին աշխատանքով ապահովելու, թոշակները բարձրացնելու, կրթության ոլորտին ավելի շատ միջոցներ հատկացնելու, իրավաբանական և բժշկական անվճար խորհրդատվություններ տրամադրելու նպատակով եւ այլն:

26.01.2010 ԳԱԶԱՏԱՐՆԵՐԻ ԱՇԽԱՐՀԱՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ՍԵՎԾՈՎՅԱՆ-ԿԱՍՊՅԱՆ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆՈՒՄ Մաս 4. Թուրքական հանգույց
Սերգեյ Սարգսյան
Հիմնական հարցը, որն ամենաբարձր մակարդակով քննարկվում էր 2010թ. հունվարի 12-ին Թուրքիայի վարչապետ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի Մոսկվա կատարած պաշտոնական այցի ընթացքում, էներգետիկայի ոլորտում երկու երկրների համագործակցությունն էր: Բանակցությունների համատեքստը հաստատեց Թուրքիայի` խոշոր նավթա- և գազատարանցման հանգույցի վերածվելու հեռանկարները, ինչպես նաև այն, որ երկիրը պահպանում է ռուսական գազի նշանակալի սպառողներից մեկը լինելու կարգավիճակը:

21.01.2010 ԹՈՒՐՔԻԱ–ԻՐԱՔ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ
Արաքս Փաշայան
Միջազգային գործընթացների արդի փուլում առանձնահատուկ ուշադրության են արժանի Թուրքիայի եւ Միջին Արեւելքի առանձին ուժային կենտրոնների, այդ թվում` արաբական երկրների միջեւ զարգացող հարաբերությունները, որոնք, ըստ էության, ձեւավորում են աշխարհաքաղաքական նոր իրողություններ:

14.01.2010 ՏԵՂԱՆՈՒՆՆԵՐԻ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆԸ` ՈՐՊԵՍ ԹՈՒՐՔԱՑՄԱՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ
Ռուբեն Մելքոնյան
Հոդվածում անդրադարձ է կատարվում Թուրքիայում պետական քաղաքականության հիմնական տարրերից մեկին` տեղանունների փոփոխմանը: Առկա փաստերը թույլ են տալիս պնդել, որ ոչ թուրքական տեղանունների փոփոխությունը եղել է համատարած թուրքացման քաղաքականության կարևոր բաղկացուցիչներից մեկը և իրականացվել համակարգված, որի հետևանքով այսօրվա Թուրքիան ներկայանում է որպես գերազանցապես թուրքական տեղանուններով պետություն:

28.12.2009 ԻՐԱՆ. ՏԱՐՎԱ ԱՐԴՅՈՒՆՔՆԵՐԸ
Սևակ Սարուխանյան
2009 թվականը Իրանի հետհեղափոխական պատմության մեջ ամենակարեւոր տարիներից մեկը կարող է համարվել։ Ներքաղաքական ճգնաժամը, արտաքին քաղաքականության ոլորտում իրանա-ամերիկյան հարաբերությունների հնարավոր կարգավորման հետաձգումը, միջուկային հիմնախնդրում սեփական դիրքերի պահպանումն ու շարունակական ամրապնդումը կարող են լուրջ ազդեցություն ունենալ Իրանի հետագա իրավիճակի եւ կարգավիճակի վրա։

28.12.2009 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ԱՐԱԲԱԿԱՆ ՈՒՂՂՈՒԹՅՈՒՆԸ
Արաքս Փաշայան
2002թ. Թուրքիայում իշխանության եկած իսլամամետ Արդարություն եւ զարգացում կուսակցության (ԱԶԿ) կառավարությունը վերանայեց երկրի արտաքին քաղաքական առաջնահերթությունները: Արդյունքում` Թուրքիայի միջինարեւելյան, մասնավորապես` արաբական ուղղությունը ձեռք բերեց գերակա նշանակություն: Թուրքիան այն երկիրն է, որ շուրջ չորս հարյուր տարի, Օսմանյան կայսրության ժամանակ, Միջին Արեւելքի ամենաազդեցիկ դերակատարներից էր:

24.12.2009 ԹՈՒՐՔԻԱ–ԻՍՐԱՅԵԼ ՀԱԿԱՍՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ
Արտաշես Տեր-Հարությունյան
Սույն թվականի նոյեմբերի 23-ին Ստամբուլում կայացած թուրք-իսրայելական տնտեսական հանձնաժողովի հերթական նիստը` երկկողմ հարաբերություններում վերջին մեկ ու կես տարվա ընթացքում ի հայտ եկած լարվածության լիցքաթափման առումով, թերեւս, էական ոչինչ չտվեց:

24.12.2009 «ՍԵՎԾՈՎՅԱՆ ՍԻՆԵՐԳԻԱ» ԾՐԱԳԻՐԸ ԵՎ ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ԿՈՎԿԱՍԸ
Միխայիլ Աղաջանյան
Սևծովյան-կովկասյան տարածաշրջանը վերջին ժամանակներս ավելի շատ է գրավում խոշոր միջազգային դերակատարների ուշադրությունը։ Աշխարհագրությամբ տարածաշրջանը գտնվում է Եվրոպայի և Ասիայի միակցման տեղում և այն տարածքի գլխավոր մասերից է, որն աշխարհաքաղաքական բառապաշարում հայտնի է «Եվրասիա» անունով։

22.12.2009 ՎՐԱՍՏԱՆ. ՊԱՏԵՐԱԶՄԻ ՍԱՐՍԱՓՆԵՐԸ ՀԵՏԱՊՆԴՈՒՄ ԵՆ ԵՐԵԽԱՆԵՐԻՆ
Ավելի քան մեկ տարի է անցել վրաց-օսական պատերազմից, սակայն 11-ամյա Սոֆիկո Օկրոպիրիձեն ամեն օր վերապրում է դրա սարսափները: «Հայրիկի մեքենայով հեռացանք գյուղից օգոստոսի 9-ին: Այն ճանապարհը, որով անցնում էինք ռմբակոծեցին: Այդ ամենն այնքան սարսափելի էր», - իր ապրած վախը վերհիշում է աղջիկը, երբ խնդրում են նկարագրել, թե ինչպես է նրա ընտանիքը թողել հայրենի գյուղը` Բանաթան, որը գտնվում է անմիջապես Հարավային Օսիայի մոտ: Գյուղը սարսափելի վնասվել էր անցյալ տարվա օգոսոտոսին տեղի ունեցած ռուս-վրացական բախումների ժամանակ: Հոգեբանական սթրեսն այնքան մեծ էր եղել, որ Սոֆիկոյի մոր` Նինո Կազիեւայի խոսքերով` երեխան 2 շաբաթ հիվանդանոցում էր անցկացրել, եւ հիմա, էլ նախկինը չէ, նման չէ պատերազմից առաջ իրենց ճանաչած Սոֆիկոին:

22.12.2009 ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐ ԹՈՒՐՔԻԱՅՈՒՄ «ՔՐԴԱԿԱՆ ՀԱՐՑԻ» ՇՈՒՐՋ
Հայկ Գաբրիելյան
2009 թվականի հոկտեմբերի 14-ին Եվրահանձնաժողովը հրապարակեց ԵՄ անդամակցության թեկնածու երկրների վերաբերյալ տարեկան զեկույցը: Թուրքիայի կտրվածքով 1998 թվականից հրապարակվող 11-րդ զեկույցում ժողովրդավարության ուղղությամբ դրական քայլերից են համարվում քրդերեն լեզվով «TRT-6»-ի հաղորդումները, ալավիների նկատմամբ դրական նախաձեռնությունները:

21.12.2009 ԵՐԵՎԱՆ-ԱՆԿԱՐԱ ԲԱՆԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ. ԱԾԱՆՑՅԱԼ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՆԵՐ
Հայկարամ Նահապետյան
Բացի բուն հայ-թուրքական հարաբերություններում և Հայաստանում ու Սփյուռքում ծավալվող գործընթացներից, Հայաստան-Թուրքիա երկխոսության վերջին փուլի արդյունքում ի հայտ են եկել որոշակի «կողմնակի» կամ «ածանցյալ» գործընթացներ, որոնք ևս հետաքրքրական են հայկական կողմի համար: Մի քանի նախնական դիտարկումներ. վերջին շրջանում Արևմուտքում և մասնավորապես, Միացյալ Նահանգներում շեշտակի աճել է Հայաստանի հանդեպ հետաքրքրությունը թե՛ քաղաքական մակարդակով և թե՛ մամուլում: Սպիտակ տան և հատկապես Պետքարտուղարության կողմից հայտարարությունները հատկապես վերջին շրջանում բավական հաճախ են հնչում:

18.12.2009 ԱԴՐԲԵՋԱՆ. ՊԱՅՔԱՐ ՔԱՂԱՔԱՑԻՈՒԹՅԱՆ ՀԵՏ ԿԱՊՎԱԾ ԲԱՐԴ ԽՆԴՐԻ ԴԵՄ
Ակիֆ Աբիշովի միակ ցանկությունը Ադրբեջանի շարքային երիտասարդ քաղաքացի լինելն է, սակայն նա մի ծանր գաղտնիք ունի այս երկրում, որը մինչ այժմ այդպես էլ դիվանագիտական հարաբերություններ չի հաստատել Հայաստանի հետ. երիտասարդն ազգությամբ հայ է: Ակիֆը Շեքի քաղաքի պետական մանկատանն էր հայտնվել 1988-ին, երբ աճող էթնիկական խժդժություների պատճառով շատ հայեր ստիպված եղան թողնել Ադրբեջանը. նրա հարազատները հեռացել էին` երեխային այստեղ թողնելով:

18.12.2009 ԻՍԼԱՄՆ ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐՈՒՄ
Արաքս Փաշայան
Ադրբեջանի հասարակական-քաղաքական կյանքում իսլամն էական նշանակություն է ձեռք բերել: Իսլամի դերի ակտիվացումն Ադրբեջանում, ըստ էության, պայմանավորված է մի շարք գործոններով, որոնցից են` սոցիալ-տնտեսական խնդիրները, հիասթափությունն իշխանությունների և պաշտոնական իսլամի ներկայացուցիչների նկատմամբ, խոսքի ազատության բացակայությունը և այլն: Գիտակցելով աշխարհիկ ինստիտուտներին սպառնացող մարտահրավերները` Ադրբեջանի իշխանությունները մշտապես փորձում են թուլացնել կրոնի դերը, ինչը դրսևորվում է կրոնական իրողությունների նկատմամբ տարաբնույթ սահմանափակումների կիրառմամբ:

15.12.2009 ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՏԵՂԵԿԱՏՎԱԿԱՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՄԵԿՆԱԲԱՆՈՒՄ` «ԵՎՐՈՆՅՈՒԶ»-Ի ԴԵՄ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՎԱԾ ԱՐՇԱՎԻ ՕՐԻՆԱԿԻ ՀԻՄԱՆ ՎՐԱ
Վահրամ Միրաքյան
«Եվրոնյուզ»-ը (Euronews) նոյեմբերի 28-ին ցուցադրել էր Մայքլ Ռիչմանի «Փոփոխությունների քամին Լեռնային Ղարաբաղում» ("Winds of change in Nagorno Karabakh") հաղորդումը, որտեղ ներկայացվել են ԼՂՀ պատմությունը, Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործընթացը, ինչպես նաև ԼՂՀ նախագահ Բակո Սահակյանի հետ հարցազրույցը:

14.12.2009 ՄԱՄԼՈ ՀԱՂՈՐԴԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ
2009թ. նոյեմբերի 25-ին Ֆրանսիա կատարած այցի շրջանակներում Վրաստանի արտգործնախարար Գրիգոլ Վաշաձեն հանդիպել է Ֆրանսիայի խորհրդարանի Արտաքին հարցերով հանձնաժողովի անդամների հետ՝ պատասխանելով պատգամավորների հարցերին: Վրաստանի արտգործնախարարին հարց է ուղղել նաեւ Ֆրանսիայի խորհրդարանի պատգամավոր, Ֆրասիա-Հայաստան բարեկամության խմբի ղեկավար պրն Ֆրանսուա Ռոշբլանը՝ նախարարից խնդրելով պարզաբանել Վրաստանի հայաբնակ Ջավախքում տիրող իրավիճակը:

14.12.2009 ԳԱԶԱՏԱՐՆԵՐԻ ԱՇԽԱՐՀԱՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ՍԵՎԾՈՎՅԱՆ-ԿԱՍՊՅԱՆ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆՈՒՄ Մաս 3. Գազ արտադրողները և սպառողները
Սերգեյ Սարգսյան
Գազատարների շուրջ վարվող քաղաքականության հեռանկարները, խողովակաշարային ցանցի փոխդասավորությունը որոշակի չափով կախված են հումքի պաշարների առկայությունից, տարածաշրջանի երկրների միջև դրանց բաշխումից, այդ երկրների տնտեսությունների գազարդյունահանող և վերամշակող ճյուղերի գործառնության կայունությունից, արդեն կնքված պայմանագրերի բովանդակությունից:

14.12.2009 Վրաստանի արտգործնախարար Գրիգոլ Վաշաձեն ստել է Ֆրանսիայի խորհրդարանականներին՝ ջավախքահայ քաղաքական գործիչ Վահագն Չախալյանի գործի առնչությամբ
Վրաստանի արտգործնախարար Գրիգոլ Վաշաձեն ստել է Ֆրանսիայի խորհրդարանականներին՝ ջավախքահայ քաղաքական գործիչ Վահագն Չախալյանի գործի առնչությամբ 11 դեկտեմբերի 2009թ. 2009թ. նոյեմբերի 25-ին Ֆրանսիա կատարած այցի շրջանակներում Վրաստանի արտգործնախարար Գրիգոլ Վաշաձեն հանդիպել է Ֆրանսիայի խորհրդարանի Արտաքին հարցերով հանձնաժողովի անդամների հետ՝ պատասխանելով պատգամավորների հարցերին:

11.12.2009 ՎՐԱՑԱՑՄԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՆԵՐԸ ՎՐԱՍՏԱՆՈՒՄ
Թամարա Վարդանյան
Վրաստանի ժողովրդագրական կազմի փոփոխության ողջ տրամաբանությունը, հատկապես 19-20-րդ դարերի ընթացքում, ցուցիչն է երկրում իրականացվող ազգային պետության կերտման ինտենսիվ գործընթացների։ Վրաստանը բազմէթնիկ հանրույթից աստիճանական անցում է կատարում դեպի առավելապես միաէթնիկ պետության։ Դեռևս 1983թ. ազգի և ազգայնականության խոշոր տեսաբան Է.Գելները նշել է, որ իդեալական մոդելն այն է, երբ ազգի և պետության սահմանները համընկնում են։ Ըստ տեսաբանի, ազգայնականությունը սկզբունք է, որի նպատակն է հասնել քաղաքական և ազգային միավորումների սահմանների հավասարեցմանը։

10.12.2009 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՍԱՀՄԱՆԻ ՀՆԱՐԱՎՈՐ ԲԱՑՄԱՆ ՏԵՂԵԿԱՏՎԱԿԱՆ ՀԱՄԱՏԵՔՍՏԸ
Սամվել Մարտիրոսյան
Հայ-թուրքական հարաբերությունների ներկա դինամիկան կարող են փոխել ՀՀ և ԼՂՀ, ինչպես նաև Սփյուռքի տեղեկատվական դաշտի ձևաչափը և բովանդակությունը։ Ադրբեջանը և Թուրքիան այսօր Հայաստանի հիմնական հակառակորդներն են տեղեկատվական դաշտում։ Ընդ որում՝ հայ-թուրքական արձանագրությունների ստորագրման շուրջ ծավալված զարգացումներն արդեն որոշակիորեն ձևախախտել են տեղեկատվական դաշտը։

07.12.2009 ԱԲԽԱԶԻԱ. ԶԲՈՍԱՇՐՋՈՒԹՅԱՆ ԾԱՂԿՈՒՄ

Մեկ տարի առաջ Ռուսաստանի կողմից անկախ ճանաչված Աբխազիան զբոսաշրջության լավագույն տարին է անցկացնում 1993-ից ի վեր, երբ շրջանն առանձնացավ Վրաստանից` նրա ուժերի նկատմամբ հաղթանակ տանելուց հետո: Պաշտոնական տվյալների համաձայն` այս տարվա առաջին 9 ամիսների ընթացքում 88,865 զբոսաշրջիկներ (ի տարբերություն 68,905-ի 2008թ.) են հանգստացել Աբխազիայի հյուրանոցներում եւ առողջարաններում: Ճամփորդական գործակալությունների կողմից ավելի քան 700,000 ուղեւորություններ եւ էքսկուրսիաներ են կազմակերպվել հյուրերի համար, որոնց մեծամասնությունը Ռուսաստանից էին:

07.12.2009 ԻՐԱՆԻ «ՈՒՂԵՂԱՅԻՆ ԿԵՆՏՐՈՆՆԵՐԸ»
Սևակ Սարուխանյան
Իրանում քաղաքական և ռազմավարական հետազոտությունների ոլորտում գործող կենտրոնների ընդհանուր թիվը հասնում է մոտավորապես 200-ի։ Դրանց մեծ մասը գործում են որպես հասարակական կազմակերպություններ կամ որպես համալսարաններին կից գործող հաստատություններ։ Վերջիններիս քանակը մոտենում է մոտավորապես 100-ի, գործունեությունն անմիջականորեն խրախուսվում է պետության կողմից, որը շահագրգռված է Իրանում վերլուծական, իսկ ինչպես իրանցիներն են ասում, «փիլիսոփայական» մտքի զարգացմամբ։

03.12.2009 ԱԴՐԲԵՋԱՆ. ԷԹՆԻԿ ԱԴՐԲԵՋԱՆՑԻ ՆԵՐԳԱՂԹԱԾՆԵՐԸ ՊԱՅՔԱՐՈՒՄ ԵՆ ԻՐԵՆՑ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԻ ՀԱՄԱՐ
Ադրբեջանում ներգաղթի մասին նոր ընդունված օրենքի պատճառով ներգաղթածների ընտանիքներն անվերջանալի բյուրակրատական քաշքշուկների մեջ են հայտնվել:
Նոր պարտադիր պայմանները, որոնք աստիճանաբար ուժի մեջ մտան 2006-2008 ժամանակահատվածում, հատկապես ազդում էին այն զույգերի վրա, որտեղ ամուսիններից մեկը Վրաստանի ադրբեջանցի է, ինչպես երկրում եղած, այսպես կոչված` խառը ամուսնությունների մեծամասնության դեպքում:

23.11.2009 ՀԱՅԱՑՔ ԴԻԱՐԲԵՔԻՐԻՑ` ՈՒՂՂՎԱԾ ԿՐՈՆԱՓՈԽ ՀԱՅ ԸՆՏԱՆԻՔԻՆ
Օհան Սասունյան
Ինչպես նշվել է բազմիցս, կրոնափոխ հայերի խնդիրը արդի հայագիտության ամենաքիչ ուսումնասիրված թեմաներից է, ուստի և այս ուղղությամբ արվող ցանկացած քայլ արժանի է ուշադրության։ Առաջնորդվելով այս տրամաբանությամբ՝ «Նորավանք» հիմնադրամը տպագրում է սփյուռքահայ Օհան Սասունյանի հոդվածը Դիարբեքիրի կրոնափոխ հայերի մի ընտանիքի վերաբերյալ։ Հարկ ենք համարում հատուկ շեշտել, որ հոդվածը բացառապես հենված է հենց տեղում կատարված հետազոտական աշխատանքի և անձնական տպավորությունների վրա, որով էլ ավելի ուշագրավ է դառնում:

12.11.2009 ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՈՐՈՇ ՀԵՏԱԶՈՏԱԿԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆՆԵՐԻ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅՈՒՆԸ
Դիանա Գալստյան, Արաքս Փաշայան
Ադրբեջանական հետազոտական կամ այսպես կոչված «ուղեղային կենտրոնները» (ՈւԿ) գործում են հիմնադրամների, հասարակական կազմակերպությունների, ինչպես նաև ակադեմիական հաստատությունների ձևաչափով։ Կենտրոնները կատարում են վերլուծություններ երկու հիմնական ուղղություններով` սոցիալ-տնտեսական և հասարակական-քաղաքական:

06.11.2009 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՈԼՈՐՏԻ ԲԱՐԵՓՈԽՈՒՄՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ (ԵՄ առջև ստանձնած պարտավորությունների համատեքստում)
Լևոն Հովսեփյան
Թուրքիայի ներքաղաքական գործընթացների, բանակ-քաղաքացիական իշխանություն հարաբերությունների և Եվրամիությանն այդ երկրի անդամակցության շրջանակներում ընթացող բարեփոխումների տեսանկյունից խիստ կարևորվում են հատկապես երկրի զինվորական ու անվտանգության ոլորտին առնչվող բարեփոխումները, որոնք նպատակ ունեն սահմանափակել զինվորականության դերը երկրի հասարակական-քաղաքական կյանքում և հաստատել ժողովրդավարական վերահսկողության մեխանիզմներ անվտանգության ոլորտի նկատմամբ:

03.11.2009 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ՈՒՂԵՂԱՅԻՆ ԿԵՆՏՐՈՆՆԵՐՆ ՈՒ ԱԿԱԴԵՄԻԱԿԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԸ
Թամարա Վարդանյան
Հետխորհրդային երկրների առանձնահատկություններից մեկն այն է, որ ուղեղային կենտրոնների ձևավորումն ընթանում է առավելապես ոչ թե ներքին, այլ արտաքին ռեսուրսների հաշվին (իհարկե, կան բացառություններ, երբ ՈւԿ-ն գործում է պետական ֆինանսական աղբյուրների հաշվին)։ Վրաստանի դեպքում պետք է նշել, որ ուղեղային կենտրոնները հիմնականում սնվում են ամերիկյան ու եվրոպական ծրագրերի շրջանակներում ստացված ֆինանսական միջոցներից և սպասարկում են առաջնային մի շարք ուղղություններ։

02.11.2009 ԻՐԱՆԻ ՄԻՋՈՒԿԱՅԻՆ ԾՐԱԳԻՐԸ. ՆՈՐ ԻՐԱՎԻՃԱԿ
Սևակ Սարուխանյան
Սեպտեմբերի երկրորդ կեսին Իրանի միջուկային ծրագրի շուրջ միջազգային քաղաքական նոր իրավիճակ ստեղծվեց։ Աշխարհի 20 առաջատար պետությունների ղեկավարների մասնակցությամբ ամերիկյան Պիթսբուրգում ընթացող գագաթաժողովի օրերին ԱԷՄԳ-ը հայտարարեց, որ Իրանը ուրանի հարստացման նոր գործարան է կառուցում Ղոմ քաղաքի մոտ։ Այս հայտարարությունը կրկին ակտուալացրեց «իրանական հիմնախնդիրը»` Իրան–«վեցնյակ» բանակցությունների վերսկսման հիմք ստեղծելով։

30.10.2009 ԹԱԼԻՇԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՆՆ ԱԴՐԲԵՋԱՆՈՒՄ
Արաքս Փաշայան
Թալիշներն իրանական հնագույն ժողովուրդներից են, հիմնականում շիադավան, բնակվում են Ադրբեջանի հարավարևելյան` Իրանին սահմանամերձ կասպիական շրջաններում (Լենքորան, Լերիկ, Մասալին, Աստարին, Յարդմիլին), նաև` Բաքվում և հարակից շրջաններում, ինչպես նաև Իրանի հյուսիսարևմտյան շրջաններում: Թալիշների հետ կապված կնճռոտ հարցերից մեկն այդ ժողովրդի թվաքանակի մասին տարաբնույթ տվյալներն են։

26.10.2009 ԳԱԶԱՏԱՐՆԵՐԻ ԱՇԽԱՐՀԱՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ՍԵՎԾՈՎՅԱՆ–ԿԱՍՊՅԱՆ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆՈՒՄ
Սերգեյ Սարգսյան
Գազը Կասպյան տարածաշրջանի և Մերձավոր Արևելքի պետություններից Եվրոպա հասցնելու գաղափարն ի հայտ է եկել դեռ 2002թ.։ 2 տարի անց հինգ գազատրանսպորտային ընկերություններ՝ OMV Gas GmbH-ը (Ավստրիա), Botas-ը (Թուրքիա), Bulgargaz-ը (Բուլղարիա), S.N.T.G.N. Transgaz S.A.-ն (Ռումինիա), MOL Natural Gas Transmission Company Ltd.-ն (Հունգարիա), միավորվեցին կոնսորցիումում, որը պետք է իրականացներ 3,3 հազ. կմ երկարությամբ, տարեկան 26-32 մլրդ մ3 հզորությամբ և մոտ $ 5 մլրդ արժողությամբ1 գազատարի նախագիծը, որն ստացավ Nabucco անվանումը։

23.10.2009 ԱԴՐԲԵՋԱՆ. ԲԱՔՎԻ ՈՉ ՓՈԽԱԴՐԵԼԻ ՀԱՇՄԱՆԴԱՄՆԵՐԸ
«Սա ի՞նչ կյանք է: Ինչքա՞ն կարելի է տանջվել…»,- բողոքում է երկրորդ կարգի հաշմանդամ 51-ամյա Բայրամ Կազիմզադեն: Բաքվի Խաթաինյան շրջանի Ահմեդլի ավանում բնակվող Բայրամը կորցրել է կնոջն ու այժմ նրա միակ նեցուկն իր որդի Աբասն է. «Նա իմ վերջին հույսն է: Որդիս փոխարինում է իմ ձեռքերն ու ոտքերը: Ես չեմ կարող որևէ տեղ գնալ առանց նրա»: Բայրամը հազվադեպ է դուրս գալիս փողոց. «Տանից դուրս եմ գալիս ոչ հաճախ, շաբաթական երկու անգամ, բժշկի եմ գնում: Նաև ամռանը որդիս երբեմն տանում է այգի:

23.10.2009 ՌՈՒՍԱՍՏԱՆ-ԱՄՆ-ԻՐԱՆ ԱՇԽԱՐՀԱՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԵՌԱՆԿՅՈՒՆԻՆ ԵՎ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆԸ
Վահե Դավթյան
Մեծ տերությունների աշխարհաքաղաքական շահերի խաչաձևումը հարավկովկասյան տարածաշրջանում այն գլխավոր գործոններից է, որն ազդում է Հայաստանի էներգետիկ անվտանգության ձևավորման և ապահովման վրա:

20.10.2009 ԱԴՐԲԵՋԱՆ. ՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՆՏՈՒՆ ԶԱՎԱԿՆԵՐԸ
«Նա ուզում էր նկարիչ դառնալ: Բայց հոր կամքով հովիվ դարձավ: Մի անգամ նա կընդհարվի գայլի հետ և կենաց ու մահու պայքարի կմտնի: Հաղթանակը կլինի նրանը: Որովհետև նա աստվածային էակ է…» Ես առաջինն եմ, ում Ջորջը պատմեց ֆիլմի մասին, որտեղ նա նկարահանվել է: Նա ասում է, որ իր ստեղծած կերպարի հետ ինքը ոչ մի ընդհանրություն չունի: Դրա համար էլ ես խնդրում եմ թողնի ֆիլմը ու պատմի իր մասին: Պարզվում է` միայն ֆիլմում նա ունի մայր, հայր, քույրեր: Իսկ կյանքում նա բոլորովին միայնակ է: Ու չի էլ վախենում մենությունից…

16.10.2009 ՀԱՅ–ՎՐԱՑԱԿԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ «ՀՆԳՕՐՅԱ ՊԱՏԵՐԱԶՄԻՑ» ՀԵՏՈ
Սերգեյ Մինասյան
Հայ-վրացական միջպետական հարաբերությունները 1991թ. երկու երկրների անկախության ձեռքբերումից հետո բավական հագեցած և, միևնույն ժամանակ, բարդ ճանապարհ են անցել: Երկկողմ հարաբերությունների յուրաքանչյուր փուլ վերջին գրեթե երկու տասնամյակում շատ բանով կախված է եղել ինչպես Հայաստանի և Վրաստանի ներքաղաքական, այնպես էլ տարածաշրջանում տիրող ընդհանուր իրավիճակից:

15.10.2009 ԱԴՐԲԵՋԱՆ. ԲԱՔՎԻ ՏՐԱՆՍՊՈՐՏԸ` ՄԵՐ ԺԱՄԱՆԱԿՆԵՐԻ ԱՂԵՏ
Բաքվի տաքսին կարելի է համարել ամենաանկանխատեսելի փոխադրամիջոցը: Հարցն այստեղ ոչ միայն վարորդների այսպես կոչված անփույթ ու անկանոն մեքենա վարելու մեջ է, այլեւ ուղևորը երբեք չգիտի թե ինչքան ուղեվարձ կպահանջի այս կամ այն վարորդը, եթե գինը նախօրոք չպայմանավորվի: Օրվա մութ ժամերին ուղևորության գինը կարող է կրկնապատկվել, անգամ` եռապատկվել: Որպես կանոն, այս իրավիճակից փրկում են մասնավոր ուղեփոխադրումներով զբաղվող վարորդները, ում հետ կարելի է ավելի էժան գին պայմանավորվել:

14.10.2009 ՎՐԱՑԱԿԱՆ ԱՐՁԱԳԱՆՔԸ ՀԱՅ-ՎՐԱՑԱԿԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՎԵՐՋԻՆ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐԻՆ
Վահրամ Հովյան
Վերջին շրջանում հայ-վրացական հարաբերություններում տեղի են ունենում աննախադեպ զարգացումներ։ Դրանց դրսևորումներից է հայ-վրացական սահմանազատման հարցի սրումը սույն թվականի օգոստոսի վերջին, երբ վրացի սահմանապահները բռնագրավեցին ՀՀ-ին պատկանող սահմանամերձ Բավրա գյուղի որոշ հողատարածքներ՝ զրկելով տեղի բնակչությանը գյուղատնտեսական աշխատանքներով զբաղվելու հնարավորությունից։

13.10.2009 ԱԴՐԲԵՋԱՆ. ԱՌԱՆՑ ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐԻ ԱՆՕԹԵՎԱՆՆԵՐԸ
«Փաստորեն ես գոյություն չունեմ, քանի որ չունեմ ոչ մի փաստաթուղթ: Հետաքրքիր է, եթե ես մահանամ, ի՞նչ գրված կլինի գերեզմանիս վրա: Միայն անու՞նս, որն ինձ տվել են մանկատանը: Իսկ արդյո՞ք ես գերեզման կունենամ».- վհատված ասում է 18 տարին վերջերես բոլորած Ռադիկը: Անցյալ տարի նա լքել է ինտերնատը, որտեղ անցկացրել է իր կյանքի 16 տարին: Պահպանված գրառումներից իմացել է, որ իրեն գտել են փողոցում մոտավորապես 2 տարեկանում: Նրան անվանել էին Ռադիկ, իսկ այն օրը, երբ գտել էին` հուլիսի 12-ը, դարձել էր նրա ծննդյան օրը:

12.10.2009 ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՆԵՐ ԻՐԱՆԻ ՄԻՋՈՒԿԱՅԻՆ ԾՐԱԳՐԻ ՇՈՒՐՋ
Սևակ Սարուխանյան
Իրանում ներքաղաքական ճգնաժամը, որի ակտիվ շրջանն ավարտվեց հուլիսին, բերեց իսլամական հանրապետության շուրջ արտաքին քաղաքական նոր զարգացումների։ ԵՄ քաղաքացիների ձերբակալումների արդյունքում` սրվեցին հակասություններն Իրանի և եվրոպական պետությունների միջև։ Միևնույն ժամանակ, ակտիվացան գործընթացներն իրանական միջուկային ծրագրի շուրջ։

08.10.2009 ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ՀԱՅԱԼԵԶՈՒ ՀԵՌՈՒՍՏԱԱԼԻՔ
Վահրամ Միրաքյան
Հոկտեմբերի 5-ից գործում է Ադրբեջանի առաջին միջազգային հեռուստաալիքը` «ATV International» («ATV Int»), որն ունի նաև հայերեն հեռարձակման բաժին. տեղեկացրել է ATV-ի լրատվական բաժնի ղեկավար Վագիֆ Այդինօղլին: «ATV Int»-ը հաղորդումները հեռարձակում է 4 լեզվով` հայերեն, պարսկերեն, անգլերեն և ռուսերեն: Սկզբում հայտարարվում էր, թե հեռուստաընկերության ստեղծման նպատակը Ադրբեջանի ազգային փոքրամասնություններին իրենց լեզուներով ծրագրեր ապահովելն է:

07.10.2009 ԱԴՐԲԵՋԱՆ–ԹՈՒՐՔՄԵՆՍՏԱՆ ՀԱԿԱՍՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ
Արտաշես Տեր-Հարությունյան
Վերջին իրադարձությունները հաստատում են, որ Ադրբեջանի ու Թուրքմենստանի հարաբերություններում ավելի օրինաչափ են հակասությունները, քան համագործակցությունը: Ս.թ. հուլիսի 25-ին ելույթ ունենալով կառավարության անդամների առջեւ` Թուրքմենստանի նախագահ Գուրբանգուլի Բերդիմուհամեդովը հայտարարեց, թե պաշտոնական Աշխաբադը մտադիր է դիմել Միջազգային արբիտրաժային դատարան` վիճարկելու Կասպիցում գտնվող «Սերդար», «Օմար» եւ «Օսման» նավթա-գազահանքերի պատկանելության հարցը, որոնք Բաքուն համարում է իրենը:

06.10.2009 ԻՍԼԱՄԱԿԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՆԵՐ ԱԴՐԲԵՋԱՆՈՒՄ
Արաքս Փաշայան
Վերջին շրջանում Ադրբեջանի հասարակական-քաղաքական կյանքում իսլամն էական նշանակություն է ձեռք բերել: Իսլամի դերի ակտիվացումն Ադրբեջանում, ըստ էության, պայմանավորված է մի շարք գործոններով, որոնցից են` սոցիալ-տնտեսական խնդիրները, հիասթափությունն իշխանությունների եւ պաշտոնական իսլամի ներկայացուցիչների նկատմամբ, խոսքի ազատության բացակայությունը եւ այլն: Գիտակցելով աշխարհիկ ինստիտուտներին սպառնացող մարտահրավերները` Ադրբեջանի իշխանությունները մշտապես փորձում են թուլացնել կրոնի դերը, ինչը դրսեւորվում է կրոնական իրողությունների նկատմամբ տարաբնույթ սահմանափակումների կիրառմամբ:

05.10.2009 ՀՀ – ԹՈՒՐՔԻԱ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԱՄԱՏԵՔՍՏԸ
Գագիկ Տեր-Հարությունյան
ՀՀ -Թուրքիա հարաբերությունների շուրջ ընթացող բանավեճերը, չնայած դրանցում առկա են նաև քաղաքական բնույթի շահարկումներ, ընդունել են համահայկական բնույթ։ Արդյունքում` այդ խնդրում, հատկապես «արձանագրությունների» վերլուծության առումով, դժվար է գտնել կողմ կամ դեմ նոր փաստարկներ և հիմնավորումներ։ Միևնույն ժամանակ, տպավորությունն այնպիսին է, որ դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման գործընթացը (կամ այդ գործընթացի առաջին փուլերից մեկը) հաճախ կամ բացարձակ «մռայլ», կամ էլ «վարդագույն» է ընկալվում։

30.09.2009 ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԻՍԼԱՄԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՆԻ ՆՇԱՆԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ ՀԱՅ-ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ՀԱԿԱՄԱՐՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ
Արաքս Փաշայան
1990-ականների սկզբներից հայ-ադրբեջանական հակամարտության միջազգայնացումը խնդիրը դարձրեց նաև «իսլամական օրակարգի» բաղկացուցիչը։ Ադրբեջանը միջազգային, այդ թվում՝ իսլամական շրջանակներում ձեռնամուխ եղավ ակտիվ քարոզչության՝ փորձելով իսլամական համերաշխության գաղափարը և միջազգային իսլամական ռեսուրսն օգտագործել Ղարաբաղյան հարցում իսլամական պետությունների, մասնավորապես՝ իսլամական աշխարհի բարձրագույն քաղաքական մարմնի` Իսլամական կոնֆերանս կազմակերպության (ԻԿԿ) աջակցությունը ձեռք բերելու համար:

29.09.2009 ՊԱՏԵՐԱԶՄԻՑ ՉԱՐԱՑԱԾ ՎՐԱՑԻՆԵՐՆ ԻՐԵՆՑ ԶԱՅՐՈՒՅԹԸ ՍՏԱԼԻՆԻ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆԻ ՎՐԱ ԵՆ ԹԱՓՈՒՄ
Այն փաստը, որ արձանը դեռեւս մնում է օգոստոսյան պատերազմում տուժած քաղաքում, արտահայտում է բռնապետի նկատմամբ ազգի ոչ միանշանակ վերաբերմունքը: Օգոստոսյան վերջին պատերազմից հետո դեռեւս չվերականգնված Գորիում բարձրացած բողոքի ալիքը սպառնում է վերացնել քաղաքի ամենահայտնի բնակչի` Ստալինի արձանը:

18.09.2009 ՀԱՅ-ՎՐԱՑԱԿԱՆ ՍԱՀՄԱՆԱՅԻՆ ՎԵՃԸ ՇԱՐՈՒՆԱԿՎՈՒՄ Է
Վրացական կողմի նոր գծած սահմանը հայ գյուղացիներին զրկել է իրենց հողերից: Հնարավոր է ոչ հայ գյուղացիները ստիպված լինեն մորթել իրենց անասուններին`նրանց կերակրելու հնարավորություն չունենալու պատճառով: Այս իրավիճակը ստեղծվել է այն բանից հետո, երբ վրաց սահմանապահների միակողմանի որոշման արդյունքում հայ գյուղացիների ավանդական արոտավայրերը հայտնվեցին Վրաստանի տարածքում: Վրաստանի պաշտոնյաները հրաժարվել են մեկնաբանել ստեղծված իրավիճակը, սակայն որոշ հայ քաղաքական գործիչներ համոզված են, որ իրենց վրաց գործընկերների կողմից օգոստոսի 25-ին կատարած քայլն անարդար եւ անօրինական էր:

18.09.2009 ՈՎ ԱՎԵԼԻ ՇՈՒՏ ԱՉՔԸ ԿԹԱՐԹԻ … ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ, ԹԵ ԹՈՒՐՔԻԱՆ
Ասեկոսեների տարափով և տեղեկատվության հոսքով լեցուն ամիսներից հետո Հայաստանի և Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարարությունները Շվեյցարիայի միջնորդությամբ օգոստոսի 31-ին հանդես եկան համատեղ հայտարարությամբ` հանրությանը ներկայացնելով երկու արձանագրություններ, որոնց նպատակը իրենց երկրների խնդրահարույց հարաբերությունների կարգավորումն է: Ապրիլի 22-ին հրապարակված նախորդ հայտարարության մեջ հայ և թուրք պաշտոնյաները նշել էին, որ համաձայնվել են մի "ուղեցույցի" (բառացի` "ճանապարհային քարտեզի") շուրջ, որը "ողջամիտ ժամանակացույցով" պետք է առաջնորդեր իրենց դեպի հարաբերությունների կարգավորում:

07.09.2009 ՆՈՐ ԳԼՈԲԱԼ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐ «ԽԱՂԱՂ ԱՏՈՄԻ» ՇՈՒՐՋ ԵՎ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ «ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՊԱՐՏԱԴՐԱՆՔ»
Միխայիլ Աղաջանյան
«Համաշխարհային ատոմացման» միջազգային գործընթացի համոզիչ առաջընթացի շուրջ վերջին իրադարձություններն ի հայտ բերեցին այդ գործընթացի հետաքրքիր դինամիկա և ուղղվածություն: Ատոմային էներգիայի քաղաքացիական օգտագործման տեխնոլոգիաների խոշոր պրոդուցենտ երկրները սկսել են, եթե կարելի է այդպես արտահայտվել, խաչաձևվող փոխպայմանավորվածություններ հաստատել երկկողմանի հարաբերությունների զարգացման այս ոլորտում:

02.09.2009 ԱԲԽԱԶԱԿԱՆ ԸՆԴԴԻՄՈՒԹՅՈՒՆԸ ՄՏԱՀՈԳՎԱԾ Է ՌՈՒՍԱՍՏԱՆԻ ԱՃՈՂ ԱԶԴԵՑՈՒԹՅԱՄԲ
Այս խնդիրը հավանաբար կգերակշռի դեկտեմբերի ընտրությունների ժամանակ, բայց իրականում աբխազական կառավարության որոշումները սահմանափակվում են Ռուսաստանից ունեցած կախվածության պատճառով: Այն պահից, ինչ մեկ տարի առաջ Ռուսաստանը ճանաչեց Աբխազիայի անկախությունը, այստեղ դադարեցին վախենալ Վրաստանի հետ պատերազմը վերսկսելուց, բայց ներկայում աբխազական ընդդիմությունը մտահոգված է, որ կառավարությունն այդքան մեծ ճիգերի գնով ձեռք բերված ազատությունը զիջում է Ռուսաստանին:

01.09.2009 ՎՐԱՑԱԿԱՆ ՊԱՏԵՐԱԶՄԻ ՏԱՐԵԼԻՑԸ ՓՐԿՎԱԾ ՍԱՀԱԿԱՇՎԻԼԻՆ
Ընդդիմության հետպատերազմյան բողոքի ցույցերը հզորացրել են վրացական նախագահին: Անցյալ տարվա օգոստոսյան պատերազմում Վրաստանի կրած պարտությունը մեծ վնաս հասցրեց նախագահ Սահակաշվիլու հեղինակությանը. չնայած նա բազմիցս խոստացել էր վերադարձնել անջատված տարածքները`ի վերջո Թբիլիսին կորցրեց դրանց նկատմամբ ունեցած չնչին իշխանությունը: Սրան ի պատասխան` ընդդիմությունը զարկ տվեց մասսայական բողոքի ակցիաներին, սակայն տարօրինակ է, բայց փաստ. ամիսներ տեւած անհնազանդության դրսեւորումները եւ բողոքի ցույցերը կարծես ավելի են ուժեղացրել վրացական նախագահին:

03.08.2009 ԻՐԱՆ. ԱՅԼԸՆՏՐԱՆՔԱՅԻՆ ՀԱՂՈՐԴԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
Սամվել Մարտիրոսյան
Նախագահական ընտրություններից հետո ծավալված իրադարձությունները նշանային դարձան գլոբալ իմաստով տեղեկատվական հոսքերի կառուցվածքի փոփոխության առումով։ Իրանական հեղափոխությունը նոր խոսք բերեց տեխնոլոգիական հաղորդակցությունների ոլորտում։ Մասնավորապես, առաջին անգամ տեղեկատվական ասպեկտն ամբողջովին տեղաշարժվեց դեպի ինտերնետ և մոբիլ տեխնոլոգիաներ, որոնք դաշտից գրեթե լիովին դուրս մղեցին ավանդական մամուլը։

30.07.2009 ԹԱԼԻՇՆԵՐՆ ԱԴՐԲԵՋԱՆՈՒՄ
Արաքս Փաշայան
Թալիշներն իրանական հնագույն ժողովուրդներից են, որոնք բնակվում են Ադրբեջանի հարավ-արեւելյան` Իրանին սահմանամերձ կասպիական շրջաններում (Լենքորան, Լերիկ, Մասալին, Աստարին, Յարդմիլին), նաեւ` Բաքվում եւ հարակից շրջաններում, ինչպես նաեւ Իրանի հյուսիս-արեւմտյան շրջաններում: Ադրբեջանի թալիշները շիադավան են, իսկ Իրանի թալիշները` սուննիադավան, նաեւ սուֆիական նակշբանդի ուղղության հետեւորդներ:

27.07.2009 ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐ ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՇՈՒՐՋ
Կարեն Վերանյան
Ադրբեջանական վերջին զարգացումներում մեծապես ընդլայնվել է արտաքին շահերի ներգրավվածությունը, ինչը, թերեւս, պայմանավորված է վրաց-ռուսական պատերազմից հետո տարածաշրջանում ընթացող նոր վերադասավորումներով։ Խնդիրն անհրաժեշտ է դիտարկել նաեւ տարածաշրջանային էներգետիկ զարգացումների, մասնավորապես` ադրբեջանական գազի մատակարարումների համատեքստում. այստեղ հատկապես վերջին ամիսներին լուրջ մրցակցություն է ընթանում արեւմտյան երկրների ու Ռուսաստանի միջեւ։

24.07.2009 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆՆ ՈՒՂՂՎԱԾ ՓՈՐՁԸ` ՔՆՆԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ ԹԻՐԱԽ
Մասնագետներից քչերն են կիսում կառավարության այն հույսերը, որ արդյունաբերական նոր գոտու ստեղծումը կարող է թեթեւացնել տնտեսական ճգնաժամը: Վրաստանը գովազդում է իր այսպես կոչված ազատ արդյունաբերական գոտին` երկրի երերուն տնտեսությունը զարգացնելու համար, սակայն տնտեսագետները եւ փորձագետները մտահոգված են այս նախագծի կապակցությամբ, որը նրանց կարծիքով`անորոշ, անհասկանալի եւ անիրական է: Քութայիսիում` Վրաստանի մեծությամբ երկրորդ քաղաքում, ներկայում սպասում են կենցաղային սարքավորումների երեք նոր գործարանի համար նախատեսված տեխնիկային. սրանք կլինեն առաջին գործարանները, որոնք կկառուցվեն հարկային եւ իրավական թեթեւացրած պայմաններում:

23.07.2009 ԱԶԳԱՅՆԱՄՈԼՈՒԹՅԱՆ ՆՈՐ ԴՐՍԵՎՈՐՈՒՄՆԵՐ ԹՈՒՐՔԻԱՅՈՒՄ
Ռուբեն Մելքոնյան
Ազգայնամոլական տրամադրությունները եւ հակումները միշտ էլ լայն տարածում են ունեցել թուրքական հասարակության մեջ։ Օսմանյան կայսրության բռնի թուրքացման քաղաքականությունը որդեգրվեց նաեւ Թուրքիայի Հանրապետության կողմից: Դրա հստակ գործադրման հետեւանքով է նաեւ, որ այսօր Թուրքիայում ազգային փոքրամասնությունների թիվը չի գերազանցում 100 հազարը: Տասնամյակներով վարած խտրական, մեծապետական քաղաքականությունը պատճառ դարձավ, որպեսզի հազարավոր ոչ մուսուլմաններ լքեն Թուրքիան:

21.07.2009 ՀԵՏԸՆՏՐԱԿԱՆ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐՆ ԻՐԱՆՈՒՄ
Սևակ Սարուխանյան
Իրանում նախագահական ընտրություններին հաջորդած զարգացումները մեծ արձագանք ստացան միջազգային քաղաքական եւ լրատվական շրջանակներում: Սակավ չէին կարծիքներն այն մասին, որ Իրանը գտնվում է նոր հեղափոխության նախաշեմին: Մինչդեռ վերջին զարգացումները խոսում են այն մասին, որ իրավիճակը երկրում վերահսկվում է իշխանությունների կողմից:

10.07.2009 ՌՈՒՍԱՍՏԱՆ–ԹՈՒՐՔԻԱ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ
Սարգիս Հարությունյան
Այս տարվա հունիսի սկզբին տեղի ունեցավ Թուրքիայի Գլխավոր սպայակույտի պետ, գեներալ Իլքեր Բաշբուղի երկար սպասված այցելությունը Ռուսաստան: Թեեւ թուրքական աղբյուրների փոխանցմամբ` այցելությունն ուներ կոնկրետ նպատակ, եւ խնդիր կար ռուսական կողմի հետ եզրափակել «Ми-28» ռազմական տասներկու ուղղաթիռների գնման հարցը, բայց, ընդհանուր առմամբ, Բաշբուղի ուղեւորությունը Մոսկվա ավելի շուտ ի ցույց է դնում այն միտումը, թե վերջին տարիներին մեկնարկած ռուս-թուրքական ռազմատեխնիկական համագործակցությունն անցում է կատարում նոր հարթություն:

07.07.2009 ՆՈՐ ՄԻՏՈՒՄՆԵՐ ՆԱՏՕ–ԱԴՐԲԵՋԱՆ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ
Կարեն Վերանյան
Միջազգային զարգացումների համատեքստը 2008թ. օգոստոսի վրաց-ռուսական պատերազմը մեծապես պայմանավորեց Հարավային Կովկասի ռազմաքաղաքական առաջիկա գործընթացների ընդհանուր տրամաբանությունը։ Արդյունքում` որոշակիորեն վերաձեւակերպվեցին նաեւ տարածաշրջանում ներգրավված արտաքին եւ առաջին հերթին արեւմտյան դերակատարների նախկին պատկերացումներն ու տեսլականները Հարավային Կովկասի ռազմաքաղաքական անվտանգության վերաբերյալ։

03.07.2009 ԱԴՐԲԵՋԱՆ. ԱՂՄՈՒԿ ՀԿ-ՆԵՐԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ ՀԱԿԱՍԱԿԱՆ ՕՐԵՆՔՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ
Քաղաքացիական հասարակության խմբերի բուռն բողոքների ներքո փոփոխությունների եւ լրացումների փաթեթի ճակատագիրը դեռեւս անհայտ է մնում: Այն բանից հետո, երբ քաղաքացիական հասարակության խմբերը եւ ընդդիմադիր պատգամավորները սկսեցին բողոքել ՀԿ-ների վերաբերյալ հակասական օրենքների փաթեթի ընդունման դեմ, Ադրբեջանի խորհրդարանում դրա վերաբերյալ քվեարկությունը հետաձգվեց: Օրենսդրական նախագծի քննադատները համոզված են, որ առաջարկվող փոփոխությունները միտված են զրկել ՀԿ-ներին արտերկրից եկող անհրաժեշտ ֆինանսական աջակցությունից եւ խոչընդոտել անկախ հասարակական խմբերի գործունեությունը:

29.06.2009 ԹՈՒՐՔԻԱ. ՊԱՀԱՆՋՎԱԾ ԿԼԻՆԻ՞ ԱՐԴՅՈՔ ԶԻՆՎՈՐԱԿԱՆ ՀԵՂԱՇՐՋՈՒՄՆԵՐԻ ՓՈՐՁԸ
Սերգեյ Սարգսյան
Թուրքիայի բանակը, որն իրեն համարում է Թուրքիայի Հանրապետության հիմնադիր Մուստաֆա Քեմալի ժառանգության պահապանը, երկրում կայունությունը պահպանելու և աշխարհիկ կարգի գոյությունը վտանգող սպառնալիքները կանխելու համար անցյալում բազմիցս հարկադրված է եղել միջամտել քաղաքականությանը, ընդհուպ մինչև 1960, 1971 և 1980թթ. զինվորական հեղաշրջումներն իրականացնելը:

29.06.2009 ԿՐՈՆԱԿԱՆ ՊԱՅՔԱՐ ՎՐԱՍՏԱՆՈՒՄ
Կաթոլիկների կողմից ուղղափառ եկեղեցիների օգտագործման շուրջ վիճաբանությունն ընդգծում է Վրաստանի կրոնական փոքրամասնությունների առջեւ ծառացած խնդիրները: Վրաց-թուրքական սահմանին գտնվող փոքրիկ եկեղեցին, որը հազիվ 20 հավատացյալ է տեղավորում, բախման նոր կետ է դարձել երկրում գերիշխող ուղղափառ կրոնի եւ կրոնական փոքրամասնությունների միջեւ պայքարում: Վրաստանի փոքրաթիվ կաթոլիկ համայնքի ներկայացուցիչներն ասում են, որ ամեն տարի եկեղեցական արարողություն էին անցկացնում Բուզմարեթի մատուռի առջեւ, որը կառուցվել է 5-րդ կամ 6-րդ դարում եւ վերանորոգվել է երկու տարի առաջ: Սակայն այժմ տեղի ուղղափառ վանականը խոչընդոտում է ժամերգության անցկացմանը:

29.06.2009 ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ԻՆՏԵՐՆԵՏԱՅԻՆ ԽՆԴԻՐՆԵՐԸ
Ադրբեջանում համացանցի օգտագործողները բողոքում են գրաքննությունից եւ ծառայությունների վատ որակից: Ադրբեջանի համացանցի օգտագործողներին ավելի ու ավելի է զայրացնում երկրում ինտերնետի տրամադրման մենաշնորհը. նրանք ասում են, որ միջազգային կապ տրամադրող «Դելտա Տելեկոմ» ընկերության ծառայությունը դանդաղ է, թանկարժեք եւ հակված է գրաքննության: «Դելտա Տելեկոմ»-ը հերքում է, որ ընդդիմադիր կայքերի խնդիրները որեւէ քաղաքական աստառ ունեն, սակայն բլոգերները օրինակ են բերում կառավարությանը քննադատող մի շարք կայքեր, որոնք փակվել են:

22.06.2009 ՆԱԽԱԳԱՀԱԿԱՆ ԸՆՏՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՆ ԻՐԱՆՈՒՄ
Սևակ Սարուխանյան
Հունիսի 12-ին Իրանում կայացան հերթական նախագահական ընտրությունները, որոնց արդյունքում նախագահի պաշտոնում վերընտրվեց Մ.Ահմադինեժադը: Հոդվածում անդրադարձ է կատարվում նախընտրական եւ հետընտրական գործընթացներին, փորձ է արվում մատնանշել այն հիմնական զարգացումները, որոնք կարող են տեղ գտնել Իրանում: Հունիսի 12-ին նախորդած ընտրապայքարն Իրանում աչքի ընկավ որոշ առանձնահատկություններով:

18.06.2009 «ՆԱԲՈՒԿԿՈ» ԳԱԶԱՏԱՐԸ ԵՎ ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ
Սևակ Սարուխանյան
«Նաբուկկո» գազատարը ամենահավակնոտ էներգետիկ նախագծերից է։ Այն ենթադրում է խոշոր գազատար ցանցի կառուցում Կենտրոնական Ասիայից մինչև Իրան ու Ադրբեջան, որի միջոցով ԵՄ երկրներին կարող է մատակարարվել տարեկան մինչև 80 մլրդ մ3 բնական գազ։ 2009թ. ապրիլը և մայիսը բավական հարուստ էին իրադարձություններով՝ կապված նոր խոշոր էներգետիկ նախագծերի հետ։

16.06.2009 ԱՇԽԱՐՀԻ ԷԹՆԻԿ ՊԱՏԿԵՐԸ. ՎՐԱՑԱԿԱՆ ՄՈԴԵԼ
Թամարա Վարդանյան
Հայտնի է, որ հանրակրթական ուսումնական հաստատություններում կիրառվող դասագրքերը, մասնավորապես` «պատմություն» (ավելի նվազ չափով` նաև «աշխարհագրություն») առարկայից կարևոր և առանցքային դերակատարում ունեն տվյալ ազգի մեջ աշխարհի էթնիկ պատկերի ձևավորման գործընթացում։ Այդ դասագրքերի միջոցով է, որ դպրոցական տարիքից արդեն անհատի մեջ ձևավորվում են աշխարհընկալման երկու հիմնաքարային բնութագրիչներ. «մենք»-ի (ավտոստերեոտիպեր) և «Դուք»-ի (հետերոստերեոտիպեր) կերպարները: Այդ տարիքում ձևավորված ընկալումները հետագայում դժվարությամբ են էական փոփոխությունների ենթարկվում, թեպետ չի կարելի պնդել, որ ընդհանրապես ենթակա չեն որևէ վերափոխման։

15.06.2009 ԻՍԼԱՄԱԿԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՆԵՐ ԱԴՐԲԵՋԱՆՈՒՄ
Արաքս Փաշայան
Վերջին շրջանում իսլամը ձեռք է բերել էական նշանակություն Ադրբեջանի հասարակական գործընթացներում: Եթե խորհրդային եւ հետխորհրդային տարիներին իսլամական ինքնությունն Ադրբեջանում (որի մուսուլման բնակչության 2/3-ը շիա է, 1/3-ը` սուննի) առավելապես հիմնված էր մշակույթի եւ էթնիկության, քան կրոնի վրա, ապա կրոնականացվածությունն այլեւս բնորոշ է դարձել ադրբեջանական հասարակությանը:

11.06.2009 ՆԱԽԻՋԵՎԱՆ. ԹՈՒՐՔ-ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ՀԱԿԱՍՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
Կարեն Վերանյան
Վերջին շրջանում Հարավային Կովկասում մի շարք առանցքային հիմնահարցերի շուրջ ընթացող զարգացումները հետին պլան են մղել տարածաշրջանի ոչ պակաս կարեւոր այնպիսի խնդիրներ, որոնց շարքին պետք է դասել Նախիջեւանի ինքնավարությունում ընթացող զարգացումները եւ դրանցում արտաքին ուժերի, առաջին հերթին` Թուրքիայի ներգրավվածության հարցերը։ Փաստերը ցույց են տալիս, որ հատկապես վերջին տասնամյակում Թուրքիան կարողացել է ապահովել քաղաքական ու տնտեսական զգալի ներկայություն Նախիջեւանի ինքնավարությունում, ինչը պետք է որ լրջորեն մտահոգի Բաքվի իշխանություններին։

10.06.2009 ԿԿԱՏԱՐԻ՞ ԱՐԴՅՈՔ ԿՈԿՈՅՏԻՆ ԻՐ ՆԱԽԸՆՏՐԱԿԱՆ ԽՈՍՏՈՒՄՆԵՐԸ
Մասնագետների կարծիքով` հարավօսական առաջնորդը պետք է ընտրություններից հետո բարելավի բնակչության կենսապայմանները, այլապես վտնագ կա, որ մարդիկ կարող են շրջադարձ կատարել դեպի ընդդիմությունը: Միջազգային հանրության կողմից հիմնականում չճանաչված Հարավային Օսիայի հանրապետության նախագահ Էդուարդ Կոկոյտին մայիսի 31-ին անցկացված խորհրդարանական ընտրություններից իր համար ցանկալի արդյունքները ստացավ, սակայն տեղացի փորձագետների կարծիքով`վերջինիս քաղաքականության ձախողման դեպքում բնակչությունը կարող է շրջվել ընտրապայքարից դուրս մնացած քաղաքական գործիչների կողմը:

09.06.2009 ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՈՐՈՇ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
Արմեն Մանվելյան
Էներգետիկ անվտանգության խնդիրը բոլոր պետությունների ազգային անվտանգության կարևոր բաղկացուցիչն է դարձել: Գաղտնիք չէ, որ առանց էներգետիկ անվտանգության խնդրի լուծման` անհնար է խոսել ազգային անվտանգության լիարժեքության մասին: Էներգետիկ անվտանգությունը ցանկացած երկրի տնտեսության զարգացման, քաղաքական համակարգի և սոցիալական ապահովության կարևոր բաղկացուցիչն է, ինչպես նաև երկրի կայունության պահպանման գլխավոր պայմաններից մեկը:

05.06.2009 ՌՈՒՍ-ՎՐԱՑԱԿԱՆ ԼԱՐՎԱԾՈՒԹՅՈՒՆԸ ԳՈՐԾՈՒՄ Է Ի ՎՆԱՍ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ
Ռուս-վրացական սահմանի երկարատեւ փակումը Հայաստանին զրկում է իր ամենակարեւոր շուկայից: Համաշխարհային ֆինանսական ճգնաժամի հետեւանքով արդեն իսկ երերացող Հայաստանի տնտեսությունը նոր հարված ստացավ այն բանից հետո, երբ Վրաստանը հրաժարվեց բացել Ռուսաստանի հետ իր սահմանը` իր դաշնակցի հետ Հայաստանին կապող միակ ուղին: Վրաց-ռուսական սահմանի Վերին Լարս անցակետում, որտեղով Կենտրոնական Կովկասը կիսելով անցնում է Թբիլիսի-Վլադիկավկազ ճանապարհը, անսպասելիորեն փակվեց Ռուսաստանի կողմից 2006-ին` կարեւոր խոչընդոտ դառնալով հայ արտահանողների համար:

04.06.2009 ՍԱՐԳՍՅԱՆ-ԱԼԻԵՎ ՀԱՆԴԻՊՈՒՄՆԵՐՆ ԻՐԵՆՑ ՀԱՄԱՏԵՔՍՏՈՎ ԵՆԹԱԴՐՈՒՄ ԵՆ ՆԱԵՎ ՀԱՅ-ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի տնօրեն Գագիկ Հարությունյանի հարցազրույցը REGNUM լրատվական գործակալությանը
Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև բանակցային գործընթացի ներկա փուլն աչքի է ընկնում մեծ ինտենսիվությամբ։ Այս մասին REGNUM Новости լրատվական գործակալության թղթակցի հետ զրույցում հայտարարել է «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի տնօրեն Գագիկ Հարությունյանը։ «Տպավորություն է ստեղծվում, որ հայկական կողմը դրանով փորձում է վերցնել նախաձեռնությունը դիվանագիտական հակամարտությունում»,- ասել է Հարությունյանը՝ հավելելով նաև, որ «Սարգսյան-Ալիև հանդիպումներն այժմ իրենց համատեքստով ենթադրում են նաև հայ-թուրքական հարաբերությունները։

04.06.2009 ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ
Սևակ Սարուխանյան
Այն, որ վերջին ժամանակաշրջանի հիմնական էներգետիկ զարգացումները սերտորեն կապված են մեր տարածաշրջանի հետ, վկայում են միանգամից երկու կարեւոր իրադարձություն։ Ապրիլի 24-25-ին Բուլղարիայի մայրաքաղաք Սոֆիայում հրավիրված «Բնական գազը Եվրոպայի համար. հուսալիություն եւ գործընկերություն» գագաթաժողովի հիմնական երկու թեմաները դարձան «Նաբուկկո» եւ «Հարավային հոսք» գազատարների նախագծերը։ «Նաբուկկոն» նաեւ մայիսի 8-ին Պրահայում ԵՄ «Հարավային միջանցք. նոր մետաքսյա ճանապարհ» գագաթաժողովի հիմնական թեմաներից մեկն էր։

03.06.2009 ԵՐԿԽՈՍՈՒԹՅՈՒՆՆ ԱՐԴԵՆ ԱԶԴԵԼ Է ԱՆԿԱՐԱՅԻ ԵՎ ԲԱՔՎԻ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՎՐԱ «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի փոխտնօրեն Սևակ Սարուխանյանի հարցազրույցը «Առավոտ» օրաթերթին
- Ո՞ր երկիրը՝ Հայաստա՞նը, թե՞ Թուրքիան, ավելի կշահի հայ-թուրքական սահմանի բացումից, երկու երկրների միջեւ դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատումից։
- Հիմա շատ դժվար է ասել, թե ով ավելի կշահի, քանի որ Հայաստանի ձեռքբերումները, իմ կարծիքով, կլինեն առավելապես տնտեսական, իսկ Թուրքիայինը՝ քաղաքական։ Հարցն այստեղ մի քիչ այլ է. ի՞նչն է ավելի կարեւոր՝ տնտեսությո՞ւնը, թե՞ քաղաքականությունը։

03.06.2009 ՎՐԱՑԱԿԱՆ ԸՆԴԴԻՄՈՒԹՅԱՆ ԲՈՂՈՔՆԵՐԸ ՍՔՈՂՈՒՄ ԵՆ ՆԵՐՔԻՆ ԹՈՒԼՈՒԹՅՈՒՆԸ
Վերլուծաբանների կարծիքով` ընդդիմության շարքերում առաջացած ճեղքվածքները ներման հնարավորություն են ընձեռում նախագահ Սահակաշվիլուն: Մայիսի 26-ին վրացական ընդդիմության կողմից Սահակաշվիլկու ռեժիմի դեմ կազմակերպած 60-հազարանոց բողոքի ցույցը կարծես հզորության յուրատեսակ ցուցադրություն լիներ, որը, սակայն, սքողում էր իրենց միջեւ եղած հիմնական տարբերությունները, որոնք կարող են կործանարար լինել նախագահի դեմ իրենց ռազմավարության համար:

15.05.2009 ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՌԱԶՄԱՐԴՅՈՒՆԱԲԵՐՈՒԹՅԱՆ ՁԵՎԱՎՈՐՈՒՄԸ. ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ԿՈՎԿԱՍԸ՝ ԱՊԱԿԱՅՈՒՆԱՑՄԱՆ ՇԵՄԻՆ
Կարեն Վերանյան
Ադրբեջանի ռազմական ծախսերի շեշտակի ավելացման և վերջինիս կողմից Եվրոպայում սովորական զինված ուժերի մասին պայմանագրի (այսուհետ՝ ԵՍԶՈւՊ) խախտման մասին բազմիցս է խոսվել, ինչը կարևոր նշանակություն ունի Հարավկովկասյան տարածաշրջանի անվտանգության ու կայունության պահպանման տեսանկյունից։ Վերջին կես տասնամյակում, սակայն, Ադրբեջանի ռազմական համակարգում արձանագրված նոր միտումները թույլ են տալիս լուրջ վերապահումներով մոտենալ Հարավային Կովկասում հնարավոր կայունության հեռանկարներին ընդհանրապես։

11.05.2009 ՀԱՅԱՍՏԱՆ-ԹՈՒՐՔԻԱ. ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՆՈՐ ՓՈ՞ՒԼ
Սերգեյ Մինասյան
1993 թվականից Թուրքիան, կապված Լեռնային Ղարաբաղում ռազմական գործողությունների ակտիվացման հետ, փակել է սահմանը Հայաստանի հետ։ Այդ ժամանակվանից ի վեր երկու պետությունների միջև լիարժեք դիվանագիտական հարաբերություններ չկան, տնտեսական և առևտրային համագործակցությունն իրականացվում է երրորդ երկրների միջոցով։

08.05.2009 ՍԱՀՄԱՆԱԿԻՑ ԹՈՒՐՔԵՐՆ ՈՒԶՈՒՄ ԵՆ ԴԵՊԻ ՀԱՅԱՍՏԱՆ ՏԱՆՈՂ ԴՈՒՌԸ ՓԱԿ ՊԱՀԵԼ
Հայաստանի և Թուրքիայի միջև սահմանի վերաբացման նախագծերը գրեթե չեն ողջունվում թուրքական սահմանամերձ քաղաքներում և գյուղերում: Թուրքիայի և Հայաստանի միջև սահմանի հնարավոր վերաբացման մասին խոսակցությունները սահմանամերձ թուրքական քաղաքների բնակիչների մոտ տարակուսանք են առաջացրել, թե արդյո՞ք այսպիսի զարգացումն այն է, ինչ իրենց հարկավոր է:

07.05.2009 ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐ
Սևակ Սարուխանյան
Հոդվածն անդրադառնում է Հարավային Կովկասում և հարևան երկրներում վերջին շրջանում տեղ գտած էներգետիկ զարգացումներին։ Հիմնական ուշադրությունը հատկացվել է էներգետիկ ոլորտում միջպետական համագործակցության քաղաքական խնդիրներին։

30.04.2009 ԹՈՒՐՔ-ԻՍԼԱՄԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՆԸ ՎՐԱՍՏԱՆՈՒՄ
Արաքս Փաշայան
Վրաստանը էթնիկ եւ դավանական առումով բարդ խճանկար ունեցող երկիր է: Այստեղ բնակվում են թե՛ քրիստոնյա, թե՛ իսլամ փոքրամասնություններ: Մուսուլմանների թիվը շուրջ կես միլիոն է: Նրանց մեջ կան երկու հիմնական մեծ խմբեր: Դրանք են` սուննիադավան էթնիկ վրացիները, որոնք բնակվում են Թուրքիային սահմանակից Աջարիայում եւ շիադավան ադրբեջանցիները, ովքեր հավաքական ձեւով ապրում են Քվեմո-Քարթլի (ադրբեջանական տարբերակով` Բորչալու) նահանգում, ինչը նկատի է առնում Ադրբեջանի եւ Հայաստանի սահմանակից Մառնեուլի, նաեւ Գարդաբանի, Բոլնիսի եւ Դմանիսի շրջանները:

29.04.2009 ԹՈՒՐՔ-ՄԵՍԽԵԹՑԻՆԵՐԻ ՎՐԱՍՏԱՆ ՎԵՐԱԴԱՐՁԻ ԽՆԴՐԻ ՇՈՒՐՋ
Վահրամ Հովյան
Հայտնի է, որ Վրաստանը, 1999թ. անդամակցելով Եվրոպայի խորհրդին, վերջինիս առջեւ պարտավորություն է ստանձնել լուծելու 1944թ. Վրաստանից արտաքսված թուրք-մեսխեթցիների վերադարձի հարցը։ Իսկ Եվրոպական միությունը այս հարցի լուծման նպատակով անգամ 40-50 մլն եվրոյի դրամական աջակցություն է առաջարկել Վրաստանին` խոստանալով նաեւ թուրք-մեսխեթցիների վերադարձից հետո իր վրա վերցնել հետագա ծախսերը։ Սակայն ակնհայտ է, որ թուրք-մեսխեթցիների` իրենց նախկին բնակավայրեր վերադարձի հարցը զուտ մարդասիրական նկատառումներով չէ միայն պայմանավորված. այս խնդրում տարածաշրջանի մի շարք պետություններ ունեն քաղաքական որոշակի շահագրգռություններ։

27.04.2009 ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ԻՆՔՆԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆԸ ՓԱԿՈՒՄ Է ԴԺԳՈՀՈՂՆԵՐԻ ԲԵՐԱՆՆԵՐԸ
Իդրակ Աբբասով, Նախիջևան (Կովկասյան Լրատու # 488, 10 ապրիլի, 2009թ.) Մեկուսացված ինքնավարության՝ Նախիջևանի բնակիչների խոսքերով, տեղական իշխանությունները թույլ չեն տալիս, որպեսզի իրենց բողոքները հասնեն Բաքու: «Եթե խնդրի մասին չեն բարձրաձայնում, ապա այն գոյություն չունի». Թուրքիային, Իրանին և Հայաստանին սահմանակցող ադրբեջանական անկլավի վիրավորված բնակիչներից մեկի խոսքերով՝ այսպիսի կարգախոսով են առաջնորդվում Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետության իշխանությունները:

21.04.2009 ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ԺԽՏՈՂԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ
Սուրեն Մանուկյան
Ժխտողականությունն ուղեկցում է բոլոր ցեղասպանություններին: Իրականացրած ոճիրը քողարկելու, այն ժխտելու քաղաքականությունը հատուկ է բոլոր ցեղասպաններին, եւ Թուրքիան, անշուշտ, դրա վառ օրինակն է: Ժխտողականությունը Թուրքիայում իրականացվում է պետական մակարդակով: Ցեղասպանությունների եւ մարդկության դեմ հանցագործությունների հանրագիտարանը Հայոց ցեղասպանության ժխտումն անվանում է «սեփական անցյալը ժխտելու` պետության ամենաբացահայտ օրինակը»: Այսօր Թուրքիայում գրեթե բոլոր պատմագիտական կազմակերպությունները, խոշորագույն թերթերը, հեռուստատեսությունն ու ռադիոն ներգրավված են այս քաղաքականության մեջ:

20.04.2009 ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐ ԻՐԱՆՈՒՄ ԵՎ ՆՐԱ ՇՈՒՐՋ
Սևակ Սարուխանյան
Իրանում եւ նրա շուրջ ընթացող քաղաքական եւ միջազգային զարգացումները վերջին շրջանում կապված են հիմնականում երկու կարեւոր գործոնների հետ: Դրանք են` գալիք նախագահական ընտրությունները եւ Իրանի նկատմամբ ամերիկյան նոր վարչակազմի դեռեւս ձեւավորվող քաղաքականությունը:

15.04.2009 ՌՈՒՍԱՍՏԱՆ ՏԱՆՈՂ ԿԱՄՈՒՐՋՆ ԱՆՑՆԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ ԱԴՐԲԵՋԱՆՑԻՆԵՐԸ ՄԻ ԱՄԲՈՂՋ ԿԱՐՈՂՈՒԹՅՈՒՆ ԵՆ ՎՃԱՐՈՒՄ
Այսպես կոչված Ոսկե կամրջի վրա, որն անցնում է Ռուսաստանն Ադրբեջանից բաժանող գետի վրայով, ամեն օր հսկայական գումարներ են ձեռքից ձեռք անցնում: Ադրբեջանից Ռուսաստան ճանապարհվող և վերադարձող ուղևորներն առանց հաստափոր դրամապանակների օգնության չեն կարող սահմանն անցնել: Ահա թե ինչ պարզեց IWPR-ի թղթակիցը, երբ որոշեց կատարել այս ճանապարհորդությունը՝ հետևելով, թե ինչպես է դրամ շրջանառվում տաքսու վարորդների և ադրբեջանցի ու ռուս սահմանապահների միջև. և այս ամենն ընդամենը մի քանի հարյուր մետր անցնելու համար:

14.04.2009 ՕԲԱՄԱՅԻ ԱՅՑԸ ԹՈՒՐՔԻԱ. ԸՆԴԼԱՅՆՎԱԾ ՀԱՄԱՏԵՔՍՏ
Ռիչարդ Կիրակոսյան - Երևանում Ռազմավարական և ազգային հետազոտությունների հայկական կենտրոնի տնօրեն (ՌԱՀՀԿ): Մինչ Հայաստանը դիտարկում է այսօրվա Բարաք Օբամա-Աբդուլլահ Գյուլ հանդիպումները սահմանի բացմանն առնչվող հարցերի և Հայոց ցեղասպանության ճանաչման պրիզմայով, ԱՄՆ ազգային շահերի լայն հեռանկարում Թուրքիան այժմ կարծես ռազմավարական առանձնակի կարևորություն ունի երեք հիմնական պատճառով:

09.04.2009 ԹՈՒՐՔԻԱՅՈՒՄ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԾԱԳՄԱՆ ԴՐՍԵՎՈՐՈՒՄՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ
Ռուբեն Մելքոնյան
Հայոց ցեղասպանության տարիներին մուսուլմանների առեւանգած հայ կանանց եւ աղջիկների խնդիրը հատկապես վերջին տարիներին հայտնվում է թուրքական գիտական եւ գրական շրջանակների ուշադրության կենտրոնում` իր հետ բերելով ինչպես նորություններ, այնպես էլ հարցականներ: Հատկապես Թուրքիայի արեւելյան շրջաններում, այն է` պատմական Հայաստանի մի շարք վայրերում, բավական հաճախ են հանդիպում մարդիկ, ովքեր պնդում են, թե ունեն հայ նախնիներ: Իսլամացված հայ կանանց խնդիրը դարձել է նաեւ թուրքական ժամանակակից գրականության նյութ, եւ անգամ կարելի է խոսել որոշակի գրական թեմատիկայի սկզբնավորման մասին:

31.03.2009 ՀԱՅ-ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՍԱՀՄԱՆԻ ՀՆԱՐԱՎՈՐ ԲԱՑՄԱՆ ՄԱՍԻՆ ԽՈՍԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ՝ ՖՈՒՏԲՈԼԱՅԻՆ ԴԻՎԱՆԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ՏՐԱՄԱԲԱՆԱԿԱՆ ՇԱՐՈՒՆԱԿՈՒԹՅՈՒՆ Գ.Հարությունյանի հարցազրույցը REGNUM լրատվական գործակալությանը
Հայ-թուրքական սահմանի հնարավոր բացման մասին խոսակցություններն անհիմն չեն. ծուխն առանց կրակի չի լինում։ REGNUM լրատվական գործակալության թղթակցի հետ զրույցում այս մասին հայտարարել է «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի տնօրեն Գագիկ Հարությունյանը՝ մեկնաբանելով արդեն ապրիլին հայ-թուրքական սահմանի բացման մասին ԶԼՄ-ում արծարծվող տեղեկատվությունը։

27.03.2009 ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՌԱԶՄԱՐԴՅՈՒՆԱԲԵՐՈՒԹՅԱՆ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՄԻՏՈՒՄՆԵՐԸ
Կարեն Վերանյան
Վերջին տարիներին Ադրբեջանի ռազմական համակարգում արձանագրված նոր միտումները թույլ են տալիս լուրջ վերապահումներով մոտենալ Հարավային Կովկասում հնարավոր կայունության հեռանկարներին։ Խոսքը վերաբերում է Ադրբեջանի ղեկավարության` սեփական ռազմարդյունաբերությունը զարգացնելուն ուղղված քայլերին, ինչի հիմքերը դրվեցին 2005թ. վերջին` Ադրբեջանի ռազմարդյունաբերության նախարարության հիմնադրմամբ։

25.03.2009 ՉԻՆԱՍՏԱՆ–ԻՐԱՆ ՄԻՋՈՒԿԱՅԻՆ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՇՈՒՐՋ
Աղավնի Հարությունյան
Ենթադրվում է, որ Չինաստանի միջուկային համագործակցությունն Իրանի հետ սկիզբ է առել 1980-ականների կեսերին, ավելի կոնկրետ` 1985թ. հունիսին, Իրանի մեջլիսի խոսնակ Հաշեմի Ռաֆսանջանիի եւ պաշտպանության նախարար Մուստաֆա Մուհամեդ Նաջարի Պեկին կատարած պետական այցելության շրջանակներում գիտատեխնիկական համագործակցության վերաբերյալ պայմանագրի ստորագրմամբ: Պայմանագրի գաղտնի` միջուկային համագործակցության մասով Պեկինը պարտավորվում էր օժանդակել 1984թ. Սպահանում հիմնված Իրանի գլխավոր հետազոտական գործարանի կառուցման աշխատանքներին եւ Իրանին սուբկրիտիկական միջուկային երկու ռեակտոր տրամադրել:

23.03.2009 ՀԱՅ-ԻՐԱՆԱԿԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԵՎ ԻՐԱՆԻ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ՈՒ ՏՐԱՆՍՊՈՐՏԱՅԻՆ ՆԱԽԱԳԾԵՐԸ
Սևակ Սարուխանյան
Հայ-իրանական հարաբերությունները վերջին տարիներին թևակոխել են ակտիվ զարգացման փուլ, ինչն արդյունք է այն բանի, որ միջպետական համագործակցության մեջ տնտեսական նշանակության ծրագրերի իրականացումը կարևոր նշանակություն է ձեռք բերել: Հայաստան-Իրան գազատարը, որի շինարարական աշխատանքներն արդեն ավարտվել են, տնտեսական համագործակցության միայն մի մասն է: Հայաստանի տարածքում նավթավերամշակման գործարանի կառուցումը, Հայաստան-Իրան երկաթգծի շինարարությունը կարող են նոր լիցք հաղորդել միջպետական հարաբերություններին:

19.03.2009 ԹՈՒՐՔԻԱՅՈՒՄ ՄԵԾ ԹՎՈՎ ՎՐԱՑԻՆԵՐ ԿԱՆ Հատված Վրաստանի համայնքների հարցերով պետնախարար Յուլոն ԳԱԳՈՇԻՁԵԻ հետ հարցազրույցից
- Պրն Գագոշիձե, քանի՞ վրացի կա Թուրքիայում։
- Ըստ թուրքական պաշտոնական աղբյուրների՝ Թուրքիայում ապրում է ավելի քան 2 մլն գյուրջի։ Սա մի ժողովուրդ է, որը գիտի իր վրացական արմատների մասին և իր մայրենի լեզուն համարում է վրացերենը։

19.03.2009 ԹՈՒՐՔԻԱ. ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՆԳՈՒՅՑ ԴԱՌՆԱԼՈՒ ՀԵՌԱՆԿԱՐԸ
Սարգիս Հարությունյան
2008թ. Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարարության պատրաստած հատուկ զեկույցի՝ «Թուրքիայի էներգետիկ ռազմավարության»1 համաձայն, այդ երկիրը գտնվում է աշխարհի նավթի ապացուցված պաշարների 72.7%-ի և բնական գազի ապացուցված պաշարների 71.8%-ի գրեթե անմիջական հարևանությամբ։ Հաշվի առնելով Անկարայի աշխարհագրական հայտնի առավելությունները՝ պարզ է դառնում, թե որոնք կարող են լինել այդ երկրի ռազմավարական նպատակները։

16.03.2009 ՈՒՐԱՆԻ ՀԱՆՔԵՐԸ՝ ԳԼՈԲԱԼ ՄՐՑԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ԿԱՅՈՒՆՈՒԹՅԱՆ ԳՈՐԾՈՆ
Միխայիլ Աղաջանյան
Համաշխարհային էներգ.ետիկ շուկայի զարգացումը «խաղաղ ատոմի» հատվածում իր հրամայականներն է թելադրում արդեն հայտարարված հավակնոտ, երկկողմ և բազմակողմ նախագծերի իրականացման համար։ Անցած տարվա ընթացքում «խաղաղ ատոմի» շուկան աննախադեպ աճի ականատեսը դարձավ, սակայն այդ աճը մեծ մասամբ կրում էր հռչակագրային բնույթ։

11.03.2009 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ԻՍԼԱՄԱՑՎԱԾ ՀՈՒՅՆԵՐԻ ԽՆԴՐԻ ՇՈՒՐՋ
Արման Հակոբյան
Վերջին շրջանում Հունաստանի գիտական շրջանակները մեծ ակտիվություն են դրսևորում Թուրքիայի տարածքում ապրող իսլամացված հույների հանդեպ: Հունական մամուլում ևս այդ թեմային վերաբերող բազմաթիվ հոդվածներ են լույս տեսնում: Միաժամանակ Հունաստանում շարունակվում են հաստատվել Թուրքիայի տարբեր շրջաններում դարեր առաջ իսլամ ընդունած հույների սերունդները: Մահմեդականացված հույների հոծ խմբեր այժմ բնակվում են Թուրքիայի սևծովյան շրջանում` Զոնգուլդակից մինչև Ռիզե: Առանձին խմբեր կան Իզմիրի և Անթալիայի հատվածներում, Ալեքսանդրետում, ինչպես նաև երկրի կենտրոնական շրջաններում. մասնավորապես` Կեսարիայի, Սեբաստիայի, Էսքիշեհիրի, Կոնյայի...

09.03.2009 ԷԹՆԻԿ ԾԱԳՄԱՆ ԽՆԴԻՐԸ ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՕՐԱԿԱՐԳՈՒՄ
Ռուբեն Մելքոնյան
Թուրքիայում ընթացող բազմաթիվ զարգացումներ, գործընթացներ ուղղակիորեն փաստում են, որ ինքնության խնդիրն այդ երկրում կենտրոնական տեղերից մեկն է զբաղեցնում: Ներկայումս էլ Թուրքիայում ընթացող մի շարք կարևոր գործընթացների կիզակետում ժամանակ առ ժամանակ հայտնվում և ակտիվ շրջանառվում է էթնիկ ծագման հարցը` դառնալով քաղաքական գործիչների, վերլուծաբանների, մամուլի ուշադրության առարկա: Հարկ է նշել, որ էթնիկ ծագման հարցն ակտուալ է նաև Թուրքիայի ինչպես արտաքին, այնպես էլ ներքին քաղաքական խնդիրների համատեքստում:

06.03.2009 ՀԱՅ-ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՎԵՐՋԻՆ ՇՐՋԱՆԻ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ
Թուրքագետ Աշոտ Սողոմոնյանի հոդվածը հիմնված է վերջին ժամանակներս թուրք բազմաթիվ վերլուծաբանների, լրագրողների, գիտնականների հետ նրա շփումների, ինչպես նաև Թուրքիայի հանրապետության տարբեր վայրերում անցկացրած անձնական դիտարկումների վրա։

05.03.2009 ԹՈՒՐՔԻԱ. ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐԻ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՀԱՄԱՏԵՔՍՏԸ
Սարգիս Հարությունյան
Վերջին շրջանում շատ է խոսվում Թուրքիայի` միջազգային նշանակության էներգետիկ հանգույց դառնալու հեռանկարի մասին։ Օրինակ, 2008թ. այդ երկրի արտաքին գործերի նախարարության ներկայացրած մի հաշվարկի համաձայն, եթե նավթի միջազգային փոխադրման գործում Թուրքիայում առկա հզորությունները (առաջին հերթին` նավթամուղները) շարունակեն գործել առկա ծավալներով եւ շարք մտնեն արդեն նախագծվածները, ապա 2012թ. Թուրքիայով կանցնի աշխարհի նավթային հոսքերի 6-7%-ը։ Նույն հաստատության կողմից ներկայացված մեկ այլ ուշագրավ տվյալի համաձայն, Թուրքիան գտնվում է աշխարհի նավթի ապացուցված պաշարների 72.7%-ի եւ բնական գազի ապացուցված պաշարների 71.8%-ի գրեթե անմիջական հարեւանությամբ։

16.02.2009 ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ ԵՎ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՆԵՐԸ ՏԵՂԵԿԱՏՎԱԿԱՆ ԱՊԱՀՈՎՄԱՆ ՀԱՄԱՏԵՔՍՏՈՒՄ
Կարեն Կարապետյան
Ի՞նչը պետք է ընկած լինի տարածաշրջանային էներգետիկ անվտանգության հիմքում: Ի՞նչը պետք է Հայաստանի համար կողմնորոշիչ հանդիսանա ռեսուրսների համար գլոբալ մրցակցությունում, որում առավել ակտիվ են ներգրավվում այն երկրների ընկերությունները, որոնք իրենց տնտեսական զարգացման ապահովմանն անհրաժեշտ բավարար ածխաջրածնային հումքի պաշարներ չունեն: Ի՞նչ տեղ կարող է զբաղեցնել Հայաստանը տարածաշրջանի էներգետիկ քարտեզին:

10.02.2009 ԳԱԶԻ ՀԵՐԹԱԿԱՆ ՃԳՆԱԺԱՄԸ ՌՈՒՍ-ՈՒԿՐԱԻՆԱԿԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ ԵՎ ԵՐՐՈՐԴ ԵՐԿՐՆԵՐԻ ՆԵՐԳՐԱՎՎԱԾՈՒԹՅԱՆ ԱՍՏԻՃԱՆՆ ԱՅՍ ՀԱՐՑՈՒՄ
Արմեն Մանվելյան
Որոնք են պատճառները, որ վերջին տարիներին գազի հարցը Ռուսաստանի և Ուկրաինայի հարաբերություններում պարբերաբար լարվածության պատճառ է հանդիսանում և որոնք են ներկա ճգնաժամի խնդիրները, հարցերի պատասխանը ոչ միայն երկու երկրների հարաբերություններում առկա հակասությունների մեջ է, այլ նաև գազի համաշխարհային շուկայում Ռուսաստանի դիրքերը թուլացնելու համար թիվ մեկ տերության` ԱՄՆ-ի ձգտման մեջ:

04.02.2009 ԻՐԱՆԱ-ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆԸ ԿՎԵՐԱԿԵՆԴԱՆԱՑՆԻ NABUCCO-Ն ԵՎ ԿՆՎԱԶԵՑՆԻ ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ԴԵՐԸ Սևակ Սարուխանյանի հարցազրույցը REGNUM լրատվական գործակալությանը
Թուրքական կառավարությունը վերջին ժամանակներս ակտիվորեն լոբբինգի է ենթարկում Իրանի մասնակցությունը NABUCCO գազատարի նախագծին՝ հասկանալով, որ առանց Թեհրանի այդ նախագիծն իրականացնելն անհնար է։

04.02.2009 ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԳՈՐԾԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆ. «ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿԱՅԻ ԿԱՆԽԱՏԵՍՈՒՄՆԵՐ - 2008Թ.» ԶԵԿՈՒՅՑԻ ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆԸ
Կարեն Վերանյան
Միջազգային էներգետիկ գործակալությունը (International Energy Agency) անկախ կազմակերպություն է, որի գործունեությունը հիմնվում է միջկառավարական համագործակցության սկզբունքի վրա։ Հիմնադրվել է Տնտեսական համագործակցության և զարգացման կազմակերպության (ՏՀԶԿ) կողմից 1974թ. վերջերին՝ նավթային ճգնաժամի ժամանակաշրջանում, որի հիմնական նպատակն էր աջակցել ճգնաժամի հաղթահարման, նավթի մատակարարումների կարգավորման գործընթացին։

02.02.2009 ԱՄԵՐԻԿԱ-ԻՐԱՆԱԿԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԵՌԱՆԿԱՐԻ ՇՈՒՐՋ
Սարգիս Հարությունյան
Չնայած այսօր Միացյալ Նահանգների նոր վարչակազմի գործունեության հետ կապված ամենից մեծ սպասելիքները վերաբերում են ֆինանսատնտեսական ոլորտին, սակայն միջազգային քաղաքականության բնագավառում նույնպես գոյություն ունեն հարցեր, որոնց վերաբերյալ Միացյալ Նահանգների 44-րդ նախագահը պետք է ոչ դյուրին որոշումներ կայացնի։

29.01.2009 ՂԱՐԱԲԱՂՅԱՆ ՀԱՐՑԻ ԳԾՈՎ ԵԱՀԿ ՄԻՆՍԿԻ ԽՄԲԻ ՁԵՎԱՉԱՓԸ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՉԻ ԿՐԻ Գագիկ Հարությունյանի հարցազրույցը REGNUM լրատվական գործակալությանը
Հունվարի 28-ին Ցյուրիխում Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսյանի և Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի միջև կայացած հանդիպումը որևէ նոր բան չի վկայում Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման բանակցային գործընթացի համար և ընդամենը հերթականներից մեկն է հանդիպումների ցիկլում։

29.01.2009 ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐՆ ԻՐԱՆՈՒՄ
Սևակ Սարուխանյան
2009թ. հունիսին սպասվող նախագահական ընտրություններն Իրանում եւ դրանց հնարավոր ընթացքն այն հիմնական գործընթացներն են, որոնք գալիք ամիսների ընթացքում անմիջականորեն ազդելու են այս երկրի ներքին եւ արտաքին քաղաքականության վրա: Հունվարի 13-ին Իրանի նախկին նախագահ Մ.Խաթամին հանդես եկավ անսպասելի հայտարարությամբ, թե ինքն անպայման մասնակցելու է գալիք նախագահական ընտրություններին, իսկ եթե ինչ-որ պատճառներով նրա մասնակցությունը տեղի չունենա, ապա ինքը եւ բարեփոխիչների ճամբարը ներկայացնող «Պայքարող հոգեւորականների միությունը» նախագահական աթոռի համար պայքարում կունենան ուրիշ թեկնածու` նախկին վարչապետ Հոսեյն Մուսավին:

27.01.2009 «ԵՐԿԻՐ» ՄԻՈՒԹՅԱՆ ՀԱՅՏԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆԸ ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ԽՈՐՀՐԴԱՐԱՆԻ «ԱԴՐԲԵՋԱՆ» ՊԱՇՏՈՆԱԹԵՐԹԻ ՀՐԱՊԱՐԱԿՄԱՆ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ
2008թ. դեկտեմբերի վերջերին Ադրբեջանի Հանրապետության միլի մեջլիսի /խորհրդարանի/ «Ադրբեջան» պաշտոնաթերթի համարներից մեկում զետեղված է «Ջավախքահայությունը պաշտոնական Թբիլիսիին նոր անջատողական պայմաններ է առաջադրում» վերտառությամբ հոդվածը, որտեղ ծավալուն անդրադարձ կա «Երկիր» միության Վրաստանի հայ փոքրամասնության իրավունքների պաշտպանությանն ուղղված գործունեությանը:

19.01.2009 ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐԸ ԵՎ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԱԶԳԱՅԻՆ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆԸ
Ռիչարդ Գիրագոսյան
Իրավիճակային նկարագիրը Հարավային Կովկասի տարածաշրջանը երկար ժամանակ մրցասպարեզ է հանդիսացել տարածաշրջանային մրցակցող ուժերի համար: Անցած երկու դարերի ընթացքում այն մեծ մասամբ հանդիսացել է տարածաշրջանային շատ ավելի խոշոր ուժերի, մրցակցային հետաքրքրությունների պատանդ, քանի որ հարևան Ռուսաստանը, Թուրքիան և Իրանը ամեն գնով իշխանության և ազդեցության են ձգտել:

25.12.2008 ՍՏԵՂԾՎԵԼ Է ԱՐՏԱՔԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՀԱՐՑԵՐՈՎ ՀԱՆՐԱՅԻՆ ԽՈՐՀՈՒՐԴ
ԼՂՀ մի խումբ հասարակական գործիչներ ստեղծել են Արտաքին քաղաքականության և անվտանգության հարցերով խորհուրդ։ Որպես հիմնական առաջնահերթություն Խորհուրդը նպատակ ունի նպաստել առկա մտավոր ներուժն ի մի բերելուն և արտաքին քաղաքականության և անվտանգության ոլորտում Արցախի առջև ծառացած հրատապ խնդիրների լուծմանը այն ի սպաս դնելուն, շահագրգիռ պետական և ոչ պետական կառույցների համար գործնական առաջարկություններ մշակել, այդ թվում՝ հանրապետության համար հրատապ հարցերի շուրջ հանրային քննարկումների միջոցով։

25.12.2008 ԻՍԼԱՄԱԿԱՆ ԱՐՄԱՏԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ԴՐՍԵՎՈՐՈՒՄՆԵՐ ԱԴՐԲԵՋԱՆՈՒՄ
Արաքս Փաշայան
Իսլամական կրոնաքաղաքական հոսանքները, այդ թվում` սուննի իսլամի առավել արմատական ուղղություն համարվող սալաֆիականությունը (որ հաճախ անվանվում է վահաբականություն եզրով), Ադրբեջան է ներթափանցել 1990-ականների սկզբներից, հիմնականում ռուս-չեչենական պատերազմների, նաեւ` սաուդյան միսիոներների քարոզչության արդյունքում՝ աստիճանաբար վերաճելով ներքին վտանգի։ Վերջին շրջանում Ադրբեջանի ներքաղաքական գործընթացներում որոշակի լարվածություն է առաջացրել «Անտառային եղբայրներ» անունով սալաֆիական մի խմբավորում:

22.12.2008 ԲԱՔՈՒՆ ՓՈՐՁՈՒՄ Է ԱՌԱՆՑՔԱՅԻՆ ԴԵՐ ՍՏԱՆՁՆԵԼ ԱՐԵՎԵԼՔ-ԱՐԵՎՄՈՒՏՔ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ՄԻՋԱՆՑՔՈՒՄ
Արմեն Մանվելյան
Բաքվում ավարտվեց 4-րդ էներգետիկ գագաթաժողովը, որին, ինչպես սպասվում էր, պետք է հաջորդեր անդամ երկրների համատեղ համաձայնագրի ստորագրումը, սակայն այս միջոցառումը չիրականացավ: Հիշեցնենք, որ նոյեմբերի 13-14-ին Բաքվում տեղի է ունեցել էներգետիկ գագաթաժողով, որին մասնակցում էին Վրաստանի, Մոլդովայի, Ուկրաինայի, Ռումինիայի, Լեհաստանի, Լիտվայի, Լատվիայի, Էստոնիայի, Թուրքիայի, Ղազախստանի, ինչպես նաև ԱՄՆ և Եվրամիության ներկայացուցիչները:

18.12.2008 ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ՃԳՆԱԺԱՄԻ ՀՆԱՐԱՎՈՐ ԱԶԴԵՑՈՒԹՅՈՒՆԸ ԻՐԱՆԻ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՎՐԱ
Սևակ Սարուխանյան
2008թ. հոկտեմբերի 15-ին Իրանի հոգևոր առաջնորդ Ալի Խամենեին հայտարարեց, որ աշխարհում ծավալված միջազգային ֆինանսական ճգնաժամն ազդարարում է «կապիտալիզմի մահը»։ Խամենեիի հայտարարությունից մեկ օր առաջ արդեն Իրանի նախագահը նշել էր, որ ֆինանսական ճգնաժամը կհանգեցնի ամերիկյան հեգեմոնիայի ավարտին։ Չնայած այսպիսի «լավատեսական» գնահատականներին, ֆինանսական ճգնաժամը և նավթի անկում ապրող գները կարող են լուրջ մարտահրավեր նետել հենց Իրանի Իսլամական Հանրապետությանը։

04.12.2008 ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ «ԱԶԳԱՅԻՆ ՊԵՏՈՒԹՅԱՆ» ՆԱԽԱՀԻՄՔԵՐԸ
Ռուբեն Մելքոնյան
Սույն թվականի նոյեմբերի սկզբին Եվրամիության պաշտպանության նախարարների ժողովին մասնակցելու համար Բրյուսելում էր գտնվում Թուրքիայի պաշտպանության նախարար Վեջդի Գյոնուլը։ Վերջինս նոյեմբերի 10-ին ելույթ ունենալով Բրյուսելի թուրքական դեսպանատանը կայացած Աթաթուրքի հիշատակին նվիրված միջոցառմանը` արտահայտել է շատ ուշագրավ եւ միեւնույն ժամանակ սկանդալային միտք` կապված թուրքական «ազգային պետության» հետ։

01.12.2008 ԱԼԻԵՎԻ ՀԱՅՏԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԿՈՂՄԻ ՎՐԱ ԼՐԱՑՈՒՑԻՉ ՃՆՇՈՒՄ ԳՈՐԾԱԴՐԵԼՈՒ ՄԻՋՈՑ ԿԱՐՈՂ ԵՆ ԼԻՆԵԼ
«Կարծում եմ, որ Իլհամ Ալիեւի հերթական ռազմաշունչ հայտարարությունները ղարաբաղյան հակամարտության առնչությամբ կարող են ներքաղաքական եւ արտաքին քաղաքական ասպեկտ ունենալ: Ինչ վերաբերում է ներքաղաքականին, ապա այն կարող է կապված լինել համաշխարհային տնտեսության աճող բացասական երեւույթների հետ, որոնք չէին կարող չանդրադառնալ Ադրբեջանի տնտեսության վրա, որի զգալի մասը կազմում է վառելիքա-էներգետիկ համալիրը եւ շինարարական ոլորտը»,-PanARMENIAN.Net-ի թղթակցի հետ զրույցում հայտարարել է ՌԴ Ռազմավարական մշակույթի հիմնադրամի աշխատակից Անդրեյ Արեշեւը:

01.12.2008 ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՂԱՐԱԲԱՂԸ՝ ՀԱՆԳՈՒՑԱԼՈՒԾՎԱԾ ՀԱՆԳՈՒՅՑ Աշխարհաքաղաքական վերլուծության փորձ
Արմեն Աշոտյան
Ներածություն. «Սառեցված հակամարտությունների» մասին խոսելիս միջազգային փորձագիտական հանրույթը, ելնելով զանազան քաղաքական եւ գլոբալ շահագրգռություններից, հաճախ մեկ ընդհանուր խմբին էր դասում հետխորհրդային տարածքում չճանաչված պետությունների միջազգային կարգավիճակին վերաբերող գործընթացները: Սակայն վերջին տարիներին հստակ ուրվագծվում է այդ հակամարտությունների նոր փաստացի դասակարգումը, ըստ որի՝ նրանք սկսվել են դիտարկվել որպես ռուսաստանյան կոմպոնենտի գերակայությամբ՝ Աբխազիա, Մերձդնեստր, Հարավային Օսեթիա...

27.11.2008 Գ.ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ. «ԹՈՒՐՔԻԱՆ ԵՎ ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԵՏ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՎԵՐԱՆԱՅՄԱՆ ԳՆԱՑԻՆ ՈՉ ԼԱՎ ԿՅԱՆՔԻՑ»
«Թուրքիան և Ադրբեջանը Հայաստանի հետ հարաբերությունների վերանայման գնացին ոչ լավ կյանքից»։ Այս կարծիքն է արտահայտել «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի տնօրեն Գագիկ Հարությունյանը «Հայաստանի արտաքին քաղաքականության զարգացման միտումները՝ ազգային անվտանգության տեսանկյունից» թեմայով կլոր սեղանի ընթացքում, որը կազմակերպել էր Քաղաքացիական հասարակության և տարածաշրջանային առաջընթացի ինստիտուտը, Ֆրիդրիխ Էբերտի անվան հիմնադրամի աջակցությամբ։

27.11.2008 ԼՂՀ ՀԻՄՆԱԽՆԴՐԻ ՇՈՒՐՋ. «ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ՀԱՐՑԸ»
Սարգիս Հարությունյան
Արեւմուտքի որոշումը` ավելի քան $4.5 մլրդ հատկացնել Թբիլիսիին, անշուշտ, չի նշանակում, թե Սահակաշվիլու վարչակազմը երաշխիքներ ստացավ, որ գալիք ձմռանից հետո իրեն կհաջողվի մնալ իշխանության գլուխ։ Բայց դա նշանակում է, որ Արեւմուտքում ցանկանում են երաշխիքներ ունենալ, որ վրացական ներքաղաքական զարգացումների ցանկացած տարբերակի դեպքում այդ երկրի արտաքին ռազմավարությունը չի կրի էական փոփոխություններ։ Մյուս կողմից, Աբխազիայի ու Հարավային Օսիայի ճանաչումից հետո ավելի հիմնավորված է թվում այն տարբերակը, որ առնվազն կարճատեւ հեռանկարում Մոսկվան սպառել է Թբիլիսիի վրա ներազդելու իր գլխավոր լծակը։

20.11.2008 ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ՆՈՐ ԻՐԱՎԻՃԱԿ ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ԿՈՎԿԱՍՈՒՄ
Արմեն Մանվելյան
Հարավօսական պատերազմից հետո Հարավային Կովկասում նոր քաղաքական իրավիճակ է ստեղծվել, ինչն ազդել է նաև էներգետիկ փոխադրումների անվտանգության վրա: Այսինքն՝ տարածաշրջանը կորցրել է էներգետիկ փոխադրումների հնարավորությունների մասին Արևմուտքում նախկինում առկա կարծիքը:

20.11.2008 ԻՍԼԱՄԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՆԻ ԱԿՏԻՎԱՑՈՒՄ ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՀՅՈՒՍԻՍՈՒՄ
Արաքս Փաշայան
Ադրբեջանական լրատվամիջոցներից ստացված հակասական տվյալների համաձայն՝ նոյեմբերի 10-ին և դրան հաջորդած օրերին Ադրբեջանի հյուսիսային՝ Դաղստանին սահմանակից Քուսարի և Ղուբայի շրջաններում տեղի են ունեցել ռազմական գործողություններ Ադրբեջանի զինված ուժերի և սալաֆիական (կամ՝ վահաբական) ուղղվածության կրոնաքաղաքական ռազմական մի խմբավորման միջև, որը հայտնի է «Անտառային եղբայրներ» անունով։

13.11.2008 ԲԱԿՈ ՍԱՀԱԿՅԱՆԸ ԿՐԿԻՆ ԲԱՐՁՐԱՁԱՅՆՈՒՄ Է ԲԱՆԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻՆ ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՂԱՐԱԲԱՂԻ ՄԱՍՆԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ԱՆՀՐԱԺԵՇՏՈՒԹՅՈՒՆԸ
Լեռնային Ղարաբաղի նախագահ Բակո Սահակյանը «Ազատություն» ռադիոկայանի հետ հարցազրույցում կրկին բարձրաձայնեց Ղարաբաղյան խաղաղ կարգավորման բանակցություններում Լեռնային Ղարաբաղի մասնակցության անհրաժեշտությունը: Պատասխանելով Մոսկվայում նոյեմբերի 2-ին Ռուսաստանի, Հայաստանի եւ Ադրբեջանի նախագահների կողմից ստորագրված դեկլարացիային վերաբերող հարցին, Սահակյանը ասաց. - «Այնտեղ, որտեղ միջազգային հանրությունը, տարածաշրջանի երկրները, միջնորդները փորձում են իրենց ազդեցությունը ունենալ եւ հարցը իր տրամաբանական ավարտին հասցնել, իհարկե, ողջունելի է:

10.11.2008 ՂԱՐԱԲԱՂԸ ԿԱՐՈՂ Է ՉԸՆԴՈՒՆԵԼ ՑԱՆԿԱՑԱԾ ԲԱՆԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ԱՐԴՅՈՒՆՔՆԵՐԸ՝ ՊԱՏՃԱՌԱԲԱՆԵԼՈՎ, ԹԵ ՉԻ ՄԱՍՆԱԿՑՈՒՄ ԴՐԱՆՑ Գ.Հարությունյանի հարցազրույցը ИА REGNUM-ին
Հայ-ադրբեջանա-ռուսական հռչակագրի ստորագրումը վկայում է այն մասին, որ Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործընթացում նոր փուլ է սկսվում։ ИА REGNUM-ի թղթակցի հետ զրույցում այս մասին հայտարարել է «Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի տնօրեն Գագիկ Հարությունյանը։ Փորձագետը նշել է այն փաստը, որ առաջին անգամ 1994թ. հետո փաստաթղթի տակ ստորագրել են ոչ միայն հայկական ու ադրբեջանական կողմերը, այլև մեկ այլ պետություն, տվյալ պարագայում՝ Ռուսաստանը։

06.11.2008 ԻՍԼԱՄԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՆԸ ԱԴՐԲԵՋԱՆՈՒՄ (նախագահական ընտրությունների շրջանում)
Արաքս Փաշայան
Հոկտեմբերի 15-ին Ադրբեջանի նախագահական ընտրություններում մեծամասնությամբ հաղթանակ տարավ «Ենի Ազըրբայջան» իշխող կուսակցության կողմից առաջադրված թեկնածու, ներկայիս նախագահ Իլհամ Ալիևը՝ ստանալով քվեների մոտ 89 տոկոսը: Հատկանշական է, որ Ադրբեջանի գրեթե բոլոր ընդդիմադիր կուսակցությունները բոյկոտել էին ընտրությունները, որին մասնակցող և ընդդիմադիր կեցվածք ունեցող թեկնածուներից ոչ մեկն ազդեցիկ գործիչ չէր։

03.11.2008 ՋԱՎԱԽՔԸ ՎՐԱՑ-ՕՍԱԿԱՆ ՀԱԿԱՄԱՐՏՈՒԹՅԱՆ ՎԵՐՋԻՆ ՍՐՄԱՆ ՀԱՄԱՏԵՔՍՏՈՒՄ
Վահրամ Հովյան
Վրաց-օսական հակամարտության սրումը և դրա շուրջ ծավալվող աշխարհաքաղաքական զարգացումները հասարակական հնչողության առումով ստվեր նետեցին այդ օրերին Ջավախքում տեղի ունեցող իրադարձությունների վրա։

03.11.2008 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ ՆՈՐ ԸՆՏՐՈՒԹՅԱՆ ՇԵՄԻՆ
Սարգիս Հարությունյան
Թեև հոկտեմբերի 15-ին Ադրբեջանում կայացած նախագահական ընտրությունները որևիցե անակնկալ չմատուցեցին և տեղի ԿԸՀ հրապարակած վերջնական արդյունքների համաձայն՝ Ալիև-կրտսերը ստացավ ձայների 88.73%-ը, սակայն Բաքվի վերնախավի համար ընտրություն կատարելու ժամանակը, թերևս, նոր է գալիս։ Գոյություն ունեն մի շարք ցուցիչներ, որոնք խոսում են Ադրբեջանի արտաքին քաղաքականությունում ենթադրվող փոփոխությունների մասին։ Այդ փոփոխություններն Ադրբեջանի շուրջ և ադրբեջանական արտաքին քաղաքականությունում, ի վերջո, կարող են ստանալ այնպիսի համալիր բնույթ, որ տեղաշարժ առաջացնեն Ղարաբաղյան հակամարտության շուրջ առկա status quo-ում։

27.10.2008 ԻՐԱՆՆ ԱՐԵՎՄՈՒՏՔԻ ՀԵՏ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ՀԱՄԱՁԱՅՆՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽՕՐԵԻՆ
Սարգիս Հարությունյան
Թեեւ Վրաստանի շուրջ ընթացող զարգացումները, կարծես, երկրորդական պլան մղեցին վերջին տարիների միջազգային կարեւորագույն հարցերից մեկը` իրանականը, բայց լուրջ հիմքեր կան ենթադրելու, որ առաջիկայում մենք դարձյալ կլսենք Իրանի մասին։ Այս անգամ, սակայն, առաջնայինը չի լինի իսլամական հանրապետության միջուկային ծրագիրը, ոչ էլ Իրաքի հարցում Վաշինգտոնի եւ Թեհրանի միջեւ ընթացող բանակցությունները։

16.10.2008 ՆՈՐ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐ ԻՐԱՆ–ԱՐԵՎՄՈՒՏՔ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ
Սևակ Սարուխանյան
2009 թվականի հունիսին Իրանում կայանալու են նախագահական ընտրություններ, որոնք կարեւոր նշանակություն կունենան Իրանի ներքին եւ արտաքին քաղաքականության համար։ Բացառություն չեն կարող կազմել նաեւ Իրանի հարաբերությունները Արեւմուտքի` ԱՄՆ-ի եւ ԵՄ-ի հետ, որոնցում վերջին շրջանում որոշակի դրական զարգացումների միտումներ են գրանցվել։ 2008թ. հուլիսին Իրանի փոխնախագահ Ի.Մաշաին զբոսաշրջության հարցերին նվիրված միջազգային կոնֆերանսի ժամանակ արեց մի հայտարարություն, որի քննարկումը մինչեւ օրս կարեւոր տեղ է զբաղեցնում Իրանի ներքաղաքական գործընթացներում եւ տեղեկատվական դաշտում։

09.10.2008 ԱՆԿԱՐԱՅԻ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՀԵՏԱԶՈՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԻՆՍՏԻՏՈՒՏ
Հայկարամ Նահապետյան
2001թ. ամռանը Անկարայում հիմնվել է Հայկական հետազոտությունների ինստիտուտ կազմակերպությունը: Այն գործում է Թուրքիայի «Եվրասիա» ռազմավարական ուսումնասիրությունների կենտրոնին կից:

06.10.2008 «ՈւՆԵՑՎԱԾՔԻ ՀԱՐԿԸ» (Varlık vergisi) ԿԱՄ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅԱՆ «ԹՈՒՐՔԱՑՄԱՆ» ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ՀԱՆՐԱՊԵՏԱԿԱՆ ԹՈՒՐՔԻԱՅՈՒՄ
Ռուբեն Մելքոնյան
Ազգային-կրոնական փոքրամասնությունները կամ ոչ մուսուլմանները Օսմանյան կայսրությունում գրեթե միշտ ենթարկվել են տարաբնույթ հալածանքների` նրանց նկատմամբ կիրառվել են օրենքով ամրագրված սահմանափակումներ, խտրականություններ, բռնաճնշումների կոշտ քաղաքականություն և այլն: Օսմանյան կայսրության իրավահաջորդ Թուրքիայի Հանրապետությունը Հայոց ցեղասպանության, հույների, ասորիների կոտորածների արդյունքում ժառանգեց անհամեմատ ավելի փոքրաթիվ ազգային-կրոնական փոքրամասնությունների համայնքներ, սակայն նրանց հանդեպ պետական քաղաքականությունը և վերաբերմունքը շարունակվեց նույնը` փոքրամասնությունները վտանգավոր են, թշնամի և օտար։

29.09.2008 ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ԿՈՎԿԱՍՈՒՄ ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՆՈՐ ՆԱԽԱՁԵՌՆՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ
Ռուբեն Սաֆրաստյան
Օգոստոսյան հնգօրյա պատերազմը Ռուսաստանի եւ Վրաստանի միջեւ հանգեցրեց Հարավային Կովկասում կարեւոր տեղաշարժերի: Դրանց վերջնական արդյունքի մասին դեռեւս վաղ է խոսել, սակայն արդեն ակնհայտ է հիմնական միտումը` Ռուսաստանի աշխարհաքաղաքական դիրքերի ուժեղացում տարածաշրջանում:

29.09.2008 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ ՆԱԽԱԳԱՀԱԿԱՆ ԸՆՏՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՆԱԽԱՇԵՄԻՆ
Արաքս Փաշայան
Ս.թ. հոկտեմբերի 15-ին Ադրբեջանում անցկացվելու են նախագահական ընտրություններ: Ոչ մեկի համար այլեւս գաղտնիք չէ, որ գրանցված բազմաթիվ թեկնածուներից հաղթելու իրական հնարավորություն ունի միայն գործող նախագահը, որի թեկնածությունն առաջ է քաշվել իշխող Ենի Ազըրբայջան (Նոր Ադրբեջան) կուսակցության, ինչպես նաեւ իշխանամետ մի քանի այլ կուսակցությունների ու հասարակական կազմակերպությունների կողմից:

22.09.2008 ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԳՈՐԾՈՆԸ ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ԿՈՎԿԱՍՈՒՄ` ՎԵՐՋԻՆ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐԻ ՀԱՄԱՏԵՔՍՏՈՒՄ
Սևակ Սարուխանյան
Վրաստանի ռազմական գործողությունները Հարավային Օսիայի դեմ եւ Ռուսաստանի կոշտ հակահարվածը լուրջ ազդեցություն կարող են ունենալ Հարավային Կովկասում իրականացվող էներգետիկ նախագծերի վրա։ Ստորեւ ներկայացնում ենք մեր դիտարկումները տարածաշրջանային էներգետիկ ծրագրերի վրա ճգնաժամի հնարավոր ազդեցության վերաբերյալ։ Օգոստոսի 8-ին սկսված վրաց-ռուսական ռազմական բախման` էներգետիկ քաղաքականության տեսակետից ամենամեծ հետաքրքրություն ներկայացնող խնդիրը Բաքու–Ջեյհան նավթատարի գործունեության հետ է կապված։

18.09.2008 ԱՐՄԵՆ ՍԱՐԳՍՅԱՆԸ ԸՆՏՐՎԵԼ Է ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ԽՈՐՀՐԴԻ ՆԱԽԱԳԱՀ
Լոնդոնում տեղակայված Eurasia House International-ի հիմնադիր նախագահ, Հայաստանի նախկին վարչապետ Արմեն Սարգսյանը ընտրվել է Համաշխարհային էներգետիկ անվտանգության խորհրդի նախագահ: Համաշխարհային էներգետիկ արդյունաբերության եւ հաստատությունների երեւելի ներկայացուցիչներից կազմված նորաստեղծ մարմնի կենտրոնակայանը գտնվում է Ժնեւում` Համաշխարհային տնտեսական ֆորումում, եւ նպատակ ունի ուսումնասիրել, վերլուծել ու հետազոտել ոլորտի վճռորոշ եւ հրատապ խնդիրները` համաշխարհային կտրվածքով:

18.09.2008 ՊԵՏՔ Է ԽՈՒՍԱՓԵԼ ՑՆՑՈՒՄՆԵՐԻՑ ԿՈՎԿԱՍՈՒՄ
Երեկ «Ուոլ սթրիթ Ջոռնալ»-ը տպագրել է ԼՂՀ ներկայացուցիչ Վարդան Բարսեղյանի նամակը խմբագրին՝ ի պատասխան Հարավային Օսիայում վերջերս տեղի ունեցած իրադարձությունների և խաղաղության հեռանկարների վերաբերյալ հոդվածի։ ԼՂՀ ներկայացուցիչը մասնավորապես ասել է հետևյալը. Անցած ամիս Հարավային Օսիայում տեղի ունեցած իրադարձությունները մեր՝ կովկասցիներիցս շատերի մեջ արթնացրին տհաճ հիշողություններ՝ կապված 1990-ականների սկզբին տեղի ունեցած պատերազմի հետ։

18.09.2008 ԻՐԱՎԻՃԱԿԻ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ԿՈՎԿԱՍՈՒՄ
Սարգիս Հարությունյան
Այն, ինչի հասավ Ռուսաստանը ռուս-վրացական հնգօրյա պատերազմի արդյունքում, անշուշտ, կարեւոր է։ Չնայած Ադրբեջան, Վրաստան եւ Ուկրաինա կատարած այցերից հետո սեպտեմբերի 7-ին Իտալիայում ԱՄՆ փոխնախագահ Դիք Չեյնին` հետախուզության ոլորտում եվրոպացի բարձրաստիճան պաշտոնյաների հետ հանդիպելուց հետո հայտարարեց, թե ՆԱՏՕ-ի անդամ երկրները կողմ են դաշինքին Վրաստանի եւ Ուկրաինայի անդամակցությանը, սակայն իրականությունն այն է, որ Վրաստանի դեմ ռազմական գործողություններով Ռուսաստանը հասավ տվյալ հարցում Եվրոպայում իր կողմնակիցների թվաքանակի ավելացմանը։

13.09.2008 ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ՕՍԻԱՅԻ ՇՈՒՐՋ ՀԱԿԱՄԱՐՏՈՒԹՅԱՆ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԵՎ ՀԵՏԵՎԱՆՔՆԵՐԸ
Գագիկ Հարությունյան
Ազգային փոքրամասնությունների ճակատագիրը պայմանավորված է իշխող ազգի մարդասիրությամբ և քաղաքակրթվածությամբ։ Լորդ Ակտոն (1834 – 1901) Հարավային Օսիայի խնդրի հետ կապված՝ Ռուսաստանի իրագործած ռազմական գործողությունները սահմանվել են որպես «լոկալ» և «արդարացի» պատերազմ։ Ներկայացվել են հակամարտությանն ուղեկցող տեղեկատվական պատերազմի որոշ առանձնահատկություններ և վերլուծվել են հակամարտող կողմերի, այդ թվում՝ ԱՄՆ-ի, պատերազմը սկսելու հնարավոր դրդապատճառներն ու նկատառումները։

12.09.2008 ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ ՁԵՎԱՎՈՐՈՒՄ Է ՆՈՐ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ
Ի՞նչ տեղ կարող է զբաղեցնել Հայաստանը տարածաշրջանի էներգետիկ քարտեզի վրա: Ի՞նչը կարող է կողմնորոշիչ հանդիսանալ պաշարների հարցում՝ գլոբալ մրցակցության պայմաններում, որին էլ ավելի ակտիվորեն են ներգրավվում ածխաջրածինների բավարար պաշարներ չունեցող երկրները: Ի՞նչը պետք է ընկած լինի տարածաշրջանի էներգետիկ անվտանգության հիմքում: Այս հարցերի պատասխանները չափազանց կարևոր են էներգետիկայի բնագավառում Հայաստանի արտահանման որակապես նոր քաղաքականության ձևավորման համար:

09.09.2008 ԻՐԱՎԻՃԱԿԻ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ ԿԱՍՊԻՑՈՒՄ Ադրբեջանա-թուրքմենական էներգետիկ համագործակցության հեռանկարը
Սարգիս Հարությունյան
Հուլիսի 3-5-ը տեղի ունեցավ Ռուսաստանի նախագահ Դմիտրի Մեդվեդևի պաշտոնական այցելությունը Բաքու և Աշգաբադ։ Ղազախստան, Չինաստան, Գերմանիա ու Բելառուս կատարած այցելություններից հետո պաշտոնական Մոսկվայի որոշումը՝ նախագահի մակարդակով այցելություն կազմակերպել Ադրբեջան և Թուրքմենստան, ոչ միայն ի ցույց է դնում այն կարևորությունը, որը տրվում է Կրեմլում՝ կապված այդ երկու երկրների շուրջ ընթացող զարգացումների հետ, այլև վկայում է, որ Մոսկվայում հատկապես հետաքրքրված են Բաքու-Աշգաբադ գծում ի հայտ եկող զարգացումներով։

09.09.2008 ԿԱՍՊԻՑ ԾՈՎԻ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ՌԵՍՈՒՐՍՆԵՐԻ ՀԻՄՆԱԽՆԴԻՐԸ
Արմեն Մանվելյան
Կաշագանյան հանքավայր: Առանձին անդրադարձը Ղազախստանի ափամերձ շրջանում հայտնաբերված, այսպես կոչված, Կաշագանյան հանքավայրին, ոչ այնքան նպատակաուղղված է ցույց տալու, թե ինչքան մեծ է այս հանքավայրը, այլ նկարագրելու նավթի արդյունահանման այն կենտրոնը, որը հետագայում որոշակի քաղաքական ազդեցություն կունենա` կարևորելով տարածաշրջանը որպես նավթային կենտրոն և առանցքային դեր կատարելով թե´ Բաքու-Ջեյհան և թե´ մյուս նավթամուղների կառուցման գործում:

04.09.2008 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ՀԱՐԵՎԱՆ ԼԻՆԵԼԸ ԼԱ՞Վ Է
Այն, որ Հարավային Կովկասի տարածաշրջանում վտանգավոր աշխուժություն է հասունանում, նկատվում էր 2004թ. ապրիլից։ Պատճառներից մեկը Վաշինգտոնի՝ իրավիճակի համակարգային ապակայունացմանն ուղղված քաղաքականությունն էր՝ հեռուն գնացող նպատակներով։

03.09.2008 ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ՕՍԻԱՅԻ ՆԱԽԱԴԵՊԸ ՑԱՎԱԼԻ Է, ԲԱՅՑ ՀՕԳՈՒՏ ԼՂ ԽՆԴԻՐ Է, ԿԱՐԾՈՒՄ Է ՔԱՂԱՔԱԳԵՏ ԳԱԳԻԿ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆԸ
Մինչև վրաց-օսական հակամարտությունը Ռուսաստանն արդեն որոշում էր ընդունել տնտեսական հարաբերությունները Հարավային Օսիայի և Աբխազիայի հետ պետական մակարդակի դնելու մասին։

01.09.2008 ԹՈՒՐՔԻԱՅՈՒՄ ԱՏՈՄԱԿԱՅԱՆՆԵՐԻ ԿԱՌՈՒՑՄԱՆ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ
Հայկ Գաբրիելյան
Թուրքիայում միջուկային էներգիայի թեման օրակարգ մտավ 1956թ., ստեղծվեց Ատոմային էներգիայի թուրքական խորհուրդը (ԱԷԹԽ): Երկրում ատոմակայան կառուցելու առաջին փորձերը սկսվել են դեռևս 1960-ականների սկզբին: Նախատեսվում էր մինչև 1977թ. շահագործման հանձնել 300-400 մեգավատ (մվտ) հզորությամբ առաջին ատոմային էլեկտրակայանը (ԱԷԿ): Սակայն 1971թ. մարտին տեղի ունեցած ռազմական հեղաշրջումը խափանեց այդ պլանները:

31.07.2008 ԿԱՍՊԻՑ ԾՈՎԻ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ՌԵՍՈՒՐՍՆԵՐԻ ՀԻՄՆԱԽՆԴԻՐԸ
Արմեն Մանվելյան
Կասպից ծովի ավազանում նավթի և գազի պաշարների մասին հարցը, թերևս, ռազմավարական նշանակություն ունի թե՛ տարածաշրջանի երկրների և թե՛ իրենց ազդեցության տարածման համար պայքարող տերությունների համար: Աշխարհի այս կամ այն տարածաշրջանը տերություններին հետաքրքրում է մի քանի պատճառով, օրինակ՝ աշխարհագրական դիրքի առումով, կամ, ասենք, էներգակիրների պաշարների առատությամբ:

28.07.2008 ԱՄԵՐԻԿԱ-ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԵՎ ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ
Սարգիս Հարությունյան
Լուրջ հիմքեր կան ենթադրելու, որ առաջիկա ամիսներին Մերձավոր Արեւելքում Վաշինգտոնի ուշադրությունը հատկապես կենտրոնանալու է Անկարայի ուղղությամբ, եւ գոյություն ունեն առնվազն երկու պատճառներ, որոնք «թուրքական հարցը» առանձնացնում են ԱՄՆ տարածաշրջանային քաղաքականությունում։

21.07.2008 ԻՐԱՆ. ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐ
Սևակ Սարուխանյան
Մայիսի 28-ին Իրանի նորընտիր խորհրդարանն ընտրեց իր նոր խոսնակին: Քվեարկության արդյունքում մեջլիսի առաջնորդ դարձավ Իրանի Հանրային հեռուստաընկերության եւ ռադիոյի նախկին նախագահ, Իրանի Ազգային անվտանգության բարձրագույն խորհրդի նախկին քարտուղար Ալի Լարիջանին: Լարիջանիի հաղթանակը կարեւոր ազդեցություն կարող է ունենալ թե՛ մեջլիսի գործունեության, թե՛ եկող տարի սպասվող նախագահական ընտրությունների ընթացքի վրա:

17.07.2008 ԱԴՐԲԵՋԱՆ. ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ՆՈՐ ՎԵՐԵԼՔԻ ՀԵՌԱՆԿԱՐԸ
Սարգիս Հարությունյան
Սույն թվականի մայիսի 19-20-ը Բաքվում էր Թուրքմենստանի նախագահ Գուրբանգուլի Բերդիմուհամեդովը։ Թեեւ նախագահ Ալիեւի հետ կայացած բանակցությունների արդյունքում կողմերը որեւէ կոնկրետ պայմանավորվածության վերաբերյալ հայտարարությամբ հանդես չեկան, բայց հաշվի առնելով երկու երկրների միջեւ դեռեւս առկա լուրջ հակասությունները` Բերդիմուհամեդովի այցը ցուցիչ է, որ` Բաքվի ու Աշգաբադի հարաբերություններում «ճեղքում» է գրանցվել. ողջ հարցը, սակայն, այն է, որ նմանատիպ «ճեղքում» կարող էր գրանցվել միայն ավելի էական պայմանավորվածության հետեւանքով, որը կարող է գոնե առժամանակ մի կողմ դնել ադրբեջանա-թուրքմենական հայտնի հակասությունները...

10.07.2008 ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԳԱԳԱԹԱԺՈՂՈՎ ԿԻԵՎՈՒՄ
Արմեն Մանվելյան
Մայիսի 22-23-ը Ուկրաինայի մայրաքաղաք Կիևում էին հավաքվել, այսպես կոչված, Կասպյան-սևծովյան և բալթյան էներգետիկ տարանցմամբ զբաղվող երկրները, որոնք արդեն երրորդ անգամ են փորձում միավորվել և իրենց երկրներով էնէրգետիկ ռեսուրսների փոխանցումների կարգավորման ընդհանուր քաղաքականություն մշակել: Սա՝ պաշտոնապես, իսկ իրականում հավաքի նշված ձևաչափը, ըստ ռուս շատ վերլուծաբանների, հակառուսական էր, քանի որ այս երկրներից շատերի տարածքով են դեպի Արևմուտք հոսում հենց ռուսական էներգակիրները` գազը և նավթը:

26.06.2008 ԻՍԼԱՄԱԿԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՆԵՐ ԱԴՐԲԵՋԱՆՈՒՄ
Արաքս Փաշայան
Կրոնական գործընթացները հետխորհրդային իսլամադավան աշխարհիկ հանրապետություններում, այդ թվում Ադրբեջանում, ունեն որոշակի առանձնահատկություններ։ Դրանք էականորեն տարբեր են իսլամի ավանդական տարածման այլ շրջաններում ծավալվող համանման գործընթացներից, որտեղ իսլամի ինստիտուցիոնալիզմն ունի խոր պատմական արմատներ։ Խորհրդային շրջանում, զրկված լինելով հասարակական-քաղաքական դերակատարությունից, իսլամն Ադրբեջանում սահմանափակված էր կենցաղային-ավանդական գործառույթներով։ Անկախության ձեռքբերումից հետո այն վերարժեւորվեց` որպես ադրբեջանական ինքնության մի բաղադրիչ:

23.06.2008 ԳԱԶԱՅԻՆ OPEC. ԻՐԱՆԻ ԵՎ ՌՈՒՍԱՍՏԱՆԻ ԱՇԽԱՐՀԱՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՀԱՇՎԱՐԿՆԵՐԸ
Ն. Տեր-Օգանով
Արդեն յոթ տարուց ավելի է, ինչ Արեւմուտքը, մասնավորապես` Եվրոպական միությունը, առանձնակի երկյուղով է նայում OPEC-ին նմանատիպ գազային կարտելի ստեղծման փորձերին: Ինչպես հայտնի է, գազային OPEC-ի ստեղծման բուն գաղափարը պատկանում է Իրանին ու Կատարին:

19.06.2008 ՀԱՅ-ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԿՆՊԱՍՏԵՆ ԱՌԱՋԸՆԹԱՑԻ՞Ն, ԹԵ՞ ՀԵՏԸՆԹԱՑԻՆ
Ռիչարդ Գիրագոսյան
Պաշտոնապես նախագահի պարտականությունները մոտ երկու ամիս առաջ ստանձնելուց հետո Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսյանը բախվեց ներքին քաղաքական ճնշման հետևանքով առաջացող մի շարք բարդ մարտահրավերների, որոնց արդյունքում ստեղծված ճգնաժամը հանգեցրեց սննդամթերքի և էներգիայի գների կտրուկ աճի, ինչը մոտակա ամիսներին միայն ավելի կխորանա։

16.06.2008 ԴԻՏԱՐԿՈՒՄ «RUSSIAN ENERGY AND EUROPEAN SECURITY: A TRANSATLANTIC DIALOGUE» ԶԵԿՈՒՅՑԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ
Սարգիս Հարությունյան
Վաշինգտոնում գործող «The Nixon Center»-ը հրապարակել է «Ռուսական էներգիան և եվրոպական անվտանգությունը. անդրատլանտյան երկխոսություն» (անգլ.՝ «Russian Energy and European Security: A Transatlantic Dialogue») վերնագրով զեկույցը, որն արդյունք է 2007թ. ընթացքում Գերմանիայում («Stiftung Wissenchaft und Politik», Բեռլին), Միացյալ Նահանգներում («The Nixon Center», Վաշինգտոն) ու Մեծ Բրիտանիայում («Chatham House», Լոնդոն) կազմակերպված փորձագիտական բավականին բարձր մակարդակի քննարկումների։

12.06.2008 ՔՐԴԱԿԱՆ ՀԱՐՑԸ ԵՎ ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՂԱՐԱԲԱՂԸ
Կովկաս. անկայունության գոտի.- Քրդական հարցը, հատկապես, քրդերի հայրենիքի ստեղծման առումով, լրացուցիչ բարդություններ է մտցնում Իրաքում կայունություն հաստատելու գործընթացում։ Այսօր միջազգային փորձագետները մտահոգություն ունեն, թե քրդական հարցը կարող է դառնալ լարվածության և հնարավոր է՝ նոր հակամարտության աղբյուրներից մեկն Անդրկովկասում։

11.06.2008 ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՃԳՆԱԺԱՄԱՅԻՆ ԽՄԲԻ ԶԵԿՈՒՅՑԸ ԱԴՐԲԵՋԱՆՈՒՄ ԻՍԼԱՄԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ
Արաքս Փաշայան
Միջազգային ճգնաժամային խումբը (International Crisis Group) վերջերս հրապարակեց «Ադրբեջան. անկախ իսլամը և պետությունը» խորագրով զեկույցը: Զեկույցը կազմված է չորս գլուխներից, Եզրակացությունից և Հավելվածից։

09.06.2008 ԿԱՍՊԻՑ ԾՈՎԻ ԿԱՐԳԱՎԻՃԱԿԸ ԵՎ ԹՈՒՐՔՄԵՆՍՏԱՆ-ԱԴՐԲԵՋԱՆ- ԻՐԱՆ ԼԱՐՎԱԾՈՒԹՅՈՒՆԸ
Արմեն Մանվելյան
Կասպից ծովը ռազմավարական նշանակություն ունի ափամերձ բոլոր երկրների համար. սա է հավանաբար պատճառը, որ չնայած 17 տարի շարունակվող բանակցային գործընթացին, երկրներին այդպես էլ չի հաջողվում գալ ընդհանուր հայտարարի: Սակայն նավթի շահագործման անհրաժեշտությունը շատերին ստիպեց գնալ, այսպես կոչված, սեպարատ պայմանագրերի կնքման։

09.06.2008 ՎՐԱՍՏԱՆ. ՊԱՏԵՐԱԶՄԻՆ ՍՊԱՍԵԼԻՍ
Սարգիս Հարությունյան
Չնայած վերջին շաբաթներին Վրաստանին առնչվող զարգացումների առանցքային հարցը դարձել է աբխազական ուղղությամբ պատերազմի վերսկսման հավանականությունը, սակայն զարգացումների հիմնական աղբյուրը պետք է փնտրել այլ տեղ։ Միացյալ Նահանգների հետ հարաբերություններում վրացական արտաքին քաղաքականությունը մուտք է գործել մի փուլ, որն առնչվում է ողջ Հարավային Կովկասին եւ այստեղ առկա միջազգային ու տարածաշրջանային բոլոր ուժի կենտրոններին:

29.05.2008 ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐ ՎՐԱՍՏԱՆԻ ՇՈՒՐՋ
Սարգիս Հարությունյան
Չնայած մայիսի 21-ին Վրաստանում խորհրդարանական ընտրություններ են, և հունվարին այդ երկրում կայացած նախագահական ընտրություններից հետո հատկապես կարևոր է թվում այն հարցը, թե ինչքանով կհաջողվի Սահակաշվիլու կուսակցությանը ստանալ անհրաժեշտ քանակությամբ ձայներ՝ փաստացի միակուսակցան կառավարություն ձևավորելու համար, սակայն տարածաշրջանային գործընթացների ու Հայաստանի ազգային անվտանգության տեսանկյունից էլ ավելի էական են «ՆԱՏՕ-Վրաստան» համագործակցության շուրջ ընթացող զարգացումները՝ մի քանի պատճառով...

26.05.2008 ՆԵՂՈՒՑՆԵՐԻ ԽՆԴԻՐԸ ԵՎ ՍԱՄՍՈՒՆ-ՋԵՅՀԱՆ ՆԱՎԹԱՄՈՒՂԸ
Հայկ Գաբրիելյան
1994թ. հունվարին Նովոռոսիյսկից եկող «Նասիա» հեղուկանավի վթարից հետո Թուրքիան ընդունեց միակողմանի փաստաթուղթ, ուր մտցվեցին մի շարք նորամուծություններ...

15.05.2008 ՀՈՐԴԱՆԱՆ. ԱՊԱԳԱ ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ԿԵՆՏՐՈՆ
Սևակ Սարուխանյան
2008թ. ապրիլի 11-16-ը Հորդանանի մայրաքաղաք Ամանում տեղի ունեցավ միջազգային էներգետիկ անվտանգության հիմնախնդիրներին նվիրված գիտաժողով` կազմակերպված Նիդեռլանդների թագավորության Գրոնինգեն նահանգի և Հորդանանի կառավարության կողմից: Ստորև ներկայացված դիտարկումները Հորդանանում և տարածաշրջանում տեղ գտած քաղաքական զարգացումների շուրջ՝ կոնֆերանսի ընթացքում, ինչպես նաև մեր անձնական շփումների արդյունքում ձեռք բերված տեղեկատվության և վերլուծությունների արդյունք են: Հորդանանը տարածաշրջանի ամենաարագ զարգացող պետություններից մեկն է:

17.04.2008 ԱՄԵՐԻԿԱ-ԻՐԱՆԱԿԱՆ ԲԱՆԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ Իրավիճակային վերլուծություն
Սարգիս Հարությունյան
Չնայած անցած տարվա դեկտեմբերի սկզբին Միացյալ Նահանգների Ազգային հետախուզական խորհրդի (ԱՀԽ, National Intelligence Council) հրապարակած զեկույցի գլխավոր հետևությունն էր, թե, ամենայն հավանականությամբ, Իրանը դադարեցրել է միջուկային զենքի ծրագիրը 2003թ. աշնանը, իսկ 2007թ. դեկտեմբերի վերջին էլ Պենտագոնը հրապարակեց ոչ պակաս կարևոր մի տեղեկություն, թե անցած տարվա վերջին երեք ամիսների ընթացքում Իրաքում գրոհայինների հարձակումները նվազել են 62%-ով, սակայն փաստն այն է, որ ԱՀԽ հրապարակումից հետո տարածաշրջանային դինամիկան բնութագրող կարևոր ոչ մի հարցում իրավիճակի փոփոխություն չի գրանցվել և, ինչն էլ ավելի կարևոր է, այդպես էլ չեն երևում հնարավոր փոփոխության նշանները։

17.04.2008 ԻՐԱՆԱԿԱՆ ԳԱԶԻ ՄՈՒՏՔԸ ԵՎՐՈՊԱ
Սևակ Սարուխանյան
2008թ. մարտի 17-ին Իրանի մայրաքաղաք Թեհրանում ստորագրվեց առաջին միջազգային պայմանագիրը, համաձայն որի՝ Իրանը հնարավորություն կստանա բնական գազ արտահանել Եվրոպա: Պայմանագիրը ստորագրեցին Իրանի գազի արտահանման ազգային ընկերությունը և շվեյցարական Elektrizitaetsgesellschaft Laufenburg ընկերությունը։

31.03.2008 ՆՈՐ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐ ԻՐԱՆԻ ՄԻՋՈՒԿԱՅԻՆ ԾՐԱԳՐԻ ՇՈՒՐՋ
Սևակ Սարուխանյան
Մարտի 3-ին ՄԱԿ ԱԽ-ը ընդունեց Իրանի միջուկային ծրագրին վերաբերող երրորդ բանաձևը, որը ՄԱԿ ԱԽ մշտական հինգ անդամների միջև Իրանի միջուկային հիմնախնդրի կարգավորման շուրջ ընթացող քննարկումների բնական արդյունքը հանդիսացավ: Թեև ԱԽ ընդունած փաստաթուղթն առավել քան հավասարակշռված էր, այն Իրանի միջուկային ծրագրի շուրջ զարգացումներում նոր որակական սկիզբ է նախանշում և հիմք ստեղծում հետագայում կոշտ պատժամիջոցների կիրառման համար:

27.03.2008 ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՌԱԶՄԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՂՈՒԹՅՈՒՆԸ ՀՅՈՒՍԻՍԱՅԻՆ ՒՐԱՔՈՒՄ
Հայկ Գաբրիելյան
1970թ. իրաքյան քրդերը Սադամ Հուսեյնի վարչակարգից «նվաճեցին» Քրդստանի ինքնավարության ճանաչմանը, սակայն Սադամի բռնած դիրքորոշման պատճառով այդ համաձայնագիրը կյանքի չկոչվեց, քանի որ Հուսեյնն անձամբ երբեք համակրանք չէր տածում քրդերի նկատմամբ: Դրան հաջորդող ժամանակահատվածում նա «Ալ-Ան‎ֆալ» (ռազմավար) գործողության շրջանակներում գործնականում ցեղասպանության ենթարկեց քուրդ ժողովրդին: Տասնյակ հազարավոր քրդեր ‎ֆիզիկապես ոչնչացվեցին, իսկ Քրդստանն «արաբականացվեց»:

24.03.2008 ԿԱՍՊԻՑ ԾՈՎԻ ԿԱՐԳԱՎԻՃԱԿԻ ՀԱՐՑԸ ԵՎ ԱՆԴՐԿԱՍՊՅԱՆ ԳԱԶԱՄՈՒՂԸ
Արմեն Մանվելյան
ԽՍՀՄ քայքայման հետ միասին սկսվեցին բանակցությունները Կասպից ծովի միջազգային նոր կարգավիճակի շուրջ: Ղազախստանը, Թուրքմենստանը և Ադրբեջանը, Ռուսաստանի և Իրանի հետ միասին, «լծվեցին» բանակցային գործընթացին, և չնայած անցած 17 տարիներին, կարող ենք փաստել, որ Կասպիցի շուրջ մինչ օրս գոյություն չունի միջազգային ոչ մի փաստաթուղթ:

17.03.2008 ԱՄՆ-ԹՈՒՐՔՄԵՆՍՏԱՆ-ԱԴՐԲԵՋԱՆ.ՆՈՐ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՁԵՎԱՉԱՓ
Սևակ Սարուխանյան
Վերջին ամիսներին նկատվում է ԱՄՆ դիրքերի ամրապնդման գործընթաց Կենտրոնական Ասիայի տարածաշրջանում: Խոսքն, առաջին հերթին, ԱՄՆ-ի և Թուրքմենստանի հարաբերությունների ամրապնդման մասին է էներգետիկ և քաղաքական ոլորտներում:

13.03.2008 ՄԻՋՈՒԿԱՅԻՆ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿԱ. ՌԵՍՈՒՐՍՆԵՐ ԵՎ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՀԵՌԱՆԿԱՐՆԵՐ (ՎԻՃԱԿԱԳՐԱԿԱՆ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ)
Կարեն Վերանյան
Միջազգային էներգետիկ կազմակերպությունների տրամադրած զեկույցներն ու հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ կտրուկ տեմպերով աճում են համաշխարհային էներգետիկ պահանջները, ինչի բավարարման համար, ի թիվս էլեկտրաէներգիայի ստացման այլ հիմնական աղբյուրների, զգալիորեն կարևորվում է նաև միջուկային էներգետիկ սեկտորի զարգացման հիմնահարցը։ Համաշխարհային էներգետիկ պահանջների բավարարման նպատակով խթանվում են նոր միջուկային էներգետիկ ռեակտորների ստեղծման, միջուկային էներգետիկ տեխնոլոգիաների զարգացման ու ներդրման աշխատանքները։

06.03.2008 ԻՍԼԱՄԱԿԱՆԱՑՄԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑ ԹՈՒՐՔԻԱՅՈՒՄ
Արաքս Փաշայան
2008թ. փետրվարի 9-ին թուրքական խորհրդարանը, երկարատև վիճաբանությունից հետո, երկրորդ ընթերցմամբ ընդունեց բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում մահմեդական գլխաշոր` թյուրբան կրելու վրա դրված արգելքը չեղյալ հայտարարելու մասին օրինագիծը` փոփոխություններ մտցնելով երկրի Սահմանադրության 10 և 42 հոդվածներում: Որոշման օգտին կողմ է քվեարկել 550 տեղանոց թուրքական խորհրդարանի 401 պատգամավոր։ Օրենքի ուժ ստանալու համար այն պետք է ստորագրի երկրի նախագահը, ով արդեն տվել է իր համաձայնությունը։

28.02.2008 ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ
Սևակ Սարուխանյան
2008թ. սկզբին տարածաշրջանում տեղ գտան կարեւոր նշանակության էներգետիկ զարգացումներ, որոնցից կարեւորագույնն, անկասկած, ճգնաժամն է Իրանի եւ Թուրքմենստանի միջեւ, որն, իր հերթին, լուրջ ազդեցություն կունենա Իրան–Թուրքիա, Իրան–Ադրբեջան հարաբերությունների վրա։ 2007թ. հոկտեմբերին Թուրքմենստանի նախագահ Կ.Բերդիմուհամեդովի կողմից ստեղծված Ռազմավարական պլանավորման եւ տնտեսական զարգացման ինստիտուտը 2007-ի դեկտեմբերին ներկայացրեց իր առաջին զեկույցը, որն, ըստ էության, Թուրքմենստանի էներգետիկ քաղաքականության հնարավոր փոփոխությունների սկիզբը հանդիսացավ։

18.02.2008 ՎՐԱՍՏԱՆՅԱՆ ԸՆՏՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՈՐՈՇ ՏԵՂԵԿԱՏՎԱԿԱՆ ԱՍՊԵԿՏՆԵՐ
Սամվել Մարտիրոսյան
Օգտագործվել են Էքստրեմալ լրագրության կենտրոնի ղեկավար Օլեգ Պանֆիլովի անձնական բլոգում հրապարակված նյութերը (http://oleg-panfilov.livejournal.com)։ Վրաստանում կայացած նախագահական ընտրությունները չափազանց հետաքրքիր էին իրենց տեղեկատվական բաղադրիչի առումով: Մի կողմից՝ ընտրություններն ինքնին արդեն սովորական չէին, քանզի արտահերթ էին և անցկացվեցին ընդդիմության հետ ընդհարումներից և արտակարգ իրավիճակ մտցնելուց հետո:

14.02.2008 2008Թ. ՀՈՒՆՎԱՐԻ 5-Ի ԱՐՏԱՀԵՐԹ ՆԱԽԱԳԱՀԱԿԱՆ ԸՆՏՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՎՐԱՍՏԱՆՈՒՄ. ՀԱՅԱՑՔ ՋԱՎԱԽՔԻՑ
Սերգեյ Մինասյան
2008թ. հունվարի 5-ին Վրաստանի ամբողջ տարածքում տեղի ունեցան արտահերթ նախագահական ընտրություններ: Վրաստանի ԿԸՀ տվյալներով՝ ընտրությունների առաջին փուլում ձայների մոտ 53%-ով հաղթեց նախկին (2004թ. հունվարից մինչև 2007թ. նոյեմբեր) նախագահ Մ.Սահակաշվիլին:

07.02.2008 ՀԵՏԸՆՏՐԱԿԱՆ ՎՐԱՍՏԱՆ. ՃԳՆԱԺԱՄԻ ՀԱՂԹԱՀԱՐՈՒՄ
Կարեն Վերանյան
2007թ. հունվարի 5-ին Վրաստանում կայացած նախագահական ընտրությունների վերջնական արդյունքները չհապաղեցին ստանալ միջազգային հանրության արձագանքները։ Նախընտրական ու հետընտրական զարգացումների շուրջ համաշխարհային մամուլում (առաջին հերթին՝ արևմտյան) տեղ գտած մեծաքանակ լրատվությունն ու վերլուծականները վկայում են ընտրական արդյունքների միջազգային կարևորության մասին։

07.02.2008 ԻՐԱՆԸ ԽՈՐՀՐԴԱՐԱՆԱԿԱՆ ԸՆՏՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՆԱԽԱՇԵՄԻՆ
Սևակ Սարուխանյան
Վերջին մի քանի ամիսներին Իրանում ներքաղաքական զարգացումները հիմնականում ընթանում են մարտի 14-ին կայանալիք խորհրդարանական ընտրություններին հիմնական քաղաքական ուժերի նախապատրաստության համատեքստում: Գալիք ընտրությունները մեծ ազդեցություն կարող են թողնել Իրանի քաղաքական և տնտեսական ոլորտների վրա` չնայած խորհրդարանի անմիջական ազդեցությունը երկրի կյանքում այնքան էլ մեծ չէ:

03.02.2008 ԸՆՏՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՎՐԱՍՏԱՆՈՒՄ.ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՆ
Արաքս Փաշայան
Ֆազիլ Ալիևը` նախագահի թեկնածու 2007թ. նոյեմբերին Վրաստանի ԿԸՀ-ն 2008թ. հունվարի 5-ի արտահերթ նախագահական ընտրությունների թեկնածու գրանցեց թբիլիսաբնակ ադրբեջանցի Ֆազիլ Նուրմուհամեդօղլի Ալիևին1` Վրաստանի ադրբեջանցիների միջազգային խորհրդի (ՎԱՄԽ) նախագահին, ով առաջադրվել էր ադրբեջանական համայնքի, մասնավորապես՝ Վրաստանի ադրբեջանցիների ազգային ասամբլեայի (ՎԱԱԱ) և ՎԱՄԽ-ի կողմից:

31.01.2008 ՊԱՏԵՐԱԶՄԻ ԱՆՈՐՈՇ ՎՏԱՆԳԸ. ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՃԳՆԱԺԱՄԱՅԻՆ ԽՄԲԻ ՆՈՐ ԶԵԿՈՒՅՑԸ ՂԱՐԱԲԱՂԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ
Սերգեյ Մինասյան
2007թ. նոյեմբերի 14-ին հրապարակվեց Միջազգային ճգնաժամային խմբի (ՄՃԽ) նոր (արդեն երրորդ) զեկույցը, որը նվիրված էր Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման ուղիների որոնմանն ու հայ-ադրբեջանական դիմակայության գոտում մարտական գործողությունների վերսկսման հավանականության գնահատմանը։

29.01.2008 ԱԴՐԲԵՋԱՆԸ ԹԵԺԱՑՆՈՒՄ Է ՏԵՂԵԿԱՏՎԱԿԱՆ ՊԱՏԵՐԱԶՄԸ
Սամվել Մարտիրոսյան
Ադրբեջանում շարունակում են ակտիվացնել ինտերնետի օգտագործմամբ վարվող տեղեկատվական պատերազմը Հայաստանի և Լեռնային Ղարաբաղի դեմ։ Վերջերս ադրբեջանցիները հայերեն նոր տեղեկատվական կայք են գործարկել։ Թշնամու լեզվով ցանցային հաղորդումներն, իհարկե, ազդեցություն գործում են, սակայն ծախսված ֆինանսական միջոցներն ու օգտագործված մարդկային ռեսուրսները տվյալ պարագայում չեն արդարացվում։ Այսօր, սակայն, օգտագործում են նաև առավել քողարկված բնույթի մեթոդներ, մասնավորապես՝ հայկական դրոշի ներքո ստեղծվում են ինտերնետային կեղծ ռեսուրսներ, որոնք իրականում հսկվում են ադրբեջանցիների կողմից։

26.12.2007 ԱՄԵՐԻԿԱ-ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՀԱԿԱՍՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ. ԻՐԱՎԻՃԱԿԸ 106-րդ ԲԱՆԱՁԵՎԻՑ ՀԵՏՈ
Սարգիս Հարությունյան
Նոյեմբերի 15-ին Թուրքիայի բանակի ցամաքային զորքերի հրամանատար Իլքեր Բաշբուղը հայտարարեց, թե Հյուսիսային Իրաքում թուրքական զինված ուժերն անցել են լայնածավալ գործողությունների։ Թեև ռազմական տեսանկյունից այդ հայտարարությունը նշանակում է իրավիճակի փոփոխություն, սակայն դրա ողջ իմաստը քաղաքական է: Ուշագրավն այն է, որ Անկարան, ի վերջո, գնում է նման ակցիայի Միացյալ Նահանգների հետ մի քանի շաբաթ վարած բանակցություններից հետո:

20.12.2007 ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ԵՎ ՀԱՅ-ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ
Ռուբեն Սաֆրաստյան
Նոր տարածաշրջանային քաղաքականություն Դեռեւս 1990-ական թթ. Թուրքիան փորձեց իրականացնել Հարավային Կովկասում իր գերիշխանության հաստատմանը նպատակաուղղված քաղաքականություն: Նա չափազանց ակտիվ էր մեր տարածաշրջանում: Սակայն գործադրած ջանքերը հիմնականում ապարդյուն անցան, թուրքական դիվանագիտությանը չհաջողվեց հասնել ցանկալի արդյունքների:

17.12.2007 ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՈՐՈՇ ՀԱՐՑԵՐ
Սևակ Սարուխանյան
2007թ. նոյեմբերին պարզ դարձավ, որ Ադրբեջանի պետական նավթային ընկերությունը (ԱՊՆԸ) կարող է դառնալ վրացական մասնավորեցվող 24 շրջանային գազաբաշխիչ ընկերությունների սեփականատերը։ Առհասարակ, վերջին ժամանակներս ԱՊՆԸ-ն ակտիվացրել է իր գործունեությունը Հարավային Կովկասում, եւ Ադրբեջանի էներգետիկ ներդրումները, մանավանդ Վրաստանում, զուրկ չեն քաղաքական նկատառումներից։ Ղազախական մոդելի կիրառումը Նավթի արտադրության եւ արտահանման ծավալների աճն Ադրբեջանի համար ներդրումային նախագծերի իրականացման բարենպաստ հնարավորություններ է ստեղծել թե՛ Ադրբեջանում, թե՛ երկրի տարածքից դուրս։

10.12.2007 ՀԱԿԱՀԱՅԿԱԿԱՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ԴՐՍԵՎՈՐՈՒՄՆԵՐԸ ՎՐԱՍՏԱՆՈՒՄ
Վահրամ Հովյան
Վերջերս հայ հասարակական-քաղաքական շրջանակներում մեծ աղմուկ է բարձրացել՝ կապված Թբիլիսիի Հավլաբար թաղամասի վերակառուցման՝ վրացական իշխանությունների նախաձեռնության հետ։ Խնդիրն այն է, որ Վրաստանի իշխանությունները մտադիր են Հավլաբարը վերածել էլիտար թաղամասի, որը միաժամանակ պետք է հանդիսանա Թբիլիսիի առաջատար գործարար կենտրոններից մեկը։ Հավլաբարը Թբիլիսիի բարձրադիր թաղամասերից է, ուր կենտրոնացված է թիֆլիսահայ 150 հազարանոց համայնքի մեծագույն մասը։

03.12.2007 ՄԱՀՄԵԴԱԿԱՆ ՀՈՒՅՆԵՐԸ ԹՈՒՐՔԻԱՅՈՒՄ
Արման Հակոբյան
Տարբեր գնահատականներով` մահմեդական հույների թիվը Թուրքիայում հասնում է մինչեւ 700 հազարի: Որպես կանոն, մահմեդականություն դավանող հույները բաժանվում են մի քանի խմբերի: Օսմանյան տիրապետության շրջանում քրիստոնյաների նկատմամբ Կրետե կղզում իրականացված բռնությունների, ճնշումների հետեւանքով հազարավոր հույներ ստիպված եղան ընդունել մահմեդականություն` հետագայում ձուլվելով կղզի տեղափոխված թուրք բնակչության հետ: Իսլամացած հույների այս խմբին բնորոշ է թուրքական ինքնագիտակցությունը:

22.11.2007 ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐ ԻՐԱՆԻ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԴԱՇՏՈՒՄ
Սևակ Սարուխանյան
Վերջին երկու ամիսների ընթացքում Իրանի ներքին եւ արտաքին քաղաքական կյանքում տեղի ունեցան կարեւոր զարգացումներ, որոնց մեծ մասը կապված է երկրի միջուկային ծրագրի շուրջ ընթացող բանակցությունների հետ: Միջուկային հիմնահարցի ազդեցությունը բավական լուրջ է Իրանի ներքաղաքական կյանքում, որտեղ, 2008-ի խորհրդարանական եւ 2009-ի նախագահական ընտրություններին ընդառաջ, շարունակում են նկատվել որոշակի վերադասավորումներ:

19.11.2007 ՊԱՅՔԱՐ ԱՆԴՐԿԱՍՊՅԱՆ ԳԱԶԱՄՈՒՂԻ ԿԱՌՈՒՑՄԱՆ ՀԱՄԱՐ
Արմեն Մանվելյան
Կասպից ծովից գազի արտահանման այլընտրանքային ուղու կառուցման գաղափարն ակտիվորեն առաջ է մղվում ԱՄՆ-ի և Եվրամիության անդամ երկրների կողմից: Եվ եթե ԱՄՆ-ի համար այս հարցը զուտ քաղաքական նշանակություն ունի (թուլացնել տարածաշրջանի երկրների կախվածությունը ռուսական խողովակաշարերից և հետևաբար՝ ռուսական ազդեցությունից), ապա Եվրամիության համար այս հարցը կարևորվում է նաև տնտեսական առումով:

15.11.2007 ՎՐԱՍՏԱՆԻ ԱԶԳԱՅԻՆ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ԽՈՐՀՈՒՐԴԸ
Կարեն Վերանյան
Պետության ազգային անվտանգության կարևորագույն որոշումներն ընդունվում են տվյալ երկրի (ազգային) անվտանգության խորհուրդների (ԱԽ) կողմից, որոնց գործունեությունը սահմանվում է այդ պետության սահմանադրությամբ և համապատասխան օրենքներով։ Համաշխարհային պրակտիկայում ԱԽ օրենսդրությունում թեև ենթադրում են ընդհանրական նպատակներ, սակայն դրանց իրավական ձևակերպումները բավական բազմազան են և ուրույն։ ԱԽ հիմնադրույթների ուսումնասիրությունը թույլ է տալիս ընդլայնել քաղաքական պատկերացումները երկրի որոշումների ընդունման մեխանիզմի, ԱԽ անդամների միջև փոխազդեցության խնդիրների մասին։

12.11.2007 ԱՄՆ–ԻՐԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿԱՐԳԱՎՈՐՄԱՆ ՀՆԱՐԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆԸ
Դավիթ Հովհաննիսյան
Միացյալ Նահանգների քաղաքական ընտրանու ներսում պետության եւ հասարակության առջեւ կանգնած մի շարք կարեւորագույն խնդիրների վերաբերյալ մշտապես գոյություն ունեցող անհամաձայնությունը ներկայումս ձեռք է բերել ծայրաստիճան սուր բնույթ, ինչը հանգեցրել է այնպիսի վիճակի, երբ գործադիր իշխանությունը, այդ թվում` երկրի նախագահը, գործնականում ի վիճակի չէ ընդունել իր տեսակետից անհրաժեշտ որոշումներ։ ԱՄՆ Կոնգրեսի խոսնակ Նենսի Փելոսին վերջերս հայտարարել է, որ Սպիտակ տունը չի կարող առանց Կոնգրեսի համաձայնության ռազմական գործողություններ սկսել Իրանի դեմ, իսկ Կոնգրեսը նման համաձայնություն մտադիր չէ տալ, նույնիսկ եթե նախագահ Ջորջ Բուշը նման հարցով դիմի այս մարմնին։

05.11.2007 ԱԴՐԲԵՋԱՆ–ԹՈՒՐՔԻԱ. ԷՆԵՐԳԵՏԻԿ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՀԻՄՆԱԽՆԴԻՐՆԵՐ
Սևակ Սարուխանյան
Ս.թ. սեպտեմբերի 27-ին Ադրբեջանի պետական նավթային ընկերության (ԱՊՆԸ) նախագահ Ռ.Աբդուլաեւը հայտարարեց, որ Ադրբեջանը նպատակ ունի Թուրքիայում, Ջեյհան նավահանգստին հարող տարածքում կառուցել խոշոր նավթավերամշակման գործարան: Ընկերությունը պատրաստվում է գնել 1000 հա տարածք եւ ներկայումս քննարկում է նախագծի` շրջակա միջավայրի վրա թողնելիք ազդեցության հարցերը:

01.11.2007 ԻՍԼԱՄԱԿԱՆ ԿԱՊԻՏԱԼԻ ԱՃԸ ԹՈՒՐՔԻԱՅՈՒՄ
Անուշ Հովհաննիսյան
2002թ. Թուրքիայում տեղի ունեցած խորհրդարանական ընտրությունների արդյունքում իշխանության եկավ Արդարություն եւ զարգացում կուսակցությունը (ԱԶԿ): Կուսակցության առաջնորդ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը հայտարարեց, որ ինքը երաշխավորում է Թուրքիայի աշխարհիկ զարգացումը: Դրա ապացույցը կարող է հանդիսանալ Թուրքիայի` եվրաինտեգրմանն ուղղված շարունակական գործընթացը: Սակայն մի շարք մասնագետներ համեմատում են ԱԶԿ-ն իսլամիստական Տրոյական ձիու հետ եւ կարծում են, թե այն լուրջ սպառնալիք է թուրքական աշխարհիկությանը:

01.11.2007 ՎՐԱՍՏԱՆ. ԻՐԱՎԻՃԱԿԻ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ
Սարգիս Հարությունյան
Հավանական է, որ 2003թ. վարդերի հեղափոխությունից հետո առաջին անգամ Թբիլիսին ստիպված լինի փոփոխություններ մտցնել իր արտաքին քաղաքականությունում: Թեև խոսքը հիմնարար տեղաշարժի մասին չէ, սակայն այս պարագայում պետք է ավելի շատ ուշադրություն դարձնել այն հանգամանքի վրա, որ փոփոխությունները կրելու են կոնկրետ բնույթ, և ինչն էլ ավելի տպավորիչ է` վրացական կողմն այդ փոփոխությունները, ըստ էության, ձեռնարկելու է հարկադրաբար:

22.10.2007 ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՆԱՎԹԱՅԻՆ ՍԵԿՏՈՐԸ ՍՊԱՌՆՈՒՄ Է ԵՐԿՐԻ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅԱՆԸ
Արմեն Մանվելյան
Նավթային սեկտորի զարգացումը և միջազգային շուկաներում այդ հումքի գնի աննախադեպ աճը Ադրբեջանի տնտեսությանը զարգացման ֆանտաստիկ տեմպ են հաղորդել, ինչն էլ մի շարք միջազգային կառույցների կողմից այդ երևույթի ու նրա հետևանքների ուսումնասիրման պատճառ է դարձել: Այս կառույցների ուսումնասիրություններն էականորեն տարբերվում են այն բարձրագոչ հայտարարություններից, որոնք հնչում են Ադրբեջանի ղեկավարության կողմից երկրի զարգացման ու նրա հզորացման մասին: Այսպես, Վերակառուցման և զարգացման եվրոպական բանկը (ՎԶԵԲ) հրապարակել է Ադրբեջանում ոչ նավթային սեկտորի վրա նավթային սեկտորի աճի ու տնտեսական բարձր ցուցանիշների ունեցած ազդեցության մասին:

18.10.2007 ԼՈՒՅՍ Է ՏԵՍԵԼ «ՀԱՅԵՐԸ ԵՎ ԲԱՔՈՒՆ» ԳՐՔԻ ՌՈՒՍԵՐԵՆ ՀՐԱՏԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ
Լույս է տեսել «Հայերը եւ Բաքուն» գրքի ռուսերեն հրատարակությունը:

18.10.2007 ԱՐԴԱՐՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄ ԿՈՒՍԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ԻՍԼԱՄԱԿԱՆ ՀԵՆԱՐԱՆԸ
Արաքս Փաշայան
Թուրքիային, չնայած իր աշխարհիկ բնույթին, բնորոշ է իսլամական կառույցների, շարժումների, սուֆիական միաբանությունների և իսլամական տարաբնույթ աղանդների լայն ցանցը: Կրոնական հեղինակությունները որոշակի ազդեցություն ունեն Թուրքիայի ներկա քաղաքական դաշտում:

15.10.2007 ԹՈՒՐՔԻԱ. ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ
Սարգիս Հարությունյան
Ս.թ. հոկտեմբերի 3-ին մեջտեղ եկան միանգամից երկու շատ կարևոր տեղեկություններ, որոնք թեև առնչվում են տարբեր ոլորտների, սակայն իրենց բնույթով բավական տպավորիչ են, որպեսզի լրջորեն չդիտարկվեն թուրքական արտաքին քաղաքականությանն առնչվող տեղաշարժերի համատեքստում. այդ օրը թուրքական ազդեցիկ «Զաման» թերթը գրեց, թե սեղանին է դրված Ռուսաստանի կողմից Թուրքիային հակաօդային պաշտպանության «С-400» համալիրների վաճառքի հարցը...

01.10.2007 ԻՐԱՆ. ՆԵՐՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ
Սևակ Սարուխանյան
2007թ. սեպտեմբերի 5-ին Իրանի նախկին նախագահ Ա.Ա. Հաշեմի-Ռաֆսանջանիի ընտրությունը Փորձագիտական վեհաժողովի նախագահի պաշտոնում եւ մինչ այդ Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի ղեկավարի ազատումը զբաղեցրած պաշտոնից բավական կարեւոր իրադարձություններ են Իրանի ներքաղաքական կյանքում։

20.09.2007 «ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ՀՈՍՔ» ԵՎ ԹՈՒՐՔԻԱ-ՀՈՒՆԱՍՏԱՆ ԳԱԶԱՏԱՐ. ՊԱՅՔԱՐ ՀՈՒՄՔԻ ՇՈՒԿԱՆԵՐԻ ՀԱՄԱՐ
Սևակ Սարուխանյան
Վերջին ամիսներին տեղի ունեցող զարգացումներն էներգետիկ ոլորտում տրամաբանական շարունակությունն են այն ակտիվ պայքարի, որը ծավալվում է Ռուսաստանի և Արևմուտքի միջև Կասպյան և Կենտրոնական Ասիայի գազի պաշարների արտահանման նկատմամբ վերահսկողություն սահմանելու ուղղությամբ: Հունիս և հուլիս ամիսներն այս տեսանկյունից աչքի ընկան Հարավեվրոպական և Թուրքիա-Հունաստան-Իտալիա գազատարների կառուցման վերաբերյալ երկու կարևոր համաձայնագրերի ստորագրմամբ:

20.09.2007 ԱԲԴՈՒԼԼԱՀ ԳՅՈՒԼԻ ՀԱՂԹԱՆԱԿԸ. ԹՈՒՐՔԻԱՆ ԻՍԼԱՄԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ԱՇԽԱՐՀԻԿՈՒԹՅԱՆ ՄԻՋԵՎ
Արաքս Փաշայան
2007թ. օգոստոսի 28-ին Թուրքիայում խորհրդարանական գործընթացի երրորդ փուլի արդյունքում իշխող իսլամամետ Արդարություն եւ զարգացում կուսակցությունից /ԱԶԿ/ առաջադրված Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարար Աբդուլլահ Գյուլի ընտրվելը նախագահի պաշտոնում կարելի է համարել Թուրքիայի Հանրապետության ամենաբարդ քաղաքական գործընթացներից մեկը:

10.09.2007 ԱԴՐԲԵՋԱՆ՝ ԻՍԼԱՄԱԿԱՆ ՎԵԿՏՈՐ
Արաքս Փաշայան
Իսլամական ուղղության նշանակությունը և 2006թ. Բաքվի իսլամական օրակարգը 1991թ. անկախություն ձեռք բերելուց հետո Ադրբեջանի իշխանությունների առջև ծառացած էր արտաքին քաղաքականության առաջնահերթությունների հարցը։ Պանթուրքիստական գաղափարախոսության ջատագով Ա.Էլչիբեյին հաջորդած Հ.Ալիևն առաջ քաշեց հավա-սարակշռված արտաքին քաղաքականություն վարելու անհրաժեշտության հարցը։

03.09.2007 ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐ ԻՐԱՆԻ ՄԻՋՈՒԿԱՅԻՆ ԾՐԱԳՐԻ ՇՈՒՐՋ
Դավիթ Հովհաննիսյան
Վերջին շրջանում Իրանի միջուկային ծրագրի առնչությամբ տեղի են ունեցել բազմաթիվ կարեւոր իրադարձություններ. Բաղդադում, մոտ 30-ամյա ընդմիջումից հետո, կայացել են ամերիկա-իրանական պաշտոնական բանակցություններ` դեսպանների մակարդակով, տեղի են ունեցել Սոլանա-Լարիջանի բանակցությունները, անց են կացվել Ատոմային էներգիայի միջազգային գործակալության (ԱԷՄԳ) ղեկավարության եւ Իրանի ներկայացուցիչների հերթական քննարկումները, Իրանի դիվանագետները եւ փորձագետները բանակցել են ռուսական կողմի հետ՝ Բուշերի ատոմակայանի վերաբերյալ, վերջապես, ԱՄՆ նախագահ Ջ.Բուշը եւ ՌԴ նախագահ Վ.Պուտինն իրենց բանակցությունների ընթացքում անդրադարձել են նաեւ Իրանին առնչվող խնդիրներին։

30.08.2007 ԱԴՐԲԵՋԱՆՈՒՄ ԱՊԱՏԵՂԵԿԱՏՎՈՒԹՅԱՆ ՈՒՂՂՈՒԹՅԱՄԲ ՆՊԱՏԱԿԱՅԻՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔԻ ԾԱՎԱԼՄԱՆ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ
Հայկարամ Նահապետյան
Բաքվում ՀՀ և հայկական թեմաների առնչությամբ ապատեղեկատվական աշխատանքն ստացել է հիմնավոր և համակարգված բնույթ, առկա է պետական մոտեցում, երկրում աստիճանաբար ձևավորվում է «տեղեկատվական պետական քաղաքականություն», որի բաղկացուցիչն է Ղարաբաղյան հարցում և ՀՀ-ին առնչվող այլ թեմաներում զանգվածային ապատեղեկատվությունը:

11.07.2007 Նախագահական ընտրությունները Լեռնային Ղարաբաղում. հայացք Երևանից
2007թ. հուլիսի 3-ին «Կովկաս» վերլուծական կենտրոնում կայացավ «Նախագահական ընտրությունները Լեռնային Ղարաբաղում. հայացք Երևանից» կլոր սեղան-քննարկումը։ Հայկական փորձագիտական ու քաղաքական շրջանակներից ներկա էին Ալեքսանդր Մանասյանը (ԵՊՀ տեսական փիլիսոփայության և տրամաբանության ամբիոնի վարիչ), Լևոն Մելիք-Շահնազարյանը («Դե-ֆակտո» լրատվական գործակալություն), Շուշան Խաթլամաջյանը (Քաղաքացիական հասարակության և տարածաշրջանային զարգացման ինստիտուտ - ISCRD), Սերգեյ Մինասյանը (Լրատվամիջոցների կովկասյան ինստիտուտ), Սարգիս Հարությունյանը («Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամ)...

02.07.2007 ԼՂՀ-Ի ԿԱՐԳԱՎԻՃԱԿԻ ՀԱՐՑԸ ԼՈՒԾՎԱԾ է
Աշխարհն ընդունում է, որ ԼՂՀ -ն այլեւս չի կարող լինել Ադրբեջանի կազմում «ԼՂ կարգավիճակի հարց գոյություն չունի»,- օրերս հայտարարել է ամերիկահայ քաղաքագետ Ռիչարդ Կիրակոսյանը: Սա նրա միակ ուշագրավ տեսակետը չէ: Պարոն Կիրակոսյանի կարծիքով` չկա նաեւ ազատագրված տարածքները հանձնելու խնդիր: Այս եւ մի շարք այլ հարցերի շուրջ «Ա1+»-ը զրուցեց Ռիչարդ Կիրակոսյանի հետ: - Պարոն Կիրակոսյան, ի՞նչ է նշանակում գոյություն չունի ԼՂ կարգավիճակի հարց: - ԼՂ-ի կարգավիճակը ԼՂՀ-ի փաստացի իրավիճակն է: Այսօր Ղարաբաղում չեն ապրում ադրբեջանցիներ: ԼՂ-ն իսրայելապաղեստինյան տարբերակը չէ:

07.06.2007 Տարածաշրջանային նոր գործոն Հարավային Կովկասում Առնչություններ Հայաստանի ազգային անվտանգությանը
Սարգիս Հարությունյան
ԽՍՀՄ փլուզումից ի վեր առաջին անգամ Հարավային Կովկասում երևան է գալիս տարածաշրջանային քաղաքականության նոր տիպի ու ձևաչափի գործոն։ 2007թ. փետրվարի 7-ին Վրաստանի մայրաքաղաքում Հայաստանի չորս հարևաններից երեքը` Վրաստանի ու Ադրբեջանի նախագահները և Թուրքիայի վարչապետը, ստորագրեցին «Թբիլիսյան հռչակագիրը», որով շեշտը դնելով միմյանց միջև խորացող հաղորդակցային ու էներգետիկ համագործակցության վրա` իրականում, սակայն, հրապարակեցին տարածաշրջանում երեք երկրների միջև ընթացող, փաստորեն, ռազմավարական բնույթի համագործակցության վերաբերյալ իրենց քաղաքական դիրքորոշումը։

07.06.2007 Նախագահական ընտրությունները Թուրքիայում
Հայկ Գաբրիելյան
Վերջին ժամանակներս Թուրքիայում զգալիորեն սրվել է քաղաքական իրավիճակը: Թուրքիան քաղաքական ճգնաժամ է ապրում, որն առաջացել է նախագահական ընտրությունների պատճառով: Թուրքիայի գործող նախագահի իրավասությունների ժամկետը լրացել է մայիսի 16-ին: Չնայած դրան` Սեզերը հայտարարել է, որ, Սահմանադրության 102-րդ հոդվածի համաձայն՝ կշարունակի կատարել պարտականությունները մինչև նոր նախագահի ընտրվելը: Վերջինս առաջին երկու փուլն անցնելու համար պետք է հավաքի խորհրդարանի ձայների առնվազն 2/3-ը` 367 ձայն:

04.06.2007 Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդիրը լուծված է («Նորավանք» ԳԿՀ տնօրեն Գագիկ Հարությունյանի հարցազրույցը «Երկիր» շաբաթաթերթին)
«Նորավանք» գիտակրթական հիմնադրամի տնօրեն, քաղաքագետ Գագիկ Հարությունյանի կարծիքով, ԼՂ հակամարտության կարգավորման բանակցություններում առաջնորդվել տարածքային ամբողջականության եւ ազգերի ինքնորոշման սկզբունքներով՝ թերեւս ժամանակավրեպ է։ Քաղաքագետը բաժանում է միջազգային քաղաքագիտական հանրությունում ձեւավորվող այն կարծիքը, թե այսօր նման հակամարտությունների լուծման հիմքում պետք է դրվեն քաղաքակրթական եւ աշխարհաքաղաքական իրողությունները։

29.05.2007 Կովկաս - 2006
Մայիսի 24-25-ը Լրատվամիջոցների կովկասյան ինստիտուտն անցկացրեց «Կովկաս - 2006» միջազգային գիտաժողով հետևյալ թեմաներով՝ ինչպիսի՞ն էր 2006 թվականը Հյուսիսային և Հարավային Կովկասի համար, ինչպիսի՞ն էին քաղաքական, սոցիալական և տնտեսական զարգացումների միտումները Հյուսիսային Կովկասում և Հարավային Կովկասի երկրներից յուրաքանչյուրում, ի՞նչ ազդեցություն թողեցին անցյալ տարվա իրադարձությունները տարածաշրջանի անվտանգության հիմնախնդիրների վրա։

24.05.2007 Գազային OPEC-ի ստեղծման հավանականությունը. իրավիճակային վերլուծություն
Սարգիս Հարությունյան
Թեև 2007թ. ապրիլի 9-10-ին Կատարի մայրաքաղաք Դոհայում կայացած Գազ արտահանող երկրների ֆորումի (ԳԱԵՖ, Gas Exporting Countries Forum) ներկայացուցիչների հավաքը սահմանափակվեց գազի գնի ձևավորման հարցերին առնչվող հատուկ խորհրդի ստեղծմամբ և զերծ մնաց գազային կարտելի կազմավորումից, սակայն նման օրակարգով համաժողովի անցկացումը պետք է որ վկայի առնվազն երեք կետերի մասին...

24.05.2007 Ռուսաստան-Ղազախստան. էներգետիկ համագործակցության և տարածաշրջանային զարգացումների հիմնահարցեր
Սևակ Սարուխանյան
Սույն թվականի մարտի 30-ին տեղի ունեցավ Ռուսաստանի Դաշնության կառավարության ղեկավար Միխայիլ Ֆրադկովի այցը Ղազախստան, որի շրջանակներում երկու պետությունների միջև էներգետիկ համագործակցության մի շարք պայմանավորվածություններ ձեռք բերվեցին։ Դրանք հիմնականում առնչվում էին Ռուսաստանի տարածքով ղազախստանյան նավթի արտահանման հիմնախնդրին:

24.05.2007 Բուրգաս-Ալեքսանդրուպոլիս նավթամուղի շուրջ
Հայկ Գաբրիելյան
2007թ. մարտի 15-ին ստորագրվեց Բուրգաս-Ալեքսանդրուպոլիս նավթամուղի («Բուրգաս» նախագիծ) վերաբերյալ երկար սպասված համաձայնագիրը: Համաձայնագրի ստորագրումը տեղի ունեցավ Աթենքում, որին ներկա էին Ռուսաստանի Դաշնության նախագահ Վլադիմիր Պուտինը, Բուլղարիայի և Հունաստանի վարչապետերը` Կոնստանտինոս Կարամանլիսը և Սերգեյ Ստանիշևը: Նավթամուղի նախագծի կառուցման հուշագիրը Ռուսաստանը, Հունաստանը և Բուլղարիան ստորագրել էին դեռևս 2005թ. ապրիլին:

21.05.2007 Չինաստան. աճող գործոն Ադրբեջանի էներգետիկ ոլորտում
Սևակ Սարուխանյան
Չինաստանի էներգետիկ պահանջարկի կտրուկ աճը վերջին տարիներին կարևոր է գործոն միջազգային տնտեսական և քաղաքական զարգացումներում։ Ըստ ամերիկյան RAND կորպորացիայի հետազոտությունների՝ հիմնականում նավթի և գազի աճող պահանջարկն է ստիպում Չինաստանին խառնվել իր համար բավական անցանկալի մերձավորարևելյան քաղաքական և տնտեսական զարգացումներին, որտեղ ԱՄՆ-Չինաստան շահերի բախումը սկսում է ստանալ միանգամայն որոշակի տեսք։

17.05.2007 ԱՊՀ երկրների ինստիտուտի հայկական մասնաճյուղի բացումը
Նորանկախ երկրների կազմավորումը պահանջ առաջացրեց գիտականորեն իմաստավորել նրանց կայացման, զարգացման գործընթացները, ԱՊՀ ինտեգրման ընդհանուր տեսություն մշակել, ինչպես նաև ուսումնասիրել ԱՊՀ անդամ պետությունների երկկողմ և բազմակողմ հարաբերությունները։ Այս ամենը 1996թ. Մոսկվայում ԱՊՀ երկրների ինստիտուտ հիմնադրելու հիմք հանդիսացավ։ Այն Ռուսաստանում առաջին գիտական հաստատությունն է, որը հետխորհրդային տարածքն ուսումնասիրելու բացառիկ նպատակն է հետապնդում։

16.05.2007 Թուրքիայի Հանրապետության զինված ուժերը լայնածավալ բարեփոխումներից առաջ
Սերգեյ Մինասյան
Թուրքիայի Հանրապետության զինված ուժերը չափազանց մեծ դերակատարություն են ունեցել և ունեն երկրի քաղաքական կյանքում։ Բանակի բացառիկ դերն ամրագրված է երկրի Սահմանադրությունում և բազմիցս փաստվել է երկրի ներքաղաքական գործընթացների մեջ բանակի անմիջականորեն ներգրավված լինելու քաղաքական փորձառությամբ, ինչպես նաև զինվորական ղեկավարության վճռորոշ խոսքով՝ արտաքին քաղաքական գերակայությունները որոշելիս և դրանք իրական քաղաքականության մեջ կենսագործելիս։

10.05.2007 Ադրբեջանական լոբբինգի ծավալման դինամիկան
Հայկարամ Նահապետյան
Ադրբեջանական «սփյուռքի» հետ աշխատանքը համակարգող՝ Արտասահմանում բնակվող ադրբեջանցիների հետ աշխատանքային կոմիտեի բյուջեն 2005թ. դրությամբ կազմել էր $80 հազար, 2006թ., ըստ ադրբեջանական լրատվամիջոցների, այն հասցվել է $500 հազարի: Ընթացիկ տարում մամուլում նշվում է, որ բյուջեն կրկին ավելացվել է:

23.04.2007 Թուրքական քարոզչություն՝ փոխհատուցման դիմաց
Խաչատուր Դադայան
Թուրքական կառավարության կողմից Վանա լճի Աղթամար կղզու Սբ. Խաչ եկեղեցու վերականգնումը և այդ խնդրի քաղաքական ու տեղեկատվական հնչեղությունը չեն կարող շփոթության մեջ գցել որևէ մեկի։ Հատկանշական է, որ Սբ. Էջմիածնի և Անթիլիասի կաթողիկոսության դիրքորոշումը հստակ էր՝ չմասնակցել անխաչ Սբ. Խաչ եկեղեցու բացման արարողությանը։

19.04.2007 Ադրբեջանական լոբբինգի կայացման գործընթացը. ընդհանուր տվյալներ
Հայկարամ Նահապետյան
Տարեցտարի առավել որոշակի է դառնում Բաքվի իշխանությունների հստակ և համակարգված աշխատանքն արտերկրում բնակվող ադրբեջանական համայնքները կազմակերպելու և սեփական «սփյուռք» ձևավորելու ուղղությամբ:

19.04.2007 Հայ-թուրքական առեվտրաշրջանառությունը
Կարեն Վերանյան
Ինչպես ցույց են տալիս աղյուսակներում բերված ցուցանիշները, հայ-թուրքական սահմանի վերաբացումն, անշուշտ, էապես կբարձրացնի Հայաստանի արտաքին առևտրաշրջանառությունում Թուրքիայի տեսակարար կշիռը՝ պոտենցիալ մարտահրավեր նետելով այնպիսի երկրների, ինչպիսիք են Ռուսաստանի Դաշնությունը, Բելգիան, Գերմանիան, Իսրայելը և այլն։ Վիճակագրական տրամաբանությունը ցույց է տալիս, սակայն, որ հայ-թուրքական սահմանի հնարավոր վերաբացման դեպքում Հայաստանի արտաքին տնտեսական գործունեության տեսակարար կշռում իրական մրցակցությունը կարող է ընթանալ հիմնականում Ռուսաստանի ու Թուրքիայի միջև։

09.04.2007 Հրատարակվել է «Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն. անցյալը, ներկան և ապագան» ժողովածուն
Վերջերս լույս տեսավ «Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն. անցյալը, ներկան և ապագան» ժողովածուն, որը ներառում է 2006թ. հունիսի 21-24-ը Ստեփանակերտում տեղի ունեցած միջազգային գիտաժողովի նյութերը։ Գրքի հրատարակիչներն են ԼՂՀ կառավարությունը, ՀՀ ԿԳ նախարարությունը, ԼՂՀ Կրթության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունը, ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիան, Երևանի պետական համալսարանը, Արցախի պետական համալսարանը։ Ժողովածուում տեղ գտած նյութերը վերաբերում են հայագիտության տարբեր ոլորտներին։

09.04.2007 Վրացական մամուլը և հայ-աբխազական հարաբերությունները
Թամարա Վարդանյան
Մեր ժամանակներում, մանիպուլյացիոն տեխնոլոգիաների զարգացմանը զուգընթաց, հաճախ զանգվածային լրատվամիջոցները հանդես են գալիս ոչ այնքան հասարակական կարծիքն օբյեկտիվ արտահայտողի, որքան այդ կարծիքը ձևավորողի դերում։ Սա է պատճառը, որ վրացական ազգայնական մամուլի մի շարք օրգանների հետևողականորեն տարվող աշխատանքը Աբխազիայում հակահայկականության սերմանման ուղղությամբ չի կարող անտարբեր թողնել ՀՀ կառավարող շրջանակներին և փորձագետներին։

05.04.2007 Աշխարհի միջուկային ծրագրերը. ընդհանուր դիտարկում
Կարեն Վերանյան
Ներկայումս համաշխարհային ասպարեզում առկա են 8 երկրներ, որոնք հաջողությամբ գործարկել են միջուկային զենքեր։ Այդ պետություններից 5-ը համարվում են «միջուկային պետություններ», որոնց միջուկային կարգավիճակը միջազգայնորեն ճանաչվում է Միջուկային զենքի չտարածման պայմանագրով։ Միջուկային զենքին տիրապետում են ԱՄՆ-ը, Ռուսաստանը, Մեծ Բրիտանիան, Ֆրանսիան և Չինաստանը։ Միջուկային զենքի չտարածման պայմանագրի ձևավորումից սկսած՝ այն չստորագրած 3 երկիր (Հնդկաստան, Պակիստան և Հյուսիսային Կորեա) իրականացրել են միջուկային փորձարկումներ։

02.04.2007 Իրանական զարգացումներ. ռազմական հարվածի հավանականությունը
Սարգիս Հարությունյան
Մարտի 24-ին ՄԱԿ Անվտանգության խորհուրդն (ԱԽ) ընդունեց թիվ 1747 բանաձևը, որով խստացվում են Իրանի նկատմամբ դեռևս 2006թ. դեկտեմբերի 23-ի նմանատիպ փաստաթղթով հաստատված պատժամիջոցները։ Ըստ նոր բանաձևի՝ Իրանին արգելվում է զենքի, զինտեխնիկայի արտահանումը, ինչպես նաև սառեցվում են մի շարք կազմակերպությունների ու ֆիզիկական անձանց բանկային հաշիվները, որոնք որոշակի առնչություն ունեն իսլամական հանրապետության միջուկային ծրագրի հետ։ Էլ ավելի կարևոր է, որ ՄԱԿ ԱԽ-ը սահմանել է 60-օրյա ժամկետ, որի ընթացքում Թեհրանը պետք է բավարարի բանաձևով առաջ քաշված պահանջները. առաջին հերթին դադարեցնի ուրանի հարստացման աշխատանքները։

26.03.2007 Վահաբական գործոնն Ադրբեջանում
Արաքս Փաշայան
ԽՍՀՄ փլուզումից և ստեղծված գաղափարական վակուումից հետո Ադրբեջանում իրենց դիրքերն սկսեցին ամրապնդել առանձին կրոնական ուղղություններ: Այդ հարցում կարևոր դեր խաղաց արտաքին գործոնը, ինչը դրսևորվեց իրանական, թուրքական և արաբական ուղղություններով: Այս տեսանկյունից ուշագրավ է արաբական ուղղությունը, որ բնորոշվում է Ադրբեջանում վահաբականության տարածմամբ:

22.03.2007 Հարավային Կովկասի ինտեգրման հեռանկարների շուրջ
Դավիթ Հովհաննիսյան
Ռուսաստանի ղեկավարության քաղաքական բառապաշարում կոշտ եզրերի գործածման հաճախակիությունը, իրանա-ամերիկյան հարաբերությունների լարվածությունը, ադրբեջանական ռազմատենչ հայտարարությունները, տարածաշրջանային կոնֆլիկտների խաղաղ լուծման վերաբերյալ բանակցությունների ներկայիս փուլի անհեռանկարությունը հետին պլան են մղել Հարավային Կովկասի ինտեգրման` որպես միասնական տարածաշրջան ձեւավորելու բոլոր տիպի ծրագրերը: Սակայն որքան էլ ներկայումս այդ գաղափարները անհիմն եւ ուտոպիստական թվան, այնուամենայնիվ, ապագան ինտեգրման ծրագրերինն է:

19.03.2007 Մեղրիում նավթավերամշակման գործարանի կառուցումը էներգետիկ անվտանգության համատեքստում
Սևակ Սարուխանյան
Հայաստանի և Ռուսաստանի նախագահների հանդիպման արդյունքների մասին նախագահների համատեղ մամլո ասուլիսում հնչեց տեղեկատվություն այն մասին, որ ռուսական «Գազպրոմի» նավթային մասնաճյուղը քննարկում է Մեղրիում նավթավերամշակման գործարանի կառուցման հարցը:

05.03.2007 Նոր տրամաբանություն իրանական զարգացումներում. իրավիճակային վերլուծություն
Սարգիս Հարությունյան
Թեև իրանական կողմի մերժումը՝ փետրվարի 21-ի դրությամբ դադարեցնել ուրանի հարստացման աշխատանքները (ինչպես պահանջում է 2006թ. դեկտեմբերի 23-ին ՄԱԿ Անվտանգության խորհրդի կողմից ընդունված բանաձևը), ինքնըստինքյան բարդացնում է իրավիճակը, սակայն իրադրության սրացումն այս անգամ, ըստ ամենայնի, կունենա ավելի հիմնարար բնույթ։ Ի տարբերություն վերջին 4-5 տարիների, իրանական միջուկային ծրագրի շուրջ առկա զարգացումներում տեղի է ունենում տրամաբանության փոփոխություն, որի առնչությամբ անհրաժեշտ ենք համարում առանձնացնել երկու հանգամանք...

27.02.2007 ԱՄՆ - Իրան. հնարավոր զարգացումներ
Գագիկ Հարությունյան
Արդեն մոտ երեք տասնամյակ տևող ԱՄՆ-Իրան առճակատումը թևակոխում է նոր փուլ, և սպասվող զարգացումները, համաձայն վերլուծաբանական հանրության կարծիքի, կարող են հանգեցնել անգամ աշխարհակարգային բնույթի փոփոխությունների։ Ինչպես հայտնի է, ամերիկյան կողմը հետևողականորեն մեղադրում է Իրանին, թե վերջինս անմիջական օգնություն է ցուցաբերում Իրաքում գործող ահաբեկիչներին։

22.02.2007 Նոր նավթային բորսաների ստեղծումը և դրանց աշխարհաքաղաքական նշանակությունը
Սևակ Սարուխանյան
2005-2006թթ. համաշխարհային նավթային շուկայի վերափոխման բավական կարևոր զարգացումներ տեղի ունեցան։ Որպես հիմնական իրադարձություն կարելի է նշել Իրանի, Վենեսուելայի և Ռուսաստանի հայտարարություններն այն մասին, որ նրանք պատրաստվում են իրենց տարածքում ստեղծել սեփական նավթային բորսաներ։

05.02.2007 ԱՄՆ ֆինանսական աջակցությունը հարավային Կովկասին Վիճակագրական վերլուծություն
Կարեն Վերանյան
«Ազատության աջակցման մասին» ակտը 1992թ. ապրիլի 1-ին ԱՄՆ Կոնգրեսն ընդունեց այսպես կոչված «Ազատության աջակցման մասին» ակտը (“Freedom support act”), որտեղ հստակորեն սահմանվում էր Միացյալ Նահանգների արտաքին քաղաքականությունը հետխորհրդային պետությունների նկատմամբ։

21.12.2006 Իսլամական գործոնը Վրաստանում
Արաքս Փաշայան
Քննության ենթարկվող թեման, չնայած մի քանի ամսվա վաղեմությանը, չի կորցրել արդիականությունը: Խոսքը Վրաստանի Իսլամական դեմոկրատական կուսակցության ստեղծման մասին է, որը հռչակվեց Թուրքիայի Էրզրում քաղաքում 2006թ. հունիսի 20-ին: Վերջնական փաստաթուղթը (բացի ներկա գտնվող աբխազներից) ստորագրեցին Վրաստանի մահմեդական հիմնական էթնոդավանական խմբերի ներկայացուցիչները՝ ադրբեջանցիներ, մահմեդական օսեր, վրացիներ, չեչեններ, ինգուշներ, թուրք մսխեթցիներ և աջարներ (նշենք, որ Վրաստանում ապրում են իսլամադավան այլ խմբեր ևս՝ ավարներ, թաթարներ, ղազախներ, ուզբեկներ և թաջիկներ):

06.11.2006 Նոր զարգացումներ Իրանի շուրջ
Սևակ Սարուխանյան
Չնայած օգոստոսի 31-ին Իրանը «վերջնական» բացասական պատասխան տվեց միջազգային հանրության պահանջներին` կասեցնել ուրանի հարստացման ծրագիրը, զարգացումներն այս երկրի և նրա միջուկային ծրագրի շուրջ չստացան այն ընթացքը, ինչ կարելի էր սպասել: Սակայն իրական գործընթացն Իրանի շուրջ, չնայած տեղեկատվական դաշտում ոչ ակտիվ լուսաբանմանը, ընթանում է Իրանի համար բավական անբարենպաստ ճանապարհով:

02.11.2006 ՄԱԿ-ի դերակատարման բարձրացումը (ռուս-վրացական հարաբերությունների համատեքստում)
Գագիկ Հարությունյան
Ռուսաստանի որոշումը` Վրաստանի հետ հարաբերությունների քննարկումը տեղափոխել ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի (ԱԽ) հարթություն, միանշանակ չի ընդունվել փորձագիտական հանրությունում։ Համարվում է, թե այդ կազմակերպությունը կորցրել է իր նախկին նշանակությունը և կարևոր միջազգային հարցերում որևէ էական դերակատարում չունի այլևս։

02.11.2006 Տարածաշրջանում ՆԱՏՕ-ի ներգրավվածության հեռանկարը
Սարգիս Հարությունյան, Կարեն Վերանյան
2006թ. սեպտեմբերի 21-ին Նյու Յորքում տեղի ունեցած ՆԱՏՕ-ի (ՆԱՏՕ-ի պաշտպանական/ռազմական վիճակագրությունը տե՛ս Հավելված 1-ում) 26 անդամ երկրների արտգործնախարարների հանդիպման ժամանակ որոշվեց կազմակերպության Partnership for Peace (PfP) (տե՛ս Հավելված 2) ծրագրի շրջանակներում Վրաստանի հետ սկսել Intensified Dialogue (ID) փուլը։

26.10.2006 Ղարաբաղյան հիմնախնդիր. իրավիճակային վերլուծություն
Սարգիս Հարությունյան, Կարեն Վերանյան
Թեև 2006թ. առաջին կեսին, գերազանցապես ամերիկյան դիվանագիտությամբ պայմանավորված, Ղարաբաղյան հիմնախնդրի շուրջ զարգացումները չունեցան որևէ կոնկրետ արդյունք, սակայն առկա միջազգային իրավիճակն ու գործընթացները թույլ են տալիս հիմնախնդրի առնչությամբ անել հետևյալ դիտարկումները։

23.10.2006 Բաքու-Էրզրում գազատարը և Վրաստանի էներգետիկ քաղաքականության հիմնախնդիրը
Սևակ Սարուխանյան
Ենթադրվում է, որ 2006թ. վերջին կավարտվի Բաքու-Էրզրում գազատարի կառուցումը, որը հնարավորություն կտա ադրբեջանական գազը Շահ-Դենիզ հանքավայրից հասցնել Թուրքիա։ Գազատարի տարածաշրջանային նշանակությունը հիմնականում պայմանավորված է նրանով, թե որքանով նորակառույց խողովակաշարը կբավարարի Վրաստանի էներգետիկ պահանջները։

11.10.2006 Բուրգաս-Ալեքսանդրոպոլիս նավթատարը
Սևակ Սարուխանյան
Սեպտեմբերի 4-ին Աթենքում Ռուսաստանի, Հունաստանի և Բուլղարիայի ղեկավարները հռչակագիր ստորագրեցին Բուրգաս (Բուլղարիայի Սևծովյան ափ) - Ալեքսանդրոպոլիս (Հունաստանի Ադրիատիկ ծովի նավահանգիստ) նավթատար կառուցելու մասին 2006թ. Պայմանագիր կնքելու վերաբերյալ։ Այս նավթատարը պետք է լցվի ռուսական նավթով, որը նավերով կտեղափոխվի Բուրգաս Նովոռոսիյսկից։

09.10.2006 Վրաստան. իրավիճակային վերլուծություն
Սարգիս Հարությունյան
Վրաց-հարավօսական ու վրաց-աբխազական հակամարտությունների գոտիներում վերջին սրացումները, ինչպես նաև Վրաստանի ներքաղաքական դաշտում լարվածության կարծես անսպասելի աճը վկայում են, որ առաջիկա ժամանակահատվածում վրացական ուղղությունը նոր նշանակություն է ձեռք բերելու Հայաստանի ազգային անվտանգության համար: Արտաքին զարգացումներ Ներկայումս Վրաստանի կողմից վարվող արտաքին քաղականությունն աննախադեպ կարևորություն է ստանում ողջ Հարավային Կովկասի համար։

04.10.2006 Թուրքիան և Մերձավորարևելյան ճգնաժամի ներկա փուլը
Ռուբեն Սաֆրաստյան
2002թ. Թուրքիայում իշխանության եկած իսլամամետ Արդարություն ու զարգացում կուսակցության (ԱԶԿ) կառավարությունը վերակառուցեց երկրի արտաքին քաղաքականության հիմնական ուղղությունների այն հիերարխիան, որն առանց զգալի փոփոխությունների գործում էր վերջին հինգ տասնամյակների ընթացքում: Մասնավորապես, վերանայվեց մերձավորարևելյան ուղղության նշանակությունը, և այն համարվեց կարևորներից մեկը:

04.10.2006 Իսլամն Ադրբեջանում
Արաքս Փաշայան
1990-ականներից ի վեր հետխորհրդային հանրապետություններում ազգային և կրոնական ընկալումները վերարժևորվեցին: Իր համար նոր ուղի հարթեց նաև իսլամը, որը Կովկաս էր թափանցել դեռևս 7-րդ դարում: ԽՍՀՄ փլուզումից հետո իսլամի արմատավորումը հիմնականում ընթացավ յուրաքանչյուր հանրապետությանը հատուկ հանգամանքներում` առանձին դեպքերում կրելով միջազգային իսլամական կենտրոնների ազդեցությունը:

28.09.2006 Զարգացումներ Իրանի և նրա միջուկային ծրագրի շուրջ
Սևակ Սարուխանյան
«Հիզբալլահի» պայմանական հաջողությունը Իսրայելի հետ պատերազմում որոշակիորեն ամրապնդեց Իրանի դիրքերն ինչպես տարածաշրջանում, այնպես էլ իր միջուկային ծրագրի շուրջ ընթացող բանակցություններում։ Միևնույն ժամանակ, Իրանը մերժեց միջազգային «վեցնյակի»` միջուկային հիմնախնդրի լուծման առաջարկությունները, որը մատնանշում է նոր միջազգային զարգացումներ այս երկրի շուրջ։

27.07.2006 Ռուս-թուրքական համագործակցության արդի փուլը
Արտակ Շաքարյան
Վերջին ժամանակներս Միջին Ասիայի ու Կովկասի համար իրար հետ ավանդաբար մրցակցող Ռուսաստանն ու Թուրքիան այդ տարածաշրջաններում համագործակցության ուղիներ են փնտրում։ Այս շրջանակներում արվող փոխադարձ այցերի շարանին ավելացավ եւս մեկը. Թուրքիայի նախագահ Ահմեդ Նեջդեդ Սեզերն ու ԱԳ նախարար Աբդուլահ Գյուլը հունիսի 29-ին Մոսկվայում հանդիպում ունեցան Վլադիմիր Պուտինի հետ։

27.07.2006 Զարգացումներ Վրաստանի շուրջ. իրավիճակային վերլուծություն
Սարգիս Հարությունյան
Ներկայումս հարավկովկասյան աշխարհաքաղաքական շարժերի համատեքստում` Ղարաբաղյան գործընթացից զատ, աչքի են ընկնում Վրաստանի շուրջ ծավալվող զարգացումները։

20.07.2006 Զարգացումներ Կասպիցի էներգակիրների շուրջ
Սևակ Սարուխանյան
Այս տարվա հունիսին Ղազախստանը համաձայնեց միանալ Բաքու–Ջեյհան գծով նավթի արտահանման ծրագրերին: Դրան հետևեցին թուրքմենական նոր մոտեցումները Ռուսաստանին վաճառվող գազի գների վերաբերյալ: Ղազախստան և Բաքու–Ջեյհան Միջազգային փորձագետներն ի սկզբանե հայտարարում էին, որ Բաքու–Ջեյհանը տնտեսական գործոն դարձնելու նպատակով անհրաժեշտ է, որ նավթամուղով թուրքական Ջեյհան նավահանգիստ արտահանվի ղազախական նավթը: Ի տարբերություն Ադրբեջանի` նավթի արտադրությունը Ղազախստանում աճում է սրընթաց տեմպերով: Միայն անցած տարի Ղազախստանում այն կազմել է ավելի քան 60 միլիոն տոննա:

06.07.2006 Ղարաբաղյան հիմնախնդիր. իրավիճակային վերլուծություն
Սարգիս Հարությունյան
Ռամբույեում տեղի ունեցած բանակցությունների գլխավոր արդյունքը եղավ այն, որ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբից, փաստորեն, առանձնացավ ամերիկյան դիվանագիտությունը։ Ռամբույեի արդյունքները Վաշինգտոնի համար կարծես թե դարձան հարմար փաստարկ՝ հիմնավորելու սեփական միակողմանի քայլերը Ղարաբաղյան հարցում։ 2006թ. մարտից-մայիս ընկած ժամանակահատվածում Հարավային Կովկաս այցելեցին ԱՄՆ պետքարտուղարությունում Ղարաբաղյան հարցով զբաղվող բոլոր բարձրաստիճան ներկայացուցիչները` Քոնդոլիզա Ռայսի եվրոպական ու եվրասիական հարցերով օգնական Դենիել Ֆրիդը, նրա տեղակալ Մեթյու Բրայզան և ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ամերիկացի համանախագահ Սթիվեն Մանը:

03.07.2006 Թուրքիա. հարաբերությունները Ռուսաստանի և Իրանի հետ
Վերլուծություն։ ՀՀ-ի աշխարհաքաղաքական գլխավոր խնդիրը եղել և մնում է Թուրքիայի հետ կապված հարցերի համախումբը ու մասնավորապես այդ երկրի հարաբերությունները ՀՀ ռազմավարական գործընկերներ Ռուսաստանի և Իրանի հետ։ Այսօր Թուրքիան թևակոխել է շրջադարձային փուլ։ Լինելով ԱՄՆ և Իսրայելի ռազմավարական դաշնակիցը տարածաշրջանում՝ ներկայիս Թուրքիան կարծես թե սկսել է գործել ավելի ինքնուրույն։ Սակայն չպետք է մոռանալ, որ արդի Թուրքիայի «նախագծի» հեղինակը ամերիկյան նեոկոնսերվատորներն են, որոնք ստեղծել և զարգացնում են իրենց վերահսկողության տակ գտնվող «չափավոր իսլամական» շարժումը մահմեդական աշխարհում։

30.06.2006 Հյուսիսային Իրանում վերջին զարգացումների շուրջ
Գոհար Իսկանդարյան
Իրանի Իսլամական Հանրապետությունն այսօր գտնվում է համաշխարհային հանրության ուշադրության կենտրոնում ոչ միայն իր միջուկային ծրագրի, այլև ներքին խնդիրների սրման պատճառով: Ինչպես գիտենք, Իրանը բազմազգ պետություն է: Ոչ իրանական ծագում ունեցող ժողովուրդները՝ ադրբեջանցիները, քրդերը, բելուջները և այլք, կազմում են բնակչության կեսը, սակայն նրանցից ոչ մեկը չի համարվում ազգային փոքրամասնություն և, բնականաբար, չի օգտվում ազգային փոքրամասնություններին տրվող իրավունքներից (օրինակ՝ ունենալ սեփական դպրոցներ):

29.06.2006 Իրան. հնարավոր ռմբահարում և հետևանքներ
Վլադիմիր Վանին
Ինչպես նշում են որոշ վերլուծաբաններ, Մեծ Մերձավոր Արևելքում նոր պատերազմի նախապատրաստությունն անշեղորեն մոտենում է անշրջելիության կետին: Դրա վկայություններից է Միջազգային հարաբերությունների Չիկագոյան խորհրդում ԱՄՆ պետքարտուղար Քոնդոլիզա Ռայսի վերջերս ունեցած ելույթը: Ամերիկյան արտաքին քաղաքական գերատեսչության ղեկավարը հարկ համարեց լսարանի ուշադրությունը հրավիրել այն փաստին, որ Վաշինգտոնը ո՛չ Բալկաններում, ո՛չ էլ Իրաքում մարտական գործողությունների անցկացման համար ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի թույլտվությունը չուներ:

22.06.2006 Ղարաբաղյան հիմնախնդիր. զարգացման հավանական սցենար
Կարեն Վերանյան
Ղարաբաղյան հիմնախնդիրը, ինչպես նաև դրա կարգավորման գործընթացը, շարունակում է մնալ Հարավկովկասյան տարածաշրջանի առանցքային զարգացումներից մեկը։ Վերջին տարիներին բովանդակային առումով էապես ընդլայնվել են նաև Ղարաբաղյան հիմնախնդրի՝ տարածաշրջանային այլ գործընթացների հետ փոխկապվածության շրջանակները։ Այսօր Ղարաբաղյան հիմնախնդրի կարգավորման հարցով է մասամբ պայմանավորված մի կողմից՝ Հարավկովկասյան տարածաշրջանում առկա մյուս հակամարտությունների հետագա ճակատագիրը, մյուս կողմից՝ տարածաշրջանային քաղաքական, ռազմաքաղաքական ակնկալվող վերադասավորումների իրացման արագացումը։

13.06.2006 Թուրք մեսխեթցիները՝ տարածաշրջանային գործոն
Արտակ Շաքարյան
Մեսխեթցիները կամ թուրք մեսխեթցիները թյուրքալեզու մահմեդականներ են, որոնք ավանդաբար բնակվել են Խորհրդային Վրաստանի հարավային շրջանում, որը որոշ աղբյուրներում կոչվում է Մեսխեթ (Սամցխե), ինչից էլ եկել է նրանց անվանումը։

08.06.2006 Թուրք-ամերիկյան հարաբերությունների շուրջ
Սարգիս Հարությունյան
Վերջին տարիներին թուրք-ամերիկյան հարաբերություններում ի հայտ եկած իրողությունները և առկա զարգացումները (ի դեպ, նույնը կարելի է ասել նաև ամերիկա-սաուդյան հարաբերությունների մասին) սառը պատերազմից հետո եվրասիական ենթատարածաշրջաններում աշխարհառազմավարական տրամաբանությունների փոփոխության ամենացայտուն ցուցիչներից են: Ռուսաստանի ուղղությամբ Թուրքիան ԱՄՆ-ի համար այլևս կորցրեց իր նշանակությունը (այդ ուղղությամբ անգամ մեջտեղ եկան հակառակ միտումներ` «Երկնագույն հոսք» գազատար, ռազմատեխնիկական համագործակցություն և այլն):

02.06.2006 Ռուս-վրացական հարաբերությունների շուրջ. հնարավոր հետևանքներ
Կարեն Վերանյան
Վերջին ամիսներին նոր լիցք ստացավ ռուս-վրացական հարաբերություններում օրեցօր խորացող քաղաքական ճգնաժամը, որն այս անգամ ուղեկցվեց տնտեսական հակասություններով։ Խոսքը, մասնավորապես, ռուսական կողմից վրացական գինիների, իսկ այնուհետև՝ «Բորժոմի» հանքային ջրերի՝ Ռուսաստան արտահանման արգելքի սահմանման մասին է։ Ի պատասխան՝ հաջորդեց Վրաստանի իշխանությունների հայտարարությունը Անկախ Պետությունների Համագործակցությունից Վրաստանի հնարավոր դուրս գալու վերաբերյալ։

01.06.2006 Իրան–ԱՄՆ. զարգացման հեռանկարներ
Սևակ Սարուխանյան
Իրանի կողմից հարստացված ուրանի ստացումը, նրա հրաժարումը միջուկային հետազոտությունները դադարեցնելուց և ԱՄՆ նոր հայտարարություններն Իրանի միջուկային գործունեությունը կասեցնելու պատրաստակամության մասին` իսլամական հանրապետությանը պահում են միջազգային քաղաքական օրակարգի առաջին տեղում: Իրանական ուրանի հարստացումը տեղի ունեցավ ոչ արդյունաբերական, այլ լաբորատոր ծավալներով:

11.05.2006 Թուրքիայի ժողովրդավարացման ապագան
Արտակ Շաքարյան
Առաջին աշխարհամարտում պարտվելուց ու մեծ ջանքերի շնորհիվ Թուրքիայի Հանրապետություն ստեղծելուց հետո թուրքական վերնախավը, Մ.Քեմալի առաջնորդությամբ, իր հայացքը դարձրեց դեպի Արևմուտք` այն համարելով լավագույն ուղին երկրի զարգացման համար: Արևմտականացման տակ Անկարան նկատի ուներ աշխարհիկությունն ընդդեմ իսլամիզմի և ամենևին նպատակ չուներ հիմնովին փոխառել արևմտյան ժողովրդավարությունը։ Այնուամենայնիվ, Արևմուտքի հետ տևական համագործակցումը ստիպեց Անկարային գնալ ինչ-ինչ քայլերի` նմանակելով ժողովրդավարություն։

04.05.2006 Թուրքիան մարտահրավերների առջև
Սարգիս Հարությունյան
Սառը պատերազմի ավարտից ի վեր առաջին անգամ, անվտանգության ապահովման տեսանկյունից, թուրքական պետությունը հայտնվել է աննախադեպ ծավալի մարտահրավերների առջև։ Ներկայումս թուրքական Գլխավոր սպայակույտի (ԳՍ) պատկերացմամբ, գոյություն ունեն առնվազն հինգ կետեր, որոնց շուրջ ընթացող զարգացումները կարող են հանգեցնել Անկարայի կողմից զինված ուժի կիրառման (նման քանակը եզակի է եվրոպական, հետխորհրդային, մերձավորարևելյան ու հյուսիսաֆրիկյան տարածաշրջաններում)...

18.04.2006 Զարգացումներ Իրանի շուրջ
Գագիկ Տեր-Հարությունյան
Վերջին ամսվա ընթացքում տեղեկատվական դաշտում կտրուկ աճել է Իրանին վերաբերող վերլուծությունների և մեկնաբանությունների թիվը։ Դա պայմանավորված է ոչ միայն այդ երկրի միջուկային ծրագրի շուրջ ընթացող քննարկումներով, այլև հետևյալ հանգամանքներով.

13.04.2006 Իրանական ատոմ. իրավիճակային վերլուծություն
Սևակ Սարուխանյան
Մարտի 30-ին ՄԱԿ ԱԽ-ը հանդես եկավ Իրանի միջուկային խնդրի շուրջ հատուկ հայտարարությամբ` կոչ անելով իրանական ղեկավարությանը մեկ ամսվա ընթացքում կանգնեցնել ուրանի հարստացման հետ կապված բոլոր աշխատանքները: ՄԱԿ ԱԽ որոշումը համապատասխան փոխզիջման արդյունք էր` ձեռք բերված Անվտանգության խորհրդի մշտական անդամների միջև:

06.04.2006 Սևակ Սարուխանյանի տված հարցազրույցը «Russia Today»-ին

Ապրիլի 6-ին «Նորավանք» հիմնադրամի գործադիր տնօրենի տեղակալ Սևակ Սարուխանյանը անգլիալեզու «Russia Today» հեռուստաալիքով մեկնաբանել է Հայաստանի կառավարության և «Գազպրոմի» միջև ձեռք բերված համաձայնությունը Հայաստանին ռուսաստանյան գազի մատակարարման պայմանների վերաբերյալ։ Հարցազրույցում հատուկ ուշադրություն է դարձվել Հայաստանին էներգակիրների մատակարարման այլընտրանքի անհրաժեշտության հարցին, ինչպես նաև Իրան-Հայաստան գազատարի անցկացման տնտեսական նպատակահարմարությանն ու Հայաստանում նոր ատոմակայանի կառուցմանը։

06.04.2006 Թուրքիայի միջուկային ծրագրերի շուրջ
Արտակ Շաքարյան
Միջուկային էներգիայի զարգացման մասին Թուրքիայում խոսակցություններ սկսվեցին 1953թ.` ՄԱԿ Գլխավոր ասամբլեայում Էյզենհաուերի «Ատոմներ հանուն խաղաղության» հայտնի ելույթից հետո։ Սակայն Թուրքիայի փաստացի ներգրավումը միջուկային էներգիայի ոլորտ սկիզբ առավ 1955թ. մայիսին, երբ Անկարան Վաշինգտոնի հետ ստորագրեց երկկողմանի պայմանագիր` «միջուկային էներգիայի խաղաղ օգտագործման» ոլորտում համագործակցության վերաբերյալ։

20.03.2006 Իրանի միջուկային ծրագրի շուրջ
Սևակ Սարուխանյան
Մարտի 8-ին Ատոմային էներգիայի միջազգային գործակալության (ԱԷՄԳ) կառավարիչների խորհուրդը որոշում ընդունեց ԱԷՄԳ գլխավոր տնօրեն Մ. Էլ-Բարադեյին հանձնարարել Իրանի միջուկային ծրագրի մասին տեղեկացնել ՄԱԿ-ի ԱԽ:

16.03.2006 Կասպյան խաչմերուկ
Սարգիս Հարությունյան
Անցած տարվա օգոստոսին Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հայտարարությունն այն մասին, թե 2006թ. այդ երկրի ռազմական բյուջեն կազմելու է $600 մլն, առաջին հերթին դիտարկվեց Արցախյան խնդրի և այդ առումով հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների ընդհանուր ֆոնի ներքո։ Մինչդեռ մեծ է հավանականությունը, որ արդեն այս տասնամյակի վերջին հարևան Ադրբեջանը որպես իր անվտանգության առաջնային սպառնալիք դիտարկի ոչ թե Հայաստանի ռազմուժը, այլ էներգակիրներով հարուստ (որոնք ուղղակի անփոխարինելի են ադրբեջանական պետության կենսագործունեության համար` ի տարբերություն Արցախի) Կասպյան տարածաշրջանում տեղի ունեցող զարգացումները։

09.03.2006 Իրանի միջուկային խնդրի ուժային լուծման հնարավորությունը
Վլադիմիր Իվանով
Փետրվարի 5-ին ԱՄՆ պաշտպանության նախարար Դոնալդ Ռամսֆելդը լրագրողներին հայտարարեց, թե ինքը լիովին հավանական է համարում Իրանի դեմ ռազմական գործողության անցկացումը, որպեսզի վերջ դրվի նրա միջուկային ծրագրին և բացառվի Թեհրանի մոտ ատոմային ռումբի հայտնվելը: Պենտագոնի ղեկավարը սուր քննադատության ենթարկեց Իրանի նախագահ Մահմուդ Ահմադինեժադի արտահայտությունները, որը Թեհրանում նախորդ տարվա հոկտեմբերին ելույթ ունենալով «Աշխարհն առանց սիոնիզմի» կոնֆերանսում` հայտարարեց հետևյալը. «Անտարակույս է, որ սիոնիստական վարչակարգի դեմ պաղեստինյան ժողովրդի պայքարի նոր ալիքը կբարձրացնի իսլամի բոլոր հետևորդների բարոյական ոգին և շուտով իսլամական աշխարհից ընդմիշտ կջնջի այդ ամոթի խարանը` Իսրայելը»:

06.03.2006 Իրան–Վրաստան գազամուղի շուրջ
2006թ. հունվարի վերջին սկսված իրանական գազի մատակարարումները Վրաստան, ռուս-վրացական հայտնի «գազային վեճերի» առկայությամբ, Թեհրանի էներգետիկ ռազմավարության խորքային կերպափոխման ազդանշան հանդիսացան: Չնայած Ռուսաստանի և Իրանի` որպես երկու խոշորագույն գազային հսկաների (պաշարներով` համապատասխանաբար առաջին ու երկրորդ տեղերը աշխարհում) օբյեկտիվ մրցակցությանը, Թեհրանի և Մոսկվայի միջև բարձր մակարդակի «էներգետիկ» երկխոսությունը կողմերին միշտ բերել է փոխշահավետ արդյունքներ. նրանք գլոբալ էներգետիկայի առանցքային հարցերում հանգել են ակտիվ համագործակցության հաստատման անհրաժեշտությանը, համաձայնեցրել իրենց դիրքորոշումները միջազգային և տարածաշրջանային գազի շուկաներում, հանդես եկել սուր մրցակցությունից հրաժարման, էներգետիկ համագործակցության փոխշահավետ բազայի կառուցման օգտին:

23.02.2006 Արցախյան խնդիրը. իրավիճակային վերլուծություն
Սարգիս Հարությունյան
Այսօր Արցախի խնդիրը հայտնվել է Սև ծով-Կովկաս-Իրան-Կասպյան ավազան-Կենտրոնական Ասիայի շուրջ ընթացող միջազգային գործընթացների կիզակետում, և խնդրի հետ կապված զարգացումներն անհրաժեշտ է դիտարկել այդ համատեքստում։ Նշված տարածաշրջանում իրականացվող նախագծերից ամենածավալունը ԱՄՆ կողմից Արևելյան Եվրոպա-Սև ծով (կամ Թուրքիա)-Հարավային Կովկաս-Կասպյան ավազան-Կենտրոնական Ասիա աշխարհառազմավարական գծի ստեղծումն է (տրանսեվրասիական նախագիծ), որն ունի աշխարհաքաղաքական ու աշխարհատնտեսական հստակ նպատակներ։

17.02.2006 Գագիկ Հարությունյանի՝ «Երկիր» շաբաթաթերթին տված հարցազրույցը
«Երկիր» շաբաթաթերթի ս.թ. փետրվարի 3-ի համարում հրապարակել էինք «Նորավանք» հիմնադրամի տնօրեն Գագիկ Հարությունյանի «Գազատարի պայթեցման «հետքերը» վերնագրով հարցազրույցը։ Հոդվածում, ի թիվս այլ հարցերի, շոշափվում էր վերջերս Մոսկվայում բացահայտված գործակալական սկանդալը, որի առիթով շատ խոսվեց որոշ հասարակական կազմակերպությունների՝ դրսից ֆինանսավորվելու իրողության մասին։ Եվ այս ենթատեքստում հեղինակը թռուցիկ նշել էր, որ նմանօրինակ ՀԿ-ներից է նաև «Եվրասիա» հիմնադրամը, որը մասնաճյուղ ունի նաև ՀՀ-ում։ Հենց այս պարբերությունն էլ առաջացրել է «Եվրասիայի» հայաստանյան մասնաճյուղի ներկայացուցիչների բավական ցասկոտ արձագանքը։

09.02.2006 Ադրբեջանը Պենտագոնի ռազմավարական վերափոխումներում
Սարգիս Հարությունյան
Անվտանգության ապահովման ամերիկյան համակարգի ձևափոխումը Այսօր Միացյալ Նահանգները միակն է, որ փորձում է իրականացնել անվտանգության համակարգի համաշխարհային մոդելավորում և գտնվում է այդ նպատակին միտված սեփական անվտանգության համակարգի նախկինում մեծ կարևորություն ունեցող բազմաբնույթ տարրերի ձևափոխման ակտիվ փուլում։ Մնացած բոլոր ուժի կենտրոնների պարագայում անվտանգության համակարգերն ունեն աշխարհագրական սահմանափակվածություն։

02.02.2006 Հյուսիսային Կովկասում գազատարի պայթեցումների շուրջ
Գագիկ Տեր-Հարությունյան
Ինչպես հայտնի է, հունվարի 21-ի լույս 22-ի գիշերը պայթեցվեցին «Հյուսիսային Կովկաս-Անդրկովկաս», «Մոզդոկ–Թբիլիսի» գազատար մայրուղին Հյուսիսային Օսիայում և բարձրավոլտ Էլեկտրահաղորդագծերը Կարաչաեւո-Չերքեզիայում։ Գործողությունները կատարվել էին գրագետ, ճիշտ էր ընտրված նաև իրագործման պահը, ինչից հետևում է, որ դա գրոհայինների պատվիրատուների կողմից մանրակրկիտ մշակված ծրագիր էր։

26.01.2006 Իրան. նոր զարգացումներ միջուկային ծրագրի շուրջ
Սևակ Սարուխանյան
2006թ. հունվարի 9-ին, ինչպես և բազմիցս սպառնացել էին իրանական ղեկավարները, վերսկսվեցին աշխատանքները Սպահանի միջուկային հետազոտությունների կենտրոնում, իսկ հունվարի 10-ին՝ Նաթանզի ուրանի հարստացման գործարանում։ Թեհրանի այս քայլերը մատնանշում են որոշակի լարվածության առաջացում Իրանի միջուկային ծրագրի շուրջ, որը կպահպանվի առնվազն մինչև Ատոմային էներգիայի միջազգային գործակալության (ԱԷՄԳ) Կառավարիչների խորհրդի առաջիկա` հավանաբար արտահերթ նիստը։

26.01.2006 Թուրքիայի Եվրասիական քաղաքականությունը և Կարս – Ախալքալաք – Թբիլիսի – Բաքու երկաթուղին
Հայկ Դեմոյան
Գաղտնիք չէ, որ ներկայումս թե՛ ներքաղաքական և թե՛ արտաքին քաղաքական ոլորտներում Թուրքիայի Հանրապետությունն ապրում է իր գոյության, թերևս, բախտորոշ ժամանակափուլերից մեկը։ Այլ կերպ ասած՝ թուրքական ներքին և արտաքին քաղաքականությունը ներկայումս հակաճգնաժամային ուղղվածություն է կրում` փորձելով արդյունավետ լուծումներ գտնել ներքին և արտաքին մարտահրավերներին։

28.12.2005 Ադրբեջանական սփյուռք. իրականություն և հեռանկարներ
Սարգիս Հարությունյան
Ադրբեջանի ազգային անվտանգության հայեցակարգի մշակումներում և ընդհանրապես` երկրի զարգացմանն առնչվող դրույթներում կարելի է հանդիպել այն ձևակերպմանը, որ էներգակիրներից զատ Ադրբեջանի համար էական նշանակություն ունի սեփական ժողովրդագրական ռեսուրսը, որը, մահմեդական միջավայրին բնորոշ հանգամանքներից ելնելով, միտում ունի համեմատաբար արագ բազմանալու։

22.12.2005 Ասիական խաղացողները էներգակիրների շուկայում. հայացք ապագային
Արտակ Շաքարյան
Շատ մասնագետներ ու վերլուծական կենտրոններ կանխատեսում են, որ տնտեսական առաջնորդությունն ապագայում կենտրոնանալու է Ասիայում։ Օրինակ, ըստ «Գոլդմէն Սաչս» խմբի համաշխարհային տնտեսության վերլուծության բաժնի ղեկավար Ջիմ Օ’ Նիլի` մեր դարի կեսերին Բրազիլիայի, Ռուսաստանի, Հնդկաստանի ու Չինաստանի համախառն ներքին արդյունքի հանրագումարը գերազանցելու է «մեծ յոթնյակի» նույն ցուցանիշի հանրագումարը։ Ըստ նույն խմբի մասնագետների` Հնդկաստանն առաջ կանցնի Ճապոնիայից 2035թ., իսկ Չինաստանը ԱՄՆ-ից` 2040թ.։

24.11.2005 Ադրբեջանի խորհրդարանական ընտրությունների շուրջ
Սարգիս Հարությունյան
Ըստ էության, սույն թվականի նոյեմբերի 6-ին Ադրբեջանում տեղի ունեցած խորհրդարանական ընտրություններով տրամաբանական ավարտ ստացավ դեռևս 2003թ. ամռանից այդ երկրում սկիզբ առած իշխանափոխության գործընթացը։

24.11.2005 Նոր միտումներ Իրանի արտաքին քաղաքականությունում
Սևակ Սարուխանյան
«Իմամ Խոմեյնին ասում էր, որ սիոնիստական ռեժիմը պետք է ջնջվի աշխարհի երեսից, և աստծո զորության օգնությամբ շատ շուտով աշխարհը կապրի առանց ԱՄՆ-ի և Իսրայելի։ Եթե որևէ մեկը համաշխարհային բռնապետության ճնշմամբ կամ անմտության, եսասիրության և ագահության պատճառով պաշտոնապես ճանաչի իսրայելյան ռեժիմը, այդ մարդը կայրվի իսլամական ցասման հնոցում»։ Այսպիսի աղմկահարույց հայտարարությամբ հոկտեմբերի 27-ին կայացած «Աշխարհն առանց սիոնիզմի» համաժողովում հանդես եկավ Իրանի Իսլամական Հանրապետության նախագահ Մահմուդ Ահմադի Նեժադը։

17.11.2005 Թուրքիայի ազգային անվտանգության նոր հայեցակարգը
2005թ. հոկտեմբերի 24-ին Թուրքիայի Ազգային անվտանգության խորհրդի (ԱԱԽ) նիստում, նախագահ Ահմեդ Սեզերի նախագահությամբ, ընդունվեց երկրի ազգային անվտանգության նոր հայեցակարգը: Այն ստացավ «Ազգային անվտանգության մասին քաղաքական փաստաթուղթ» պաշտոնական անվանումը: Առօրյայում հայեցակարգը հայտնի է նաև «կարմիր գիրք», «գաղտնի սահմանադրություն», «կարմիր սահմանադրություն» անվանումներով:

03.11.2005 Աբխազական երկաթգծի վերաբացման հարցի շուրջ
Կարեն Վերանյան
Աբխազական երկաթգծի վերաբացման հարցը վերջին ամիսներին դարձել է հարավկովկասյան տարածաշրջանային հրատապ հիմնախնդիրներից մեկը։ Երկաթգծի վերագործարկումը ռազմավարական տեսանկյունից առանցքային նշանակություն ունի Հայաստանի տնտեսական և տարածաշրջանային անվտանգության առումով։

22.09.2005 Զարգացումներ Իրանում և նրա շուրջ
Սևակ Սարուխանյան
Օգոստոսի 6-ին տեղի ունեցավ Իրանի նոր նախագահ Մ.Ա. Նեժադի երդման արարողությունը։ Նախագահի աթոռը զբաղեցնելուց հետո Նեժադի կողմից ձևավորվեց նոր կառավարություն, որը, հավանաբար, կգործի մինչև նախագահի պաշտոնավարության վերջը։ Օգոստոսը շատ կարևոր ամիս հանդիսացավ Իրանի ներքին և արտաքին կյանքում, քանզի Իրանի Իսլամական Հանրապետությունում տեղի ունեցան մի շարք կարևոր փոփոխություններ։

28.07.2005 Իրադարձություններ Կովկասում և նրա շուրջ
Դավիթ Հովհաննիսյան
Վերջին ժամանակներս միջազգային տարբեր գիտաժողովներում և քաղաքական քննարկումներում վերստին և հաճախակի սկսել են շրջանառվել «համակովկասյան քաղաքականություն», «կովկասյան տարածաշրջան», «ընդհանուր Կովկաս» և նման իմաստ պարունակող այլ եզրեր: Ամենայն հավանականությամբ, այս ոչ այնքան նոր թեման ներկայիս աշխարհաքաղաքական տեղաշարժերում նոր հնչողություն է ձեռք բերում:

19.07.2005 Ադրբեջան. զարգացման հավանական սցենարներ
Սարգիս Հարությունյան
Եթե 2003թ. ուժերի հարավկովկասյան փոխդասավորվածության վրա զգալի ազդեցություն ունեցան նույն տարվա աշնանը Վրաստանում տեղի ունեցած իրադարձությունները, որոնց զարգացման տրամաբանությունը մասամբ պահպանվեց 2004թ., ապա այս տարվա սկզբին արդեն իսկ ակնհայտ էր, որ «վրացական գործընթացն» այլևս կորցրել է իր գաղափարախոսական, աշխարհաքաղաքական ռեսուրսը, և այդ առումով հանգուցային կետ է դառնում Ադրբեջանը։

19.07.2005 Թուրքիայի դերը «Մեծ Մերձավոր Արևելք» նախագծում
Արտակ Շաքարյան
«Մեծ Մերձավոր Արևելք» ամերիկյան նախագիծը հեղինակվել է 2001թ. ահաբեկչական հարձակումներից և դրանց հետևած աֆղանստանյան ու իրաքյան պատերազմներից հետո։ Այն ուղղված է լուծելու ԱՄՆ խնդիրները Մերձավոր և Միջին Արևելքում ու Հյուսիսային Աֆրիկայում` մահմեդական պետությունների ժողովրդավարացում, ազատականացում, ինչը թույլ կտա Վաշինգտոնին առավել հեշտությամբ հարաբերվել նրանց հետ և միջամտել նրանց գործերին։

19.07.2005 Իրան. նոր նախագահ, հին խնդիրներ
Սևակ Սարուխանյան
Իրանում տեղի ունեցած նախագահական ընտրությունների արդյունքն անակնկալ էր ոչ միայն միջազգային հանրության, այլև այդ երկրի հասարակության մի զգալի շերտի համար: Փորձառու Հաշեմի-Ռաֆսանջանիի պարտությունը, թերևս, շատ քչերն էին կռահում, քանզի նրա վարկը և իսլամական հանրապետության պատմության մեջ խաղացած դերը բավարար էին թվում հաղթանակի համար:

07.07.2005 ԱՄՆ-ն կփորձի Նեջադին նույնացնել Սադամ Հուսեյնին
Իրանում տեղի ունեցած նախագահական ընտրություններում պահպանողականների հաղթանակի արդյունքում տարածաշրջանային հնարավոր փոփոխությունների, Հայաստան-Իրան հարաբերությունների հետագա զարգացումների շուրջ իր տեսակետներն է ներկայացնում «Նորավանք» հիմնադրամի փորձագետ Սևակ Սարուխանյանը։ -Ինչպե՞ս կմեկնաբանեիք Իրանում պահպանողականների հաղթանակը։ -Իրանի նախագահական ընտրություններն ավարտվեցին իշխանության կոնսոլիդացիայով։

27.06.2005 Իրանի նախագահական ընտրությունների արդյունքների շուրջ
Հունիսի 26-ին հայտարարվեց Իրանի Իսլամական Հանրապետությունում (ԻԻՀ) նախագահական ընտրությունների նախնական արդյունքների մասին։ Դրանցում հաղթանակ է տարել Մահմուդ Ահմադ Նեժադը։ Ընտրությունների արդյունքներն անսպասելի էին ոչ միայն նախագահի հիմնական թեկնածու, 71-ամյա Ա.Ա. Հաշեմի-Ռաֆսանջանիի, այլ նաև Իրանի ու Մեծ Մերձավոր Արևելքի տարածաշրջանի հարցերով զբաղվող մասնագետների մեծամասնության համար։ Քվեարկության նախօրեին թվում էր, թե նախագահական ընտրարշավի «հետնապահ» Նեժադը «ծանրքաշային» Հաշեմի-Ռաֆսանջանիի հետ պայքարում հաղթանակի հասնելու ոչ մի հնարավորություն չունի։

20.06.2005 Թուրք-իրանական հարաբերություններ
Արտակ Շաքարյան
Թուրքիա–Իրան հարաբերությունները 1980–1990-ական թթ. Իրանական հեղափոխությունից ու Խոմեյնիի իշխանության գալուց հետո թուրք-իրանական հարաբերությունները, որոնք մինչ այդ բավական լարված էին, որակապես փոխվեցին։ Ընդհանրապես, երկու երկրների հարաբերությունների վրա ազդող գործոններից առաջինը գաղափարական է։ Իրանը մինչև այժմ չի հրաժարվել Թուրքիա արտահանել իր «իսլամական հեղափոխությունն» ու ստեղծել այնտեղ «խոմեյնիական» տիպի վարչակարգ։

20.06.2005 Ռազմաքաղաքական զարգացումները Վրաստանում
Կարեն Վերանյան
Վրաստանի ռազմականացումը Հարավային Կովկասում 1990-ական թթ. սկզբներին ծագած ազգամիջյան հակամարտությունների ավարտը սկիզբ դրեց տարածաշրջանի ռազմականացմանը, որն առավել ակտիվացավ հատկապես վերջին 4-5 տարիների ընթացքում։ Վիճակագրությունը ցույց է տալիս, որ տարածաշրջանի ռազմական մրցավազքի զարգացման հիմնական նախաձեռնությունը մինչեւ վերջերս ադրբեջանական կողմինն էր։ 2005թ. Ադրբեջանի իշխանությունները նախատեսում էին բյուջեից ռազմական ծախսերին հատկացնել ավելի քան $250 մլն, ինչը, փաստորեն, գրեթե կրկնակի գերազանցում էր հարեւան երկու պետությունների համապատասխան ցուցանիշները։

14.10.2004 ՀԱՅԱՍՏԱՆ - ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆ - ԱՇԽԱՐՀ. թվեր և փաստեր
Արա Մարջանյան
Գաղտնիք չէ, որ այսպես կոչված «քաղաքակիրթ աշխարհում» այս կամ այն երկրի մասին պատկերացումների ձևավորման վրա էականորեն ազդում են մի շարք հայտնի միջազգային կառույցների և ազդեցիկ հասարակական կազմակերպությունների կողմից ամեն տարի հրապարակվող ցուցիչներն ու գնահատականները:

13.10.2003 ԷՆԵՐԳԵՏԻԿԱ ԵՎ ԱՇԽԱՐՀԱՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ
Արա Մարջանյան
Ներկայացվող հոդվածում քննարկվում են գլոբալ և տարածաշրջանային էներգետիկ ոլորտների զարգացման դինամիկան, առանձնահատկությունները և միտումները: Հոդվածում օգտագործվող մեթոդաμանությունը թույլ է տալիս համարժեքորեն կատարել տաnμեր տարածաշրջանների և երկրների էներգա-տնտեսական համեմատական վերլուծությունը: